ກອງປະຊຸມວິທະຍາສາດສາກົນກ່ຽວກັບທະເລຕາເວັນອອກຄັ້ງທີ 17 ຢູ່ດ່ານັງ

ຫວຽດນາມ ເນັ້ນໜັກເຖິງຄວາມສຳຄັນຂອງການຮັກສາສັນຕິພາບ ແລະ ສະຖຽນລະພາບຂອງພາກພື້ນ; ພ້ອມກັນນັ້ນ, ຍຶດໝັ້ນບົດບາດໃຈກາງຂອງກົດໝາຍສາກົນ, ພິເສດແມ່ນສົນທິສັນຍາຂອງສະຫະປະຊາຊາດກ່ຽວກັບກົດໝາຍທະເລປີ 1982 (UNCLOS).

VietnamPlus•03/11/2025

ວັນທີ 3 ພະຈິກນີ້, ກອງປະຊຸມວິທະຍາສາດສາກົນກ່ຽວກັບທະເລຕາເວັນອອກຄັ້ງທີ 17 ດ້ວຍຫົວຂໍ້ “ສາມັກຄີໃນຄວາມບໍ່ແນ່ນອນ” ສົມທົບກັບວິທະຍາຄານ ການທູດ ແລະ ບັນດາອົງການຮ່ວມມືໄດ້ໄຂຂຶ້ນຢູ່ນະຄອນດ່ານັງ.

ເຂົ້າຮ່ວມກອງປະຊຸມມີທ່ານ ດຣ ຫງວຽນແມ້ງເກື່ອງ, ກໍາມະການສູນກາງພັກ, ຮອງລັດຖະມົນຕີກະຊວງການຕ່າງປະເທດ; ຮອງສາດ ສະ ດາຈານ, ດຣ. ມີຜູ້ແທນ 300 ກວ່າຄົນ, ໃນນັ້ນມີເອກອັກຄະລັດຖະທູດ 11 ທ່ານ, ທີ່ມາຈາກເກືອບ 40 ປະເທດ ແລະ ເຂດແຄ້ວນ, ກ່ວາ 200 ຄົນໄດ້ລົງທະບຽນເຂົ້າຮ່ວມທາງອອນລາຍ.

ກ່າວຄຳເຫັນທີ່ກອງປະຊຸມ, ທ່ານດຣ ຫງວຽນຮົ່ງເຊີນ, ຜູ້ອຳນວຍການສະຖາບັນການທູດ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ກອງປະຊຸມສາກົນປະຈຳປີກ່ຽວກັບທະເລຕາເວັນອອກ, ພາຍຫຼັງ 16 ປີແຫ່ງການຈັດຕັ້ງ, ໄດ້ກາຍເປັນສູນກາງຊຸກຍູ້ການເຕີບໂຕ ແລະ ການເຊື່ອມຕໍ່, ປະກອບສ່ວນເພີ່ມທະວີ ສັນຕິພາບ , ສະຖຽນລະພາບ ແລະ ຄວາມຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງ, ບໍ່ພຽງແຕ່ຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກເທົ່ານັ້ນ ຫາກຍັງໃນການເດີນທະເລໃນພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ.

ໃນສະພາບການຂອງໂລກທີ່ມີການຜັນແປຂອງແຜ່ນດິນໄຫວຫຼາຍຢ່າງ, ການຜັນແປຢ່າງວ່ອງໄວແລະຄວາມບໍ່ແນ່ນອນ, ການຊຸກຍູ້ແລະການສົນທະນາຕື່ມອີກແມ່ນຮີບດ່ວນເພື່ອເສີມຂະຫຍາຍຄວາມເຂົ້າໃຈ, ສ້າງຄວາມໄວ້ເນື້ອເຊື່ອໃຈ, ຫຼຸດຜ່ອນຄວາມສ່ຽງ, ແລະ ລົບລ້າງຄວາມບໍ່ແນ່ນອນຈາກການຄິດໄລ່ຫຼືຄວາມເຂົ້າໃຈຜິດ. ການສົນທະນາປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການເສີມສ້າງຄວາມເຂົ້າໃຈທົ່ວໄປກ່ຽວກັບ "ກົດລະບຽບຂອງເກມ", ກົດລະບຽບການປະພຶດ; ດ້ວຍເຫດນີ້, ການເຊື່ອມຕໍ່ບັນດາປະເທດ ແລະ ປະຊາຄົມໃນພາກພື້ນ ແລະ ໃນໂລກ.

