Khai hộ chiếu online kiểu này, coi chừng sập bẫy lừa đảo

Hình thức giả mạo trang web làm hộ chiếu điện tử đang trở thành một "siêu bẫy" nguy hiểm, khiến nạn nhân mất tiền, mất danh tính, mất luôn cả sự an toàn số trong khi kẻ lừa đảo ung dung thu lợi hàng trăm triệu đồng.

Chiêu trò mới dưới lớp vỏ “dịch vụ công”

Theo trang thông tin điện tử Công an tỉnh Nghệ An, đánh vào tâm lý thích sự nhanh gọn, đơn giản trong việc thực hiện thủ tục hành chính của người dân, các đối tượng đã dựng nên các website giả mạo với giao diện giống Cổng Dịch vụ công quốc gia hoặc các trang chính thức của Bộ Công an. Trên những trang web này, chúng hướng dẫn chi tiết cách “đăng ký hộ chiếu online”, yêu cầu người dùng nộp lệ phí làm hộ chiếu, phí “xử lý nhanh”, và thậm chí thu thập cả hình ảnh căn cước công dân cùng ảnh chân dung để phục vụ cho mục đích lừa đảo. Một số thủ đoạn phổ biến bao gồm:

- Giả mạo các website chính thức của các dịch vụ hành chính công trực tuyến: Địa chỉ gần giống thật, như hochieu-online.vn, lamhochieu24h.com, thay vì https://dichvucong.gov.vn hoặc https://dichvucong.bocongan.gov.vn

- Mạo danh cán bộ công an: Gọi điện, nhắn tin, gửi email yêu cầu bổ sung hồ sơ, nộp tiền “xử lý gấp”.

- Lừa đảo qua các nền tảng mạng xã hội: Dựng fanpage Facebook có hàng nghìn lượt theo dõi, đăng bài hướng dẫn "tận tình", kèm số điện thoại và link dẫn đến trang lừa đảo, sau đó thu thập dữ liệu cá nhân.

Theo ông Vũ Ngọc Sơn, Giám đốc Công nghệ Công ty Công nghệ An ninh mạng Quốc gia Việt Nam, phân tích: "Hacker thường dụ nạn nhân truy cập vào các trang web giả mạo để tải ứng dụng độc hại. Khi ứng dụng này được cấp quyền, chúng sẽ hoạt động ngầm, điều khiển thiết bị từ xa để thực hiện các giao dịch trái phép, kể cả khi thiết bị không được sử dụng."

Ảnh minh họa/ Cục An toàn thông tin.

Anh Nguyễn Huy Phương ở phường Xuân Phương (quận Nam Từ Liêm) vẫn chưa hết ấm ức xen lẫn lo lắng khi thuê "dịch vụ" làm hộ chiếu thần tốc trong 2 ngày và bị lừa đảo.

Anh Phương kể lại, thông qua nhóm “Dịch vụ làm hộ chiếu thần tốc” trên Facebook, anh đã lựa chọn một tài khoản vì có nhiều bình luận nhất và lời hứa: "Khi nào có hộ chiếu thì mới trả tiền". Sau khi gọi cho số điện thoại 0378756459, anh đã nhận được hướng dẫn qua Zalo phải gửi ảnh chân dung, hình ảnh căn cước công dân gắn chip, số điện thoại chính chủ, định danh điện tử VNEID mức 1 hoặc mức 2, mật khẩu VNEID, địa chỉ…

Sau 2 ngày, đối tượng đã gửi cho anh Phương xem hình ảnh hộ chiếu. Cảm thấy tin tưởng nên khi người này đề nghị trả tiền trước để lo chi phí thì anh Phương không ngại ngần chuyển ngay 3 triệu đồng. “Sau khi tôi chuyển khoản, gọi điện đến số điện thoại trên thì không thể liên lạc được. Tôi rất lo lắng, một phần vì mất tiền và nhỡ việc, nhưng ngại nhất là đã cung cấp nhiều thông tin cá nhân nên sợ bị rò rỉ, gặp bất lợi khi bị kẻ xấu lợi dụng...".

