Trang chủNewsVăn hóa - Xã hộiHành trình ly kỳ của chữ Quốc ngữ

Hành trình ly kỳ của chữ Quốc ngữ

Khi thực hiện cuốn sách về lịch sử hình thành chữ Quốc ngữ, TS. Phạm Thị Kiều Ly và hoạ sĩ Tạ Huy Long mong muốn truyền thêm cho người đọc, đặc biệt là các bạn nhỏ tình yêu đối với tiếng Việt – thứ ngôn ngữ đẹp mà chúng ta đang sở hữu.

Hành trình ly kỳ của chữ Quốc ngữ
Hành trình ly kỳ của chữ Quốc ngữ

Theo cuốn sách, hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ chính là câu chuyện về sự phát triển, phổ biến của chữ viết hệ Latinh của tiếng Việt. Ban đầu, thứ văn tự này là công cụ để thuận tiện cho việc trao đổi với người Việt, qua đó dễ dàng tiến hành truyền giáo; sau này, nó lại được sử dụng như một thứ mật mã giữa các thừa sai với bốn đạo và chỉ được dạy trong các chủng viện.

Sau những biến động chính trị và giáo dục, chữ Quốc ngữ dần thay chữ Nho trong các văn bản hành chính của đất nước, nắm giữ vai trò khai mở dân trí và trở thành chữ viết chính thức.

Điều đặc biệt là cuốn sách được viết bằng ngôn ngữ tranh truyện bán hư cấu qua lời kể của Alexandre de Rhodes – vị linh mục, người của Tòa thánh Vatican, đã tới Việt Nam từ thế kỉ XVII và có công rất lớn trong việc in cuốn từ điển đầu tiên của tiếng Việt (Từ điển Việt – Bồ – La) vào năm 1651.

Sở dĩ TS. Phạm Thị Kiều Ly chọn Alexandre de Rhodes là người dẫn truyện vì đây là vị linh mục sống ở cả Đàng Trong lẫn Đàng Ngoài, hiểu phong tục, tập quán của cả hai miền. Ông đã để lại nhiều công trình, nhờ đó có dữ liệu xây dựng cốt truyện cho cuốn sách này. Ngoài việc thêm thắt các đoạn hội thoại có lồng cảm xúc của nhân vật chính, tác giả tôn trọng những mốc, sự kiện lịch sử chính tạo ra chữ Quốc ngữ.

TS. Phạm Thị Kiều Ly cho biết, nội dung cuốn sách này dựa vào luận án Tiến sĩ của chị về Lịch sử ngữ pháp và chữ viết hệ Latinh của tiếng Việt cũng như các tài liệu trong văn khố ở châu Âu và các cuốn sách viết về hành trình truyền giáo của các thừa sai. Từ bản luận án lên tới 640 trang, tác giả rút gọn thành cuốn sách ngắn súc tích và được minh hoạ bằng tranh đầy sinh động với 126 trang.

Nói về cuốn sách, tác giả khẳng định: “Alexandre de Rhodes không phải là người đầu tiên ghi tiếng Việt ra ký tự Latinh. Trước Alexandre de Rhodes còn có thầy Francisco de Pina – người Bồ Đào Nha – đã soạn một tập từ điển nhỏ, nhưng rồi bị mất. Linh mục António de Fontes là người đầu tiên dùng hai chữ cái “ơ” và “ư”, tìm ra các thanh điệu để ghi trong một báo cáo vào năm 1631. Thầy cũng soạn từ điển Việt – Bồ cho chính mình và các linh mục khác để học tiếng Việt”.

Tuy nhiên, trong quá trình sáng tạo ấy, Alexandre de Rhodes là người tập hợp công trình của những người đi trước, kết hợp với những hiểu biết của ông về An Nam để in cuốn từ điển Việt – Bồ – La ở La Mã vào năm 1651.

Như vậy, Hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ đã kết hợp kiến thức lịch sử, khoa học với trí tưởng tượng của tác giả để lý giải sự ra đời chữ viết hiện nay của người Việt. Nhóm tác giả còn sáng tạo một đoạn phỏng vấn đặc biệt với ba nhân vật tiêu biểu trong quá trình sáng tạo chữ quốc ngữ là Alexandre De Rhodes, Francisco De Pina và Gaspar do Amaral, bàn luận về quá trình sáng tạo chữ viết Latinh của tiếng Việt.

