ສົນທິສັນຍາຮ່າໂນ້ຍ: ບັນດາຄວາມມານະພະຍາຍາມເພື່ອແນໃສ່ຊຸກຍູ້ລັດຖະທຳມະນູນໃນຂົງເຂດໄຊເບີ

ຕາມທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ Do Hung Viet ແລ້ວ, ການເປັນເຈົ້າພາບຈັດຕັ້ງພິທີລົງນາມໃນສົນທິສັນຍາສະຫະປະຊາຊາດຕ້ານອາດຊະຍາກຳທາງອິນເຕີແນັດ (ສົນທິສັນຍາຮ່າໂນ້ຍ) ແມ່ນການຢັ້ງຢືນຄວາມມານະພະຍາຍາມຂອງຫວຽດນາມ ໃນການຊຸກຍູ້ການປົກປັກຮັກສາກົດໝາຍໃນອິນເຕີແນັດ.

VietnamPlus•11/10/2025

ແຕ່ວັນທີ 7 ຫາ 10 ຕຸລາ, ຄະນະນິຕິກຳ (ກຳມາທິການ 6) ຂອງກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນເທື່ອທີ 80 ຂອງສະມັດຊາໃຫຍ່ ສປຊ ໄດ້ຈັດກອງປະຊຸມປຶກສາຫາລືຢ່າງຄົບຊຸດໃນຫົວຂໍ້ “ລະບຽບກົດໝາຍໃນລະດັບຊາດ ແລະ ສາກົນ ເນື່ອງໃນໂອກາດສະເຫຼີມສະຫຼອງ 80 ປີແຫ່ງວັນສ້າງຕັ້ງສະຫະປະຊາຊາດ”, ດຶງດູດການເຂົ້າຮ່ວມ ແລະ ກ່າວປາໄສຂອງບັນດາປະເທດສະມາຊິກ ແລະ ຜູ້ສັງເກດການສ່ວນໃຫຍ່.

ກ່າວຄຳເຫັນທີ່ກອງປະຊຸມ, ທ່ານຮອງເລຂາທິການໃຫຍ່ ສປຊ Amina J. Mohammed ແລະ ຜູ້ຕາງໜ້າຂອງຫຼາຍປະເທດໄດ້ຢັ້ງຢືນວ່າ: ລະບຽບກົດໝາຍແມ່ນຄຸນຄ່າຫຼັກ ແລະ ຈິດໃຈທີ່ສອດຄ່ອງຕາມກົດບັດ ແລະ ທຸກໆການເຄື່ອນໄຫວຂອງ ສປຊ ນັບແຕ່ໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງ.

80 ປີທີ່ຜ່ານມາ, ສະຫະປະຊາຊາດໄດ້ມີບົດບາດໃຈກາງໃນຂະບວນການສ້າງກົດໝາຍສາກົນ, ສ້າງພື້ນຖານໃຫ້ແກ່ການຮັກສາ ສັນຕິພາບ , ຄວາມໝັ້ນຄົງ ແລະ ຄວາມເປັນລະບຽບຮຽບຮ້ອຍສາກົນບົນພື້ນຖານກົດໝາຍ. ພ້ອມກັນນັ້ນ, ໄດ້ສົມທົບກັບບັນດາປະເທດສະມາຊິກຢູ່ແຕ່ລະພາກພື້ນ ໃນການແກ້ໄຂຄວາມຂັດແຍ່ງກັນ ແລະ ຂໍ້ຂັດແຍ່ງຫຼາຍດ້ານ, ກໍ່ສ້າງສັນຕິພາບ, ຮັບປະກັນຄວາມຍຸຕິທຳໃນໄລຍະຫຼັງການປະທະກັນ; ສະໜັບສະໜູນບັນດາປະເທດປະຕິຮູບດ້ານຕຸລາການ ແລະ ປັບປຸງລະບົບກົດໝາຍໃຫ້ສົມບູນແບບ, ຊຸກຍູ້ການເຂົ້າເຖິງຄວາມຍຸຕິທຳ; ຕ້ານອາດຊະຍາກຳ ແລະ ກໍ່ການຮ້າຍ, ຜ່ານນັ້ນຮັກສາສັນຕິພາບ, ສະຖຽນລະພາບ ແລະ ສ້າງສະພາບແວດລ້ອມທີ່ເອື້ອອຳນວຍໃຫ້ແກ່ການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ.

ໃນສະພາບ ການເມືອງ ສາກົນທີ່ສັບສົນ, ຂໍ້ຂັດແຍ່ງ ແລະ ຈຸດຮ້ອນຍັງສືບຕໍ່ດຳເນີນຢູ່ຫຼາຍພາກພື້ນ, ພິເສດແມ່ນລັດທິຫຼາຍຝ່າຍພວມປະເຊີນໜ້າກັບສິ່ງທ້າທາຍທີ່ບໍ່ເຄີຍມີມາກ່ອນ, ບັນດາການນຳສະຫະປະຊາຊາດ ແລະ ບັນດາຜູ້ແທນສ່ວນຫຼາຍຮຽກຮ້ອງໃຫ້ບັນດາປະເທດຮ່ວມມືປົກປັກຮັກສາລະບອບກົດໝາຍ - ຫຼັກໝັ້ນຂອງລັດທິຫຼາຍຝ່າຍ - ຜ່ານການປະຕິບັດຕົວຈິງຢູ່ບັນດາເວທີປາໄສຫຼາຍຝ່າຍ, ຢູ່ແຕ່ລະພາກພື້ນ ແລະ ແຕ່ລະປະເທດ.

