ຫວຽດນາມ ຊຸກຍູ້ຄວາມສາມາດສ້າງມາດຕະຖານ ແລະ ນຳພາແນວຄິດໃນອາຊຽນ

ໃນເວລາຕອບສຳພາດຕໍ່ນັກຂ່າວ, ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດມາເລເຊຍ ປະຈຳຫວຽດນາມ Dato'Tan Yang Thai ຢືນຢັນວ່າ: ບັນດາຜົນງານທີ່ ຫວຽດນາມ ບັນລຸໄດ້ໃນ 30 ປີແຫ່ງການເຂົ້າຮ່ວມອາຊຽນ ໄດ້ລື່ນກາຍຄວາມຄາດໝາຍຂອງສະມາຊິກສະມາຄົມໃນເບື້ອງຕົ້ນ.

Báo Quốc Tế•08/08/2025

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng các nhà lãnh đạo tham dự Phiên toàn thể Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 46 tại Kuala Lumpur, Malaysia, ngày 26/5/2025. (Nguồn: TTXVN)

ກອງປະຊຸມສຸດຍອດອາຊຽນຄັ້ງທີ 46 ໄດ້ໄຂຂຶ້ນຢູ່ນະຄອນຫຼວງກົວລາລຳເປີ, ປະເທດມາເລເຊຍ, ວັນທີ 26 ພຶດສະພາ.

ໃນຖານະເປັນ ນັກການທູດ ທີ່ມີການເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບຫວຽດນາມ, ທ່ານສາມາດແບ່ງປັນຄວາມຮູ້ສຶກກ່ຽວກັບການສະເຫຼີມສະຫຼອງ 30 ປີທີ່ຫວຽດນາມ ເຂົ້າເປັນອາຊຽນ?

ກ່ອນອື່ນໝົດ, ຂ້າພະເຈົ້າຂໍສະແດງຄວາມຊົມເຊີຍຢ່າງຈິງໃຈຕໍ່ຫວຽດນາມ ເນື່ອງໃນໂອກາດສະເຫຼີມສະຫຼອງ 30 ປີແຫ່ງການເຂົ້າຮ່ວມອາຊຽນ.

ຂ້າພະເຈົ້າຍັງຈື່ໄດ້ຢ່າງຈະແຈ້ງແມ່ນປີ 1995, ເມື່ອຫວຽດນາມ ເຂົ້າຮ່ວມ ອາຊຽນ ຢ່າງເປັນທາງການ. ນັ້ນແມ່ນປີທີ່ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ເລີ່ມເຮັດວຽກຢູ່ ກະຊວງການຕ່າງປະເທດ ມາເລເຊຍ. ການເຂົ້າເປັນສະມາຊິກອາຊຽນຂອງຫວຽດນາມ ແມ່ນເຫດການສຳຄັນ ແລະ ພວກຂ້າພະເຈົ້າທຸກຄົນຢູ່ກະຊວງກໍ່ດີໃຈທີ່ໄດ້ຕ້ອນຮັບຫວຽດນາມ ເຂົ້າສູ່ຄອບຄົວອາຊຽນ. ໃນເວລານັ້ນ, ພວກຂ້າພະເຈົ້າຄາດວ່າການພົວພັນຮ່ວມມືທີ່ມີໝາກຜົນ ແລະ ປະສົບຜົນສຳເລັດກັບຫວຽດນາມ.

Đại sứ Malaysia tại Việt Nam Dato’ Tan Yang Thai gửi lời chúc mừng nồng nhiệt tới Việt Nam. (Ảnh: Thành Long)

ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດມາເລເຊຍ ປະຈຳ ຫວຽດນາມ Dato' Tan Yang Thai. (ພາບ: Jackie Chan)

ເມື່ອເບິ່ງຄືນໃນ 30 ປີແຫ່ງວັນທີ່ ຫວຽດນາມ ເຂົ້າເປັນສະມາຊິກ ອາຊຽນ, ຂ້າພະເຈົ້າຕ້ອງຢືນຢັນວ່າ ບັນດາຜົນງານບັນລຸໄດ້ລື່ນກາຍຄາດໝາຍໃນເບື້ອງຕົ້ນ.

ເມື່ອຫວຽດນາມ ເຂົ້າຮ່ວມສະມາຄົມຄັ້ງທຳອິດ, ບັນດາປະເທດສະມາຊິກ ອາຊຽນ ກໍ່ຕັ້ງໄດ້ສະໜັບສະໜູນຂະບວນການເຊື່ອມໂຍງຢ່າງຕັ້ງໜ້າ. ການໜູນຊ່ວຍນີ້ລວມມີບັນດາໂຄງການຝຶກອົບຮົມພາສາອັງກິດໃຫ້ນັກການທູດຂອງກະຊວງການຕ່າງປະເທດຫວຽດນາມ, ພ້ອມທັງໜູນຊ່ວຍດ້ານວິຊາການອີກຈຳນວນໜຶ່ງ.

