Nâng hạng chứng khoán: Lực đẩy mới cho dòng vốn ngoại

VTV.vn - Việc FTSE Russell xác nhận nâng hạng mở ra chu kỳ vốn mới, buộc Việt Nam hoàn thiện hạ tầng, pháp lý để đón dòng vốn mới nổi, tăng vị thế trên bản đồ tài chính quốc tế.

Bước chuyển mình từ "hồ nước nhỏ"

Có thể thấy, việc Thị trường chứng khoán Việt Nam được FTSE Russell xác nhận nâng hạng lên Thị trường mới nổi thứ cấp (Secondary Emerging Market) vào tháng 10/2025 là thành quả của những nỗ lực cải cách thể chế bền bỉ trong nhiều năm. Theo chia sẻ từ đại diện FTSE Russell, Việt Nam đã hoàn thành đầy đủ 9 tiêu chí cần thiết, vượt qua trạng thái "đang xem xét" để chuyển sang giai đoạn triển khai chính thức. Cột mốc này không chỉ mang ý nghĩa kỹ thuật mà còn khẳng định sự đúng hướng của Chính phủ trong việc phát triển thị trường vốn minh bạch, an toàn và hội nhập.

Các chuyên gia kinh tế - tài chính đánh giá, việc nâng hạng được xem là "mảnh ghép hoàn chỉnh" củng cố niềm tin của nhà đầu tư, không chỉ trong chu kỳ giá ngắn hạn mà ở tầm nhìn thế hệ. "Trong bối cảnh nền kinh tế có sự ổn định chính trị, tăng trưởng GDP tích cực và thanh khoản dẫn đầu khu vực Đông Nam Á, sự kiện nâng hạng đã tạo ra một nền tảng vững chắc để thu hút nguồn lực ngoại", Ts Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia kinh tế nhấn mạnh.

Việc nâng hạng được xem là "mảnh ghép hoàn chỉnh" củng cố niềm tin của nhà đầu tư.

Theo FTSE Russell, khoảng thời gian 12 tháng kể từ khi công bố đến khi triển khai chính thức, dự kiến vào tháng 9/2026, là giai đoạn có tính chất quyết định. Đây không phải là thời gian chờ đợi, mà là bước chuẩn bị hạ tầng và vận hành cho toàn bộ hệ sinh thái. Trong giai đoạn này, các quỹ chuyên theo dõi thị trường cận biên sẽ thoái vốn dần, trong khi các quỹ bám sát chỉ số thị trường mới nổi sẽ bắt đầu chuẩn bị các thủ tục và quy trình cần thiết để tiếp cận Việt Nam.

Các nhà đầu tư tổ chức quốc tế có yêu cầu rất rõ ràng như hệ thống môi giới, lưu ký, vận hành phải cho phép họ giao dịch thông qua mô hình môi giới toàn cầu đang sử dụng cho các thị trường mới nổi khác, thay vì phải thiết kế một bộ quy trình đặc thù cho Việt Nam. Càng ít "ma sát quy trình", khả năng thu hút dòng vốn càng cao. Như vậy, công việc còn lại của Việt Nam là triển khai kỹ thuật để sự kiện nâng hạng vận hành thông suốt trong hệ thống vốn toàn cầu.

Tháo gỡ "ma sát quy trình" để đón chu kỳ vốn mới 15-20 lần

Câu chuyện nâng hạng thị trường không nằm ở biến động giá ngắn hạn, mà ở quy mô và chất lượng của "đại dương vốn" mà Việt Nam đang tiến vào. Ông Hiếu cho rằng, dòng vốn theo dõi các chỉ số cận biên chỉ là một phần rất nhỏ so với lượng tài sản quản lý gắn với các chỉ số thị trường mới nổi. Khi dịch chuyển nhóm, Việt Nam đang bước ra khỏi "hồ nước nhỏ" để hòa nhập vào một thị trường tiềm năng lớn gấp 15 - 20 lần về quy mô vốn theo đuổi thụ động. Việc thị trường không tăng nóng ngay lập tức sau thông báo, mà bước vào trạng thái tích lũy, lại là dấu hiệu lành mạnh, cho thấy thị trường đang 'tiêu hóa' thông tin và chờ đợi sự hoàn thiện về hạ tầng.