Lần theo thông tin mà anh Phương cung cấp, phóng viên đã truy cập vào mạng xã hội Facebook, TikTok thì có hàng chục cá nhân, hội nhóm đăng tải thông tin làm "dịch vụ hộ chiếu thần tốc", "hộ chiếu siêu nhanh toàn quốc"... với những lời mời chào: "Nhận hàng mới phải trả tiền", "Khách hàng chỉ cần chụp ảnh chân dung, còn lại để chúng tôi lo"…

Các hội, nhóm “dịch vụ hồ sơ cấp hộ chiếu” trên mạng xã hội Facebook. (Ảnh: Cổng thông tin điện tử về xuất nhập cảnh Việt Nam)

Nhưng bên cạnh đó, cũng có nhiều hội nhóm được lập ra cảnh báo tình trạng lừa đảo thu tiền làm hộ chiếu rồi biến mất. Tại nhóm “Bóc phốt dịch vụ visa - hộ chiếu - chứng minh tài chính - spam lừa đảo”, nhiều bài viết cảnh báo, đưa thông tin, hình ảnh, tài khoản cá nhân của các đối tượng lừa đảo.

Tài khoản Nguyễn Kim liên tục đăng bài lưu ý tài khoản Phạm Huy A., số điện thoại 0937795XXX chuyên nhận làm hộ chiếu nhanh trong 2-3 ngày nhưng nhận tiền của khách rồi khóa máy, chặn Facebook, đổi hình ảnh đại diện. Bản thân tài khoản Nguyễn Kim cho biết cũng đã bị lừa mất 5 triệu đồng...

Cách nhận biết và phòng tránh “bẫy hộ chiếu online”

Trước tình hình lừa đảo, Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) khuyến cáo người dân cảnh giác khi tìm kiếm dịch vụ làm giấy tờ xuất cảnh trên các trang mạng xã hội. Hiện tại, Cục Quản lý xuất nhập cảnh chỉ cung cấp dịch vụ qua cổng thông tin điện tử https://xuatnhapcanh.gov.vn/, các tài khoản, fanpage Facebook cung cấp dịch vụ như trên đều là giả mạo. Tuyệt đối không cung cấp hình ảnh và thông tin cá nhân, không chuyển tiền cho các đối tượng lạ. Khi nhận thấy có dấu hiệu lừa đảo, các tổ chức, cá nhân cần báo ngay cho cơ quan Công an nơi gần nhất để giải quyết theo quy định.

Người dân cần cảnh giác với các dịch vụ làm hộ chiếu nhanh online trên mạng xã hội. (Ảnh: VTV)

Cục Quản lý xuất nhập cảnh đề nghị người dân nên tự thực hiện thao tác nộp hồ sơ trực tuyến trên Cổng dịch vụ công quốc gia, Cổng dịch vụ công Bộ Công an. Trường hợp không tự nộp được có thể nhờ bạn bè, người thân am hiểu về công nghệ thông tin hướng dẫn, hỗ trợ nộp hồ sơ hoặc trực tiếp đến trụ sở cơ quan Quản lý xuất nhập cảnh để được hướng dẫn, hỗ trợ.

Đề nghị người dân tuyệt đối không làm qua trung gian “cò mồi”, hoặc những lời quảng cáo trên các trang mạng xã hội như Zalo, Facebook… để tránh bị đối tượng lợi dụng thực hiện các hành vi lừa đảo.

Để phòng tránh kẻ xấu lợi dụng việc nhận làm “dịch vụ” cấp hộ chiếu qua mạng đánh cắp thông tin cá nhân nhằm thực hiện hành vi vi phạm pháp luật, Cục Quản lý xuất nhập cảnh hướng dẫn trình tự nộp hồ sơ cấp hộ chiếu trực tuyến như sau:

Bước 1: Đăng nhập vào Cổng dịch vụ quốc gia hoặc Cổng dịch vụ công Bộ Công an và lựa chọn dịch vụ Cấp hộ chiếu phổ thông. Trường hợp đề nghị cấp hộ chiếu lần đầu thì lựa chọn thực hiện dịch vụ tại cấp tỉnh nơi thuận lợi. Trường hợp cấp hộ chiếu từ lần thứ hai trở đi, công dân có thể lựa chọn thực hiện dịch vụ tại cấp tỉnh hoặc cấp trung ương.

Bước 2: Nộp hồ sơ

- Tải ảnh chân dung.

- Các thông tin cơ bản của công dân (họ tên, ngày sinh, giới tính, địa chỉ cư trú…) được Cổng dịch vụ công tự động cập nhật từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Công dân bổ sung thêm các thông tin còn thiếu vào các cột, mục tương ứng: nơi sinh, nội dung đề nghị, đăng ký nơi nhận kết quả cấp hộ chiếu; thông tin về tài khoản (để hoàn phí trong trường hợp không được cấp hộ chiếu).

- Đối với trường hợp người bị mất hộ chiếu, cấp lại hộ chiếu hoặc các trường hợp khác cần bổ sung hồ sơ theo quy định, thực hiện theo hướng dẫn tại mục THÀNH PHẦN HỒ SƠ.

