Liên kết chuỗi nâng tầm cá hồ Thác Bà

Lào Cai Sản phẩm cá hồ Thác Bà đang dần chuyển mình từ mô hình liên kết khép kín, tạo nên chuỗi giá trị bền vững và nâng cao thu nhập cho người dân địa phương.

Dám nghĩ khác, làm khác

Sinh ra và lớn lên bên lòng hồ Thác Bà, tỉnh Lào Cai một trong những hồ nước nhân tạo lớn nhất Việt Nam, trải dài khoảng 80 km và bao quanh bởi nhiều xã ven hồ, chị Vũ Thị Thu Phương đã sớm gắn bó với con nước và nghề nuôi trồng thủy sản. Nhưng không dừng lại ở việc đánh bắt đơn thuần, chị đã chọn cho mình một hướng đi riêng, chế biến sâu sản phẩm từ cá hồ, nhằm giữ trọn vẹn hương vị quê nhà và nâng cao giá trị cho đặc sản địa phương.

Với vai trò là Quản lý sản xuất tại Hộ kinh doanh thực phẩm tổng hợp Tâm Đức (xã Yên Bình, tỉnh Lào Cai) chị Phương đã định hình một chuỗi sản xuất khép kín, từ nuôi trồng, thu mua cá đến chế biến và đưa sản phẩm ra thị trường. Các sản phẩm như: chả cá, xúc xích cá, giò cá ra đời mang đậm bản sắc vùng hồ, vừa đảm bảo chất lượng, vừa đáp ứng các tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm.

Xác định rõ mục tiêu phát triển bền vững, đơn vị đã cùng với một vài hộ dân đầu tư hơn 100 lồng nuôi cá trên hồ Thác Bà và xây dựng mạng lưới liên kết chặt chẽ với các hộ đánh bắt cá tự nhiên. Mô hình này giúp Tâm Đức chủ động nguồn nguyên liệu, kiểm soát đầu vào và chất lượng sản phẩm một cách hiệu quả.

Các sản phẩm chả cá, xúc xích cá, giò cá đã và đang được nhiều người biết đến. Ảnh: Thanh Ngà.

Nguồn cá phong phú bao gồm cả cá tự nhiên như: cá thiểu, cá ngạnh và cá nuôi như: cá lăng, cá tầm không chỉ góp phần đa dạng các sản phẩm mà còn giúp đơn vị duy trì được tính ổn định trong sản xuất.

“Chúng tôi tự tin khẳng định rằng không sử dụng nguyên liệu trôi nổi. Mỗi khâu chế biến đều được giám sát nghiêm ngặt để đảm bảo an toàn tối đa cho người tiêu dùng,” chị Vũ Thị Thu Phương chia sẻ.

Bên cạnh chất lượng, Hộ kinh doanh Tâm Đức còn đặt yếu tố môi trường làm trung tâm trong quá trình phát triển. Việc chuyển sang sử dụng hộp bã mía phân hủy sinh học thay vì bao bì xốp là một bước đi thể hiện trách nhiệm xã hội rõ nét.

Chị Phương cho biết, loại bao bì thân thiện này có khả năng phân hủy hoàn toàn trong môi trường tự nhiên chỉ sau 4 - 6 tháng, không gây độc hại khi sử dụng trong tủ đông hoặc lò vi sóng, góp phần bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và giảm thiểu ô nhiễm môi trường.

“Mỗi lần người tiêu dùng lựa chọn sản phẩm của Tâm Đức cũng là một lần chung tay bảo vệ môi trường sống. Đó là điều khiến chúng tôi cảm thấy tự hào và có trách nhiệm hơn với từng sản phẩm đưa ra thị trường”, chị Phương chia sẻ thêm.

Yên tâm sản xuất nhờ đầu ra ổn định

Một trong những yếu tố then chốt góp phần quyết định sự thành công của các chuỗi liên kết sản xuất nông nghiệp chính là sự tham gia đồng hành của người dân địa phương. Tại thôn 13, xã Yên Bình, tỉnh Lào Cai, chị Nguyễn Thị Hà một hộ nuôi cá lâu năm, là minh chứng rõ nét cho sự chuyển mình tích cực khi tham gia mô hình liên kết tiêu thụ sản phẩm với Hộ kinh doanh thực phẩm tổng hợp Tâm Đức.

Nhờ sự hợp tác này, không chỉ đầu ra của sản phẩm được đảm bảo mà thu nhập và đời sống của gia đình chị Hà cũng được cải thiện rõ rệt, tạo động lực để nhiều hộ dân khác mạnh dạn tham gia vào chuỗi liên kết bền vững.

Một số hộ dân nuôi cá trên hồ Thác Bà đã liên kết với Tâm Đức để đảm bảo đầu ra ổn định. Ảnh: Thanh Ngà.