ເຂົ້າຮ່ວມການໂອ້ລົມສົນທະນາ, ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ Do Hung Viet, ຫົວໜ້າຄະນະຜູ້ແທນຖາວອນຫວຽດນາມ ປະຈຳສະຫະປະຊາຊາດ ເນັ້ນໜັກວ່າ: ຍຶດໝັ້ນ, ເຄົາລົບ ແລະ ປະຕິບັດກົດໝາຍສາກົນຢ່າງເຂັ້ມງວດ ແມ່ນຮາກຖານສັນຕິພາບ, ຄວາມໝັ້ນຄົງ ແລະ ການພັດທະນາແບບຍືນຍົງຂອງໂລກ.

ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດຢືນຢັນວ່າ, ສະຫະປະຊາຊາດໄດ້ມີບົດບາດທີ່ບໍ່ສາມາດປ່ຽນແທນໄດ້ໃນການພັດທະນາລະບົບກົດໝາຍສາກົນທີ່ທັນສະໄໝໃນຊຸມປີມໍ່ໆມານີ້; ພ້ອມກັນນັ້ນ, ທ່ານຍັງໄດ້ຊົມເຊີຍບັນດາບາດກ້າວພັດທະນາທີ່ສຳຄັນໃນການເສີມຂະຫຍາຍຂອບກົດໝາຍທົ່ວໂລກ, ເຊັ່ນ: ສັນຍາກ່ຽວກັບຄວາມຫຼາກຫຼາຍດ້ານຊີວະພາບຢູ່ບັນດາເຂດນອກເຂດສິດອຳນາດແຫ່ງຊາດ (BBNJ), ສົນທິສັນຍາຂອງສະຫະປະຊາຊາດກ່ຽວກັບອາດຊະຍາກຳທາງອິນເຕີແນັດ ໄດ້ຮັບການຮັບຮອງເອົາ ແລະ ໄດ້ຮັບການລົງນາມຢູ່ ຮ່າໂນ້ຍ ໃນເດືອນ 10/2025, ແລະ ບັນດາປະເທດເຂົ້າຮ່ວມການເຈລະຈາກ່ຽວກັບສົນທິສັນຍາສາກົນກ່ຽວກັບການຮ່ວມມືດ້ານກົດໝາຍສະບັບໃໝ່. ອາຊະຍາກໍາຕ້ານມະນຸດແລະການປົກປ້ອງປະຊາຊົນໃນໄພພິບັດທໍາມະຊາດ.

ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ Do Hung Viet, ຫົວໜ້າຄະນະປະຈຳຫວຽດນາມ ປະຈຳສະຫະປະຊາຊາດ ກ່າວຄຳເຫັນທີ່ກອງປະຊຸມ. (ພາບ: ແທງຕວນ/VNA)

ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ, ຫົວໜ້າຄະນະຜູ້ແທນຫວຽດນາມ ກໍ່ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ໃນຊຸມປີມໍ່ໆມານີ້, ຫວຽດນາມ ໄດ້ຕັ້ງໜ້າເຂົ້າຮ່ວມບັນດາອົງການ ແລະ ຂະບວນການນິຕິກຳສາກົນ, ປະກອບສ່ວນຢ່າງຕັ້ງໜ້າເຂົ້າໃນຂະບວນການເຈລະຈາເພື່ອກໍ່ສ້າງບັນດາເອກະສານສຳຄັນດັ່ງກ່າວ.

ການເປັນເຈົ້າພາບຈັດຕັ້ງພິທີລົງນາມໃນສົນທິສັນຍາສະຫະປະຊາຊາດຕ້ານອາດຊະຍາກຳທາງອິນເຕີເນັດ (ສົນທິສັນຍາວ່າດ້ວຍການຕ້ານອາດຊະຍາກຳທາງອິນເຕີເນັດ) ແຕ່ວັນທີ 25-26/10 ຢູ່ຮ່າໂນ້ຍ ແມ່ນການຢັ້ງຢືນໃຫ້ແກ່ຄວາມມານະພະຍາຍາມຂອງຫວຽດນາມໃນການຊຸກຍູ້ກົດໝາຍໃນອິນເຕີແນັດ, ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການຊອກຫາວິທີແກ້ໄຂບັນດາສິ່ງທ້າທາຍທີ່ພົ້ນເດັ່ນໃນຊີວິດສາກົນ.

