Luc bat គឺជាទម្រង់កំណាព្យវេទមន្ត។

ដោយបានទទួលពានរង្វាន់ដូចជាពានរង្វាន់ សមាគមអ្នកនិពន្ធវៀតណាម ឆ្នាំ 2022 និងឆ្នាំ 2025 ពានរង្វាន់អក្សរសិល្ប៍បកប្រែ Cliff Becker ពានរង្វាន់អក្សរសាស្ត្រ និងសិល្បៈ (នៃសមាគមអក្សរសិល្ប៍ និងសិល្បៈវៀតណាម) ក្នុងឆ្នាំ 2021 កវី Tran Le Khanh គឺជាអ្នកនិពន្ធស្ងប់ស្ងាត់ និងឯកជនណាស់។

កវី Tran Le Khanh ។

ក្នុងនាមជាអ្នកបកប្រែបណ្តុំកំណាព្យ “Dong” របស់កវី Tran Le Khanh ជាមួយនឹងកំណាព្យចំនួន 100 ក្នុងរចនាប័ទ្ម Luc Bat ដែលទើបតែឈ្នះពានរង្វាន់សមាគមអ្នកនិពន្ធវៀតណាមឆ្នាំ 2025 ជាភាសាអង់គ្លេស កវីអាមេរិក និងអ្នកបកប្រែ Bruce Weigl បានចែករំលែកថា៖ “ខ្ញុំចង់បញ្ជាក់ថា កវី Tran Le Khanh ទាំងនេះបានទម្លាយឧបសគ្គប្រពៃណីទាំងអស់ ដើម្បីឈានដល់កម្រិតនៃកំណាព្យរបស់ខ្ញុំ។ កំណាព្យ​គឺ​ជា​ស្នាដៃ​ដ៏​អស្ចារ្យ និង​សំខាន់ និង​មាន​អត្ថន័យ»។

កវី Tran Le Khanh កើតនៅឆ្នាំ ១៩៧១ នៅ Hoa Binh មកពី Bac Ninh។ បច្ចុប្បន្នគាត់រស់នៅ និងធ្វើការនៅទីក្រុងហូជីមិញ។ កុមារភាពរបស់គាត់គឺជាពេលវេលានៃ "ការផ្លាស់ប្តូរ" ។ កាលគាត់នៅក្មេង គាត់រស់នៅ Kim Boi ( Hoa Binh ) ពេលគាត់អាយុ ៥ឆ្នាំ គាត់រស់នៅ Bao Loc (Lam Dong) ហើយនៅអាយុ ៩ឆ្នាំ គាត់ក៏ដើរតាមឪពុករបស់គាត់ទៅទីក្រុងហូជីមិញ។ កវី Tran Le Khanh ចែករំលែកថា “កុមារភាពរបស់ខ្ញុំគឺគ្មានអ្វីពិសេសទេ”។ “តែវាជាទំនាក់ទំនងរបស់ខ្ញុំជាមួយធម្មជាតិ ព្រៃឈើ និងវាលពោត។ ជំងឺជាបន្តបន្ទាប់ធ្វើឱ្យខ្ញុំពិបាកចិត្ត។ ខ្ញុំក៏បានឆ្លងកាត់ការងារជាច្រើនដើម្បីជួយឪពុកម្តាយរបស់ខ្ញុំដូចជា លក់កាហ្វេ លក់ការ៉េម លក់អង្ករ ចិញ្ចឹមជ្រូក ធ្វើការលើស្រែពោត ចិញ្ចឹមត្រី កាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់ លក់ស្រាបៀរ… ប៉ុន្តែអ្វីដែលសំខាន់ជាងនេះទៅទៀត គឺមានចរិតលក្ខណៈល្អបរិសុទ្ធ មិត្តភាពកុមារភាពរបស់ខ្ញុំ។ នៅពេលដែលខ្ញុំធំឡើង ហើយបានបង្កើតពិភពលោកខាងក្នុងរបស់ខ្ញុំ”។