ໃນເວລານັ້ນ, ອາຊຽນໄດ້ຈັດກອງປະຊຸມ 250 ກວ່າຄັ້ງຕໍ່ປີ. ສຳລັບສະມາຊິກໃໝ່, ການປະຕິບັດພັນທະຂອງອາຊຽນ ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ມີການກຳນົດທິດ ແລະ ການຮຽນຮູ້ທີ່ສັບສົນ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ, ຫວຽດນາມ ໄດ້ເຂົ້າໃກ້ ແລະ ແທດເໝາະກັບວິທີເຮັດວຽກຂອງ ອາຊຽນ ຢ່າງຕັ້ງໜ້າ ແລະ ປະສົບຜົນສຳເລັດ.

ປະຈຸບັນ, ພາຍຫຼັງ 3 ທົດສະວັດ, ຫວຽດນາມ ໄດ້ກາຍເປັນສະມາຊິກທີ່ສຳຄັນ ແລະ ຂາດບໍ່ໄດ້ຂອງ ອາຊຽນ.

Ngày 26/2, Phiên toàn thể cấp cao ASEAN Future 2025. (Ảnh: Tuấn Anh)

ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ມາເລເຊຍ Anwar Ibrahim ກ່າວຄຳເຫັນທີ່ກອງປະຊຸມເວທີປາໄສອະນາຄົດອາຊຽນ 2025 ຢູ່ຮ່າໂນ້ຍ, ເດືອນ 02/2025.

ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດຕີລາຄາບັນດາຂໍ້ລິເລີ່ມຂອງຫວຽດນາມ ໃນໄລຍະມໍ່ໆມານີ້ໃນຂອບອາຊຽນ, ໃນນັ້ນມີເວທີປາໄສອະນາຄົດອາຊຽນ (AFF) ແນວໃດ? ຄວາມມານະພະຍາຍາມນີ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນແນວໃດກ່ຽວກັບຄຳໝັ້ນສັນຍາ ແລະ ບົດບາດຂອງຫວຽດນາມ ໃນການພັດທະນາສະມາຄົມ?

ການເປັນເຈົ້າພາບຈັດກອງປະຊຸມ AFF ຂອງ ຫວຽດນາມ ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນວິໄສທັດທີ່ຕັ້ງໜ້າຂອງຫວຽດນາມ ກ່ຽວກັບການເປັນປະເທດອາຊຽນ ທີ່ຢືດຢຸ່ນ ແລະ ປັບຕົວເຂົ້າໃນການປະເຊີນໜ້າກັບສິ່ງທ້າທາຍໃນທົ່ວໂລກ.

AFF ໄດ້ສ້າງເວທີອັນລ້ຳຄ່າເພື່ອໃຫ້ການພົວພັນຮ່ວມມືຂອງຫຼາຍພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງ, ໃນນັ້ນມີການນຳລັດຖະບານ, ນັກວິຊາການ, ສະຖາບັນຄົ້ນຄ້ວາ ແລະ ບັນດາຫາງສຽງຊາວໜຸ່ມ, ເນັ້ນໜັກເຖິງວິທີການລວມຂອງ ຫວຽດນາມ ໃນການສ້າງນະໂຍບາຍພາກພື້ນ.

ພິເສດ, ເວທີປາໄສໄດ້ດຶງດູດການເຂົ້າຮ່ວມຂັ້ນສູງ, ໃນນັ້ນມີນາຍົກລັດຖະມົນຕີ, ລັດຖະມົນຕີການຕ່າງປະເທດ, ເລຂາທິການໃຫຍ່ ອາຊຽນ, ພ້ອມກັບບັນດາສານຂອງຮອງເລຂາທິການໃຫຍ່ ສປຊ ແລະ ປະທານຄະນະກຳມາທິການເອີຣົບ, ສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມຮັບຮູ້ຂອງພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ ກ່ຽວກັບບົດບາດນຳໜ້າຂອງ ຫວຽດນາມ ໃນບັນຫາອາຊຽນ.

ສິ່ງດັ່ງກ່າວໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມສາມາດຂອງຫວຽດນາມ ໃນການສ້າງມາດຕະຖານ ແລະ ແນວຄິດນຳໜ້າໃນອາຊຽນ, ພິເສດແມ່ນບັນດາບັນຫາສຳຄັນຄື: ການຫັນປ່ຽນດີຈີຕອນ, ການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ ແລະ ຍຸດທະສາດເປັນເອກະລາດ.

