Lạng Sơn phát huy hiệu quả các mô hình sinh kế, tạo bước chuyển vững chắc trong công tác giảm nghèo

Giai đoạn 2021–2025, Lạng Sơn giảm nghèo nhanh, đặc biệt ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, nhờ triển khai hiệu quả các mô hình sinh kế, chăn nuôi, cây trồng đặc sản. Các dự án hỗ trợ sinh kế không chỉ giúp hộ nghèo, cận nghèo tăng thu nhập, mà còn hình thành vùng sản xuất hàng hóa bền vững, góp phần phát triển kinh tế – xã hội địa phương.

Trao hỗ trợ mô hình sinh kế cho hộ nghèo trong tỉnh.

Hiệu quả lan tỏa từ các mô hình sinh kế

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lạng Sơn, Dự án 2: Đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021–2024 đã bố trí gần 106 tỷ đồng để xây dựng và nhân rộng 249 mô hình giảm nghèo với 4.073 hộ tham gia. Trong đó có 1.313 hộ nghèo, 1.845 hộ cận nghèo và 915 hộ mới thoát nghèo. Các mô hình tạo việc làm cho hơn 3.500 lao động, giúp tăng thu nhập bình quân tối thiểu 30% từ chăn nuôi, với lợi nhuận ước tính 30–50 triệu đồng/năm/hộ.

Năm 2025, tỉnh tiếp tục phân bổ hơn 70 tỷ đồng để nhân rộng các mô hình sinh kế, hỗ trợ sản xuất, dịch vụ, thương mại, du lịch, khởi nghiệp, nhằm tạo thêm việc làm và sinh kế bền vững.

Tại địa bàn các xã triển khai, dự án hỗ trợ sinh kế đã mang lại những chuyển biến rõ rệt. Điển hình như xã Ba Sơn, nơi tận dụng tốt nguồn lực từ Chương trình MTQG giảm nghèo để phát triển các mô hình sản xuất quy mô hộ gia đình.

Ông Hứa Văn Thư, Phó Chủ tịch UBND xã Ba Sơn cho biết, năm 2025 xã được phân bổ 700 triệu đồng từ Dự án 2: Đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo. Sau khi họp thôn và lấy ý kiến người dân, xã đề xuất triển khai mô hình chăn nuôi ngựa bạch – một hướng phát triển kinh tế phù hợp điều kiện địa phương. Dự án đã triển khai hoàn thiện trong quý III/2025.

Mô hình chăn nuôi lợn tại xã Ba Sơn được nhiều hộ nghèo tham gia.

Không chỉ Dự án 2, xã Ba Sơn còn được hỗ trợ mạnh mẽ từ Dự án 3: Hỗ trợ phát triển sản xuất, cải thiện dinh dưỡng, trong đó Tiểu dự án 1: Hỗ trợ phát triển sản xuất trong lĩnh vực nông nghiệp, tổng vốn thực hiện năm 2025 là 1,645 tỷ đồng. Kết quả: năm 2022–2023, xã thực hiện 2 dự án trồng dặm cây hồi và chăn nuôi lợn thương phẩm. Năm 2023, tiếp tục triển khai 2 dự án chăn nuôi bò và chăn nuôi lợn tại hai xã Mẫu Sơn cũ và Cao Lâu cũ. Năm 2024, thực hiện dự án trồng và chăm sóc 7 ha cây hạt dẻ ở xã Cao Lâu cũ và dự án chăm sóc cây hồi tại xã Xuất Lễ cũ. Năm 2025, triển khai dự án chăm sóc cây hồi tại Ba Sơn cũ.

Ông Thư nhấn mạnh: “Đa dạng hóa sinh kế là giải pháp trọng tâm để nâng cao thu nhập và giảm nghèo bền vững. Tận dụng tốt các nguồn vốn hỗ trợ, xã đã mở rộng nhiều mô hình như nuôi bò, nuôi lợn, trồng cây ăn quả, giúp người dân cải thiện thu nhập và từng bước ổn định cuộc sống”.

Những mô hình điển hình giúp nâng cao thu nhập

Các mô hình sinh kế ở Lạng Sơn không chỉ tăng thu nhập, mà còn hình thành vùng sản xuất hàng hóa đặc thù, góp phần phát triển kinh tế địa phương. Một trong những điển hình nổi bật là mô hình trồng hồng không hạt Bảo Lâm – đặc sản của xã Công Sơn.

