Liên kết phát triển trên những cánh đồng giảm nghèo ở An Giang

Liên kết tạo sinh kế mới

Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, tỉnh An Giang xác định kinh tế hợp tác là một trong những trụ cột quan trọng giúp nông dân thoát nghèo, nâng cao thu nhập và từng bước làm giàu trên chính mảnh đất quê hương.

Sau sáp nhập, toàn tỉnh An Giang có gần 800 Hợp tác xã nông nghiệp, một con số cho thấy sức bật mạnh mẽ của kinh tế hợp tác trong tiến trình hiện đại hóa nông nghiệp nông thôn. Tỷ lệ hợp tác xã hoạt động khá, tốt tăng đều mỗi năm. Đặc biệt, nhiều mô hình liên kết sản xuất và tiêu thụ giữa hợp tác xã với doanh nghiệp mang lại hiệu quả rõ rệt, tạo nền tảng cho phát triển nông thôn mới bền vững.

Hợp tác xã Sản xuất và Dịch vụ nông nghiệp Kênh 10 đầu tư máy sản xuất sợi tơ chuối và làm nhà kính phơi sấy tơ, tạo việc làm cho nhiều lao động địa phương. Ảnh: Trung Chánh.

Với vai trò chủ công, Liên minh Hợp tác xã tỉnh An Giang đã chủ động đề xuất chính sách, đẩy mạnh tuyên truyền Luật Hợp tác xã, giới thiệu mô hình hợp tác xã kiểu mới và hỗ trợ thành lập hợp tác xã đúng nhu cầu thực tế. Các hoạt động đào tạo, tập huấn được tổ chức liên tục hàng năm, phối hợp cùng Trường Trung cấp nghề trong khu vực nhằm nâng cao kỹ năng quản trị, tài chính, ký kết hợp đồng và xây dựng chuỗi giá trị. Nhiều lớp trung cấp kế toán hợp tác xã được mở để giải quyết “nút thắt” nhân lực, giúp hợp tác xã minh bạch tài chính, tăng uy tín với doanh nghiệp và ngân hàng.

Liên minh Hợp tác xã tỉnh An Giang còn là “cầu nối tín dụng”, giới thiệu các hợp tác xã tiếp cận nguồn vốn hàng chục tỷ đồng để đầu tư máy móc, kho bãi, dây chuyền sản xuất. Riêng các dự án hỗ trợ giảm nghèo theo chuỗi giá trị được triển khai trực tiếp đến hộ nghèo, cận nghèo là thành viên hợp tác xã. Điển hình như mô hình sản xuất hoa màu tại xã U Minh Thượng (xã Minh Thuận, huyện U Minh Thượng, tỉnh Kiên Giang cũ), nơi 11 hộ nghèo được hỗ trợ máy móc, vật tư, tập huấn kỹ thuật với giá trị hàng trăm triệu đồng. Nhờ được hướng dẫn sử dụng công cụ và quản lý sản xuất đúng quy trình, nhiều hộ đã thoát nghèo, tự tin mở rộng quy mô.

Hợp tác xã Sản xuất và Dịch vụ nông nghiệp Kênh 10 là một trong những điểm sáng của quá trình chuyển đổi mô hình kinh tế hợp tác ở xã U Minh Thượng (tỉnh An Giang). Nhận thấy lợi thế “vương quốc chuối” của vùng đệm Vườn quốc gia U Minh Thượng, với diện tích hơn 3.500 ha chuyên trồng chuối, Hợp tác xã Kênh 10 đã mạnh dạn đầu tư hàng trăm triệu đồng vào dây chuyền sơ chế thân chuối: từ máy chẻ, máy tách sợi, máy ép bẹ, máy kéo tơ và nhà kính phơi tơ chuối.

Xã U Minh Thượng có hàng ngàn ha trồng chuối, việc Hợp tác xã Kênh 10 đầu tư máy sản xuất sợi tơ chuối, giúp các hộ nông dân có thêm thu nhập từ bán thân cây chuối và tạo việc làm cho lao động địa phương. Ảnh: Trung Chánh

Bà Trần Thị Vỹ, Giám đốc Hợp tác xã cho biết: “Trước đây, người dân trồng chuối mục đích chỉ thu trái, còn thân cây chặt bỏ tại vườn. Từ thứ nguyên liệu bỏ đi này, Hợp tác xã đã ép, tách lấy tơ sợi. Cứ khoảng 100kg thân chuối tươi, sẽ tạo ra được 8kg tơ chuối khô. Đây là loại tơ tự nhiên, thân thiện với môi trường nên được thị trường thủ công mỹ nghệ châu Âu ưa chuộng”.

Với sự đầu tư bài bản, Hợp tác xã Sản xuất và Dịch vụ nông nghiệp Kênh 10 đã ký được hợp đồng cung cấp tơ chuối cho doanh nghiệp xuất khẩu sang châu Âu, mở ra chuỗi liên kết bền vững giữa doanh nghiệp và Hợp tác với nông dân ngay tại địa phương. Nhờ đó, hàng chục lao động địa phương có việc làm ổn định, nông dân trồng chuối yên tâm đầu tư sản xuất vì có thêm thu nhập từ bán thân cây chuối, thứ trước đây vốn bỏ đi.

