ອາຈານ ຟານດິ່ງ - ຟານຫົວທິບ ຂອງພວກເຮົາ!

"ສະບາຍດີທຸກຄົນ, ປີນີ້ຂ້ອຍໄດ້ຮັບມອບໝາຍຈາກຄະນະວິຊາໃຫ້ເປັນຄູສອນປະຈຳບ້ານຂອງຫ້ອງວັນນະຄະດີຂອງເຈົ້າຫ້ອງ ກ10, ຂ້ອຍຊື່ ຟານດິ່ງ."

ມັນແມ່ນຕອນເຊົ້າໃນຕອນທ້າຍຂອງເດືອນຕຸລາ 1986, ຫ້ອງຮຽນວັນນະຄະດີຂອງພວກເຮົາ K10 ໄດ້ພົບກັບລາວ. ເກືອບສີ່ສິບປີຜ່ານໄປ, ເມື່ອນັກສຶກສາອາຍຸ 18-20 ປີໃນຄາວນັ້ນ ອາຍຸ 60 ປີ, ເກືອບຈະຄົບວົງຈອນຂອງຊີວິດ, ທັນທີທັນໃດຮູ້ວ່າພວກເຮົາໂຊກດີຫຼາຍທີ່ໄດ້ໃຫ້ລາວສອນພວກເຮົາໃນໄລຍະຮຽນມະຫາວິທະຍາໄລ, ແລະຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ, ໄດ້ມີລາວເປັນຄູສອນປະຈຳບ້ານຂອງພວກເຮົາ ຫຼັງຈາກຮຽນໄດ້ 2 ປີທຳອິດ.

ອາຈານ ຟານດິ່ງ (ທີ່ສີ່ຈາກຂວາ) ເຄີຍນຳພານັກສຶກສາຄະນະວັນນະຄະດີໄປທັດສະນະສຶກສາ.

ໃນປີຕໍ່ມາ, ລາວບໍ່ໄດ້ເປັນຄູສອນປະຈໍາບ້ານ, ແຕ່ໃນຕໍາແຫນ່ງໃຫມ່ຂອງລາວເປັນຫົວຫນ້າພະແນກວັນນະຄະດີ, ພວກເຮົາຕິດກັບລາວສະເຫມີຈົນເຖິງຍຸກສຸດທ້າຍຂອງຊີວິດນັກຮຽນຂອງພວກເຮົາ. ເຖິງວ່າຮຽນຈົບແລ້ວ, ໃນຫຼາຍວຽກທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບອາຊີບຂອງພວກເຮົາ, ພວກເຮົາຍັງມີໂອກາດໄດ້ພົບກັບລາວ. ໂຊກດີ, ລາວໄດ້ແບ່ງປັນຄວາມຮູ້ອັນເລິກເຊິ່ງຂອງລາວກ່ຽວກັບບ້ານເກີດເມືອງນອນຂອງພວກເຮົາໃຫ້ກັບພວກເຮົາທີ່ມີໜ້ອຍຄົນຍົກເວັ້ນລາວ. ກັບໄປຫາກອງປະຊຸມຊັ້ນຮຽນທໍາອິດຂອງຊີວິດນັກຮຽນຂອງພວກເຮົາ.

ຫຼັງຈາກແນະນຳຊື່ແລ້ວ, ຄົງຄິດວ່ານັກຮຽນໃນຫ້ອງຮຽນທີ່ມາຈາກຫຼາຍເຂດບໍ່ສາມາດໄດ້ຍິນຊື່ຂອງລາວໄດ້ຊັດເຈນ, ຄູໄດ້ເອົາດິນຊອຍ, ຢືນຂຶ້ນ, ຂຽນ Phan Dang ເທິງກະດານ, ແລ້ວຫັນໄປຫາພວກເຮົາແລະເວົ້າວ່າ: "ຕົວຈິງແລ້ວ, ຊື່ທີ່ພໍ່ຂ້ອຍໃຫ້ຂ້ອຍແມ່ນ Dang, ບໍ່ແມ່ນ Dang, ເມື່ອຂ້ອຍເລີ່ມເຂົ້າໂຮງຮຽນ, ອາຈານໄດ້ຍິນຊື່ນັກຮຽນຂອງຂ້ອຍ, ໃຫ້ຂ້ອຍຕື່ມວ່າ: Hey. Dang, ມັນຟັງດີກວ່າ, ເຈົ້າຄວນກັບບ້ານແລະຖາມພໍ່ຂອງເຈົ້າວ່າມີຂໍ້ຫ້າມຫຍັງກ່ຽວກັບຊື່ນັ້ນ, ຖ້າບໍ່ແມ່ນຊື່ຂອງເຈົ້າແມ່ນ Dang ຂ້ອຍກັບບ້ານຖາມແລະພໍ່ຂອງຂ້ອຍກໍ່ຕົກລົງ, ຂ້ອຍຈຶ່ງມີຊື່ Dang ຕາມທີ່ເຈົ້າເຫັນໃນກະດານ."