Chị Nguyễn Thị Hà chia sẻ, việc tham gia mô hình liên kết với doanh nghiệp đã giúp gia đình chị hoàn toàn yên tâm trong quá trình sản xuất. Khi biết cá mình nuôi chắc chắn có đầu ra, tôi yên tâm đầu tư và thực hiện đúng quy trình. Không sử dụng kháng sinh, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, đó là những điều bắt buộc.

Với hơn 100 lồng nuôi cá với nhiều loại khác nhau, chị Nguyễn Thị Hà áp dụng mô hình thả cá giống luân phiên nhằm duy trì nguồn cung ổn định quanh năm. Toàn bộ quy trình chăm sóc cá được gia đình chị thực hiện một cách bài bản và khoa học, từ việc lựa chọn thức ăn cho đến bổ sung vitamin, tăng cường sức đề kháng cho cá bằng các nguyên liệu tự nhiên như tỏi và nghệ. Cách làm này không chỉ giúp cá phát triển khỏe mạnh mà còn góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng yêu cầu của thị trường.

Trong quá trình nuôi cá các hộ luôn quan tâm đến quy trình chăm sóc để cá phát triển khỏe và đảm bảo chất lượng. Ảnh: Thanh Ngà.

“Tôi chia lứa cá theo giai đoạn phát triển để luôn có cá thương phẩm cung cấp đều đặn cho đơn vị chế biến. Nhờ vậy, không bị đứt hàng, cũng không bị động khi thị trường biến động,” chị Hà chia sẻ.

Mỗi tháng, trung bình chị Hà cung cấp ra thị trường khoảng 3 tấn cá, chủ yếu là đầu vào cho sản phẩm chế biến của Tâm Đức. Việc kết nối chặt chẽ với doanh nghiệp giúp chị hoàn toàn yên tâm sản xuất, không còn nỗi lo về giá cả hay sản lượng tiêu thụ.

“Nuôi cá giờ đây không còn là đánh cược nữa. Mình biết chắc sản phẩm sẽ được tiêu thụ, nên có thể toàn tâm toàn ý mở rộng quy mô,” chị Hà khẳng định.

Phát triển theo chuỗi giá trị

Xác định thủy sản là ngành kinh tế mũi nhọn, xã Yên Bình, tỉnh Lào Cai đang tích cực triển khai chiến lược phát triển theo chuỗi giá trị, trong đó doanh nghiệp và hợp tác xã đóng vai trò nòng cốt. Nổi bật trong số đó là Hộ kinh doanh Tâm Đức, đơn vị mạnh dạn trong việc kết nối sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm góp phần hình thành mô hình liên kết bền vững và hiệu quả.

Đánh giá về mô hình này, ông Nguyễn Duy Khiêm, Chủ tịch UBND xã Yên Bình cho rằng, khi các bên từ người dân đến doanh nghiệp và chính quyền cùng phối hợp chặt chẽ sẽ tạo ra chuỗi liên kết bền vững. Chính sự phối hợp hiệu quả này không chỉ nâng cao thu nhập cho người dân mà còn giúp sản phẩm địa phương có cơ hội vươn xa, khẳng định vị thế trên thị trường.

Theo ông Nguyễn Duy Khiêm, xã Yên Bình đang chủ động quy hoạch mở rộng vùng nguyên liệu thủy sản, đặc biệt tại khu vực lòng hồ Thác Bà nơi được đánh giá có tiềm năng lớn trong phát triển mô hình nuôi cá lồng. Hiện toàn xã đã có gần 400 lồng nuôi, với mục tiêu đạt trên 1.000 lồng trong vài năm tới.

Xã Yên Bình đang hướng tới phát triển thủy sản theo chuỗi giá trị. Ảnh: Thanh Ngà.

Song song với việc phát triển vùng nuôi, địa phương cũng đặt mục tiêu xây dựng nhà máy sản xuất thức ăn và nhà máy chế biến sâu nhằm nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm thủy sản, đồng thời tăng sức cạnh tranh trên thị trường. Đây được xem là giải pháp then chốt để thúc đẩy phát triển kinh tế thủy sản một cách bền vững.

Đặc biệt, mô hình liên kết “bốn nhà” gồm: Nhà nước, doanh nghiệp, nhà khoa học và nông dân đang được xã Yên Bình triển khai nhằm tạo sức mạnh tổng hợp, tối ưu hóa hiệu quả trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm.

“Với tiềm năng lớn từ lòng hồ Thác Bà và sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên, chúng tôi tin rằng ngành thủy sản của xã Yên Bình sẽ có bước phát triển, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân và khẳng định thương hiệu sản phẩm của địa phương,” ông Nguyễn Duy Khiêm nhấn mạnh.

Nguồn: https://nongnghiepmoitruong.vn/lien-ket-chuoi-nang-tam-ca-ho-thac-ba-d780189.html