Kích cầu tiêu dùng: "Đòn bẩy mềm" thúc đẩy tăng trưởng kinh tế cuối năm 2025

VTV.vn - Tiêu dùng nội địa phục hồi, trở thành động lực cho tăng trưởng, song để tạo cú hích bền vững, cần sự phối hợp của cơ quan quản lý, doanh nghiệp và người dân.

Tiêu dùng nội địa trở lại vai trò "đầu kéo"

Tiêu dùng nội địa tiếp tục thể hiện sức bật trong năm 2025. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ 10 tháng tăng khoảng 9,3%, đạt gần 5,8 triệu tỷ đồng, cao hơn mặt bằng tăng trưởng cùng kỳ nhiều năm. Ở các trung tâm kinh tế lớn, mức tăng cao như TP. Hồ Chí Minh tăng 14,5%, Hà Nội tăng 12,7%, Đà Nẵng tăng 23,6%...

Theo TS. Nguyễn Bích Lâm, nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê (cũ), xu hướng này cho thấy niềm tin tiêu dùng đã phục hồi, đặc biệt ở các nhóm hàng thiết yếu và dịch vụ ăn uống, du lịch. "Khi đầu tư và xuất khẩu chưa thật sự bứt phá, tiêu dùng nội địa đang đóng vai trò 'bệ đỡ' cho nền kinh tế", ông đánh giá.

Có thể thấy, tiêu dùng cùng với đầu tư và xuất khẩu vốn tạo thành ba trụ cột tăng trưởng. Tuy nhiên, trong bối cảnh dòng vốn đầu tư tư nhân còn thận trọng và chuỗi cung ứng toàn cầu biến động, "cỗ xe tiêu dùng" đang đảm nhận vai trò nổi bật hơn trong nửa cuối năm.

Giai đoạn này là thời điểm "vàng" để doanh nghiệp mở rộng tệp khách hàng.

Theo Bộ Công thương, việc kích cầu tiêu dùng hiện không chỉ mang tính mùa vụ mà đã trở thành giải pháp chiến lược để đạt mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2025. Do đó, từ nay đến cuối năm, Bộ Công thương, Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch cùng nhiều địa phương đã và sẽ tiếp tục tổ chức chuỗi sự kiện quy mô, điển hình như Hội chợ Mùa Thu 2025, các chương trình Tháng khuyến mại tập trung quốc gia, Tuần lễ kết nối cung - cầu…

Theo ông Trần Hữu Linh, Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công thương), trọng tâm năm nay là phủ sóng kích cầu tới cả khu vực ngoài đô thị, chợ truyền thống và thương mại điện tử, tạo "làn sóng tiêu dùng toàn diện" thay vì chỉ tập trung ở các thành phố lớn.

Đáng chú ý, song song, các gói hỗ trợ tín dụng tiêu dùng, đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt, mở rộng tiếp cận dịch vụ tài chính, đặc biệt cho vùng nông thôn cũng đang được triển khai để tăng sức mua bền vững.

 Thời điểm "vàng" để doanh nghiệp mở rộng tệp khách hàng

Khối doanh nghiệp bán lẻ, dịch vụ và F&B xem giai đoạn này là thời điểm "vàng" để mở rộng tệp khách hàng. Tập đoàn Central Retail - chủ hệ thống GO!, Tops Market, Big C cho biết đã tung hơn 3.000 mặt hàng giảm giá sâu tới 50%. Bà Nguyễn Thị Bích Vân, Giám đốc Truyền thông Central Retail Việt Nam nhận định, người tiêu dùng Việt đang tìm kiếm các sản phẩm giá trị thực. Những chương trình giảm giá đúng nhu cầu, minh bạch và quy mô sẽ giúp doanh thu bán lẻ bứt phá trong quý cuối năm.

Ngoài giảm giá trực tiếp, các doanh nghiệp đang đầu tư mạnh vào kênh trực tuyến, livestream bán hàng, logistics giao nhanh và trải nghiệm tại cửa hàng. Nhiều doanh nghiệp sản xuất, bán lẻ cũng phối hợp xây dựng các "combo tiết kiệm gia đình" để kích thích mua theo giỏ hàng.

"Trong bối cảnh hiện nay, khi mà người tiêu dùng chi mạnh hơn nhưng thận trọng hơn, muốn tạo sức mua bền vững, chúng tôi phải vừa giảm giá, vừa nâng chất lượng dịch vụ, trải nghiệm mua sắm, và minh bạch khuyến mãi", bà Nguyễn Ngọc Linh, Giám đốc Công ty TNHH Nam Phong đưa ra ý kiến dưới góc độ doanh nghiệp bán lẻ về thị trường nội địa.