កវី Tran Le Khanh មិន​បាន​មក​កំណាព្យ​ជាមួយ​នឹង​ការ​ចង​ចាំ និង​ការ​ចង​ចាំ។ គាត់បានដើរលើផ្លូវនៃកំណាព្យ ដោយធ្វើដំណើរស្វែងរកអ្វីដែលគាត់មិនធ្លាប់ដឹង ក្នុងន័យនៃ "អ័ក្សបញ្ឈរ"។ សម្រាប់គាត់ រាល់ការរកឃើញ សូម្បីតែរបកគំហើញ បែបវិទ្យាសាស្ត្រ គឺជារបកគំហើញមួយនៅលើ "អ័ក្សផ្តេក" ដែលជួយមនុស្សម្នាក់ៗឱ្យរីកចម្រើន ជួយពិភពលោកអភិវឌ្ឍ ជួយឱ្យយើងទទួលបានចំណេះដឹងបន្ថែម រកប្រាក់បានកាន់តែច្រើន បន្ថែមអ្វីគ្រប់យ៉ាងដែលមនុស្សគិតថានឹងនាំមកនូវការពេញចិត្ត ឬសូម្បីតែសុភមង្គល។ សម្រាប់ "អ័ក្សបញ្ឈរ" សម្រាប់គាត់វាគឺជាស្មារតីដែលជាពេលនៃបច្ចុប្បន្នអ្វីមួយដែលគាត់ផ្ទាល់មិនអាចយល់បានថាតើគាត់ពិតជា "ទទួលបាន" អ្វីឬអត់។ វាគឺជាដំណើរស្វែងរកដ៏លំបាកមួយ៖ "មនុស្សមួយចំនួនចាត់ទុកថាវាគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ ប៉ុន្តែសម្រាប់ខ្ញុំ ប្រហែលជាការរកឃើញ "ការរស់រានមានជីវិត" ដ៏សំខាន់បំផុតក្នុងមួយជីវិត។ ខ្ញុំមានអារម្មណ៍យ៉ាងជ្រាលជ្រៅថា កំណាព្យបានជួយខ្ញុំយ៉ាងច្រើនក្នុងដំណើរនៃការរកឃើញនេះ។ កំណាព្យគឺជាការបញ្ចេញមតិមួយ»។

ក្នុងដំណើរកំណាព្យរបស់គាត់ កវី Tran Le Khanh បានជ្រើសរើសទម្រង់ខប្រាំមួយប្រាំបី ដើម្បីបង្ហាញពីគំនិតខាងក្នុងរបស់គាត់៖

“គ្មានអ្វីពិតជាងមុខមនុស្សទេ។

គ្មានអ្វីជាក់ស្តែងជាងជីវិតទាំងដប់នេះទេ។

ព្រះអាទិត្យសោកសៅឆ្លងកាត់ជួរដើមឈើ

«អាវ​របស់​ព្រះសង្ឃ​នឹង​មិន​ជ្រីវជ្រួញ​មួយ​រយ​ឆ្នាំ»។

(ដកស្រង់ចេញពីដី ៦៧ កម្រងកំណាព្យដុង)

សម្រាប់កវី ត្រាន ឡឺខាញ់ Luc Bat គឺជាទម្រង់កំណាព្យដ៏ចំឡែក និងវេទមន្ត ជាប្រភេទកំណាព្យដ៏ប្លែក និងជាតិបំផុត៖ "រឿងចម្លែក ស្រួលធ្វើណាស់ អ្នកណាក៏ធ្វើបាន គ្រាន់តែត្រូវវោហារ តែងកំណាព្យ ទោះបីចៃដន្យមានកំណាព្យល្អ ប៉ុន្តែដើម្បីឱ្យមានកំណាព្យ Luc Bat ល្អគឺពិបាកណាស់"។ Poet Tran Le Khanh បានចែករំលែក ការប្រកាស របស់ Poet Tran Le Khanh ។ ចរិតលក្ខណៈរបស់ ឡៅ ប៊េត ប្រៀបបាននឹង «ទឹកឃ្មុំ» វាជួយឱ្យកំណាព្យមានភាពផ្អែមល្ហែម ងាយអាន ងាយចូលបេះដូង ប៉ុន្តែបញ្ហាគឺប្រសិនបើយើងព្យាយាមបកប្រែកំណាព្យ lục bát ទៅជាភាសាបរទេស មានន័យថាយើងត្រូវដកស្រទាប់ "ទឹកឃ្មុំ" នេះចេញ តើកំណាព្យនឹងនៅតែល្អទេ? ថាវាអាចបង្ហាញពី "គំនិតខាងក្នុង" ដែលជាព្រលឹងកំណាព្យ បរិបទកំណាព្យ។ ដោយសារតែរឿងទាំងនេះហើយ ទើប ត្រាន ឡឺខាញ់ ជ្រើសរើស លូក បាត ដើរកាត់វារហូត តែនៅតែមិនឃើញទីបញ្ចប់ ឃើញតែផ្លូវនៅវែងឆ្ងាយ និងពិបាកខ្លាំងណាស់។ សម្រាប់គាត់ ការបញ្ជូនគំនិតគឺខុសគ្នាទាំងស្រុងពីការបញ្ជូនអារម្មណ៍ខាងក្នុង។ ទីមួយមានគោលបំណង ទីពីរមិនមាន។