ຄວາມມານະພະຍາຍາມຢືນຢັນຄືນຄວາມໝັ້ນໝາຍອັນໜັກແໜ້ນຂອງຫວຽດນາມ ກ່ຽວກັບຄວາມເປັນໃຈກາງ ແລະ ຄວາມສາມັກຄີຂອງ ອາຊຽນ, ພິເສດແມ່ນໃນສະພາບການທີ່ມີການປ່ຽນແປງທາງດ້ານພູມສາດການເມືອງ ແລະ ການແຂ່ງຂັນລະຫວ່າງບັນດາປະເທດມະຫາອຳນາດ ເຊິ່ງຮຽກຮ້ອງໃຫ້ອາຊຽນ ເພີ່ມທະວີຄວາມສາມັກຄີພາຍໃນ ແລະ ມີແນວທາງຍຸດທະສາດຮ່ວມກັນ.

ມາເລເຊຍຍິນດີຊົມເຊີຍ ແລະ ຕີລາຄາຂໍ້ລິເລີ່ມຂອງຫວຽດນາມ, ເພາະວ່າມັນສອດຄ່ອງກັບບັນດາບຸລິມະສິດຂອງພວກເຮົາໃນຖານະເປັນປະທານອາຊຽນ 2025, ພິເສດແມ່ນການຊີ້ນຳອາຊຽນໃຫ້ມີຄວາມພ້ອມໃນອະນາຄົດ.

ໃນສະພາບການປະຈຸບັນ, ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດມີທັດສະນະແນວໃດຕໍ່ບົດບາດຂອງຫວຽດນາມ ໃນການຊຸກຍູ້ຄວາມເຫັນດີເຫັນພ້ອມ ແລະ ຮັກສາຫຼັກໝັ້ນອັນເປັນເອກະພາບຂອງອາຊຽນ ກ່ຽວກັບບັນຫາພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ, ຮັບປະກັນສັນຕິພາບ ແລະ ສະຖຽນລະພາບເພື່ອພັດທະນາ?

ຫວຽດນາມ ຍາມໃດກໍ່ຖືເປັນສຳຄັນການສ້າງສາ ແລະ ສົມທົບກັນຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນໃນການຊຸກຍູ້ຄວາມສາມັກຄີ ແລະ ຄວາມເຫັນດີເຫັນພ້ອມຂອງອາຊຽນ, ພິເສດແມ່ນກ່ຽວກັບບັນດາບັນຫາອ່ອນໄຫວຄື: ທະເລຕາເວັນອອກ, ສະພາບການຢູ່ມຽນມາ ແລະ ການແກ່ງແຍ້ງລະຫວ່າງບັນດາປະເທດມະຫາອຳນາດໃນພາກພື້ນ.

ໃນຖານະເປັນປະທານອາຊຽນໃນປີ 2020, ຫວຽດນາມ ໄດ້ນຳພາສະມາຄົມຜ່ານຜ່າຈຸດສູງສຸດຂອງໂລກລະບາດ Covid-19. ຫວຽດນາມ ກໍ່ມີບົດບາດສຳຄັນໃນການຊຸກຍູ້ການຄາດຄະເນອາຊຽນກ່ຽວກັບອິນໂດປາຊີຟິກ (AOIP), ຜ່ານນັ້ນເສີມຂະຫຍາຍບົດບາດໃຈກາງຂອງ ອາຊຽນ ໃນການສ້າງສະຖາປັດຕະຍະກຳພາກພື້ນ.

Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn và các đại biểu chúc mừng cho buổi lễ kỷ niệm. (Ảnh: Thành Long)

ທ່ານຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ, ລັດຖະມົນຕີການຕ່າງປະເທດ ບຸຍແທງເຊີນ ແລະບັນດາຜູ້ແທນໄດ້ສະເຫຼີມສະຫຼອງ 30 ປີແຫ່ງວັນຫວຽດນາມ ເຂົ້າຮ່ວມ ອາຊຽນ ຄົບຮອບ 30 ປີ ຢູ່ ຮ່າໂນ້ຍ. (ພາບ: Thanh Long)

ກ່ຽວກັບບັນຫາທະເລຕາເວັນອອກ, ຫວຽດນາມ ຍາມໃດກໍ່ເດັດດ່ຽວປະຕິບັດກົດໝາຍສາກົນ, ພິເສດແມ່ນສົນທິສັນຍາຂອງສະຫະປະຊາຊາດກ່ຽວກັບກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທະເລປີ 1982, ແລະ ຕັ້ງໜ້າເຂົ້າຮ່ວມການເຈລະຈາກັບຈີນກ່ຽວກັບປະມວນກົດໝາຍວ່າດ້ວຍການປະພຶດ (COC).