ແຕ່ຂ້ອຍບໍ່ແນ່ໃຈວ່າອາຈານຈະແກ້ໄຂຊື່ຂອງຂ້ອຍ. ໃນຫ້ອງຮຽນຂອງຂ້ອຍມີຊາຍຄົນໜຶ່ງຊື່ ເລກູ, ລາວເປັນນັກຮຽນເກັ່ງ, ເຈົ້າຄົງຈະຮູ້ບໍ່ວ່າ, ໃນເມື່ອກ່ອນ, ພໍ່ແມ່ບໍ່ໄດ້ຮຽນເກັ່ງ, ສະນັ້ນ ເດັກຊາຍທຸກຄົນຈຶ່ງເອີ້ນວ່າ ກູ, ຍິງທຸກຄົນເອີ້ນວ່າ ເບບ, ຄົນນັ້ນແມ່ນ ເລກູ, ຄູສອນເວົ້າວ່າ: ເຈົ້າຊື່ກູ, ຂ້ອຍຂໍແກ້, ຂ້ອຍຈະຕື່ມມົດລູກ, ຕົວອັກສອນ U ດ້ວຍຫົວໝິ້ນ ກາຍເປັນຕົວໜັງສື U, ຂ້ອຍປ່ຽນເປັນຕົວໜັງສື U. ເພື່ອນ Le Cu ຂອງ​ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ໄດ້​ປ່ຽນ​ເປັນ Le Cu ແລະ​ຕໍ່​ມາ​ໄດ້​ຮັບ​ຜົນ​ສໍາ​ເລັດ​ຫຼາຍ.

ເປັນຫຍັງຂ້ອຍຈຶ່ງບອກເຈົ້າເລື່ອງເຫຼົ່ານີ້? ມັນສະແດງໃຫ້ທ່ານຮູ້ວ່າຊື່ແມ່ນຕິດຢູ່ກັບຄົນທັງຫມົດ, ແຕ່ເມື່ອຂ້ອຍຢູ່ໃນໂຮງຮຽນ, ຄູສອນສາມາດປ່ຽນແປງ, ເຮັດໃຫ້ນັກຮຽນຂອງລາວດີຂຶ້ນ, ສວຍງາມ, ສວຍງາມກວ່າ. ​ແຕ່​ນັ້ນ​ແມ່ນ​ອາຈານ​ໃນ​ອະດີດ, ​ແຕ່​ອາຈານ​ໃນ​ປະຈຸ​ບັນ, ​ໂດຍ​ສະ​ເພາະ​ແມ່ນ​ລະດັບ​ມະຫາວິທະຍາ​ໄລ, ​ເຈົ້າ​ຈະ​ຄ່ອຍໆ​ຮູ້.