ກ່າວຄຳເຫັນທີ່ກອງປະຊຸມ, ທ່ານດຣ ຫງວຽນແມ້ງເກື່ອງ, ຮອງລັດຖະມົນຕີກະຊວງການຕ່າງປະເທດຫວຽດນາມ ໄດ້ຕີລາຄາສູງການເລືອກເຟັ້ນຫົວຂໍ້ຂອງກອງປະຊຸມປີນີ້ຄື: “ສາມັກຄີໃນຄວາມບໍ່ແນ່ນອນ” ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນສະພາບຕົວຈິງຂອງຍຸກສະໄໝ ແລະ ຍັງສະແດງຄວາມມຸ່ງມາດປາດຖະໜາລວມ.

ທ່ານຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີກ່າວວ່າ, ໂລກໃນທຸກວັນນີ້ມີຄວາມເຄັ່ງຕຶງກວ່າເກົ່າ, ດ້ວຍບັນດາສິ່ງທ້າທາຍໃນທົ່ວໂລກເຊັ່ນ: ການປະທະກັນ, ສົງຄາມ, ຫຼັກການທີ່ໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນພາຍຫຼັງສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີ 2 ເຊັ່ນ ລັດທິຫຼາຍຝ່າຍ, ການປະຕິບັດຕາມກົດໝາຍສາກົນ, ການຮ່ວມມືເພື່ອຜົນປະໂຫຍດລວມພວມສະແດງໃຫ້ເຫັນບັນດາບາດກ້າວ “ຖືກລົບລ້າງ”. ພາກພື້ນອາຊີ - ປາຊີຟິກ, ແມ່ນພາກພື້ນທີ່ມີການເຄື່ອນໄຫວທີ່ສຸດ, ບໍ່ສາມາດຫຼີກລ້ຽງ “ລົມບໍ່ແນ່ນອນ” ແລະ ທະເລຕາເວັນອອກແມ່ນບ່ອນສະທ້ອນເຖິງການຜັນແປຂອງພາກພື້ນ ແລະ ທົ່ວໂລກ.

ທ່ານຮອງລັດຖະມົນຕີ ຫງວຽນແມ້ງເກື່ອງ ເນັ້ນໜັກວ່າ: ໃນທ່າມກາງຄວາມບໍ່ແນ່ນອນ, ຍັງມີກາລະໂອກາດຫຼາຍຢ່າງເພື່ອໃຫ້ບັນດາປະເທດຢືນຢັນບັນດາປັດໄຈຊຸກຍູ້ການຮ່ວມມື, ແມ່ນການເຈລະຈາ, ການຮ່ວມມື ແລະ ປະຕິບັດກົດໝາຍສາກົນ; ຢືນຢັນວ່າ ຫວຽດນາມ ຍາມໃດກໍ່ສອດຄ່ອງກັບນະໂຍບາຍການຕ່າງປະເທດເອກະລາດ, ເປັນເຈົ້າຕົນເອງ, ສັນຕິພາບ, ການຮ່ວມມື ແລະ ພັດທະນາ. ຫວຽດນາມ ເນັ້ນໜັກເຖິງຄວາມສຳຄັນຂອງການຮັກສາສັນຕິພາບ ແລະ ສະຖຽນລະພາບຢູ່ພາກພື້ນ; ພ້ອມກັນນັ້ນ, ກໍ່ເນັ້ນໜັກເຖິງບົດບາດໃຈກາງຂອງກົດໝາຍສາກົນ, ພິເສດແມ່ນສົນທິສັນຍາຂອງສະຫະປະຊາຊາດກ່ຽວກັບກົດໝາຍທະເລປີ 1982 (UNCLOS).

