Lục Nam: Mở rộng liên kết, nâng giá trị cây vụ đông

BẮC NINH - Khai thác lợi thế đất nông nghiệp, những năm qua, nông dân xã Lục Nam (Bắc Ninh) rất năng động phát triển cây vụ đông với diện tích, năng suất, sản lượng luôn nằm trong tốp đầu của tỉnh. Nhờ sản xuất theo hướng thâm canh theo vùng tập trung, giá trị cây vụ đông tăng cao, đời sống người dân được cải thiện đáng kể.

Bứt phá từ cây vụ đông

Những ngày này, chúng tôi về thôn Bình An - nơi được coi là “thủ phủ” cây củ đậu của xã Lục Nam khi hầu hết các hộ trong thôn đều trồng loại cây này. Trên các xứ đồng, bạt ngàn màu xanh cây củ đậu đang vươn mình đón nắng trong tiết trời đông, hứa hẹn cho một vụ bội thu nữa. Người dân không quản ngại thời tiết ra đồng chăm sóc để cây sinh trưởng, phát triển tốt.

Anh Nguyễn Đức Thắng, thôn Bình An chăm sóc diện tích trồng củ đậu của gia đình.

Trên thửa ruộng của gia đình, chị Nguyễn Thị Nhẫn (sinh năm 1975), thôn Bình An đang dọn dẹp, khơi thông cống rãnh quanh khu vực trồng củ đậu của gia đình để phòng chuột phá hoại. Theo lời chị Nhẫn, trước đây, vào vụ đông chị cũng như các hộ dân khác trong thôn thường bỏ ruộng, đi làm thời vụ để có thêm thu nhập.

Hơn 10 năm trước, chị bắt đầu chú trọng phát triển cây vụ đông. Ban đầu chỉ canh tác trên 1-2 sào ruộng, sau thấy hiệu quả, chị mở rộng sản xuất trên toàn bộ diện tích đất nông nghiệp của gia đình. Để nâng cao thu nhập, chỉ trong 3 tháng vụ đông, chị thâm canh, gối vụ nhiều loại cây trồng khác nhau. Ngay như vụ đông năm nay, trên diện tích 6 sào, chị trồng 4 sào củ đậu, 2 sào su hào. Cách đây vài ngày, gia đình chị thu hoạch 1 sào su hào sớm, sản lượng đạt 1 tấn/sào. Với giá bán 18 nghìn đồng/kg, chị thu về 18 triệu đồng/sào.

Cách thửa rộng nhà chị Nhẫn không xa, anh Nguyễn Đức Thắng (sinh năm 1975), cùng trú tại thôn Bình An đang tưới cho những luống củ đậu đang lên xanh tốt. Được biết, vụ đông năm nay, trên 6 sào đất nông nghiệp của gia đình, anh Thắng trồng 4 sào củ đậu, còn lại trồng hành.

Để chủ động nguồn nước cho cây trồng, anh đầu tư kinh phí khoan giếng, dẫn điện phục vụ sản xuất ra tận ruộng. Dự kiến, trước Tết Nguyên đán tới, toàn bộ diện dích cây vụ đông của gia đình anh được thu hoạch, thu về hơn 60 triệu đồng. “Cùng với sản xuất cây vụ đông, trong năm tôi còn duy trì trồng nhiều loại cây trồng khác như: Dưa hấu, khoai sọ trên diện tích đất nông nghiệp của gia đình. Nhờ có kinh nghiệm chăm sóc, mỗi năm vợ chồng tôi thu về hơn 40 triệu đồng/sào từ các loại cây trồng khác nhau”, anh Nguyễn Đức Thắng chia sẻ.

Với hơn 5 nghìn ha đất nông nghiệp, xã Lục Nam có nhiều điều kiện để phát triển sản xuất cây vụ đông. Ngay trong vụ đông năm nay, toàn xã trồng hơn 1 nghìn ha, trong đó có 792 ha rau màu các loại. Từ sản xuất cây vụ đông, nhiều hộ có thu nhập ổn định, vươn lên thoát nghèo.

Niềm vui được mùa hành của nông dân thôn Hà Mỹ.

Ví như trường hợp của bà Nguyễn Thị Hồ (sinh năm 1959), thôn Bình An. Trước đây, trên diện tích 5 sào đất nông nghiệp của gia đình, bà chỉ cấy 2 vụ lúa để có gạo ăn, còn lại bỏ không. Được cấp ủy, ban quản lý thôn tuyên truyền, chi hội nông dân thôn hướng dẫn, từ năm 2023, bà trồng thêm cây vụ đông. Nhờ đó bà có thêm thu nhập, năm 2024, gia đình bà ra khỏi diện cận nghèo.