ទោះបីជាទម្រង់ខាងក្រៅនៃកំណាព្យរបស់លោក Tran Le Khanh គឺជាប្រពៃណីប្រាំមួយប្រាំបីម៉ែត្រក៏ដោយ ខាងក្នុងវាគឺជាការទម្លាយជាភាសា បង្ហាញពីភាពមើលមិនឃើញ ហាក់ដូចជាការរុករកដោយសេរីនៃអារម្មណ៍ ប៉ុន្តែបានបោះយុថ្កាក្នុងទស្សនៈសមហេតុផលនៃជីវិត។

"ខ្ញុំដុះសក់នៅលើក្បាលរបស់ខ្ញុំ

មិនបាច់គិតដល់ពាក្យពេចន៍ខូចចិត្តទេ»

(ប្រទេស ២៥)

កវី Tran Le Khanh បានសារភាពថា លោកមិនតស៊ូមតិក្នុងការសរសេរកំណាព្យដើម្បីបង្ហាញពីអារម្មណ៍ខាងក្នុងទេ ទោះបីត្រូវសរសេរកំណាព្យក៏ដោយ រឿងដំបូងដែលត្រូវការគឺត្រូវមានមនោសញ្ចេតនា។ ចំពោះ​គាត់​វិញ អារម្មណ៍​នេះ​ប្រៀប​ដូច​ជា​ការ​ពិសា​ស្រា ជា​ជាង​ស្រវឹង។ ដោយសារតែអារម្មណ៍មានលក្ខណៈផ្ទាល់ខ្លួនរបស់មនុស្សម្នាក់ៗ ពួកគេមិនគួរបង្ហាញនៅក្រោមពាក្យនោះទេ។ ប៉ុន្តែនោះក៏ជាកត្តាជំរុញឱ្យគាត់ចូលទៅក្នុងពាក្យនីមួយៗដើម្បីសញ្ជឹងគិតអំពីពិភពលោកនេះ។ ពិភពលោកមួយ "ដូចដែលវាគឺជា" ។ ហើយនៅពេលសញ្ជឹងគិតបែបនោះ អ្វីដែលត្រូវលាតត្រដាង ទីបំផុតគឺជាគ្រាប់ពូជមួយ គំនិតមិនសមហេតុផល៖ "ខ្ញុំប្រើពាក្យមិនសមគំនិតនៅទីនេះ ព្រោះកំណាព្យនឹងនាំមកនូវការគិតទាំងនេះ គ្រានៃការត្រេកត្រអាលនោះនឹងនាំមក មិនមែននាំយកទស្សនៈនៃជីវិតមកជាកំណាព្យទេ។ ខ្ញុំជឿថាពួកគេនឹងជួបគ្នានៅពេលណាមួយ"។

ពីមុន លោក Tran Le Khanh មិន​បាន​គិត​ថា​លោក​នឹង​មក​កំណាព្យ​ទេ។ គាត់​គិត​ថា​កំណាព្យ​គឺ​មិន​ដែល​និយាយ​អំពី​ពាក្យ​វោហារ​ទេ ហើយ​គាត់​ផ្ទាល់​ក៏​មិន​ចូល​ចិត្ត​បទ​ភ្លេង​ដែរ។ គួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលនៅឆ្នាំ 2016 គាត់បានសម្រេចចិត្តចេញផ្សាយការប្រមូលកំណាព្យដំបូងរបស់គាត់ "Luc Bat Dance" ។ ដោយសារតែដំណើរជីវិតរបស់គាត់ និងពេលវេលាដ៏យូរគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការធ្វើដំណើរជុំវិញពិភពលោក លោក Tran Le Khanh បានរកឃើញទឹកដីខាងវិញ្ញាណ ហើយអ្វីដែលសំខាន់បំផុតនោះគឺគាត់បានធ្វើតាមវិធីសមាធិ។ ចាប់​ផ្ដើម​សរសេរ​យ៉ាង​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ក្នុង​ឆ្នាំ ២០១៥ ដល់​ឆ្នាំ ២០១៦ លោក Tran Le Khanh បាន​និពន្ធ​កំណាព្យ​ពីរ​ឬ​បី។ គាត់បានសម្រេចចិត្តជ្រើសរើស "Luc Bat Dance" ជាសៀវភៅដំបូងរបស់គាត់ ដោយគ្រាន់តែគាត់ស្រលាញ់ Luc Bat ខ្លាំងណាស់។ Luc Bat មានទំនាញទំនាញដែលទាញគាត់ទៅមុខ ហើយចាប់ពីពេលនោះមករហូតមកដល់ពេលនេះ គាត់តែងនិពន្ធ និងបោះពុម្ពបណ្តុំកំណាព្យជាបន្តបន្ទាប់។ ជារៀងរាល់ឆ្នាំគាត់បានចេញផ្សាយការប្រមូលមួយ។ ដំណើរ​កំណាព្យ​របស់​លោក Tran Le Khanh មាន​រយៈ​ពេល​១០​ឆ្នាំ ដោយ​ទទួល​បាន​ពាន​រង្វាន់​អក្សរសាស្ត្រ​ដ៏​មាន​កិត្យានុភាព​ជា​ច្រើន។