ການ​ພົບ​ປະ​ຄັ້ງ​ທຳ​ອິດ​ລະ​ຫວ່າງ​ຄູ​ແລະ​ນັກ​ຮຽນ, ດ້ວຍ​ເຫດ​ຜົນ​ບາງ​ຢ່າງ, ເກືອບ 40 ປີ​ຕໍ່​ມາ, ຍັງ​ຄົງ​ສົດ​ຊື່ນ​ຢູ່​ໃນ​ຄວາມ​ຊົງ​ຈຳ​ຂອງ​ພວກ​ເຮົາ​ຄື​ກັບ​ມື້​ວານ​ນີ້. ​ໃນ​ມື້​ນັ້ນ, ​ເມື່ອ​ເວົ້າ​ເຖິງ​ຄວາມ​ຫຍຸ້ງຍາກ​ທີ່​ນັກຮຽນ​ຈະ​ປະສົບ​ບໍ່​ພຽງ​ແຕ່​ດ້ານ​ການ​ກິນ ​ແລະ ການ​ດຳລົງ​ຊີວິດ​ເທົ່າ​ນັ້ນ, ຫາກ​ຍັງ​ໃນ​ການ​ຮ່ຳຮຽນ ​ແລະ ປຶ້ມ, ຄູ​ອາຈານ​ເວົ້າ​ວ່າ: ຖ້າ​ມີ​ປື້ມ​ບັນທຶກ​ໃຫ້​ຂຽນ, ​ແມ່ນ​ໂຊກ​ດີ. ຕອນ​ຂ້ອຍ​ຢູ່​ໂຮງຮຽນ, ພວກ​ເຮົາ​ແຕ່ລະຄົນ​ໄດ້​ມີ​ພໍ່​ແມ່​ຂໍ​ໃຫ້​ຊ່າງ​ໄມ້​ເຮັດ​ຖາດ​ໄມ້. ເວລາຮຽນຂຽນ, ຖອກດິນຊາຍໃສ່ຖາດ, ແປດ້ວຍມື, ເມື່ອຄູສອນໃຫ້ຂຽນຈົດໝາຍ, ພວກເຮົາໃຊ້ນິ້ວມືຂຽນໃສ່ດິນຊາຍ, ຂຽນຊໍ້າແລ້ວຊໍ້າອີກຈົນມີຄວາມຊໍານິຊໍານານ, ແລ້ວຖືຖາດແລ້ວສັ່ນໃສ່ດິນຊາຍໃຫ້ຮາບພຽງ, ແລະ ຝຶກຂຽນຕົວໜັງສືອີກອັນໜຶ່ງໃສ່ນັ້ນ...

ອາຈານ ຟານດິ່ງ ແລະຜົນງານຂອງລາວ “ຮ່ວາງຫວຽດ ແທງທົງ ດ່າຈີ່” ໄດ້ຮັບລາງວັນປຶ້ມດີແຫ່ງຊາດ ປີ 2022.

ໃນ​ບໍ່​ເທົ່າ​ໃດ​ມື້​ທີ່​ຜ່ານ​ມາ, ພາຍຫຼັງ​ໄດ້​ຍິນ​ຂ່າວ​ກ່ຽວ​ກັບ​ການ​ເຖິງ​ແກ່​ມໍລະນະ​ກຳຂອງ​ຄູ​ອາຈານ​ຂອງ​ພວກ​ຂ້າພະ​ເຈົ້າ, ນັກຮຽນ​ລຸ້ນຫຼັງ​ນັບ​ສິບ​ຄົນ​ທີ່​ມາ​ຈາກ​ຫຼາຍ​ເຂດ​ໄດ້​ມາ​ຢູ່ ​ເມືອງ ​ເຫ້ວ, ​ເຖິງ​ເຮືອນ​ນ້ອຍ​ແຄມ​ແມ່​ນ້ຳ ອານ​ກູ (​ເຫ້ວ) ​ເພື່ອ​ຈູດ​ທູບ​ທຽນ ​ແລະ ກ່າວ​ຄຳ​ອວຍພອນ. ຢູ່ໃນເຟສບຸກຂອງນັກຮຽນ, ມີຄວາມເສຍໃຈນັບບໍ່ຖ້ວນສໍາລັບຄູທີ່ຮັກຂອງພວກເຂົາ.