Tương tự, gia đình anh Nguyễn Văn Quân (sinh năm 1972), trú tại thôn Hà Mỹ cũng ra khỏi danh sách hộ nghèo nhờ phát triển cây vụ đông trên diện tích 3 sào đất nông nghiệp của gia đình. Hay như ông Nguyễn Văn Song (sinh năm 1961), cùng trú tại thôn Hà Mỹ cũng mạnh dạn đầu tư trồng các loại cây vụ đông trên 5 sào đất nông nghiệp của gia đình, dự kiến năm nay ra khỏi cận nghèo. Đồng chí Nguyễn Văn Lưu, Bí thư Chi bộ thôn Hà Mỹ cho biết: “Nhờ phát huy lợi thế trồng cây vụ đông, nhiều gia đình trong thôn có thu nhập ổn đinh và thoát nghèo. Riêng năm 2025, dự kiên thôn có thêm 4 hộ thoát nghèo, 7 hộ thoát cận nghèo”.

Hỗ trợ sản xuất, bao tiêu sản phẩm

Khai thác lợi thế đất nông nghiệp, những năm qua, xã Lục Nam quan tâm tuyên truyền, vận động người dân mở rộng diện tích, đưa các giống mới vào canh tác. Riêng trong vụ đông, xã định hướng tập trung vào một số cây trồng chủ lực mà người dân đã có kinh nghiệm sản xuất, giá trị kinh tế cao như: Củ đậu, su hào, hành, bắp cải… Qua thống kê, giai đoạn 2020 - 2025, giá trị sản xuất nông nghiệp hằng năm của xã đạt 8%, giá trị bình quân trên 1 ha đất nông nghiệp đạt 130 triệu/ha/năm.

Mặc dù vậy, qua đánh giá, giá trị sản xuất cây vụ đông của xã chưa tương xứng với tiềm năng, nông dân đối mặt với nhiều rủi ro… Nguyên nhân chính vẫn do người dân trồng, thu hoạch ồ ạt vào cùng một thời điểm; giá vật tư đầu vào liên tục tăng, nhân công đến thời vụ thu hoạch thiếu. Cùng đó, việc liên kết thông tiêu thụ sản phẩm chưa được bền vững, phụ thuộc vào thị trường… “Trồng cây vụ đông cũng như đi câu bởi phụ thuộc vào thị trường tiêu thụ. Có thời điểm được giá, gia đình tôi thu 17 – 20 triệu đồng/sào củ đậu song cũng có lúc chỉ thu được 6-8 triệu đồng/sào”, chị Nguyễn Thị Nhẫn cho biết.

Rút kinh nghiệm từ những vụ trước, ngay khi vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, cùng với hoàn thiện các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, UBND xã Lục Nam chủ động xây dựng kế hoạch phát triển cây vụ đông.

Theo đó, địa phương xác định, vụ đông là vụ sản xuất cây rau màu hàng hóa chính trong năm, có nhiều dư địa mở rộng sản xuất để nâng cao giá trị trên đơn vị diện tích, tăng thu nhập cho người nông dân. Đồng thời yêu cầu cơ quan chuyên môn lựa chọn, bố trí cơ cấu nhóm cây ưa ấm, cây ưa lạnh và trung tính hợp lý theo khung lịch thời vụ nhằm đa dạng hoá sản phẩm và rải vụ thu hoạch; tập trung mở rộng diện tích cây trồng có giá trị và hiệu quả kinh tế cao, gắn với nhu cầu thị trường.

Khuyến khích các hình thức tích tụ ruộng đất, sản xuất thành vùng tập trung với quy mô lớn, đẩy mạnh áp dụng đồng bộ cơ giới hóa, tiến bộ kỹ thuật, công nghệ cao, sản xuất an toàn… nhằm giảm chi phí đầu tư, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và hiệu quả sản xuất.

Với trách nhiệm của mình, cán bộ Phòng Kinh tế xã chủ động bám địa bàn, khuyến khích, hướng dẫn các hộ, nhóm hộ mở rộng các hình thức liên kết sản xuất và bao tiêu sản phẩm sau thu hoạch thông qua hợp đồng. Cùng đó kết nối, tìm đầu ra ổn định cung cấp cho các siêu thị, chuỗi cửa hàng rau sạch, khu công nghiệp, trường học... nhằm nâng cao giá trị, hiệu quả sản xuất. Theo dõi sát tình hình thời tiết, sâu bệnh gây hại để kịp thời hướng dẫn, khuyến cáo Nhân dân chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh đối với diện tích rau màu chưa cho thu hoạch.

“Với diện tích đến kỳ thu hoạch, chúng tôi hướng dẫn nông dân thu hoạch nhanh gọn để cung cấp sản phẩm ra thị trường, tranh thủ giá đang ở mức cao và có đất để canh tác thêm vụ nữa phục vụ thị trường Tết Nguyên đán. Khuyến khích người dân đẩy mạnh các phương thức kinh doanh qua mạng xã hội, vừa mở rộng thị trường tiêu thụ các sản phẩm của địa phương, vừa thúc đẩy thực hiện chuyển đổi số trong nông nghiệp”, đồng chí Trần Văn Cảnh, chuyên viên Phòng Kinh tế xã Lục Nam cho biết.

 

Bài, ảnh: Sỹ Quyết

Nguồn: https://baobacninhtv.vn/luc-nam-mo-rong-lien-ket-nang-gia-tri-cay-vu-dong-postid433060.bbg