Cuốn sách lồng ghép nhiều chi tiết hài hước như khi Alexandre De Rhodes mới sang Việt Nam, vì nhầm lẫn thanh điệu, ông mua nhầm cá thành cà; vì không biết tiếng Việt đơn âm tiết, các cha thường ghi các chữ dính vào nhau…

Ngoài khắc họa hành trình nghiên cứu và sáng tạo chữ Quốc ngữ của Alexandre De Rhodes, tác giả có thêm phần Chữ quốc ngữ ký sự ghi lại những dấu ấn quan trọng trong việc phát triển chữ Quốc ngữ từ thế kỷ XVII, cho tới đóng góp của các linh mục Việt Nam như Filippe Bỉnh, thầy Pao, thầy Ngần, thầy Liễn…

Hành trình ấy tiếp tục được nối dài với đóng góp của nhiều cá nhân khác giúp phổ biến chữ Quốc ngữ ở Nam Kỳ, sau đó là toàn quốc.

Thông qua cuốn sách, bạn đọc sẽ hiểu thêm về việc chữ Quốc ngữ được cải biên, phổ biến, đón nhận qua năm tháng ra sao, có đóng góp thế nào trong việc xóa mù chữ cho dân ta thời Pháp thuộc và được Chủ tịch Hồ Chí Minh công nhận là văn tự chính thức của Việt Nam từ năm 1945.





Nguồn: https://baoquocte.vn/hanh-trinh-ly-ky-cua-chu-quoc-ngu-290513.html

Cùng chủ đề

Sinh viên ngành ngôn ngữ hiếm đắt hàng

TPO - Sinh viên tốt nghiệp những ngành ngôn ngữ hiếm tại Việt Nam có việc làm ngay, đạt tỉ lệ trên 90%.  TPO - Sinh viên tốt nghiệp những ngành ngôn ngữ hiếm tại Việt Nam có việc làm ngay, đạt tỉ lệ trên 90%.  Sinh viên ngành ngôn ngữ Bồ Đào Nha, Trường Đại học Hà Nội. Hội thảo khoa học quốc tế “Giảng dạy...

Google mở rộng tính năng dịch thuật, hỗ trợ thêm 15 ngôn ngữ

DNVN - Google vừa thông báo bổ sung thêm 15 ngôn ngữ vào nền tảng dịch thuật của mình, kết nối hơn 300 triệu người tại châu lục này. Hiện nền tảng Google Dịch đã có khả năng dịch từ hơn 94 ngôn ngữ trên toàn cầu sang tổng cộng 25 ngôn ngữ bản...

Chữ viết cổ xưa gây xoắn não nhất mọi thời đại thiên tài cũng bó tay

Những hệ thống chữ viết này vẫn là bí ẩn lớn trong lịch sử nhân loại, và việc giải mã chúng có thể giúp mở rộng hiểu biết về ngôn ngữ, văn hóa và lịch sử của các nền văn minh cổ đại. T.B (tổng hợp) 13:30 - 26/10/2024 Những hệ thống chữ viết này vẫn là bí ẩn lớn trong lịch sử nhân loại, và việc giải mã chúng có thể giúp mở rộng hiểu biết về ngôn...

‘Rong ruổi’ hay ‘dong duổi’, từ nào mới đúng chính tả?

Ngôn ngữ Tiếng Việt đa dạng và phong phú, khiến nhiều người bối rối giữa những cụm từ có ý nghĩa tương đồng hoặc phát âm giống nhau. Rong ruổi - dong duổi là một trong những cặp từ thường gây nhầm lẫn.Trong Tiếng Việt, đây là động từ, có ý nghĩa di chuyển liên tục trên đoạn đường dài, đi có chủ đích nhất định.Vậy theo bạn đâu mới là từ đúng? Hãy để lại câu trả...

Thử thách Tiếng Việt: ‘Xiêu lòng’ hay ‘siêu lòng’?

Dù là từ ngữ khá thông dụng, được sử dụng phổ biến trong cuộc sống hằng ngày nhưng khi được hỏi, nhiều người lại băn khoăn, không biết "xiêu lòng" hay "siêu lòng" mới đúng chính tả.Trong Tiếng Việt, từ này thường được sử dụng để diễn tả cảm xúc rung động, không thể kiểm soát mà ngả theo ý của người khác hoặc bị thuyết phục. Vậy theo bạn đâu mới là từ chuẩn Tiếng Việt? Hãy để...

