Cán bộ, kiểm lâm viên Hạt Kiểm lâm Quan Hóa tuần tra bảo vệ rừng luồng trên địa bàn.
Men theo triền núi, chúng tôi ghé thăm rừng luồng của gia đình anh Hà Văn Định, bản Chè, xã Trung Hạ - một trong các mô hình thâm canh phục tráng luồng hiệu quả tại xã. Anh Định cho biết: Với hơn 1,6ha luồng, đây là nguồn thu nhập chính của gia đình. Năm 2022, gia đình anh được thụ hưởng chính sách phát triển vùng luồng thâm canh của tỉnh, được hỗ trợ phân bón và được tham gia lớp tập huấn kỹ thuật chăm sóc phục tráng rừng luồng.
“Trước đây, việc phát cành, dọn vệ sinh, bón phân, chăm sóc luồng là việc làm xa lạ với bà con trong bản. Các năm gần đây, tôi cùng với các thành viên trong gia đình đã chủ động chăm sóc rừng luồng. Rừng luồng được bón phân, chăm sóc sinh trưởng, phát triển tốt, măng ra nhiều, thân luồng to và thẳng, bán được giá hơn, mang lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình...” - anh Hà Văn Định chia sẻ.
Ông Trần Văn Bồi, Phó Chủ tịch UBND xã Trung Hạ, cho biết: Xã Trung Hạ có 3.083ha luồng. UBND xã đã phối hợp với các ngành chức năng xuống thôn, bản phổ biến, tuyên truyền chính sách hỗ trợ phát triển vùng luồng thâm canh; tập huấn kỹ thuật chăm sóc, bón phân phục tráng rừng luồng. Hiện nay, xã Trung Hạ có 2.800ha luồng được thâm canh, phục tráng, chăm sóc, bón phân theo đúng kỹ thuật, cây luồng sinh trưởng, phát triển tốt, cho năng suất cao hơn so với trồng rừng truyền thống. Phục tráng, thâm canh chất lượng rừng luồng đã nâng lên, hệ số sinh măng tăng gấp 1,5 lần, măng to hơn và gióng dài hơn. Một số tuyến đường lâm nghiệp kết hợp với dân sinh tạo điều kiện thuận lợi giao thông tại các thôn, bản và xã.
Hiện nay, xã Trung Hạ đang phối hợp với Công ty Chế biến lâm sản Quan Sơn hoàn tất các quy định để 3.000ha luồng được Tổ chức Quản lý rừng bền vững quốc tế cấp chứng chỉ quản lý rừng bền vững (FSC), để cây luồng của xã đảm bảo về tiêu chuẩn chất lượng cũng như giá sản phẩm được tăng lên.
Là xã miền núi (trên địa bàn huyện Quan Sơn cũ), việc bố trí ngân sách xã hỗ trợ người dân mở rộng diện tích vùng luồng thâm canh gặp nhiều khó khăn. Thời gian tới, xã Trung Hạ tăng cường quản lý Nhà nước về bảo vệ, phát triển rừng nói chung, rừng luồng nói riêng. Tiếp tục rà soát, đánh giá thực trạng các cơ sở chế biến luồng trên địa bàn, để có giải pháp nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh các sản phẩm từ luồng; cam kết không thu mua, tiêu thụ luồng non. Xây dựng các mô hình HTX sản xuất, kinh doanh luồng, tạo vùng nguyên liệu tập trung đủ lớn và là cầu nối để kêu gọi doanh nghiệp đầu tư vốn, khoa học - kỹ thuật thâm canh, phát triển rừng luồng bền vững, hiệu quả.
Không chỉ Trung Hạ, đến các xã khu vực miền núi chúng tôi cũng nghe nhiều câu chuyện vui khi người trồng luồng đã thay đổi từ tập quán canh tác quảng canh, không bón phân chăm sóc sang canh tác thâm canh, bón phân và chăm sóc. Có nguồn thu từ bán luồng, nhiều hộ trồng luồng tại khu vực miền núi đã xây dựng được nhà kiên cố, cao tầng, đầu tư cho con em đi học, mua sắm trang thiết bị phục vụ cho sinh hoạt và góp phần XDNTM ở địa phương.