ການເຂົ້າຮ່ວມຢ່າງຕັ້ງໜ້າຂອງຫວຽດນາມ ໃນບັນດາກົນໄກນຳພາຂອງອາຊຽນ ເຊັ່ນ: ເວທີປາໄສພາກພື້ນອາຊຽນ (ARF), ກອງປະຊຸມສຸດຍອດອາຊີຕາເວັນອອກ (EAS) ແລະ ກອງປະຊຸມລັດຖະມົນຕີປ້ອງກັນປະເທດ ອາຊຽນ (ADMM-Plus) ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງຄຳໝັ້ນສັນຍາຢ່າງແຂງແຮງໃນການຮ່ວມມືດ້ານຄວາມໝັ້ນຄົງໃນພາກພື້ນ.

ມາເລເຊຍຮັບຮູ້ ແລະ ຕີລາຄາສູງບົດບາດຂອງຫວຽດນາມ ໃນຖານະເປັນຂົວຕໍ່ ແລະ ຄວາມເຫັນດີເຫັນພ້ອມ, ປະກອບສ່ວນຮັກສາອາຊຽນ ເປັນເອກະພາບໃນການຮັບມືກັບການຜັນຂະຫຍາຍທີ່ສັບສົນຢູ່ພາກພື້ນ.

ມາເລເຊຍ ແລະ ຫວຽດນາມ ຈະຮ່ວມມືແນວໃດເພື່ອແນໃສ່ຊຸກຍູ້ວາລະການພັດທະນາຂອງ ອາຊຽນ ໃນໄລຍະຈະມາເຖິງຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ ແລະ ປະກອບສ່ວນສ້າງບົດບາດຍຸດທະສາດຂອງ ອາຊຽນ ໃນສະພາບການໂລກທີ່ປ່ຽນແປງໃໝ່, ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ?

ມາເລເຊຍ ແລະ ຫວຽດນາມ ພວມພັດທະນາການພົວພັນຄູ່ຮ່ວມມືຍຸດທະສາດຮອບດ້ານ, ໂດຍອີງໃສ່ບັນດາຄຸນຄ່າຮ່ວມມື, ຄວາມມຸ່ງມາດປາດຖະໜາຂອງພາກພື້ນ ແລະ ຄຳໝັ້ນສັນຍາຂອງ ອາຊຽນ.

ສອງປະເທດມີວິໄສທັດກ່ຽວກັບອາຊຽນທີ່ເດັດດ່ຽວໜຽວແໜ້ນ, ເປັນເອກະພາບ, ມີປະຊາຊົນເປັນໃຈກາງ; ພ້ອມທັງໃຫ້ຄຳໝັ້ນສັນຍາຈະຮ່ວມມືຢ່າງໃກ້ຊິດເພື່ອນຳມາເຊິ່ງຜົນປະໂຫຍດຕົວຈິງໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນ ແລະ ພາກພື້ນ.

ພ້ອມກັນນັ້ນ, ພວກເຮົາສາມາດຊຸກຍູ້ການເຊື່ອມໂຍງເສດຖະກິດແບບຍືນຍົງ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວາລະປະຊາຄົມເສດຖະກິດອາຊຽນ (AEC) ໃນໄລຍະປີ 2025. ໂດຍສະເພາະແມ່ນມາເລເຊຍ, ຫວຽດນາມ ແລະ ສິງກະໂປແມ່ນຄູ່ຮ່ວມມືທີ່ສຳຄັນໃນໂຄງການ RISE, ເຊິ່ງສະໜັບສະໜູນຂໍ້ລິເລີ່ມຕາຂ່າຍໄຟຟ້າອາຊຽນ.

ຕໍ່ໜ້າການຜັນຂະຫຍາຍທາງດ້ານພູມສາດການເມືອງທີ່ສັບສົນ, ມາເລເຊຍ ແລະ ຫວຽດນາມ ສາມາດປະຕິບັດໜ້າທີ່ເປັນປະເທດຊຸກຍູ້ຄວາມໝັ້ນຄົງ, ຮ່ວມກັນຮັກສາຄວາມເປັນໃຈກາງຂອງອາຊຽນ ແລະ ຮັບປະກັນໃຫ້ພາກພື້ນຍັງຄົງຕົວເປັນກາງ, ອີງຕາມລະບຽບການ ແລະ ຍຸດທະສາດລວມ.

ສຸດທ້າຍ, ພວກເຮົາສາມາດຮ່ວມມືກັນເພື່ອຮັບປະກັນຄວາມສຳເລັດຂອງການເປັນປະທານອາຊຽນຂອງມາເລເຊຍໃນປີ 2025, ໂດຍໄດ້ສຸມໃສ່ສ້າງອາຊຽນທີ່ມຸ່ງໄປສູ່ອະນາຄົດ ແລະ ເປັນປະຊາຄົມເປັນໃຈກາງ.

ຂອບໃຈຫຼາຍໆທ່ານທູດ!

ທີ່ມາ: https://baoquocte.vn/viet-nam-phat-huy-nang-luc-dinh-hinh-chuan-muc-va-dan-dat-tu-duy-trong-asean-323727.html