Bà Linh cho biết thêm, tâm lý người tiêu dùng đang dần chuyển từ tiết kiệm sang tiêu dùng đầu tư cho chất lượng sống. Tuy nhiên, hành vi tiêu dùng cũng thay đổi rõ rệt, người tiêu dùng ưu tiên sản phẩm thiết yếu, giá trị cao, độ tin cậy tốt. Họ cũng quan tâm nhiều tới chương trình khuyến mãi "thật", tránh giảm giá hình thức. Đặc biệt, người tiêu dùng sẵn sàng chi tiêu mạnh hơn khi có dịch vụ hậu mãi tốt, chính sách đổi trả rõ ràng. Đáng chú ý, người tiêu dùng ngày càng tích cực sử dụng mua sắm online, thanh toán số để tìm giá cạnh tranh. Chị Minh Trang (Nghĩa Đô, Hà Nội) chia sẻ: "Tôi không mua vì giảm giá nữa. Tôi mua vì thấy có lợi, chất lượng tốt và dịch vụ ổn. Nếu doanh nghiệp giữ chữ tín, tôi sẽ quay lại lâu dài".

Niềm tin tiêu dùng đã phục hồi, đặc biệt ở các nhóm hàng thiết yếu và dịch vụ ăn uống, du lịch.

Xung quanh câu chuyện này, PGS.TS Nguyễn Thường Lạng cho rằng, kích cầu tiêu dùng là "đòn bẩy mềm nhưng hiệu lực mạnh" nếu được triển khai đồng bộ và có trọng tâm. Ông nhấn mạnh ba yêu cầu cốt lõi là khuyến mãi phải đúng thời điểm và sát nhu cầu thay vì triển khai tràn lan gây nhiễu thị trường; mở rộng kênh phân phối từ siêu thị, cửa hàng tiện lợi đến chợ truyền thống, thương mại điện tử và mạng xã hội; đồng thời gắn các chương trình kích cầu với hỗ trợ an sinh để giảm áp lực chi phí cho người dân. Theo ông Lạng, "kích cầu phải lan tới từng tỉnh, từng huyện, từng chợ, từng sàn thương mại điện tử; khi độ phủ đủ lớn, tiêu dùng sẽ trở thành động lực kéo cả nền kinh tế bật lên".

Dù thị trường tiêu dùng đang có diễn biến tích cực, các chuyên gia cảnh báo vẫn tồn tại nhiều rào cản cần xử lý kịp thời. Một bộ phận người dân có thu nhập thấp vẫn hạn chế khả năng chi tiêu, trong khi nguy cơ "giảm giá ảo" có thể làm giảm niềm tin vào thị trường. Bên cạnh đó, khoảng cách về hạ tầng thanh toán số, logistics giữa các đô thị và vùng nông thôn cũng như biến động giá nguyên liệu toàn cầu ảnh hưởng trực tiếp tới nguồn cung hàng khuyến mại, đặt ra thách thức không nhỏ cho việc triển khai các chương trình kích cầu hiệu quả.

Theo PGS.TS. Trần Quang Thắng, chuyên gia kinh tế thuộc Học viện Tài chính, các chương trình khuyến mãi nếu không minh bạch và kiểm soát tốt có thể phản tác dụng, làm người tiêu dùng hoài nghi, thậm chí ảnh hưởng tới toàn bộ chuỗi bán lẻ. Do đó, cần có cơ chế giám sát chặt chẽ, phủ sóng các chương trình mua sắm tới cả vùng nông thôn, kết hợp số hóa dữ liệu khuyến mãi và hỗ trợ tín dụng tiêu dùng an toàn, nhằm vừa bảo vệ người dân, vừa duy trì đà tiêu dùng ổn định.

Ngoài ra, các chuyên gia cũng khuyến nghị tăng cường kiểm soát việc nâng giá, giảm giá ảo, đẩy nhanh số hóa bán lẻ và liên thông dữ liệu khuyến mãi trên toàn quốc. Đồng thời, việc thiết kế các gói tín dụng tiêu dùng an toàn, có kiểm soát sẽ giúp người dân yên tâm chi tiêu, tạo nền tảng bền vững cho sức bật của thị trường tiêu dùng và góp phần kéo tăng trưởng kinh tế cuối năm.

Tiêu dùng đang trở thành động lực thực chất của tăng trưởng kinh tế 2025. Với sự phối hợp giữa nhà nước - doanh nghiệp - người dân, kích cầu không chỉ là chiến dịch cuối năm mà sẽ tiến tới trở thành m ột mắt xích quan trọng của chiến lược phát triển kinh tế dài hạn./.

Nguồn: https://vtv.vn/kich-cau-tieu-dung-don-bay-mem-thuc-day-tang-truong-kinh-te-cuoi-nam-2025-100251123180842082.htm