មេរៀនគួរឱ្យខ្លាចពីការរីកចម្រើនផ្នែកទេសចរណ៍នៅកោះឋានសួគ៌បាលី

ទឹកជំនន់ភ្លាមៗនៅកោះបាលីកាលពីសប្តាហ៍មុនបានសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងហោចណាស់ 18 នាក់និងជម្លៀស 149 នាក់ដែលបង្កើតជាសំណួរអំពីអនាគតអេកូឡូស៊ីនៃកោះទេសចរណ៍ដ៏ពេញនិយមនេះ។

Báo Tuổi Trẻ•17/09/2025

Bài học đáng sợ từ bùng nổ du lịch ở đảo thiên đường Bali - Ảnh 1. — អ្នកទេសចរ ដើរកាត់ទឹកក្នុងក្រុង Badung ប្រទេសបាលី កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែកញ្ញា - រូបថត៖ REUTERS

អ្នកជំនាញបរិស្ថានព្រមានថា ការរួមបញ្ចូលគ្នានៃការអភិវឌ្ឍន៍ទេសចរណ៍ដ៏ធំ ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ និងការគ្រប់គ្រងទីក្រុងមិនល្អ កំពុងជំរុញឱ្យកោះបាលីទៅជា "ចំណុចបំបែក" នៃអេកូឡូស៊ី ដែលព្រឹត្តិការណ៍អាកាសធាតុខ្លាំង អាច ក្លាយជាគ្រោះមហន្តរាយធ្ងន់ធ្ងរបន្ថែមទៀតនៅក្នុងទសវត្សរ៍ខាងមុខនេះ។

ការអភិវឌ្ឍន៍យ៉ាងឆាប់រហ័សបំផ្លាញរបាំងធម្មជាតិ

យោងតាមទីភ្នាក់ងារគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយជាតិឥណ្ឌូណេស៊ី ភ្លៀងធ្លាក់លើសពី 200mm ក្នុងមួយថ្ងៃនៅថ្ងៃទី 9 និង 10 ខែកញ្ញា បានបណ្តាលឱ្យមានទឹកជំនន់ភ្លាមៗ ជាពិសេសនៅ Denpasar, Badung, Gianyar, Buleleng និង Karangasem នៅកោះបាលី។

អ្នកនាំពាក្យ Abdul Muhari បាននិយាយថា សំរាមជាង 200 តោនត្រូវបានទឹកនាំទៅដោយរាំងស្ទះទន្លេ ដែលបណ្តាលឱ្យពួកគេហើម និងជន់លិចតំបន់លំនៅដ្ឋាននៅលើកោះនេះ ។ លោកបានព្រមានថាកោះបាលីអាចប្រឈមមុខនឹងទឹកជំនន់ធំ "ក្នុងរយៈពេល 50 ឬ 100 ឆ្នាំខាងមុខ" ប្រសិនបើនិន្នាការបច្ចុប្បន្នមិនផ្លាស់ប្តូរ។

ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ និងការបំប្លែងដី កសិកម្ម ទៅជាលំនៅដ្ឋាន សណ្ឋាគារ និងផ្សារទំនើបបានកាត់បន្ថយភាពជ្រាបទឹកតាមធម្មជាតិនៃដីកោះបាលី។ ចន្លោះឆ្នាំ 2012 និង 2019 កោះបាលីបានបាត់បង់ព្រៃឈើចំនួន 553 ហិកតា និងដីកសិកម្មជិត 650 ហិកតា ដែលជាតួលេខគួរឱ្យព្រួយបារម្ភសម្រាប់កោះតូចមួយ។

រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថាន Hanif Faisol Nurofiq ក៏បានព្រមានថា ទេសភាពរបស់កោះបាលីកំពុងត្រូវបាន "រំខាន" ដោយផ្ទះវីឡា និងសណ្ឋាគារដែលសាងសង់នៅលើភ្នំ និងកណ្តាលវាលស្រែ។ លោកបានស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាលបាលីបញ្ឈប់ការចេញលិខិតអនុញ្ញាតសម្រាប់គម្រោងថ្មីដែលគំរាមកំហែងដល់បរិស្ថាន។

ជាការឆ្លើយតប អភិបាលខេត្ត Wayan Koster បានប្រកាសថា លោកនឹងបញ្ឈប់ការបំប្លែងដីកសិកម្ម ជាពិសេសដីស្រែ ដើម្បីធ្វើពាណិជ្ជកម្ម ហើយមានតែការអនុញ្ញាត “ជ្រើសរើស” ប៉ុណ្ណោះសម្រាប់សាងសង់ផ្ទះឯកជនលើដីកសិកម្ម។