Đồng chí Nguyễn Đình Thái, Trưởng Phòng phát triển và sử dụng rừng, Chi cục Kiểm lâm, cho biết: Đến tháng 11-2025, Thanh Hóa có diện tích rừng luồng đạt khoảng 74.000ha. Những năm trước đây, tình trạng người dân khai thác, chăm sóc không theo quy trình kỹ thuật nên rừng luồng bị thoái hóa nghiêm trọng, ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng luồng. Chính vì vậy, các cấp, các ngành chức năng đã kiểm tra, rà soát và triển khai thực hiện nhiều giải pháp phát triển rừng luồng theo hướng bền vững, hiệu quả. Thực hiện Nghị quyết số 185/2021/NQ-HĐND ngày 10/12/2021 của HĐND tỉnh về việc ban hành chính sách phát triển nông nghiệp, nông thôn, nông dân trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, giai đoạn 2022-2025, các hộ dân đã được hỗ trợ kinh phí mua phân bón cho năm thứ nhất và năm thứ 2 thực hiện thâm canh phục tráng rừng luồng. Kết quả, gần 11 tháng năm 2025, các xã khu vực miền núi thực hiện thâm canh phục tráng 2.780ha rừng luồng năm thứ nhất và bón phân, chăm sóc 4.065ha rừng luồng năm thứ 2. Giai đoạn 2016 đến tháng 11/2025, toàn tỉnh phục tráng, thâm canh được 29.912ha luồng, nâng tổng diện tích vùng luồng thâm canh toàn tỉnh hiện nay đạt trên 46.000ha.
Giai đoạn 2022-2025, các xã vùng thâm canh luồng đã được hỗ trợ làm mới khoảng 95km đường ô tô lâm nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi cho chăm sóc, khai thác và vận chuyển luồng tiêu thụ, góp phần nâng cao thu nhập cho nhiều nông dân trồng luồng và doanh nghiệp chế biến luồng.
Hiệu quả của chính sách phát triển vùng luồng thâm canh của tỉnh đã góp phần nâng cao nhận thức của các cấp chính quyền và người dân địa phương trong quản lý, bảo vệ, phát triển và khai thác bền vững rừng luồng. Thay đổi tập quán canh tác quảng canh, không bón phân chăm sóc cho rừng luồng sang canh tác thâm canh, bón phân và chăm sóc rừng luồng đúng quy trình kỹ thuật. Từ đó, năng suất, chất lượng rừng luồng tăng lên rõ rệt, giá trị cây luồng đã được nâng lên, góp phần nâng cao thu nhập cho nhiều nông dân trồng luồng và doanh nghiệp chế biến luồng.
Tuy nhiên, nhiều diện tích rừng luồng thâm canh phục tráng nằm trên vùng địa hình phức tạp, cao, dốc, đất cằn cỗi, tỷ lệ đá lẫn cao, giao thông xuống cấp gây nhiều khó khăn cho việc cuốc lật đất, bón phân... Diện tích rừng luồng được chăm sóc, bón phân chỉ dừng lại ở những diện tích được Nhà nước hỗ trợ, người dân chưa chủ động bỏ kinh phí và nhân công để thâm canh luồng. Nguồn vốn phân bổ để thực hiện chính sách hỗ trợ phát triển vùng luồng thâm canh của tỉnh còn hạn chế, thấp so với khối lượng, kế hoạch đề ra.
Đồng chí Thiều Văn Lực, Phó Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm, cho biết: Hiện nay, Sở Nông nghiệp và Môi trường đang tham mưu trình UBND tỉnh một số chính sách phát triển lâm nghiệp trong giai đoạn 2026-2030, trong đó có việc kéo dài chính sách phát triển vùng rừng trồng tập trung (trong đó có rừng luồng) đến năm 2030. Cùng với chính sách hỗ trợ phát triển vùng rừng trồng tập trung (trong đó có rừng luồng) của tỉnh, UBND các xã vùng trọng điểm thâm canh luồng cần quan tâm bố trí một phần ngân sách địa phương để hỗ trợ mở rộng diện tích vùng luồng thâm canh trên địa bàn. Tăng cường quản lý Nhà nước về bảo vệ, phát triển rừng nói chung, rừng luồng nói riêng. Tiếp tục rà soát, đánh giá thực trạng các cơ sở chế biến luồng trên địa bàn, để có giải pháp nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh các sản phẩm từ luồng; cam kết không thu mua, tiêu thụ luồng non. Xây dựng các mô hình HTX sản xuất, kinh doanh luồng, tạo vùng nguyên liệu tập trung đủ lớn và là cầu nối để kêu gọi doanh nghiệp đầu tư vốn, khoa học - kỹ thuật thâm canh rừng luồng, góp phần xây dựng phương án quản lý rừng luồng bền vững để cấp chứng chỉ quản lý rừng bền vững (FSC) cho rừng luồng. Tạo sự liên kết bền vững giữa người dân và doanh nghiệp từ khâu sản xuất, chế biến đến tiêu thụ sản phẩm luồng để tạo thành chuỗi giá trị, xây dựng thương hiệu, đưa sản phẩm vươn ra thị trường quốc tế, tạo nguồn sinh kế bền vững cho người dân, góp phần XDNTM khu vực miền núi.
Bài và ảnh: Thu Hòa
Nguồn: https://baothanhhoa.vn/ho-tro-nguoi-dan-phat-trien-ben-vung-hieu-qua-rung-luong-269215.htm
Bình luận (0)