Các chuyên gia kinh tế - tài chính đều đồng thuận rằng, để khai thác tối đa lợi thế từ "cơn sóng thần vốn" dự kiến hình thành trong 12-36 tháng tới, các cơ quan quản lý đang triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm tạo đột phá về thể chế và hạ tầng.

Việt Nam không dừng lại ở việc nâng hạng mà cần hướng tới việc đa dạng hóa sản phẩm.

Theo thông tin từ Bộ Tài chính, hiện bộ này và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đang tích cực hoàn thiện khung pháp lý giám sát. Cụ thể, cơ quan quản lý đang lấy ý kiến rộng rãi đối với Dự thảo Thông tư sửa đổi các quy định liên quan đến giám sát giao dịch và giám sát tuân thủ. Mục tiêu trọng tâm của việc cập nhật quy định là nâng cao năng lực phát hiện và xử lý vi phạm, từ đó đảm bảo thị trường vận hành công bằng, minh bạch và an toàn.

Song song với việc hoàn thiện thể chế, việc phát triển hạ tầng thanh toán được xem là yếu tố then chốt để tháo gỡ rào cản kỹ thuật. Luật số 56/2024/QH15 đã bổ sung cơ sở pháp lý cho việc thành lập Công ty con triển khai cơ chế Đối tác bù trừ Trung tâm (CCP). Cơ chế CCP này sẽ giúp loại bỏ yêu cầu ký quỹ trước giao dịch - một trong những vướng mắc lớn nhất đối với nhà đầu tư tổ chức quốc tế.

Ngoài ra, nhằm thu hút và giữ chân dòng vốn lớn, FTSE Russell cũng khuyến nghị Việt Nam không dừng lại ở việc nâng hạng mà cần hướng tới việc đa dạng hóa sản phẩm. Yêu cầu về chiều sâu hàng hóa, từ số lượng cổ phiếu niêm yết, các đợt IPO mới, đến các sản phẩm chỉ số và phái sinh, là rất cấp thiết để tăng tính hấp dẫn và thanh khoản của thị trường trong giai đoạn mới.

Trao đổi với phóng viên xung quanh câu chuyện này, đại diện Công ty CP Chứng khoán Châu Á Thái Bình Dương chia sẻ: "Chúng tôi đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ trong việc giải quyết triệt để các rào cản kỹ thuật. Đối với các quỹ mô phỏng chỉ số mới nổi, việc Việt Nam loại bỏ được 'ma sát quy trình' và đặc biệt là yêu cầu ký quỹ trước sẽ là tín hiệu giải phóng dòng vốn. Tháng 9/2026 không chỉ là cột mốc kỹ thuật mà là thời điểm Việt Nam chính thức mở cánh cửa lớn để đón dòng vốn thụ động. Quy mô 15-20 lần vốn mới nổi so với vốn cận biên sẽ tạo ra một cú hích đột phá, không chỉ cho thị trường chứng khoán mà còn thúc đẩy quá trình cổ phần hóa, tăng chất lượng quản trị doanh nghiệp.

Việc nâng hạng thị trường không phải là đích đến cuối cùng mà là sự khởi đầu cho một chu kỳ tăng trưởng mới. Đây là cơ hội vàng để Việt Nam khẳng định vị thế là một thị trường hấp dẫn, minh bạch và là điểm đến chiến lược trong dòng chảy vốn toàn cầu./.

Nguồn: https://vtv.vn/nang-hang-chung-khoan-luc-day-moi-cho-dong-von-ngoai-100251208150133434.htm