ນັກ​ຂ່າວ Dinh Nhu Hoan, ນັກ​ສຶກ​ສາ​ວັນ​ນະ​ຄະ​ດີ K7, ອະ​ດີດ​ຮອງ​ຫົວ​ໜ້າ​ບັນ​ນາ​ທິ​ການ​ຂອງ​ໜັງ​ສື​ພິມ Nhan Dan, ໄດ້​ກ່າວ​ເຖິງ​ຄູ​ອາ​ຈານ​ສອງ​ຄົນ​ໃນ​ພະ​ແນກ​ວັນ​ນະ​ຄະ​ດີ: “ນັກ​ສຶກ​ສາ​ວັນ​ນະ​ຄະ​ດີ​ເມືອງ Hue ໃນ​ເວ​ລາ​ນັ້ນ​ຍັງ​ບໍ່​ລືມ​ຄຳ​ເວົ້າ​ວ່າ: “ຄຸນ​ງາມ​ຄວາມ​ດີ” ແມ່ນ​ຮຽນ​ຈາກ​ທ່ານ Thang, “ມະ​ນຸດ” ຮຽນ​ຈາກ​ທ່ານ Dang”. ມະນຸດສະທຳ​ທີ່​ທ່ານ​ດັງ​ສະຫງວນ​ໃຫ້​ນັກ​ສຶກສາ​ຂອງ​ຕົນ, ​ແຕ່​ລະ​ຄົນ​ຍັງ​ຄົງ​ມີ​ຄວາມ​ຮູ້ສຶກ​ຢູ່​ຕ່າງຫາກ.

ຫ້ອງ​ຮຽນ​ຂອງ​ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ (ວັນ​ນະ​ຄະ​ດີ K10) ມີ​ຫມູ່​ເພື່ອນ​ຊື່ Phan Quang Muoi, ຜູ້​ພິ​ການ​ເນື່ອງ​ຈາກ​ຜົນ​ກະ​ທົບ​ຂອງ​ສົງ​ຄາມ. ​ເມື່ອ​ກຽມ​ຮຽນ​ຈົບ, ຄູ​ສອນ​ໄດ້​ພົບ​ປະ​ກັບ​ທ່ານ Muoi ​ເປັນ​ສ່ວນ​ຕົວ ​ແລະ ກ່າວ​ວ່າ: “ຕາມ​ສະພາບ​ການ​ຂອງ​ເຈົ້າ​ແລ້ວ, ອາດ​ຈະ​ບໍ່​ງ່າຍ​ທີ່​ຈະ​ຊອກ​ວຽກ​ເຮັດ, ຂ້ອຍ​ບໍ່​ມີ​ຫຍັງ​ຊ່ວຍ, ດັ່ງ​ນັ້ນ​ຈະ​ປຶກສາ​ຫາລື​ກັບ​ພະ​ແນ​ກ ​ແລະ ໂຮງຮຽນ​ເພື່ອ​ຮັກສາ​ເຈົ້າ, ຈັດ​ວາງ​ບາງ​ຢ່າງ​ໃຫ້​ເຈົ້າ, ​ເຊັ່ນ​ວຽກ​ງານ​ການ​ສຶກສາ. ​ເຖິງ​ວ່າ ມູ່​ບໍ່​ໄດ້​ຢູ່​ໃນ​ພະ​ແນ​ກດ້ວຍ​ວຽກ​ເຮັດ​ງານ​ທຳ​ທີ່​ຄູ​ສາມາດ​ສ້າງ​ເງື່ອນ​ໄຂ​ໃຫ້​ໄດ້​ກໍ່ຕາມ, ​ແຕ່​ຄວາມ​ເມດ​ຕາ​ນັ້ນ, ຄຳ​ວ່າ “ມະນຸດ” ຂອງ​ຄູ​ຈະ​ຢູ່​ກັບ​ເພື່ອນ​ລາວ​ຕະຫຼອດ​ໄປ. ປະຈຸ​ບັນ Muoi ​ເປັນ​ຫົວໜ້າ​ພະ​ແນ​ກບໍລິຫານ​ຂອງ​ໜັງສືພິມ ກວາງ​ນາມ .