Mô hình trồng hồng không hạt Bảo Lâm giúp người dân nâng cao thu nhập, vươn lên thoát nghèo.

Gia đình ông Lã Văn Lâm (1967), thôn Kéo Cặp, xã Công Sơn, là một trong những hộ làm giàu từ mô hình này. Từng là hộ nông dân khó khăn, thu nhập chỉ dựa vào lúa và ngô, năm 2016 ông Lâm mạnh dạn cải tạo 1 ha đồi rừng để trồng hồng và mở rộng thêm 2 ha hồng Bảo Lâm. Những năm đầu trồng cây, ông gặp nhiều trở ngại như sâu bệnh, cây còi cọc, cho quả ít… nhưng không nản chí. Ông tích cực tham gia tập huấn, đi học hỏi mô hình ở nhiều nơi để áp dụng kỹ thuật vào sản xuất.

Nhờ chăm sóc đúng quy trình, diện tích hồng của gia đình ngày càng phát triển, cho năng suất ổn định. Sau khi trừ chi phí, mô hình mang lại thu nhập khoảng 400 triệu đồng/năm, trở thành điểm sáng trong phát triển cây đặc sản của địa phương.

Bên cạnh cây trồng, nhiều hộ dân đã thoát nghèo từ các dự án hỗ trợ chăn nuôi. Gia đình anh Hoàng Văn Chín, thôn Nà Vường, xã Bình Gia – một hộ cận nghèo được hỗ trợ 2 con bò sinh sản vào năm 2023. “Gia đình sẽ cố gắng chăm sóc tốt đàn bò để có thêm thu nhập, ổn định cuộc sống”, anh Chín chia sẻ.

Một trường hợp khác là gia đình chị Lành Thị Thường, ở thôn Nà Dài, xã Tân Văn. Sau khi thoát nghèo năm 2020, chị Thường vẫn đứng trước nguy cơ tái nghèo do thu nhập bấp bênh. Năm 2023, gia đình chị được hỗ trợ 17 con lợn giống từ Dự án 2. Sau hơn một năm, gia đình đã xuất bán hai lứa lợn, thu gần 60 triệu đồng. Nhờ có vốn, chị mua thêm lợn giống tái đàn và đầu tư 2 lợn nái để chủ động con giống. Đáng chú ý, 9 hộ tham gia dự án chăn nuôi lợn thịt tại thôn Nà Dài đều đạt thu nhập 30–50 triệu đồng/năm và tiếp tục mở rộng quy mô.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lạng Sơn, hiệu quả của các mô hình sinh kế đã vượt xa phạm vi hỗ trợ trực tiếp. Nhiều hộ xung quanh tự học hỏi, liên kết tiêu thụ nông sản, từng bước hình thành chuỗi giá trị ở cấp thôn, xã. Đây là nền tảng để địa phương phát triển kinh tế nông thôn theo hướng bền vững.

Tạo nền tảng giảm nghèo bền vững

Không chỉ tập trung vào giảm nghèo thu nhập, Lạng Sơn còn chú trọng giảm nghèo đa chiều, bảo đảm người dân tiếp cận đầy đủ dịch vụ cơ bản như y tế, giáo dục, nhà ở, nước sạch, thông tin. Công tác an sinh xã hội được thực hiện sâu rộng, tạo chuyển biến thực chất về đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, đặc biệt ở vùng nông thôn và khu vực có đông lao động nhập cư.

Bình quân giai đoạn 2021–2024, tỷ lệ hộ nghèo giảm 2,95%/năm, đạt 98,33% mục tiêu Nghị quyết đề ra. Kết quả này khẳng định chủ trương đúng đắn và cách làm linh hoạt của tỉnh trong hỗ trợ sinh kế: tập trung đúng nhóm đối tượng, hỗ trợ đúng nhu cầu và tạo điều kiện để người dân phát huy nội lực.

Với phương châm “trao cần câu hơn cho con cá”, tỉnh ưu tiên hỗ trợ sản xuất, đào tạo nghề, khuyến khích khởi nghiệp và phát triển kinh tế tập thể. Thời gian tới, Lạng Sơn tiếp tục nhân rộng các mô hình thành công, gắn công tác giảm nghèo với xây dựng nông thôn mới nâng cao và phát triển bền vững./.

Nguồn: https://sonnmt.langson.gov.vn/tin-tuc-su-kien/lang-son-phat-huy-hieu-qua-cac-mo-hinh-sinh-ke-tao-buoc-chuyen-vung-chac-trong-cong-tac-giam-ngheo.html