Bài học đáng sợ từ bùng nổ du lịch ở đảo thiên đường Bali - Ảnh 2. — កំទេចកំទីបន្ទាប់ពីទឹកជំនន់នៅទីក្រុងកោះ Denpasar កាលពីថ្ងៃទី 12 ខែកញ្ញា - រូបថត: AFP

គែមនៃវិបត្តិអេកូឡូស៊ី

អ្នកជំនាញនិយាយថា មូលហេតុនៃស្ថានការណ៍នេះស្ថិតក្នុងការរីកចម្រើននៃវិស័យទេសចរណ៍។ ក្នុងឆ្នាំ 2024 កោះបាលីបានស្វាគមន៍ភ្ញៀវអន្តរជាតិចំនួន 6.3 លាននាក់ ដែលលើសពីចំនួនប្រជាជនក្នុងស្រុកចំនួន 4.3 លាននាក់ ដែលរួមចំណែក 44% នៃប្រាក់ចំណូលទេសចរណ៍សរុបរបស់ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ីចំនួន 16.7 ពាន់លានដុល្លារ។

រលកនៃការវិនិយោគលើវីឡារីសត ដែលជំរុញដោយគោលនយោបាយដូចជាទិដ្ឋាការ "ឈ្មោះឌីជីថល" បានធ្វើឱ្យដីកសិកម្ម និងព្រៃឈើធ្លាក់ចុះយ៉ាងឆាប់រហ័ស។

លោក I Nyoman Gede Maha Putra អ្នកជំនាញរៀបចំផែនការនៅសកលវិទ្យាល័យ Warmadewa មានប្រសាសន៍ថា វិនិយោគិន និងអ្នកទេសចរជាច្រើនចូលចិត្តវីឡាដែលនៅរាយប៉ាយនៅលើច្រាំងថ្មចោទ ឬនៅវាលស្រែ ជាជាងជ្រើសរើសសណ្ឋាគារបែបបុរាណ។

លោកបានព្រមានថា កំណើនទេសចរណ៍យ៉ាងឆាប់រហ័សបានធ្វើឲ្យម្ចាស់ដីក្នុងស្រុកជាច្រើនចាត់ទុកដីជា “ឧបករណ៍ប្រមូលទុន” ជាជាងបម្រើសហគមន៍ដូចមុន។

លើសពីនេះ គម្រោងសាងសង់ជាច្រើនក៏មិនគោរពតាមការណែនាំដែរ ពោលគឺតម្រូវឱ្យសាងសង់ផ្ទះនៅលើដីខ្ពស់ គ្មានកូន និងជៀសវាងតំបន់នៅជិតទន្លេ និងអូរ។

នាយកអង្គការបរិស្ថាន Walhi នៅកោះបាលី លោក Made Krisna Dinata បានសង្កត់ធ្ងន់ថា ដីស្រែបំប្លែងនីមួយៗមានន័យថា ការបាត់បង់ផ្នែកមួយនៃប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រ subak ដែលជាតំបន់បេតិកភណ្ឌ ពិភពលោក របស់អង្គការយូណេស្កូ។

លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ផ្ទៃដីកសិកម្មមួយហិកតាដែលមានជម្រៅ 7cm អាចផ្ទុកទឹកបានដល់ទៅ 3,000 តោន នៅពេលដែលតំបន់ទាំងនេះត្រូវបានបេតុង កោះបាលីនឹងងាយរងគ្រោះដោយគ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិ” ដោយលោកបានព្រមានថាកោះនេះស្ថិតនៅលើគែមនៃវិបត្តិអេកូឡូស៊ី និងងាយរងគ្រោះទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុដូចជាទឹកជំនន់។

លោកបានអំពាវនាវឱ្យរដ្ឋាភិបាលកោះបាលីវាយតម្លៃឡើងវិញនូវគម្រោងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទាំងអស់ រឹតបន្តឹងផែនការប្រើប្រាស់ដី និងស្ដារប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី ដើម្បីកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃទឹកជំនន់។

HA DAO

ប្រភព៖ https://tuoitre.vn/bai-hoc-dang-so-tu-bung-no-du-lich-o-dao-thien-duong-bali-20250917170211854.htm