ຫນຶ່ງໃນຄວາມຫຼົງໄຫຼທີ່ໃຫຍ່ທີ່ສຸດຂອງນັກຮຽນລຸ້ນຂອງພວກເຮົາແມ່ນອາດຈະເປັນ ... ຄວາມອຶດຫິວ. ມາດຕະຖານອາຫານຂອງນັກຮຽນໄດ້ໃຫ້ເກີດຄໍາສັບ "ແກງແຫ່ງຊາດ" ແລະ "ມະຫາສະຫມຸດ" ນ້ໍາປາ. ຫິວແລ້ວ, ແລະຫຼັງຈາກນັ້ນຕ້ອງປະເຊີນກັບການບັນຍາຍຍາວ, ຄວາມອຶດຫິວເພີ່ມຂຶ້ນຫຼາຍຄັ້ງ. ໂຊກ​ດີ​ທີ່​ບົດ​ຮຽນ​ກັບ​ນາຍ​ດັງ​ເຮັດ​ໃຫ້​ພວກ​ເຮົາ​ລໍ​ຖ້າ​ຢ່າງ​ກະ​ຕື​ລື​ລົ້ນ​ແລະ​ລໍ​ຖ້າ​ທີ່​ສຸດ​ຂອງ​ຫ້ອງ​ຮຽນ​! ບໍ່ພຽງແຕ່ຍ້ອນປະລິມານຄວາມຮູ້ທີ່ເພິ່ນໄດ້ອັດເຂົ້າໃນການບັນຍາຍຂອງລາວໃຫ້ພວກເຮົາເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຍັງເປັນຍ້ອນວິທີທີ່ລາວສື່ສານ, ຈິງຈັງແຕ່ຕະຫຼົກຫຼາຍ, ສະຫລາດແຕ່ມີຄວາມນິຍົມຫຼາຍ, ງຽບແຕ່ເຕັມໄປດ້ວຍສຽງສະທ້ອນ.

ນັກຄົ້ນຄວ້າ Phan Dang (Phan Hua Thuy)

ບ້ານເກີດ: ດົງຮ່າ, ກວາງຈິ

ສຶກສາຢູ່ຄະນະສິລະປະສາດ, ມະຫາວິທະຍາໄລສຶກສາເມືອງເຫວ້

ຝຶກງານຢູ່ມະຫາວິທະຍາໄລ Harvard (ສະຫະລັດ)

ອາຈານສອນຢູ່ມະຫາວິທະຍາໄລສຶກສາຮື, ມະຫາວິທະຍາໄລວິທະຍາສາດເຫວ້, ສະຖາບັນພຸດທະສາສະໜາຫວຽດນາມ ນະຄອນເຫ້ວ

* ຫນັງ​ສື​ພິມ​:

- ບົດ​ກະວີ ​ແລະ ວັນນະຄະດີ​ຂອງ ຫງວຽນ​ກຸ້ງ

- ບົດ​ກະ​ວີ​ແລະ​ວັນ​ນະ​ຄະ​ດີ​ຂອງ Tu Duc, ປະ​ລິ​ມານ I, II (ປັບ​ປຸງ​ແກ້​ໄຂ​)

- ບົດກະວີ ແລະ ວັນນະຄະດີຂອງ ຕູ່ດຶກ, ເຫຼັ້ມ III, - ການຕີຄວາມໝາຍຂອງບົດເພງຂອງ Tu Duc (ການຖອດຖອນ, ບົດບັນຍາຍ, ແນະນຳ)

- ຫຼັກ​ຈັນ​ຍາ​ບັນ​ຂອງ Dai Nam (ຮ່ວມ​ກັນ​ດັດ​ແກ້)

- ຮວ່າງ​ຫວຽດ ດ່າ​ດູ​ຈີ (ແປ, ອະ​ທິ​ບາຍ, ແນະ​ນຳ)

- ຮວ່າງ​ຫວຽດ​ນາມ​ທົງ​ດູ​ດ່າ​ຈີ (ແປ, ອະ​ທິ​ປະ​ໄຕ, ແນະ​ນຳ, ພິມ​ຈຳ​ໜ່າຍ​ຄັ້ງ​ທຳ​ອິດ - ປີ 2005)

- O Chau Can Luc, ກັບ Van Thanh (ແປ, ບັນຍາຍ, ແນະນໍາ)

- ເອ​ກະ​ສານ​ຫວຽດ​ນາມ Han Nom (ປື້ມ​ແບບ​ຮຽນ​ວິ​ທະ​ຍາ​ໄລ​)

- ການ​ຕີ​ລາ​ຄາ​ປະ​ຫວັດ​ສາດ​ຂອງ​ຫວຽດ​ນາມ (ການ​ຖອດ​ຄວາມ​, ຄໍາ​ອະ​ທິ​ບາຍ​, ແນະ​ນໍາ​)

* ບົດ​ຂຽນ​ທີ່​ຮ່ວມ​ມື​ຫຼາຍ​ສະບັບ​ແລະ​ເອກະສານ​ຄົ້ນຄວ້າ​ວິທະຍາສາດ​ຫຼາຍ​ສະບັບ​ຢູ່​ພາຍ​ໃນ​ແລະ​ຕ່າງປະ​ເທດ

