Lan tỏa phong trào “Nói không với rác thải nhựa” ở Lào Cai

Sau 5 năm triển khai Đề án “Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về phòng, chống rác thải nhựa giai đoạn 2021 - 2025”, tỉnh Lào Cai đã đạt nhiều kết quả rõ nét; từng bước hình thành lối sống xanh, thân thiện với môi trường. Từ các cơ quan công sở đến khu dân cư, trường học hay chợ dân sinh, phong trào “nói không với rác thải nhựa” đã trở thành hành động thường xuyên, góp phần xây dựng hình ảnh một Lào Cai xanh – sạch – đẹp.

Thực hiện Quyết định số 175/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án “Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về phòng, chống rác thải nhựa giai đoạn 2021 - 2025”, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh đã phối hợp với các ngành, đoàn thể, địa phương triển khai đồng bộ công tác tuyên truyền từ tỉnh đến cơ sở.

Hàng nghìn buổi truyền thông, tập huấn, hội thi, diễn đàn được tổ chức với hơn 80.000 lượt người tham gia. Trên các phương tiện truyền thông đại chúng, hàng nghìn tin, bài, video clip, infographic liên tục được đăng tải với thông điệp giảm thiểu rác thải nhựa, khuyến khích người dân thay đổi hành vi, thói quen tiêu dùng.

Các chi hội phụ nữ thành lập điểm thu gom rác thải nhựa.

Theo bà Trần Xuân Huệ - Phó Giám đốc Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Lào Cai, thời gian qua công tác tuyên truyền về Đề án “Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về phòng, chống rác thải nhựa giai đoạn 2021 - 2025” được triển khai có trọng tâm, trọng điểm và ngày càng đổi mới về hình thức.

Chúng tôi tập trung hướng dẫn các cơ quan báo chí, truyền thông tuyên truyền thường xuyên về Luật Bảo vệ môi trường, về các hoạt động hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới, Ngày Chủ nhật xanh, Giờ Trái đất... Qua đó, giúp người dân hiểu rõ tác hại của rác thải nhựa và thấy được lợi ích của việc chuyển sang sản phẩm thân thiện môi trường. Từ cán bộ, công chức đến người dân đã chủ động "nói không" với nhựa dùng một lần.

Bà Trần Xuân Huệ - Phó Giám đốc Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Lào Cai

Cùng với đó, nội dung tuyên truyền được lồng ghép vào các phong trào lớn như: “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, “Xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, qua đó, gắn mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội với bảo vệ môi trường.

Nhiều mô hình như “Tổ phụ nữ thu gom, phân loại rác thải nhựa”, “Khu dân cư tự quản về giảm thiểu ô nhiễm”, “Chợ dân sinh giảm thiểu rác thải nhựa” hay “Tuổi trẻ Lào Cai chung tay chống rác thải nhựa” đã phát huy hiệu quả rõ nét, trở thành điểm sáng trong vận động cộng đồng cùng tham gia bảo vệ môi trường.

Phụ nữ thôn Bó Mi, xã Lâm Thượng dùng gùi tre và làn đi chợ.

Không chỉ là đối tượng được tuyên truyền, phụ nữ Lào Cai còn là lực lượng xung kích trong phong trào giảm thiểu rác thải nhựa. Trong 5 năm qua, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh đã tổ chức hơn 40 lớp tập huấn, lồng ghép nội dung tuyên truyền về hạn chế sử dụng chất thải nhựa dùng một lần cho hơn 2.000 lượt hội viên. Nhiều mô hình và câu lạc bộ như “Phụ nữ nói không với rác thải nhựa”, “Phụ nữ đi chợ bằng làn”, “Đổi rác thải nhựa lấy quà tặng” được duy trì hiệu quả, góp phần lan tỏa lối sống xanh trong cộng đồng.

Ngay từ đầu nhiệm kỳ, Hội Phụ nữ đã xác định việc vận động hội viên giảm thiểu rác thải nhựa không chỉ là hành động bảo vệ môi trường mà còn là trách nhiệm của phụ nữ với gia đình và xã hội. Từ việc mang làn đi chợ, sử dụng túi vải, chai thủy tinh đến hướng dẫn phân loại rác tại nguồn, chị em đã thay đổi rõ rệt trong sinh hoạt hàng ngày. Các mô hình "Tổ phụ nữ thu gom, phân loại rác thải nhựa" được triển khai tại hầu hết xã, phường, góp phần giữ gìn cảnh quan sạch đẹp.

Bà Hoàng Phương Thuý – Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Lào Cai

Hội Phụ nữ các cấp còn phối hợp với Quỹ Bảo vệ môi trường tỉnh, Sở Giáo dục và Đào tạo, Tỉnh đoàn tổ chức nhiều hoạt động sáng tạo như cuộc thi “Thời trang tái chế”, “Ngày hội sống xanh”, “Chợ dân sinh không rác thải nhựa”, góp phần lan tỏa ý thức bảo vệ môi trường đến cộng đồng. Hình ảnh những chiếc làn nhựa, túi vải tái sử dụng thay thế túi ni lông nay đã trở nên quen thuộc tại các khu chợ, phiên họp thôn hay các buổi sinh hoạt chi hội.