Chuỗi giá trị xoài giúp giảm nghèo

Hợp tác xã Xoài cát Hòa Lộc Hòn Đất được xem là đầu tàu trong phát triển kinh tế vườn, góp phần kéo giảm nghèo bền vững trên vùng đất bãi ngang ven biển của xã Hòn Đất (tỉnh An Giang). Được thành lập từ năm 2018, Hợp tác xã đặt trụ sở tại ấp Hòn Me (xã Thổ Sơn, huyện Hòn Đất, tỉnh Kiên Giang cũ) với 13 thành viên, tổng diện tích 21ha chuyên trồng xoài cát Hòa Lộc.

Liên kết sản xuất trong chuỗi giá trị xoài của Hợp tác xã Xoài cát Hòa Lộc Hòn Đất giúp nhiều xã viên yên tâm đầu tư, có thu nhập ổn định. Ảnh: Trung Chánh.

Ông Nguyễn Thành Đô, Giám đốc Hợp tác xã Xoài cát Hòa Lộc Hòn Đất cho biết, ngay từ khi ra đời, hợp tác xã đã xây dựng mô hình liên kết chuỗi giá trị với doanh nghiệp cung ứng vật tư nông nghiệp và doanh nghiệp thu mua, chế biến. Theo phương thức liên kết, hợp tác xã tổ chức 2 dịch vụ chính: hỗ trợ đầu vào như phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, dụng cụ bao trái… và bao tiêu đầu ra. Cách làm này giúp nông dân mua vật tư với giá hợp lý, có nơi tiêu thụ ổn định và hợp tác xã có nguồn kinh phí duy trì hoạt động dịch vụ.

Tại xã Hòn Đất hiện có hàng trăm héc-ta chuyên trồng xoài, trong đó Hợp tác xã Xoài cát Hòa Lộc Hòn Đất là hạt nhân xây dựng vùng chuyên canh, được cấp mã số vùng trồng để xuất khẩu. Quy trình canh tác được chuẩn hóa từ khâu bón phân, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật sinh học, bao trái đến thu hoạch, truy xuất nguồn gốc, giúp trái xoài đáp ứng yêu cầu về chất lượng, an toàn thực phẩm.

Từ đó, tạo lợi thế lớn khi đàm phán với các doanh nghiệp thu mua, hệ thống siêu thị và xuất khẩu. Hiện mỗi năm, Hợp tác xã liên kết thu mua khoảng 12.000 tấn xoài để xuất bán đến các chợ đầu mối, hệ thống siêu thị, giúp nhiều hộ có thu nhập hàng trăm triệu đồng/năm.

Ông Cao Văn Hùng, thành viên Hợp tác xã Xoài cát Hòa Lộc Hòn Đất cho biết: “Cây xoài phù hợp với đất triền núi, mỗi năm sản xuất được 2 vụ chính, cho năng suất bình quân từ 5,5 - 6 tấn/ha, mang lại giá trị cao hơn hẳn nhiều cây trồng khác, trở thành “cây xóa nghèo” của người dân miền sơn cước này”.

Hợp tác xã Xoài cát Hòa Lộc Hòn Đất không chỉ liên kết sản xuất, mà còn gắn chặt với các chương trình tín dụng chính sách xã hội, giúp nhiều hộ nghèo, cận nghèo tập cận được nguồn vốn vay ưu đãi, đầu tư sản xuất, tạo nguồn thu nhập ổn định. Ảnh: Trung Chánh.

Mô hình liên kết sản xuất của Hợp tác xã Xoài cát Hòa Lộc Hòn Đất gắn chặt với các chương trình tín dụng chính sách xã hội. Nhiều hộ nghèo, cận nghèo được Ngân hàng Chính sách xã hội cho vay vốn ưu đãi để đầu tư cải tạo vườn, mua vật tư, bao trái, xử lý ra hoa nghịch vụ. Nhờ tham gia chuỗi liên kết sản xuất, họ có “tấm vé bảo đảm” về đầu ra, yên tâm vay vốn làm ăn.

Thực tế cho thấy, khi nông dân cùng liên kết làm kinh tế tập thể, những mảnh ruộng, mảnh vườn manh mún được gom lại thành cánh đồng lớn, được hỗ trợ vốn, kỹ thuật và tiêu thụ, không chỉ giúp thoát nghèo, mà còn vươn lên làm giàu. Những vườn xoài cát trải dài trên những triền núi ở Hòn Đất hôm nay không chỉ đơm hoa, kết trái, mang lại vị ngọt cho đời, mà còn kết thành “trái ngọt” giảm nghèo bền vững cho cả cộng đồng.

Thực hiện chuỗi liên kết, các Hợp tác xã ở An Giang dần chuyển mình từ các đơn vị cung ứng dịch vụ truyền thống sang vai trò tổ chức sản xuất, dẫn dắt liên kết doanh nghiệp và nông dân. Từ đó, tạo nên những cánh đồng giảm nghèo mang diện mạo mới: có quy trình kỹ thuật thống nhất, đầu vào ổn định, đầu ra được bao tiêu, chia sẻ hài hòa lợi ích.

Nguồn: https://nongnghiepmoitruong.vn/lien-ket-phat-trien-tren-nhung-canh-dong-giam-ngheo-o-an-giang-d784781.html