ເມື່ອ 2 ປີກ່ອນ, ເມື່ອໄດ້ຮັບລາງວັນ A ໃຫ້ແກ່ຜົນງານຂອງຕົນ “ຮວ່າງຫວຽດ ນາມທອງ ດູດີຈີ” ໃນງານມອບລາງວັນປຶ້ມແຫ່ງຊາດຄັ້ງທີ 5 ປີ 2022 (ສົມທົບກັບກະຊວງຖະແຫລງຂ່າວ ແລະ ສື່ສານ, ສະມາຄົມພິມຈຳໜ່າຍຫວຽດນາມ ແລະ ວິທະຍຸກະຈາຍສຽງຫວຽດນາມ ໃນຕອນແລງວັນທີ 3 ຕຸລາ 2022, ຢູ່ຮ່າໂນ້ຍ), ບັນດານັກສຶກສາຂອງລາວຢູ່ທົ່ວທຸກແຫ່ງ ສະແດງຄວາມປິຕິຊົມຊື່ນ ແລະ ອວຍພອນໃຫ້ຄະນະນຳ.

ພາຍຫຼັງພິທີມອບລາງວັນ, ທ່ານ ເລແທ່ງຮ່າ (ຫ້ອງວັນນະຄະດີ K13 - ປະຈຸບັນ, ຜູ້ອຳນວຍການສຳນັກພິມຈຳໜ່າຍ ແທງງຽນ ຢູ່ ຮ່າໂນ້ຍ) ໄດ້ເຊີນບັນດາຄູສອນກິນເຂົ້າແລງ, ຈາກນັ້ນ ຮ່າ ກໍ່ໄດ້ສົ່ງຮູບພາບອັນອົບອຸ່ນຂອງບັນດາຄູ-ອາຈານ ແລະ ນັກຮຽນໃນຍາມກາງຄືນຢູ່ບໍລິເວນໜຶ່ງຂອງເມືອງເກົ່າ. ເປັນພຽງເພື່ອແບ່ງປັນຄວາມສຸກກັບອາຈານເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ຍິນໃນນັ້ນຄວາມຮັກອັນອົບອຸ່ນຂອງນັກຮຽນຜູ້ທີ່ເລືອກເສັ້ນທາງວັນນະຄະດີຈາກອາຈານ!

ການສັງເກດການຄົ້ນຄ້ວາ ແລະ ການແປຂອງພຣະອາຈານ ຕໍ່ມາ, ນອກຈາກຂະແໜງວັດທະນະທໍາພຸດທະສາສະໜາແລ້ວ, ເຊິ່ງເພິ່ນໄດ້ຮັບຄວາມເຄົາລົບນັບຖືຢ່າງສູງຈາກບັນດາຜູ້ຊ່ຽວຊານດ້ານນີ້, ເລື່ອງອະທິປະໄຕຂອງຊາດໃນເອກະສານບູຮານເພິ່ນກໍ່ມີຄວາມສົນໃຈສະເໝີ. ​ເມື່ອ​ໄດ້​ແປ​ປຶ້ມ “ຮ່ວາງ​ຫວຽດ​ນາມ ດ່ັງ​ດ່າ​ຈີ້” ຂອງ​ເລ​ກວາງ​ດິງ, ນີ້​ໄດ້​ຮັບ​ຖື​ວ່າ​ແມ່ນ​ປຶ້ມ​ພູມ​ສາດ​ແຫ່ງ​ທຳ​ອິດ​ຂອງ​ລາຊະວົງ ຫງວຽນ, ​ໄດ້​ຂຽນ​ຂຶ້ນ​ພາຍຫຼັງ​ກະສັດ​ເຈືອງ​ລອງ​ຂຶ້ນ​ຄອງ​ລາດ.