Người dân, tiểu thương chợ Pom Hán, phường Cam Đường mang vỏ lon bia, chai nhựa và giấy phế liệu đến đổi lấy làn nhựa, túi vải, túi giấy.

Theo đó, trên địa bàn tỉnh, nhiều mô hình điểm đã được triển khai và nhân rộng. Ở thành phố Lào Cai và thị xã Sa Pa (cũ), các khu dân cư tự quản về bảo vệ môi trường hoạt động hiệu quả, định kỳ tổ chức “Ngày Chủ nhật xanh” thu gom rác thải nhựa.

Trong lĩnh vực du lịch, nhiều khách sạn, homestay chuyển sang sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trường như ống hút tre, chai nước thủy tinh, đồ dùng tái chế, góp phần lan tỏa thông điệp “Du lịch xanh, không rác thải nhựa”.

Các trường học triển khai Chương trình “Tuổi trẻ Lào Cai chung tay chống rác thải nhựa” năm 2023. (Ảnh tư liệu)

Tại các trường học, phong trào “Trường học xanh - sạch - đẹp” được hưởng ứng mạnh mẽ bằng cách sáng tạo trang phục từ rác thải tái chế, xây dựng mô hình robot thân thiện môi trường.

Theo thống kê, hơn 11.000 giáo viên và học sinh đã tham gia các hoạt động ngoại khóa, hội thi, tọa đàm về phòng chống rác thải nhựa, cho thấy hiệu quả tuyên truyền sâu rộng trong ngành giáo dục.

Nhờ công tác tuyên truyền phòng chống rác thải nhựa được triển khai đồng bộ, hiệu quả và bền vững, đến nay, 100% cơ quan, đơn vị, địa phương trên địa bàn tỉnh không sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần trong các hoạt động thường xuyên; tỷ lệ sử dụng túi ni lông khó phân hủy trong sinh hoạt và dịch vụ giảm đáng kể. Quan trọng hơn là nhận thức và hành động của người dân đã thay đổi rõ rệt.

Chị Lê Thị Yến, tổ dân phố Yên Ninh 11, phường Yên Bái, chia sẻ: Trước đây, khi đi chợ, tôi thường đựng đồ bằng túi ni lông và hộp nhựa do người bán hàng đưa cho. Từ khi được tuyên truyền về tác hại của rác thải nhựa, gia đình tôi đã thay đổi thói quen này và chuyển sang sử dụng xe đẩy, hộp thủy tinh và hộp nhựa an toàn. Ban đầu có chút bỡ ngỡ, nhưng lâu dần thành quen, vừa an toàn cho sức khoẻ, vừa góp phần bảo vệ môi trường”.

Không chỉ dừng lại ở việc thay đổi mỗi khi đi chợ, trong sinh hoạt gia đình, nhiều vật dụng nhựa dùng một lần cũng đã được chị Yến loại bỏ.

Mặc dù công tác tuyên truyền phòng, chống rác thải nhựa đã đạt kết quả đáng khích lệ, nhưng vẫn còn nhiều khó khăn. Ở vùng cao, vùng dân tộc thiểu số, việc thu gom và phân loại rác thải nhựa còn hạn chế; một số mô hình chưa được duy trì thường xuyên do thiếu kinh phí và nhân lực. Việc thay thế túi ni lông khó phân hủy bằng sản phẩm thân thiện với môi trường còn gặp trở ngại vì giá thành cao, chưa có nhiều doanh nghiệp đầu tư sản xuất.

Quỹ Bảo vệ môi trường bàn giao thùng rác cho Ban Quản lý chợ Pom Hán, hỗ trợ thu gom rác thải tại các điểm trong khu vực chợ năm 2024. (Ảnh tư liệu)

Để khắc phục, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch đề xuất tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, nhân rộng mô hình “Cơ quan không nhựa dùng một lần”, “Khu dân cư thân thiện với môi trường”, đồng thời huy động nguồn lực xã hội hoá cho các hoạt động truyền thông, tập huấn, hỗ trợ giải pháp thay thế sản phẩm nhựa dùng một lần.

Bà Trần Xuân Huệ - Phó Giám đốc Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Lào Cai khẳng định: “Tỉnh khuyến khích doanh nghiệp, cơ sở sản xuất chuyển đổi sang mô hình kinh tế tuần hoàn, sử dụng vật liệu tái chế, thân thiện môi trường, hướng tới phát triển xanh, bền vững".

Nhiều cửa hàng sử dụng túi giấy thay cho túi ni lông khó phân hủy khi đựng đồ ăn mang về.

Những kết quả đạt được trong 5 năm qua cho thấy, công tác tuyên truyền phòng chống rác thải nhựa ở Lào Cai đã thực sự đi vào chiều sâu, góp phần thay đổi nhận thức và hành vi của người dân.

Từ các phong trào “Ngày Chủ nhật xanh”, “Nói không với nhựa dùng một lần”, đến những mô hình “Phụ nữ đi chợ bằng làn”, “Trường học xanh”, Lào Cai đang dần hiện thực hóa mục tiêu trở thành địa phương tiên phong trong xây dựng môi trường sống xanh - sạch - đẹp.

Nguồn: https://baolaocai.vn/lan-toa-phong-trao-noi-khong-voi-rac-thai-nhua-o-lao-cai-post886843.html