ຫວຽດນາມ ໃຫ້ຄຳໝັ້ນສັນຍາແກ້ໄຂຄວາມຂັດແຍ້ງກັນໂດຍສັນຕິວິທີ, ສ້າງຄວາມໄວ້ເນື້ອເຊື່ອໃຈ ແລະ ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບໃນການຄຸ້ມຄອງຄວາມແຕກຕ່າງ; ພ້ອມແລ້ວທີ່ຈະຮ່ວມມືກັບບັນດາຄູ່ຮ່ວມມື ເພື່ອຮັບປະກັນໃຫ້ບັນດາເຂດທະເລຮ່ວມແມ່ນທະເລສັນຕິພາບ, ສະຖຽນລະພາບ ແລະ ວັດທະນາຖາວອນ. ຫວຽດນາມ ມີຄວາມພາກພູມໃຈເປັນໜຶ່ງໃນ 60 ປະເທດທຳອິດທີ່ໃຫ້ສັດຕະຍາບັນ ແລະ ຮັບຮອງເອົາສັນຍາວ່າດ້ວຍຊີວະນາໆພັນເກີນຂອບເຂດສິດອຳນາດແຫ່ງຊາດ (BBNJ), ສະແດງໃຫ້ເຫັນຄຳໝັ້ນສັນຍາທີ່ຍືນຍົງຂອງຕົນຕໍ່ກົດໝາຍສາກົນ ແລະ ລັດທິຫຼາຍຝ່າຍ.

ttxvn-hoi-thao-khoa-hoc-quoc-te-ve-bien-dong-lan-thu-17-03-2.jpg — ທ່ານ ດຣ ຫງວຽນແມ້ງເກື່ອງ, ກໍາມະການສູນກາງພັກ, ຮອງລັດຖະມົນຕີກະຊວງການຕ່າງປະເທດ ກ່າວຄໍາເຫັນທີ່ກອງປະຊຸມ. (ພາບ: ເຈີ່ນເລີມ/VNA)

ກ່າວຄຳເຫັນທີ່ກອງປະຊຸມ, ທ່ານນາງ Seema Malhotra, ລັດຖະມົນຕີວ່າການກະຊວງການຕ່າງປະເທດອິນໂດປາຊີຟິກ, ລັດຖະມົນຕີວ່າການກະຊວງສຶກສາທິການ ອັງກິດ ໄດ້ຕີລາຄາສູງການຍົກລະດັບການພົວພັນ ຫວຽດນາມ - ອັງກິດ ແລະ ປາດຖະໜາວ່າ ການພົວພັນຄູ່ຮ່ວມມືຍຸດທະສາດຮອບດ້ານ ອັງກິດ - ຫວຽດນາມ ຈະເປີດກາລະໂອກາດຮ່ວມມືໃໝ່, ໃນນັ້ນມີການຮ່ວມມືດ້ານຄວາມປອດໄພທາງທະເລ, ຢືນຢັນໃຫ້ອັງກິດພັດທະນາພາກພື້ນ ແລະ ປາຊີຟິກ ເປັນເວລາຍາວນານ. ສະຖຽນລະພາບ ແລະຫຼັກການສາກົນ.

ທ່ານນາງ Seema Malhotra ຕີລາຄາວ່າ: ທະເລຕາເວັນອອກມີບົດບາດສຳຄັນຕໍ່ການຄ້າທາງທະເລ, ຊີວິດການເປັນຢູ່ ແລະ ຄວາມຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງຂອງພາກພື້ນ, ບັນດາເຫດການອັນຕະລາຍຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ໄດ້ສ້າງຄວາມວິຕົກກັງວົນຢ່າງເລິກເຊິ່ງກ່ຽວກັບຄວາມສ່ຽງທີ່ຈະເພີ່ມທະວີຄວາມເຄັ່ງຕຶງຢູ່ພາກພື້ນ. ອັງກິດ ຄັດຄ້ານບັນດາການກະທຳຮຸກຮານ ຫຼື ເຮັດໃຫ້ກົດໝາຍສາກົນອ່ອນແອ, ເນັ້ນໜັກວ່າ ບັນດາເຂດທະເລຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ ຕ້ອງໄດ້ຮັບການກຳນົດ ແລະ ແກ້ໄຂດ້ວຍສັນຕິວິທີ, ປະຕິບັດຕາມ UNCLOS.

