Ma Van Khang - ລະດູການຂຽນຕໍ່ຕ້ານພູເຂົາ

ເຄີຍເປັນຄູສອນ, ເລຂາຄະນະພັກແຂວງ, ນັກຂ່າວໜັງສືພິມລາວກາຍ ມາເຖິງປີ 1976, ກໍ່ໄດ້ຍ້າຍໄປເຮັດວຽກຢູ່ຮ່າໂນ້ຍ. ມີປະສົບການເຮັດວຽກຫຼາຍດ້ານ, ຊາຍແດນລາວກາຍ ເປັນຄືສິ່ງມຶນເມົາເຮັດໃຫ້ອາລົມຂອງລາວອ່ອນລົງໃນແຕ່ລະໜ້າການຂຽນ, ເຮັດໃຫ້ລາວມີຊື່ສຽງໃນວົງການວັນນະຄະດີ. ລາວແມ່ນນັກຂຽນ - ນັກຂ່າວ Ma Van Khang.

Báo Lào Cai•21/06/2025

ນັກປະພັນນັກຂ່າວ ມາວັນແຄງ ພ້ອມດ້ວຍພັນລະຍາໄດ້ຖ່າຍຮູບທີ່ລະນຶກກັບຄະນະຜູ້ແທນໜັງສືພິມ ລາວ ກາຍໃນທ້າຍປີ 2024.

ໃນຕອນຄ່ຳຂອງປີ 2024, ນັກປະພັນ-ນັກຂ່າວເກົ່າ ມາວັນແຄງ ໄດ້ມີການໂອ້ລົມສົນທະນາຢ່າງສະໜິດສະໜົມກັບບັນດານັກຂ່າວຈາກໜັງສືພິມລາວກາຍ, ເປັນເວລາຫຼາຍຊົ່ວໂມງ. ຢູ່ອາພາດເມັນຢູ່ເມືອງ ໄຕໂຮ່ ( ຮ່າໂນ້ຍ ), ລາວດຳລົງຊີວິດແບບລຽບງ່າຍ, ສະຫງົບສຸກກັບເມຍ ແລະ ລູກ. ເຖິງວ່າລາວມີອາຍຸເກືອບ 90 ປີ, ແຕ່ຄວາມຊົງຈຳຂອງລາວຍັງອຸດົມສົມບູນຢູ່. ເມື່ອຫວນຄືນຊຸມປີທີ່ເຮັດວຽກຢູ່ລາວກາຍ, ນັກປະພັນ - ນັກຂ່າວ ມາວັນແຄງ ໄດ້ຕື່ນເຕັ້ນຫລາຍ. ເບິ່ງຄືວ່າໄວໜຸ່ມລາວທັງໝົດທີ່ໄດ້ຕໍ່ສູ້ ແລະ ຕິດພັນກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ ແລະ ຄວາມລຳບາກຂອງ “ຊາຍແດນ” ໄດ້ຊຶມເຂົ້າໄປໃນຊີວິດ ແລະ ວັດທະນະທຳທີ່ອຸດົມສົມບູນຂອງບັນດາເຜົ່າໃນແຂວງ ລາວກາຍ ໄດ້ຫວນຄືນມາ. ໃນເວລານີ້, ພວກເຮົາເບິ່ງຄືວ່າໄດ້ພົບກັບຜູ້ຂຽນ Ma Van Khang ໃນ 20 ປີຂອງລາວ.

ໃນຖານະເປັນລູກຊາຍຂອງຮ່າໂນ້ຍ, ຜູ້ທີ່ອາສາສະຫມັກໄປສອນຢູ່ລາວກາຍຕັ້ງແຕ່ທ້າຍປີ 1954, ນັກຂຽນ - ນັກຂ່າວ ມ່າວັນຄາງ ໄດ້ຕິດພັນກັບລາວກາຍຕັ້ງແຕ່ອາຍຸ 18 ຫາ 40 ປີ.

ນັກຂຽນ ແລະ ນັກຂ່າວ ມາວັນແຄງ ດຳລົງຊີວິດແບບລຽບງ່າຍ ແລະ ສະຫງົບສຸກກັບຄອບຄົວ.