ວຽກ​ງານ​ມີ​ຄວາມ​ໝາຍ​ອັນ​ໃຫຍ່​ຫຼວງ​ຕໍ່​ການ​ກໍ່ສ້າງ​ປະ​ເທດ ​ແລະ ລາຊະວົງ​ຫງວຽນ. ດິນແດນອັນກວ້າງໃຫຍ່ໄພສານຈາກໃຕ້ຮອດເໜືອ ທີ່ບັນທຶກໄວ້ນັ້ນ ແມ່ນສັນຍາລັກແຫ່ງອຳນາດຂອງຫວຽດນາມ ໃນສະໄໝນັ້ນ. ​ໃນ​ເວລາ​ເປີດ​ປຶ້ມ​ຢູ່​ເມືອງ​ເຫ້ວ, ອາຈານ​ກ່າວ​ວ່າ, ​ເພາະວ່າ​ນີ້​ແມ່ນ​ວຽກ​ງານ​ທີ່​ຕັ້ງ​ພູມ​ສາດ, ຊື່​ງມີ​ຫຼາຍ​ບ່ອນ, ຊື່​ຄົນ, ຊື່​ຜະລິດ​ຕະພັນ​ທ້ອງ​ຖິ່ນ, ທັງ​ເປັນ​ຕົວ​ໜັງສື​ຈີນ ​ແລະ Nom ຈຶ່ງ​ຍາກ​ທີ່​ຈະ​ແປ.

​ແຕ່​ສຳລັບ​ພວກ​ນ້ອງ​ນັກຮຽນ​ແລ້ວ, ພວກ​ຂ້າພະ​ເຈົ້າ​ເຂົ້າ​ໃຈ​ວ່າ ດ້ວຍ​ຄວາມ​ຮູ້​ຂອງ​ເພິ່ນ, ການ​ແປ​ພາສາ Han Nom ​ແມ່ນ​ພຽງພໍ​ທີ່​ຈະ​ສ້າງ​ເອກະສານ​ທາງ​ການ​ຢັ້ງຢືນ​ຜືນ​ແຜ່ນດິນ​ຂອງ​ຊາດ, ​ໃນ​ນັ້ນ​ໄດ້​ສະ​ແດງ​ໃຫ້​ເຫັນ​ຄວາມ​ເປັນ​ເອກະລາດ ​ແລະ ວັດທະນະທຳ​ຂອງ​ຊາດ​ທີ່​ເປັນ​ເຈົ້າ​ຕົນ​ເອງ​ໃນ​ຕົ້ນ​ສະຕະວັດ​ທີ 19 ​ເຊິ່ງ​ແມ່ນ​ການ​ປະກອບສ່ວນ​ອັນ​ງຽບ​ສະຫງົບ​ຂອງ​ຕົນ​ຕໍ່​ປະ​ເທດ​ຊາດ.

ບໍ່​ພຽງ​ແຕ່​ປຶ້ມ​ຫົວ​ເລື່ອງ “ຮ່ວາງ​ຫວຽດ​ນາມ ດ້ວງ​ດ່າ​ຈີ່” ​ເທົ່າ​ນັ້ນ, ຍັງ​ມີ​ປຶ້ມ​ອີກ​ຫຼາຍ​ຫົວ​ທີ່​ລາວ​ພວມ​ຜັນ​ຂະ​ຫຍາຍ​ແປ​ເປັນ​ຢ່າງ​ດີ, ລ້ວນ​ແຕ່​ກ່ຽວ​ຂ້ອງ​ເຖິງ​ອະ​ທິ​ປະ​ໄຕ​ຂອງ​ປະ​ເທດ​ຊາດ, ອະ​ທິ​ປະ​ໄຕ​ເຂດ​ຊາຍ​ແດນ​ທະ​ເລ, ໝູ່​ເກາະ… ​ແລ້ວ​ບໍ່​ມີ​ເວ​ລາ​ເຮັດ​ສຳ​ເລັດ, ຄວາມ​ປາດ​ຖະ​ໜາ​ເຫຼົ່າ​ນັ້ນ​ຍັງ​ຄົງ​ຄ້າງ​ຢູ່​ໃນ​ບັນ​ດາ​ປຶ້ມ​ເກົ່າ​ແກ່​ຢູ່​ຫ້ອງ​ໃຕ້​ດິນ​ຂອງ​ເຮືອນ​ນ້ອຍ. ຈາກ​ຄ່ວນ​ນັ້ນ, ​ເບິ່ງ​ຂ້າມ​ແມ່​ນ້ຳ​ກົງກັນຂ້າມ​ແມ່ນ​ເງົາ​ຂອງ​ວັງ​ອານ​ດິ່ງ, ​ແລະ​ສະທ້ອນ​ເຖິງ​ແມ່​ນ້ຳ​ອານ​ກູ​ວ່າ “ຕາ​ເວັນ​ຂີ້ຕົມ, ຝົນ​ແຈ່ມ​ໃສ”.

