Hành trình kiến tạo người làm truyền thông thời đại số

Trong thời đại cách mạng công nghiệp 4.0 và bùng nổ dữ liệu số, truyền thông đang trải qua chuyển đổi sâu sắc, trở thành nền tảng vận hành thiết yếu của xã hội hiện đại. Người làm truyền thông không chỉ truyền tải thông tin mà cần am hiểu công nghệ, dữ liệu, sáng tạo đa nền tảng và giữ vững đạo đức nghề nghiệp. Nhân dịp 20/11, Thạc sĩ Phạm Quang Trực – Giám đốc đào tạo Công ty CP Truyền thông Đa phương tiện Cuộc sống số (DIGILIFE), chuyên gia truyền thông đa nền tảng – chia sẻ góc nhìn về vai trò, thách thức và giải pháp đào tạo để phát triển đội ngũ truyền thông thích ứng với kỷ nguyên số, góp phần tạo giá trị bền vững cho cộng đồng.

Truyền thông số – Nền tảng vận hành xã hội hiện đại

Trong kỷ nguyên của dữ liệu lớn (Big Data) và sự bùng nổ của mạng xã hội, truyền thông số đã trở thành nền tảng vận hành thiết yếu, chi phối mọi mặt đời sống xã hội. Tính đến đầu năm 2025, số người dùng Internet toàn cầu là khoảng 5,65 tỷ, số người sử dụng mạng xã hội khoảng 5,41 tỷ cho thấy sức ảnh hưởng cực lớn của các nền tảng số trong việc lan tỏa thông tin và kết nối cộng đồng.

Thạc sĩ Phạm Quang Trực nhận định: “Truyền thông số không chỉ là công cụ mà đã trở thành hạ tầng vận hành xã hội hiện đại, từ giáo dục, kinh tế đến quản lý nhà nước đều dựa trên nền tảng này. Người làm truyền thông ngày nay không thể chỉ đơn thuần đăng tải tin tức mà cần phải am hiểu công nghệ và phân tích dữ liệu để hiểu sâu sắc hành vi, nhu cầu của công chúng.”

Tuy nhiên, tốc độ lan truyền nhanh cũng gây ra thách thức lớn về tin giả, tin nhiễu, gây nhiễu loạn thông tin. Theo thống kê từ Demand Sage (2025), khoảng 40% nội dung được chia sẻ trên mạng xã hội là giả mạo hoặc sai lệch; và khoảng 86% người dùng toàn cầu đã từng tiếp xúc với thông tin sai lệch ở mức độ nào đó. Vấn đề này đòi hỏi người làm truyền thông số phải đặc biệt coi trọng tính xác thực và trách nhiệm xã hội. Ông Trực chia sẻ: “Truyền thông có thể nhanh nhưng không được ẩu. Nền tảng số tạo điều kiện cho trao đổi thông tin đa chiều, nhưng điều đó cũng khiến việc kiểm chứng thông tin càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.”

Yếu tố cốt lõi của người làm truyền thông thời đại số

Trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ, yêu cầu đối với người làm truyền thông không còn đơn thuần là khả năng truyền tải thông tin mà đòi hỏi sự am hiểu toàn diện về công nghệ, dữ liệu và trách nhiệm xã hội. Theo Thạc sĩ Phạm Quang Trực – Giám đốc đào tạo Công ty DIGILIFE – có ba yếu tố cốt lõi quyết định sự thành công và bền vững của người làm truyền thông trong thời đại số: tư duy dữ liệu, sáng tạo nội dung và đạo đức nghề nghiệp.

Tư duy dữ liệu không chỉ là khả năng đọc hiểu các con số mà là nghệ thuật chuyển đổi dữ liệu thành những câu chuyện có sức thuyết phục,” ông Trực chia sẻ. Trong thế giới số hóa, mọi hành vi, tương tác của người dùng đều được ghi lại dưới dạng dữ liệu đa dạng và phong phú. Người làm truyền thông cần khai thác và phân tích những nguồn dữ liệu này để hiểu rõ chân dung khán giả, nhu cầu, sở thích và cả những thay đổi tâm lý của họ. Việc này giúp họ không chỉ xây dựng được nội dung phù hợp mà còn tối ưu hóa chiến lược truyền thông, gia tăng hiệu quả lan tỏa thông điệp. Ông Trực phân tích thêm: “Nếu trước đây người làm báo chỉ dựa vào kinh nghiệm và cảm tính, thì ngày nay, dữ liệu chính là kim chỉ nam để ra quyết định. Một chiến dịch truyền thông thành công là chiến dịch được xây dựng dựa trên thông tin khách quan, số liệu cụ thể, giúp giảm thiểu rủi ro và tăng khả năng tiếp cận chính xác nhóm đối tượng mục tiêu.”