Bước 3: Kiểm tra thông tin

- Chọn mục ĐỒNG Ý VÀ TIẾP TỤC để kiểm tra lại toàn bộ thông tin.

- Sau khi kiểm tra nhập mã xác nhận và chọn mục NỘP HỒ SƠ.

- Sau khi hoàn tất các bước, công dân chờ phê duyệt chấp thuận của cơ quan quản lý xuất nhập cảnh.

- Trường hợp kiểm tra phát hiện hệ thống cập nhật thông tin CMND 9 số thì hồ sơ không đủ điều kiện nộp trực tuyến, công dân cần đến Công an phường xã, nơi cư trú để cập nhận dữ liệu dân cư hoặc trực tiếp đến cơ quan quản lý xuất nhập cảnh để nộp hồ sơ cấp hộ chiếu.

- Trường hợp cấp lại hộ chiếu mà có hộ chiếu cũ còn hạn thì yêu cầu công dân nộp lại hộ chiếu cũ.

Bước 4: Thanh toán lệ phí trực tuyến

Sau khi hồ sơ được chấp thuận, người nộp hồ sơ thanh toán lệ phí trực tuyến theo đường dẫn được Cổng dịch vụ công gửi đến qua tin nhắn hoặc thư điện tử.

Bước 5: Nhận kết quả cấp hộ chiếu

Công dân nhận kết quả cấp hộ chiếu tại cơ quan quản lý xuất nhập cảnh hoặc tại nhà nếu đăng ký nhận qua dịch vụ bưu chính.

Bước 2: Nộp hồ sơ

- Tải ảnh chân dung.

Bước 3: Kiểm tra thông tin

- Chọn mục ĐỒNG Ý VÀ TIẾP TỤC để kiểm tra lại toàn bộ thông tin.

- Sau khi kiểm tra nhập mã xác nhận và chọn mục NỘP HỒ SƠ.

- Sau khi hoàn tất các bước, công dân chờ phê duyệt chấp thuận của cơ quan quản lý xuất nhập cảnh.

- Trường hợp cấp lại hộ chiếu mà có hộ chiếu cũ còn hạn thì yêu cầu công dân nộp lại hộ chiếu cũ.

Bước 4: Thanh toán lệ phí trực tuyến

Bước 5: Nhận kết quả cấp hộ chiếu

Công dân nhận kết quả cấp hộ chiếu tại cơ quan quản lý xuất nhập cảnh hoặc tại nhà nếu đăng ký nhận qua dịch vụ bưu chính.

Trao đổi với PV Báo Tri thức và Cuộc sống, luật sư Nguyễn Ngọc Hùng - Trưởng Văn phòng luật sư Kết Nối (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho biết, hành vi giả mạo website chính thức của các cơ quan như Cổng Dịch vụ công quốc gia hoặc Bộ Công an để thu thập trái phép thông tin cá nhân được xác định là hành vi vi phạm pháp luật về an ninh mạng.

Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng - Trưởng Văn phòng luật sư Kết Nối (Đoàn luật sư TP Hà Nội).

Theo Điều 84 Nghị định 15/2020/NĐ-CP về xử phạt Vi phạm quy định về thu thập, sử dụng thông tin cá nhân quy định phạt tiền từ 40.000.000 đồng đến 60.000.000 đồng đối với hành vi thu thập, sử dụng, phát tán, kinh doanh trái pháp luật thông tin cá nhân của người khác. Biện pháp khắc phục hậu quả là buộc hủy bỏ thông tin cá nhân do thực hiện hành vi vi phạm.

Bên cạnh đó, hành vi giả mạo trang thông tin điện tử của tổ chức, cá nhân khác theo quy định tại khoản 3 Điều 99 Nghị định 15/2020/NĐ-CP sẽ bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng. Hình thức xử phạt bổ sung là tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính. Biện pháp khắc phục hậu quả là buộc gỡ bỏ đường dẫn đến thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn, thông tin vi phạm pháp luật và buộc thu hồi hoặc buộc hoàn trả tên miền.

Trong trường hợp hành vi gây hậu quả nghiêm trọng hoặc có tính chất đặc biệt nguy hiểm thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội phạm liên quan đến an ninh mạng như tội phạm về chiếm đoạt, làm lộ, thay đổi, xóa hoặc làm hư hỏng thông tin của hệ thống mạng, tội phạm về lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua mạng hoặc các tội phạm khác theo quy định của Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017.

Nguồn: https://khoahocdoisong.vn/khai-ho-chieu-online-kieu-nay-coi-chung-sap-bay-lua-dao-post1541432.html