សម្រាប់កវី Tran Le Khanh ការតែងគឺអកម្មទាំងស្រុង គាត់សរសេរអ្វីក៏ដោយដែលគាត់អាចធ្វើបាន ប៉ុន្តែទន្ទឹមនឹងនោះ គាត់ក៏បង្កើតក្របខណ្ឌវិន័យជាការងារផងដែរ។ នៅពេលដែលគាត់អាចសរសេរបាន គាត់គិតថាគាត់នឹងបោះពុម្ពវាភ្លាមៗ។ រាល់ពេលដែលសៀវភៅកំណាព្យត្រូវបានបោះពុម្ព គាត់មានឱកាសពិនិត្យមើលឡើងវិញ ហើយពេលមានអ្នកអានក៏ពិនិត្យឡើងវិញសម្រាប់គាត់។ បន្ទាប់មក គាត់​អាច «​ដាក់​» សៀវភៅ​កំណាព្យ​នោះ​មួយ​ឡែក ដើម្បី​បន្ត​សរសេរ​ខគម្ពីរ​ថ្មី​ទៀត​។ ទស្សនៈរបស់លោក Tran Le Khanh លើការតែងគឺតឹងរ៉ឹងណាស់។ បើ​កំណាព្យ ឬ​សៀវភៅ​កំណាព្យ​មិន​មាន «​ដើម​» នោះ​ចាត់​ទុក​ថា​បរាជ័យ ។ ប្រភពដើមគឺការស្វែងរកខគម្ពីរថ្មី ដែលជាបរិបទថ្មីដែលអ្នកផ្សេងទៀតមិនបានធ្វើ៖

“ខ្ញុំមិនគិតថាមានកំណាព្យល្អ និងកំណាព្យអាក្រក់នោះទេ ព្រោះ ១០០% នៃអ្នកសរសេរកំណាព្យ ប្រសិនបើកំណាព្យនោះមិនល្អបំផុតក្នុងពិភពលោកសម្រាប់ពួកគេ នោះវាមិនមែនជាកំណាព្យទេ នោះជាអារម្មណ៍របស់ពួកគេនៅពេលនោះ វាត្រូវតែល្អបំផុតសម្រាប់ពួកគេនៅពេលនោះ ដូច្នេះខ្ញុំប្រើពាក្យ “គុណភាព” ជំនួសពាក្យ “ល្អ ឬអាក្រក់” សៀវភៅកំណាព្យនឹងកាន់តែសមស្របតាមតម្រូវការ។ មានភាពដើម ការបង្កើតដោយខ្លួនឯង មិនដូចរបស់អ្នកដទៃទេ ហើយនៅក្នុងដំណើរនេះ ខ្ញុំ "ទទួលស្គាល់" ថាខ្ញុំមានប្រយោគមួយចំនួនដែលខ្ញុំរកឃើញថ្មី ដូច្នេះខ្ញុំបោះពុម្ពវាដោយក្លាហាន ប៉ុន្តែនិយាយតាមត្រង់ទៅ មិនទាន់មាននិយមន័យច្បាស់លាស់នៃ "ដើម" នេះទេ ច្រើនដងបន្ទាប់ពីការបោះពុម្ព ពេលអានម្តងទៀត ខ្ញុំឃើញថាកំណាព្យដែលខ្ញុំសរសេរគឺមិនល្អទាល់តែសោះ។

ចាប់តាំងពីឆ្នាំ 2016 មក កវី Tran Le Khanh បានណែនាំដល់អ្នកអាននូវបណ្តុំកំណាព្យជាច្រើនដូចជា “Luc Bat Dance”, “Dong Song Khong Hau”, “Ngay Nhu Chiec La”, “Luc Bat Dance Complete Set”, “Giot Nang Tran Ly”, “Xu”, “Ngan Bai Tho Khac Ping Khac របស់សហរដ្ឋអាមេរិក” នៅឯសារព័ត៌មាន “D… ហើយគាត់ហៀបនឹងណែនាំការប្រមូលកំណាព្យ "The Sum of Now" នៅសហរដ្ឋអាមេរិក។

ប្រភព៖ https://daidoanket.vn/nha-tho-tran-le-khanh-luc-bat-la-the-tho-ky-dieu-10301328.html