Ngày Quốc tế Người khuyết tật 3/12:Điểm tựa pháp lý cho người khuyết tật

ĐNO - Trợ giúp pháp lý không chỉ là dịch vụ miễn phí của Nhà nước, mà thực sự trở thành điểm tựa để người khuyết tật vượt qua rào cản tâm lý, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.

Người khuyết tật thành phố Đà Nẵng tại một chương trình tư vấn pháp lý năm 2024. Ảnh: LÊ NGUYỄN

Đồng hành người khuyết tật

Ông Văn Đức Minh (SN 1968, phường Điện Bàn Đông) bị khuyết tật vận động từ nhỏ. Khi cha mẹ mất, ông đối mặt khó khăn trong việc thực hiện thủ tục hành chính và giải quyết tranh chấp liên quan đến đất đai, tài sản.

"Có lúc tôi thấy bế tắc vì không biết bắt đầu từ đâu. Những vướng mắc kéo dài khiến cuộc sống của tôi càng thêm nặng nề, nhất là khi sức khỏe hạn chế và thu nhập không ổn định", ông Minh trải lòng.

Trong một buổi truyền thông tại phường Điện Dương (cũ), ông Minh được tiếp cận thông tin về hoạt động trợ giúp pháp lý lưu động của Trung tâm Trợ giúp pháp lý tỉnh Quảng Nam (cũ), nay là Trung tâm Trợ giúp pháp lý số 2 thành phố Đà Nẵng.

Tại đây, cán bộ trung tâm hướng dẫn ông từng phần việc, xác định hồ sơ cần thiết, rà soát quy trình pháp lý và đại diện ông làm việc với các cơ quan liên quan. Việc hỗ trợ theo sát quá trình hoàn thiện thủ tục, giúp ông an tâm giải quyết vụ việc theo đúng quy định pháp luật.

Ông Minh chia sẻ: "Tôi từng nghĩ mình sẽ phải bỏ cuộc vì nhiều giấy tờ quá phức tạp. Nhưng nhờ cán bộ trợ giúp pháp lý giải thích kỹ càng, hỗ trợ từng bước nên tôi làm được. Người khuyết tật như tôi nếu không có hỗ trợ thì rất khó tiếp cận pháp luật".

Ông Văn Đức Minh (phường Điện Bàn Đông) nghiên cứu tài liệu đề hỗ trợ pháp lý cho nhiều người khuyết tật khác. Ảnh: PHAN VINH

Với ông Minh, việc được đồng hành trong quá trình bảo vệ quyền lợi vừa giúp giải quyết tranh chấp, vừa mở ra cảm giác an toàn, giảm bớt mặc cảm và sự e dè khi tiếp xúc với cơ quan công quyền. Sau khi được giúp đỡ, ông Minh mạnh dạn tham gia kết nối, hỗ trợ nhiều người khuyết tật tương tự mình.

Câu chuyện của ông Minh phản ánh một thực tế phổ biến hiện nay, đó là người khuyết tật vận động thường gặp nhiều rào cản hơn trong tiếp cận thủ tục hành chính, không nắm rõ quy định pháp lý, dễ gặp thiệt thòi khi xảy ra tranh chấp. Hoạt động trợ giúp pháp lý lưu động đến tận khu dân cư, nhà văn hóa, nơi sinh hoạt cộng đồng trở thành giải pháp thiết thực để thu hẹp khoảng cách này.

Nhiều năm qua, Trung tâm Trợ giúp pháp lý số 2 thành phố Đà Nẵng tổ chức hàng trăm buổi tư vấn lưu động tại các xã, phường. Trong đó, nhóm người khuyết tật khó khăn về tài chính luôn được ưu tiên hỗ trợ.

Đây là nhóm đối tượng dễ bị tổn thương, cần sự đồng hành và hướng dẫn để không bị bỏ lại phía sau khi pháp luật thay đổi hoặc thủ tục phát sinh thêm yêu cầu mới.

Cần chủ động kết nối

Theo Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước số 2 thành phố Đà Nẵng, công tác hỗ trợ người khuyết tật luôn được triển khai đồng bộ với chính sách chung của Nhà nước về bảo đảm quyền tiếp cận công lý.

Căn cứ Luật Trợ giúp pháp lý 2017, Luật Người khuyết tật 2010 và các văn bản hướng dẫn liên quan, hoạt động trợ giúp pháp lý cho người khuyết tật được xây dựng với trọng tâm là "đưa pháp luật đến tận nơi người dân sinh sống", nhất là tại các khu dân cư mới, khu tái định cư, nơi người khuyết tật ít có điều kiện tiếp cận dịch vụ hỗ trợ.

Nội dung tập huấn, truyền thông được thiết kế phù hợp từng nhóm đối tượng, giúp họ nắm được quyền lợi cơ bản, các thủ tục hành chính về đất đai, hộ tịch, khiếu nại - tố cáo, chính sách bảo trợ xã hội, bảo hiểm y tế…

Cán bộ trợ giúp pháp lý khi tiếp xúc với người khuyết tật đều có sổ theo dõi vụ việc để đảm bảo giải quyết trọn vẹn, đúng tiến độ. Với các trường hợp đặc biệt khó khăn, trung tâm cử trợ giúp viên pháp lý trực tiếp đại diện để làm việc với cơ quan nhà nước, giúp người khuyết tật giảm chi phí đi lại và thời gian chờ đợi.

Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước số 2 thành phố Đà Nẵng tập huấn công tác trợ giúp pháp lý cho người khuyết tật. Ảnh: PHAN VINH

Theo thống kê, mỗi năm Trung tâm Trợ giúp pháp lý số 2 thành phố Đà Nẵng thực hiện hàng trăm lượt tư vấn và giải quyết vụ việc liên quan đến người khuyết tật. Tỷ lệ hoàn thiện hồ sơ và kết quả giải quyết đạt cao, phản ánh sự phối hợp thường xuyên giữa trung tâm và chính quyền cơ sở.

Đặc biệt, việc duy trì truyền thông pháp luật tại xã, phường giúp nâng cao nhận thức về quyền lợi pháp lý của người khuyết tật, khuyến khích họ chủ động tìm đến dịch vụ trợ giúp pháp lý miễn phí của Nhà nước khi gặp khó khăn.

Theo ông Lương Đình Nam, Quyền Giám đốc Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước số 2 thành phố Đà Nẵng, để tạo điều kiện thuận lợi trong hoạt động trợ giúp pháp lý, trung tâm phối hợp hội người khuyết tật, các tổ chức, đoàn thể và cơ quan tiến hành tố tụng hướng dẫn, giới thiệu các đối tượng liên hệ trung tâm để được tư vấn, trợ giúp.

Nhờ vậy, số lượng người khuyết tật được trợ giúp pháp lý ngày một tăng, nhất là ở các địa phương có tốc độ đô thị hóa nhanh và nhu cầu giải quyết thủ tục lớn.

"Chúng tôi mong người khuyết tật và người khuyết tật có khó khăn về tài chính, chủ động kết nối với hệ thống trợ giúp pháp lý của Nhà nước.

Khi đồng hành cùng nhau, một bên cung cấp kiến thức pháp luật, một bên mạnh dạn lên tiếng để bảo vệ quyền lợi của mình, thì sự hỗ trợ mới thật sự phát huy hiệu quả, góp phần tạo dựng một môi trường công bằng hơn trong tiếp cận công lý", ông Nam nói.

Nguồn: https://baodanang.vn/ngay-quoc-te-nguoi-khuyet-tat-3-12-diem-tua-phap-ly-cho-nguoi-khuyet-tat-3312320.html