ໂດຍເລີ່ມປະກອບອາຊີບເປັນຄູສອນ, ຈາກນັ້ນກໍຍ້າຍໄປເຮັດວຽກເປັນເລຂາຄະນະພັກແຂວງ, ນັກຂຽນ ແລະ ນັກຂ່າວ ມ່າວັນເຄັງ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: “ຂອບໃຈ” ເປັນເວລາ 3 ປີທີ່ດຳລົງຕຳແໜ່ງນີ້ ເພາະໄດ້ຊ່ວຍໃຫ້ລາວເປັນຜູ້ໃຫຍ່ທາງດ້ານສະຕິສັງຄົມ, ວິໄສທັດ ການເມືອງ ແລະ ອຸດົມການ. ບາງທີ, ນີ້ແມ່ນສິ່ງທີ່ເຮັດໃຫ້ຄວາມຫຼົງໄຫຼຂອງນັກຂຽນທີ່ມີຊື່ສຽງຕໍ່ມາ.

ປີ 1968, ທ່ານ ມາວັນແຄງ ໄດ້ຍົກຍ້າຍມາເຮັດວຽກຢູ່ໜັງສືພິມລາວກາຍຢ່າງເປັນທາງການ, ຈາກນັ້ນເປັນຮອງບັນນາທິການໃຫຍ່. ລາວຍອມຮັບວ່າລາວມານັກຂ່າວໂດຍບັງເອີນແລະເປັນທໍາມະຊາດຄືກັບຊີວິດຂອງຕົນເອງ! ໃນຕອນເລີ່ມຕົ້ນເຮັດວຽກຢູ່ໜັງສືພິມລາວກາຍ, ລາວບໍ່ຮູ້ການຂຽນຂ່າວ ຫຼື ບົດລາຍງານການສືບສວນ. ໂຊກດີ, ປະສົບການການຂຽນຂອງລາວໄດ້ຊ່ວຍໃຫ້ລາວເອົາຊະນະ "ຂໍ້ເສຍ" ນີ້. ຈາກນີ້, ການພົບປະລະຫວ່າງວັນນະຄະດີ ແລະ ໜັງສືພິມ ໄດ້ສ້າງນັກປະພັນຜູ້ໜຶ່ງຊື່ວ່າ ມາວັນແຄງ ໄດ້ຢືນສູງສະຫງ່າ ແລະ ເອກອ້າງທະນົງໃຈຢູ່ເທິງທ້ອງຟ້າແຫ່ງບົດກະວີຂອງປະເທດເຮົາ.

ນັກປະພັນ ແລະ ນັກຂ່າວ ມາວັນແຄງ ເຊື່ອໝັ້ນວ່າ ການຂຽນມີພຽງຈຸດເລີ່ມຕົ້ນ, ບໍ່ມີຈຸດຈົບ, ດັ່ງນັ້ນ ເຖິງວ່າເຖົ້າແກ່ແລ້ວກໍ່ຕາມ, ແຕ່ເພິ່ນຍັງຄົງເຮັດວຽກງານຂຽນຢ່າງໜັກແໜ້ນ.

ໃນຖານະນັກຂ່າວໄດ້ຈົມຢູ່ໃນຊີວິດຂອງປະຊາຊົນ, ລາວໄດ້ສະສົມຄວາມຮູ້ທາງດ້ານວັດທະນະທໍາແລະສັງຄົມທີ່ອຸດົມສົມບູນ, ໄດ້ພົບກັບຕົວລະຄອນໃນຊີວິດຈິງ, ເຊິ່ງຕໍ່ມາໄດ້ກາຍເປັນຕົວແບບໃນວັນນະຄະດີຫຼາຍເລື່ອງ. ເຖິງແມ່ນວ່າຊື່ Ma Van Khang ເປັນການພົບພໍ້ທີ່ເຕັມໄປດ້ວຍຄວາມຮັກແພງລະຫວ່າງການໄປທັດສະນະສຶກສາ.