ອັງກິດ ຍາມໃດກໍ່ເຄົາລົບ ແລະ ຕີລາຄາສູງບົດບາດໃຈກາງຂອງ ອາຊຽນ ໃນການຮັກສາສະຖຽນລະພາບຢູ່ພາກພື້ນ; ສືບຕໍ່ສະຫນັບສະຫນູນການຄາດຄະເນອາຊຽນກ່ຽວກັບອິນໂດປາຊີຟິກແລະວິໄສທັດທາງທະເລອາຊຽນ; ສະໜັບສະໜູນຂະບວນການເຈລະຈາກ່ຽວກັບກົດແຫ່ງການປະພຶດຢູ່ທະເລຈີນໃຕ້ (COC), ໃນນັ້ນ COC ຕ້ອງເຄົາລົບ UNCLOS ແລະ ສະທ້ອນເຖິງຜົນປະໂຫຍດອັນຊອບທຳຂອງທຸກຝ່າຍ. ອັງກິດຈະສືບຕໍ່ສະແດງໃຫ້ເຫັນຫຼັກໝັ້ນຂອງຕົນຕໍ່ສັນຕິພາບແລະສະຖຽນລະພາບຢູ່ພາກພື້ນແລະທະເລຈີນໃຕ້, ຮັກສາທ່າກຳປັ່ນຂອງຕົນແລະເພີ່ມທະວີການຮ່ວມມືກັບຄູ່ຮ່ວມມືໃນພາກພື້ນ.

ກອງປະຊຸມສາກົນກ່ຽວກັບທະເລຕາເວັນອອກຄັ້ງທີ 17 ໄດ້ດຳເນີນໄປແຕ່ວັນທີ 3-4/11, ໂດຍສຸມໃສ່ປຶກສາຫາລືກ່ຽວກັບສະພາບການຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ, ຍຸດທະສາດ ແລະ ການແຂ່ງຂັນລະຫວ່າງບັນດາປະເທດມະຫາອຳນາດ, ທ່າອ່ຽງພັດທະນາເຕັກໂນໂລຊີທາງທະເລ, ບົດບາດການນຳຂອງອາຊຽນ ແລະ ຄວາມສຳຄັນຂອງ UNCLOS ເພື່ອສະຖຽນລະພາບຢູ່ທະເລ. ຈຸດໃໝ່ຂອງກອງປະຊຸມປີນີ້ແມ່ນກອງປະຊຸມສົນທະນາລະຫວ່າງເອກອັກຄະລັດຖະທູດບັນດາປະເທດປະຈຳຫວຽດນາມ, ປຶກສາຫາລືກ່ຽວກັບຄວາມຮັບຜິດຊອບຮ່ວມມືດ້ານສັນຕິພາບ.

ຢູ່ນອກກອງປະຊຸມ, ໂຄງການການນຳໄວໜຸ່ມ ສືບຕໍ່ນຳມາເຊິ່ງກຳລັງໜູນໃໝ່ຂອງລຸ້ນຫຼັງໃນການຄົ້ນຄວ້າສະພາບການຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ ດ້ວຍກອງປະຊຸມພິເສດ “ຊາວໜຸ່ມລຸ້ນໜຸ່ມ: ເພີ່ມທະວີຄວາມສາມັກຄີ, ຂ້າມຜ່ານບັນດາຄວາມບໍ່ແນ່ນອນ”.

ກອງປະຊຸມປີນີ້ໄດ້ຈັດຂຶ້ນຢູ່ ດ່ານັງ, ເປັນໜຶ່ງໃນບັນດານະຄອນແຄມທະເລທີ່ມີຂະໜາດແໜ້ນແຟ້ນທີ່ສຸດຂອງຫວຽດນາມ. ນີ້ກໍແມ່ນໂອກາດເພື່ອແນໃສ່ໂຄສະນາພາບພົດ ແລະ ຄວາມສາມາດບົ່ມຊ້ອນຂອງນະຄອນ ແລະ ຢືນຢັນການສະໜັບສະໜູນ ແລະ ໃຫ້ຄຳໝັ້ນສັນຍາຂອງນະຄອນ ດ່ານັ້ງ ໃນບັນດາຄວາມມານະພະຍາຍາມຊຸກຍູ້ການຮ່ວມມືສາກົນ, ປົກປັກຮັກສາອະທິປະໄຕຢູ່ທະເລ ແລະ ໝູ່ເກາະ, ພັດທະນາເສດຖະກິດທາງທະເລ./.

(TTXVN/Vietnam+)

ທີ່ມາ: https://www.vietnamplus.vn/hoi-thao-khoa-hoc-quoc-te-ve-bien-dong-lan-thu-17-tai-da-nang-post1074602.vnp