Trong môi trường truyền thông số đa nền tảng, nội dung không còn đơn giản là văn bản hay hình ảnh tĩnh. Sáng tạo nội dung chính là sức sống của truyền thông số. Nội dung cần đa dạng về hình thức – từ video ngắn trên TikTok, livestream tương tác, podcast đến các bài viết chuyên sâu trên báo điện tử đều phải hấp dẫn để giữ chân công chúng trong thời gian ngày càng ngắn ngủi. Ông Trực giải thích: “Mỗi nền tảng có một ‘ngôn ngữ’ riêng, một cách thức tiếp nhận thông tin khác nhau. Người làm truyền thông phải biết biến hóa nội dung sao cho phù hợp, không chỉ truyền tải đúng thông điệp mà còn tạo ra trải nghiệm thú vị, mới mẻ cho người dùng. Đây chính là yếu tố quyết định sự lan tỏa và hiệu quả thực sự của thông điệp trong thời đại số.”

Trong khi công nghệ và dữ liệu là công cụ hỗ trợ, thì đạo đức nghề nghiệp là nền tảng vững chắc giữ gìn sự minh bạch và công bằng trong truyền thông. Theo ông Trực, truyền thông số dù mang lại nhiều tiện ích, cũng dễ bị lợi dụng để phát tán thông tin sai lệch, gây ảnh hưởng tiêu cực đến xã hội. Vì vậy, đạo đức nghề nghiệp không chỉ là chuẩn mực bắt buộc mà còn là trách nhiệm xã hội mà mỗi người làm nghề cần ý thức sâu sắc.

Tư duy đa nền tảng trong đào tạo truyền thông số

Chương trình đào tạo của DIGILIFE được thiết kế bài bản theo mô hình đa nền tảng, giúp học viên hiểu sâu về đặc thù “ngôn ngữ” và hành vi của từng mạng xã hội, từ đó có kỹ năng tạo nội dung phù hợp với từng kênh, từng nền tảng. Ông Trực cho biết: “Khóa học không chỉ tập trung vào kỹ thuật làm nội dung mà còn phát triển tư duy chiến lược số và ý thức đạo đức nghề nghiệp. Mỗi học viên sau khóa học có thể tự tin vận hành, sáng tạo nội dung trên nhiều nền tảng khác nhau.”

Ngoài ra, DIGILIFE còn triển khai các buổi workshop, mentoring và cập nhật liên tục về xu hướng công nghệ mới như AI, data analytics, livestream commerce để người làm truyền thông luôn bắt kịp sự thay đổi. DIGILIFE không chỉ dừng lại ở vai trò đào tạo, mà còn là đối tác chiến lược tư vấn, đồng hành cùng các doanh nghiệp, tổ chức xây dựng và phát triển kênh truyền thông số đa nền tảng:

• Tư vấn chiến lược truyền thông số phù hợp với mục tiêu và đối tượng khách hàng.
• Hỗ trợ xây dựng kế hoạch nội dung đa phương tiện, sản xuất video, podcast, livestream để gia tăng tương tác.
• Đào tạo đội ngũ nội bộ để tăng cường năng lực tự vận hành và sáng tạo nội dung số.

Nhân dịp 20/11, xin gửi đến ông Phạm Quang Trực và các thầy cô, những người làm công tác đào tạo truyền thông luôn tràn đầy năng lượng, nhiệt huyết và gặt hái nhiều thành công trong sự nghiệp đào tạo.

Nguồn: https://tienphong.vn/hanh-trinh-kien-tao-nguoi-lam-truyen-thong-thoi-dai-so-post1797172.tpo