Gen Z kiệt sức trong vòng xoáy deadline và mạng xã hội

Thùy Trang (26 tuổi, biên tập viên tiếng Anh tại Hà Nội) đang điều trị hội chứng Burnout sau thời gian “sập nguồn” tinh thần. Trang vốn là người nhiều năng lượng, nhiệt huyết với công việc và luôn đặt ra kỳ vọng cho bản thân như hoàn thành deadline, phấn đấu tăng lương trước thời hạn, mua nhà trước năm 30 tuổi.

Tuy nhiên, sau 2 năm luôn nỗ lực vượt bậc, gác lại mọi quan hệ cá nhân để tập trung cao độ vào công việc, từ giữa năm nay Trang gặp tình trạng bất ổn. Nguyên nhân là bởi số lượng công việc tăng lên nhiều, deadline cũ chưa xong đã phải tính toán để hoàn thành dealine mới khiến Trang quay như chong chóng.

"Làm ngày chưa đủ, em còn phải làm đến 2 giờ sáng liên tục nhiều tuần. Kỳ vọng trong công việc đặt ra không hoàn thành, ban đầu em thấy mệt mỏi, dần dần thấy sợ họp, ám ảnh deadline, mỗi sáng không muốn thức dậy đi làm" - Trang chia sẻ.

Tình trạng như vậy kéo dài liên tục 3 tháng, hiệu quả công việc giảm sút, những mục tiêu của bản thân ngày càng xa vời, Trang tự cảm thấy mất động lực, không còn chút năng lượng nào để đi làm nên quyết định nghỉ việc và phải tìm đến bác sĩ tâm thần.

Một trường hợp khác là Linh (25 tuổi, chuyên viên truyền thông). Đang làm yên ổn, bỗng dưng công ty có định hướng mới, Linh ko đáp ứng được nên phải đi tìm công việc mới.

Thử việc ở 3 công ty, Linh đều không thấy phù hợp với nguyện vọng của bản thân. Linh rơi vào trạng thái lo lắng. Thêm vào đó, những cuộc so sánh không ngừng với cuộc sống của bạn bè trên mạng khiến Linh cảm thấy mình chưa đủ tốt và áp lực phải duy trì hình ảnh hoàn hảo trên mạng gia tăng.

Những cảm xúc tiêu cực như lo âu, tự ti và thậm chí là trầm cảm bắt đầu xuất hiện khiến cô cảm thấy khó khăn trong việc duy trì sự cân bằng. Trong khoảng thời gian này lúc nào cô cũng cảm thấy mình như bị hụt hơi, kiệt sức.

Người trẻ nên lắng nghe chính mình

Một báo cáo gần đây từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) chỉ ra rằng, tỷ lệ người trẻ từ 18-25 tuổi trải qua các triệu chứng liên quan đến Burnout đã tăng gấp đôi trong thập kỷ qua, phần lớn do áp lực từ công việc, học tập và mạng xã hội.

Theo số liệu từ Viện Sức khỏe Tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai, mỗi tháng có khoảng 8.000 người tới bệnh viện khám mắc các rối loạn tâm thần, tỷ lệ người trẻ (tuổi từ 18-35) chiếm khoảng 30%. Khá đông người bị mắc hội chứng Burn out.

Bác sĩ Nguyễn Mạnh Hoàn - Nguyên Phó Giám đốc Bệnh viện Tâm thần Mai Hương, số lượng người trẻ đến khám và chẩn đoán mắc hội chứng Burnout (hay còn gọi là hội chứng kiệt sức) ngày càng gia tăng.

“Giới trẻ hiện nay đối mặt với áp lực không chỉ từ công việc mà còn từ mạng xã hội và các kỳ vọng của bản thân, gia đình, xã hội. Nhiều bạn đặt ra những mục tiêu, những kỳ vọng vượt quá khả năng dẫn đến việc không có thời gian để chính bản thân nghỉ ngơi, thư giãn, từ đó não bộ và hệ thần kinh phản ứng với căng thẳng kéo dài dẫn tới kiệt sức” - bác sĩ Hoàn phân tích.

Điểm nguy hiểm của Burnout là nó rất dễ bị xem nhẹ, dễ bị nhầm với stress thông thường. Không ít trường hợp người trẻ đến khám đã ở giai đoạn chuyển tiếp sang trầm cảm.

Burnout có dấu hiệu nhận biết rõ ràng. Người mắc thường xuyên cảm thấy mệt mỏi vô cớ, mất hứng thú với mọi thứ, khó tập trung, trì hoãn công việc dù trước kia rất năng suất.

Họ cảm thấy bản thân trống rỗng, không còn mục tiêu sống, dễ nổi cáu hoặc thu mình lại. Ở mức nặng hơn, Burnout có thể dẫn đến rối loạn giấc ngủ, rối loạn ăn uống và thậm chí là các cơn hoảng loạn nhẹ.

Để tránh bị Burnout, bác sĩ Hoàn khuyến cáo, người trẻ cần hiểu rằng sự bền vững quan trọng hơn tốc độ. Thay vì liên tục chạy theo chuẩn mực bên ngoài, hãy bắt đầu từ việc lắng nghe chính mình, từ những bất ổn nhỏ nhất.

Mỗi một giai đoạn, mỗi người xác định những bước đi phù hợp cho bản thân. Học cách nghỉ ngơi đúng nghĩa, giao lưu, tập thể dục thể thao để tạo năng lượng tích cực. Chúng ta cũng cần thiết lập ranh giới lành mạnh với mạng xã hội, không so sánh, không bắt chước. Điều quan trọng nhất là nói “không” với những điều vượt quá khả năng.

Với những người đã bước vào trị liệu, sự kiên nhẫn là yếu tố sống còn. Không ai khỏi Burnout chỉ sau vài buổi trị liệu hay vài ngày nghỉ phép. “Việc hồi phục là một hành trình, và đôi khi, việc can đảm thừa nhận “tôi đang mệt” đã là bước đầu tiên để trở lại” - BS Hoàn nói.