ພຣະອາຈານ ຟານວັນຢາງ ກ່າວປາໄສທີ່ກອງປະຊຸມສຳມະນາກ່ຽວກັບມໍລະດົກທາງພຸດທະສາສະໜາ ຢູ່ກວາງຈີ່ ຈັດຂຶ້ນທີ່ວັດ ສັກຕູ່, ເມືອງ ເຕີຍຟອງ.

ເມື່ອເວລາຜ່ານໄປ, ຫລັງຈາກມີລົມພາຍຸ ແລະ ແສງແດດມາຫຼາຍແຫ່ງໃນຊີວິດ, ຜ່ານຜ່າຫຼາຍກິໂລແມັດ, ສ່ວນຫຼາຍເຮົາຄົງຈະບໍ່ຈື່ບົດກະວີທັງໝົດທີ່ເພິ່ນສອນ, ຜົນງານທີ່ເພິ່ນເຮັດວຽກໜັກຫຼາຍ, ແຕ່ແນ່ນອນ, ໃນບັນດາພວກເຮົາ, ນັກຮຽນຂອງລາວ, ພວກເຮົາຈະຍັງຈື່ຈຳຮູບພາບຂອງນັກສືກສາໃນຍຸກສະໄໝນີ້ ແລະ ຄວາມຊົງຈຳອັນດີໃຈ ແລະ ຄວາມໂສກເສົ້າທີ່ບໍ່ສາມາດເລົ່າຄືນໄດ້ງ່າຍສະເໝີ.

ໂຊກ​ແມ່ນ​ບາງ​ສິ່ງ​ບາງ​ຢ່າງ​ທີ່​ບໍ່​ແມ່ນ​ທຸກ​ຄົນ​ມີ​ໃນ​ຊີ​ວິດ​. ແລະຖ້າມີອັນໜຶ່ງທີ່ໂຊກດີທີ່ຍັງມີອິດທິພົນຕໍ່ຫຼາຍລຸ້ນຄົນເຮົາຄືນັກສຶກສາຄະນະວັນນະຄະດີ, ກໍ່ຄືວ່າເຮົາໂຊກດີທີ່ໄດ້ຮຽນກັບອາຈານ, ຄຳວ່າ “ສຶກສາ” ເພາະບໍ່ພຽງແຕ່ສອນຄຳສັບເທົ່ານັ້ນ, ອາຈານກໍ່ເປັນທີ່ສະແດງອອກຢ່າງແຈ່ມແຈ້ງທີ່ສຸດ ແລະ ດັ່ງທີ່ເຮົາມັກເວົ້າໃນທຸກມື້ນີ້ຄື: “ການສຶກສາຕາມຕົວຢ່າງ”.

ແລະພວກເຮົາຢືມຄໍາເວົ້າຂອງເພື່ອນຮ່ວມງານອາວຸໂສທີ່ໄດ້ກ່າວໃນຕອນຕົ້ນຂອງບົດຄວາມໃນເວລາທີ່ຈື່ຈໍາອາຈານ: "ຮຽນຮູ້ຈາກຄູອາຈານບໍ່ພຽງແຕ່ໃນຄວາມຮູ້, ແຕ່ຍັງໄດ້ຮຽນຮູ້ວິທີການເປັນມະນຸດ, ນັກຮຽນລຸ້ນໃດທີ່ປະຕິບັດຕາມອາຈານແມ່ນຊື່ສັດ, ຊື່ສັດ, ຊອບທໍາ, ແລະດູຖູກເງິນ, ແລະອາຈານໄດ້ກາຍເປັນພູສູງຢູ່ໃນພວກເຮົາແຕ່ລະຄົນ, ໃນປັດຈຸບັນ, ພູນັ້ນໄດ້ຫາຍໄປຕະຫຼອດໄປ!"

ເລ ດຶກ ດຶກ

ທີ່ມາ: https://baoquangtri.vn/thay-phan-dang-phan-hua-thuy-cua-chung-toi-189480.htm