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Hợp tác Việt Nam – EU theo hướng phát triển xanh và bền vững

Việt Nam ngày nay có nhiều điều kiện thuận lợi trong việc đẩy mạnh hợp tác thương mại, thu hút đầu tư, chuyển giao công nghệ, các dự án hỗ trợ từ phía các đối tác EU để đẩy mạnh cơ cấu kinh tế theo hướng xanh và số, hướng vào lĩnh vực phát triển bền vững.

Diễn đàn Hợp tác Việt Nam

Chiều ngày 7/11, tại thành phố Hồ Chí Minh đã diễn ra "Diễn đàn Hợp tác Việt Nam - EU: Nỗ lực thích ứng vì tương lai thịnh vượng bền vững” do Bộ Công Thương chủ trì và phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức.

Khai phá tiềm năng, thúc đẩy kết nối hai chiều doanh nghiệp Việt Nam-Nhật Bản

Chiều 9/11, tại thủ đô Tokyo, Nhật Bản đã diễn ra Tọa đàm định hướng phát triển hai chiều cộng đồng doanh nghiệp Việt-Nhật do Hội cựu sinh viên Đại học Ngoại thương tại Nhật Bản (FAJ) tổ chức.

Giá vàng đứt phanh lao dốc, làm đau tim nhà đầu tư, thị trường chao đảo với chiến thắng của ông Trump

Giá vàng hôm nay 10/11/2024, giá vàng bị chi phối bởi cuộc bầu cử tổng thống Mỹ. Điều đáng ngạc nhiên là tốc độ giải quyết cuộc bầu cử và đợt bán tháo mạnh khiến những người tham gia thị trường băn khoăn về hướng đi của kim loại quý này trong tương lai. Giá vàng nhẫn giảm mạnh.

Ukraine tấn công nhà máy hóa chất của Nga, Tổng thống Zelensky điện đàm với Tổng thống đắc cử Donald Trump

Theo một nguồn tin từ Cơ quan An ninh Ukraine (SBU), Kiev đã tấn công nhà máy hóa chất Aleksinsky của Nga – cơ sở sản xuất thuốc nổ, đạn dược và vũ khí ở khu vực Tula - bằng thiết bị bay không người lái vào ban đêm.

Bài đọc nhiều

Di của ‘Những đứa trẻ trong sương’ tự theo bạn trai hơn 7 tuổi về làm vợ

Nhờ chống lại tục 'bắt vợ', Má Thị Di người dân tộc Mông đã tìm được hạnh phúc bên chồng hơn 7 tuổi. Má Thị Di (thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai) - nhân vật chính trong phim tài liệu Những đứa trẻ trong sương của đạo diễn Hà Lệ Diễm đã có những chia sẻ xúc động về cuộc sống của mình trong tọa đàm "Ra khỏi màn sương" do Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam tổ chức. -...

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng từ trần

Theo thông tin từ Ban Bảo vệ chăm sóc sức khỏe cán bộ Trung ương, đồng chí Nguyễn Phú Trọng, sinh năm 1944, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, sau thời gian lâm bệnh, mặc dù được Đảng, Nhà...

OpenAI có thể lỗ 44 tỷ USD đến năm 2028

Nếu như những năm đầu thành lập, cả Google và Facebook đều thể hiện sức mạnh tài chính đáng nể thì OpenAI – công ty gần 10 năm tuổi – cho thấy bức tranh trái ngược. Theo hồ sơ tài chính mà The Information thu thập được, nhà phát triển ChatGPT ghi nhận doanh thu tăng trưởng nhanh, có thể đạt 100 tỷ USD năm 2029 song có thể lỗ tổng cộng 44 tỷ USD từ năm 2023 đến...

Ý Lan hát trong đêm nhạc tôn vinh 6 nhạc sĩ nổi tiếng

Ca sĩ Ngọc Châm đã công bố liveshow nhân kỷ niệm chặng đường hơn 20 năm ca hát, 10 năm cô sản xuất chuỗi chương trình tôn vinh tác giả, tác phẩm Vàng son một thuở.Tổng đạo diễn chương trình, nhạc sĩ Nguyễn Quang tiết lộ, đã chọn những ca khúc hay, phù hợp giọng hát của nữ ca sĩ. Sẽ có khoảng 20 ca khúc, được chia thành ba chương, tương ứng với chặng đường hoạt động...