ທ່ານວ່າ ໃນເວລານັ້ນ, ເປັນຄູສອນ ແລະ ໄດ້ຖືກມອບໝາຍໃຫ້ໄປເຮັດວຽກຢູ່ຫ້ອງການສ່ວຍສາອາກອນ ຢູ່ບ້ານ ຕຸ່ງຕົງ, ເມືອງ ນາມເຟືອງ, ເມືອງລາວ ໃນທຸກວັນນີ້. ຢູ່ທີ່ນີ້, ລາວເປັນພະຍາດໄຂ້ຍຸງ ແລະ ຜູ້ຊາຍຊື່ ມາວັນໂນ, ເຈົ້າໜ້າທີ່ເມືອງບາວແທ່ງ ໄດ້ໄປຫາໝໍສັກຢາໃຫ້ລາວ. ຫຼັງຈາກການປິ່ນປົວສອງສາມມື້, ລາວໄດ້ຟື້ນຕົວແລະຮູ້ສຶກຂອບໃຈຫຼາຍສໍາລັບຄວາມເມດຕາແລະການຊ່ວຍເຫຼືອຂອງທ່ານ Nho. ແຕ່ສິ່ງທີ່ເພິ່ນຍົກຍ້ອງແທ້ໆກ່ຽວກັບທ່ານ ໂງຊວນ ແມ່ນທ່ານເປັນພະນັກງານທີ່ໄດ້ຮັບຄວາມຮັກແພງຈາກປະຊາຊົນທຸກບ່ອນ; ລາວມີຄວາມຄ່ອງແຄ້ວໃນການເຜີຍແຜ່ນະໂຍບາຍ. ສະນັ້ນ ທັງສອງຈຶ່ງກາຍເປັນອ້າຍນ້ອງສາບານ, ແລະຊື່ Ma Van Khang ກໍ່ເລີ່ມມາຈາກທີ່ນີ້, ຈົນເຮັດໃຫ້ຜູ້ອ່ານຫຼາຍຄົນບໍ່ຮູ້ຊື່ແທ້ຂອງລາວແມ່ນ Dinh Trong Doan.

"ສິ່ງທີ່ຂ້ອຍຈື່ໄດ້ຫຼາຍທີ່ສຸດແມ່ນການເດີນທາງ, ຄັ້ງທໍາອິດ, ຂ້ອຍເຂົ້າໃຈວ່າວາລະສານແມ່ນຫຍັງ: ຍ່າງ, ເຫັນ, ຄິດແລະຂຽນ, ພຽງແຕ່ເດີນທາງຂ້ອຍສາມາດເຫັນສິ່ງທີ່ແປກປະຫຼາດ, ເຫັນຊີວິດແລະມີທຶນທີ່ຈະຂຽນ. ການເດີນທາງມີຄວາມສົດຊື່ນຢູ່ສະເຫມີ, ດັ່ງນັ້ນຂ້ອຍກໍ່ຕື່ນເຕັ້ນຫຼາຍເຖິງແມ່ນວ່າຈະເດີນທາງດ້ວຍລົດຖີບເກົ່າແລະຍ່າງ, ແຕ່ມັນກໍ່ບໍ່ສາມາດຢຸດຂ້ອຍໄດ້, "Ma Van Khang ນັກຂ່າວ.

ນັ້ນເອງ! ນັກຂ່າວທຸກເວລາກໍເປັນແບບນັ້ນ, ເມື່ອມີຄວາມກະຕືລືລົ້ນໃນວຽກງານ, ເຂົາເຈົ້າບໍ່ຢ້ານກົວຄວາມຫຍຸ້ງຍາກໃດໆ.

ບັນດາບົດປະພັນວັນນະຄະດີ ໄດ້ສ້າງເຄື່ອງໝາຍອັນແຮງກ້າຂອງນັກປະພັນ Ma Van Khang ກ່ຽວກັບວັນນະຄະດີຫວຽດນາມ.

ຄວາມດູດດື່ມຂອງປະຊາຊົນ ແລະ ເຂດຊາຍແດນ ໄດ້ດຶງດູດນ້ຳໃຈທີ່ມີນ້ຳໃຈ ແລະ ຄວາມອິດເມື່ອຍຂອງນັກຂຽນ - ນັກຂ່າວ ມາວັນແຄງ ໄປເຖິງບັນດາໝູ່ບ້ານ, ຈາກບັກຮ່າ, ຫ່າງໄກສີມາກາຍ ເຖິງເຂດເນີນສູງ Y Ty...