ທີ່ການພົບປະ, ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ Do Hung Viet ແບ່ງປັນວ່າ ໃນຖານະເປັນປະເທດປະສົບກັບສົງຄາມ ແລະ ການແບ່ງແຍກ, ຫວຽດນາມ ມີຄວາມເຂົ້າໃຈດີກວ່າບັນດາຄຸນຄ່າສັນຕິພາບ ແລະ ລະບຽບກົດໝາຍ, ສະນັ້ນ, ຍາມໃດກໍ່ຍຶດໝັ້ນຫຼັກການແກ້ໄຂການພິພາດດ້ວຍສັນຕິວິທີ, ບົນພື້ນຖານກົດໝາຍສາກົນ.

ບົນພື້ນຖານຫຼັກໝັ້ນນັ້ນ, ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດຢືນຢັນອີກເທື່ອໜຶ່ງວ່າ ທຸກຄຳຮຽກຮ້ອງ ແລະ ການກະທຳຂອງຝ່າຍຕ່າງໆຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ ຕ້ອງສອດຄ່ອງກັບກົດໝາຍສາກົນ, ໃນນັ້ນມີສົນທິສັນຍາສະຫະປະຊາຊາດກ່ຽວກັບກົດໝາຍທະເລປີ 1982 (UNCLOS).

ເນື່ອງໃນໂອກາດນີ້, ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ, ຫົວໜ້າຄະນະຜູ້ແທນຫວຽດນາມ ໄດ້ແຈ້ງໃຫ້ຊາບກ່ຽວກັບຂະບວນການປະຕິຮູບຢ່າງແຂງແຮງໃນໄລຍະມໍ່ໆມານີ້ ເພື່ອແນໃສ່ຊຸກຍູ້ຂະບວນການກໍ່ສ້າງ ແລະ ປັບປຸງລະບອບລະບອບສັງຄົມນິຍົມຄື: ການຈັດຕັ້ງລັດຖະບານທ້ອງຖິ່ນຕາມສອງຂັ້ນ, ປັບປຸງລັດຖະທຳມະນູນ ແລະ ກົດໝາຍພື້ນຖານຫຼາຍສະບັບ, ຜ່ານນັ້ນຮັດແໜ້ນລະບົບການປົກຄອງຈາກສູນກາງເຖິງຂັ້ນພື້ນຖານເສດຖະກິດໃຫ້ດີຂຶ້ນ ແລະ ພັດທະນາຢ່າງຕັ້ງໜ້າ. ຄົນ.

ຄະນະກຳມະການນິຕິກຳ (ຄະນະກຳມະການ 6) ແມ່ນໜຶ່ງໃນ 6 ຄະນະກຳມະການຕົ້ນຕໍຂອງສະມັດຊາໃຫຍ່ສະຫະປະຊາຊາດ, ປະກອບດ້ວຍຜູ້ຕາງໜ້າຂອງ 193 ປະເທດສະມາຊິກຂອງອົງການສະຫະປະຊາຊາດ, ເຊິ່ງມີໜ້າທີ່ກວດກາ, ປຶກສາຫາລື ແລະ ຊຸກຍູ້ການສ້າງກົດໝາຍສາກົນໃຫ້ກ້າວໜ້າ.

ຄະນະກຳມະການທີ 6 ຄາດວ່າຈະປຶກສາຫາລືເກືອບ 30 ຫົວຂໍ້, ໃນນັ້ນມີບັນດາເນື້ອໃນທີ່ພົ້ນເດັ່ນຄື: ການເຄື່ອນໄຫວຂອງຄະນະກຳມະການກົດໝາຍສາກົນ, ເສີມຂະຫຍາຍລະບົບສົນທິສັນຍາສາກົນ, ລະບຽບກົດໝາຍລະດັບຊາດ ແລະ ສາກົນ, ຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງຊາດກ່ຽວກັບການກະທຳຜິດກົດໝາຍ, ອຳນາດການປົກຄອງທົ່ວປວງຊົນ, ການປົກປ້ອງທາງການທູດ, ມາດຕະການລົບລ້າງການກໍ່ການຮ້າຍສາກົນ, ປ້ອງກັນອາດຊະຍາກຳຕໍ່ມະນຸດ, ປ້ອງກັນໄພທຳມະຊາດ ແລະ ອື່ນໆ.

ເລື່ອງຊຸກຍູ້ລະບຽບກົດໝາຍຢູ່ລະດັບຊາດ ແລະ ສາກົນ ແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາຫົວເລື່ອງທີ່ໜ້າສົນໃຈຂອງຄະນະກຳມະການຄັ້ງທີ 6 ໃນແຕ່ລະປີ (ປີນີ້, ມີ 100 ກວ່າປະເທດເວົ້າເຖິງ), ແມ່ນເວທີປາໄສບັນດາປະເທດສະມາຊິກ ສປຊ ເພື່ອປຶກສາຫາລືບັນດາບັນຫານິຕິກຳໃໝ່ທີ່ພົ້ນເດັ່ນໃນຊີວິດສາກົນ, ແມ່ນຫົວເລື່ອງສູງ./.

(TTXVN/Vietnam+)

ທີ່ມາ: https://www.vietnamplus.vn/cong-uoc-ha-no-luc-thuc-day-phap-quyen-tren-khong-giant-mang-post1069658.vnp