Cùng chuyên mục

Khai mạc Lễ hội thiết kế sáng tạo Hà Nội năm 2024

(CLO) Tối 9/11, Lễ hội thiết kế sáng tạo Hà Nội 2024 đã chính thức khai mạc tại Quảng trường Cách mạng Tháng Tám (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội). Sự kiện do UBND thành phố chỉ đạo, Sở VHTT Hà Nội, Tạp chí Kiến trúc phối hợp với các đơn vị...

Bệnh viện dã chiến cấp 2 vận chuyển thành công thai phụ trong tình trạng nguy kịch tại Nam Sudan

Bệnh viện dã chiến cấp 2 số 6 của Việt Nam tại Nam Sudan đã vận chuyển bay liên hoàn một thai phụ mang thai đôi trong tình trạng nguy kịch. Thành công này không chỉ là niềm tự hào của đội ngũ...

Show diễn đặc biệt tôn vinh và quảng bá giá trị văn hóa truyền thống Việt Nam

“Sắc màu di sản” là show diễn đặc biệt, nhằm tôn vinh, giới thiệu các giá trị văn hóa truyền thống Việt Nam thông qua thời trang, sẽ diễn ra vào 19 giờ, ngày 16/11, tại không gian nhà cổ 22 Hàng Buồm. (Vietnam+) Nguồn: https://www.vietnamplus.vn/show-dien-dac-biet-ton-vinh-va-quang-ba-gia-tri-van-hoa-truyen-thong-viet-nam-post992294.vnp

Nam hành khách doạ mở cửa thoát hiểm trên chuyến bay chỉ bởi tiếp viên không đồng ý một yêu cầu này

Trên chuyến bay của Korean Air từ Bangkok (Thái Lan) đến Seoul (Hàn Quốc), một hành khách nước ngoài gây ồn ào khi đòi ngồi ghế gần cửa thoát hiểm của tiếp viên. ...

Báo Nghệ An ra mắt chuyên trang ‘Cao trào Xô Viết Nghệ Tĩnh’

Chiều 9/11, Báo Nghệ An phối hợp với Bảo tàng Xô viết Nghệ Tĩnh tổ chức ra mắt chuyên trang điện tử đặc biệt về 'Cao trào Xô viết Nghệ Tĩnh'. Theo tư liệu, những năm 1930 - 1931, dưới sự lãnh đạo của Đảng, phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh đã để lại mốc son chói lọi trong lịch sử cách mạng Việt Nam đầu thế kỷ XX, trở thành biểu tượng anh hùng, kiên trung, bất khuất của...

Mới nhất

Chiến thắng với dự án vì người khiếm thính

Với dự án “Sign by Sign”, hệ thống ngôn ngữ ký hiệu hỗ trợ giao tiếp cho người...

Hà Nội tăng cường các biện pháp phòng, chống lây nhiễm bệnh sởi

Sở Y tế Hà Nội vừa có Công văn số 5405/SYT-NVY gửi các bệnh viện trong và ngoài công lập trên địa bàn Thành phố về việc tăng cường các biện pháp phòng, chống lây nhiễm bệnh sởi trong bệnh viện. Hà Nội tăng cường các biện pháp phòng, chống lây nhiễm bệnh sởiSở Y tế Hà Nội vừa có...

Bất ngờ với giọng hát của ’Người đẹp Tây Đô’ Việt Trinh

Diễn viên Việt Trinh khoe giọng hát mộc mạc với ca khúc “Tầm gửi”, được khán giả khen tình cảm. Trên trang cá nhân, diễn viên Việt Trinh chia sẻ đoạn video hội ngộ vợ chồng nhạc sĩ Trương Lê Sơn - ca sĩ Hoàng Lê Vi. “Ngưỡng mộ hai vợ chồng đã lâu mà nay mới có dịp gặp và...

Phát huy vai trò nòng cốt trong hợp tác Tiểu vùng Mê Công

Việt Nam luôn coi trọng các cơ chế hợp tác tiểu vùng Mê Công, trong đó coi GMS và ACMECS là các cơ chế có ý nghĩa chiến lược, gắn với các đối tác quan trọng hàng đầu; coi...

Hợp tác Việt Nam – EU theo hướng phát triển xanh và bền vững

Việt Nam ngày nay có nhiều điều kiện thuận lợi trong việc đẩy mạnh hợp tác thương mại, thu hút đầu tư, chuyển giao công nghệ, các dự án hỗ trợ từ phía các đối tác EU để đẩy mạnh cơ cấu kinh tế theo hướng xanh và số, hướng vào lĩnh vực phát triển bền vững.

Mới nhất