ລາວຈື່ໄດ້ວ່າ: “ຂ້ອຍຮູ້ສຶກອິດເມື່ອຍຫຼາຍເມື່ອປີນພູ Y Ty, ທັນທີທັນໃດຂ້ອຍໄດ້ພົບກັບພຸ່ມໄມ້ດອກກ້ວຍໄມ້ທີ່ມີກິ່ນຫອມ, ເຮັດໃຫ້ຂ້ອຍຕື່ນຂຶ້ນມາ, ເມື່ອສິ້ນສຸດການເດີນທາງ, ຂ້ອຍໄດ້ຂີ່ເຮືອລຽບຕາມແມ່ນ້ໍາແດງເພື່ອກັບຄືນ, ເຖິງເຂດຂົວ Coc Leu, ເຮືອໄດ້ລົ້ມລົງ, ແລະກະຕ່າດອກກ້ວຍໄມ້ຫຼາຍຕົ້ນທີ່ທະຫານປ້ອງກັນຊາຍແດນໄດ້ມອບໃຫ້, ຕໍ່ມາຂ້ອຍໄດ້ຂຽນເລື່ອງລາວຂອງ Red Flower. ໃນການໄປທ່ອງທ່ຽວອີກຫຼາຍຄັ້ງເຊັ່ນ: ໄປເມືອງຊາງມາເຊົາ ເພື່ອຂຽນກ່ຽວກັບລະດູໃບໄມ້ປົ່ງ, ໄປເມືອງຊ໋າເພື່ອຂຽນກ່ຽວກັບລະດູການປູກຜັກ;

"ຂ້ອຍໄດ້ເຂົ້າໄປໃນຊີວິດດ້ວຍຄວາມບໍລິສຸດສົມບູນ, ໂດຍບໍ່ມີແຮງຈູງໃຈທີ່ເຫັນແກ່ຕົວ, ເລື່ອງທີ່ຂ້ອຍໄດ້ລວບລວມໄດ້ກາຍເປັນສະຕິ, ແລະຕໍ່ມາຂ້ອຍກໍ່ສືບຕໍ່ໃຫ້ຊີວິດຄືນໃຫມ່ໂດຍຜ່ານວັນນະຄະດີ, ນັ້ນແມ່ນຄວາມຫມາຍຂອງຄໍາເວົ້າທີ່ວ່າ "ດໍາລົງຊີວິດກ່ອນທີ່ທ່ານຈະຂຽນ", ນັກຂຽນເກົ່າສະທ້ອນໃຫ້ເຫັນ.

ແທ້ຈິງແລ້ວ, ໃນຊຸມປີທີ່ລາວເປັນນັກຂ່າວ, ເພິ່ນໄດ້ເດີນທາງມາຫຼາຍແຫ່ງ, ສະສົມວັດຖຸອຸປະກອນທີ່ອຸດົມສົມບູນ, ໃນໄລຍະທາງໃດໜຶ່ງ, ເມື່ອໄດ້ພົບປະກັບຈິດວິນຍານຂອງວັນນະຄະດີ, ເຂົາເຈົ້າໄດ້ປະສົມພັນເຂົ້າໃນຂົງເຂດວັນນະຄະດີ. ແລະຜູ້ທີ່ໄດ້ອ່ານກໍ່ບໍ່ສາມາດຊ່ວຍໄດ້ ນອກຈາກຮັກນັກປະພັນ ມາວັນຄາງ ກັບ “ຫຼຽນເງິນຂາວ ດອກຈຳປາ”, “ເຂດຊາຍແດນ”, “ຢູ່ຝັ່ງແມ່ນ້ຳຂອງ”, “ເມືອງຊາຍແດນ”, “ການພົບກັນຢູ່ລາປາແຕັງ”... ທັງໝົດນີ້ລ້ວນແຕ່ແມ່ນນະວະນິຍາຍ ແລະເລື່ອງສັ້ນທີ່ເພິ່ນໄດ້ຂຽນຂຶ້ນດ້ວຍບັນຍາກາດໃນເມືອງລາວ.

ນັກຂຽນ-ນັກຂ່າວ ມາວັນຄັງ ມອບປຶ້ມໃຫ້ພະນັກງານ, ນັກຂ່າວໜັງສືພິມລາວກາຍ.

ປີ 1976, ນັກປະພັນ-ນັກຂ່າວ ມາວັນແຄງ ໄດ້ຍ້າຍມາຢູ່ຮ່າໂນ້ຍ ຈົນເຖິງກະສຽນບໍານານ. ລາວໄດ້ຮັບລາງວັນວັນນະຄະດີໃຫຍ່ຢູ່ພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດຫຼາຍລາງວັນ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນ: ລາງວັນວັນນະຄະດີອາຊຽນ ໃນປີ 1998; ລາງວັນຂອງລັດສໍາລັບວັນນະຄະດີແລະສິລະປະໃນປີ 2001; ລາງວັນວັນນະຄະດີ ແລະ ສິລະປະ ໂຮ່ຈີມິນ ປີ 2012...

ທີ່ມາ: https://baolaocai.vn/ma-van-khang-nhung-mua-chu-nguoc-nui-post403586.html