Nhìn lại tháng cao điểm chống IUU: [Bài 2] Khó truy nguồn gốc hải sản

Luồng ra, vào cảng cá thường xuyên bị bồi lấp

Trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh hiện có 3 cảng cá đủ điều kiện phục vụ công tác chống khai thác IUU (truy xuất nguồn gốc thủy sản, giám sát sản lượng...), tuy nhiên đều trong tình trạng bị bồi lắng thường xuyên, gây khó khăn trở ngại cho tàu vào cảng.

Cảng cá Xuân Hội bị bồi lắng nghiêm trọng. Ảnh: Thanh Nga. — Cảng cá Xuân Hội bị bồi lắng nghiêm trọng. Ảnh: *Thanh Nga.*

Theo ông Thân Quốc Tế, Phó Giám đốc phụ trách BQL các cảng cá Hà Tĩnh, nan giải nhất hiện này là luồng tuyến ra vào cảng cá Thạch Kim và Xuân Hội, do Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam quản lý đều bị bồi lắng rất nghiêm trọng, dẫn đến tàu lớn khó cập cảng bốc dỡ hàng hóa, neo đậu tránh trú bão.

“Cảng cá Xuân Hội có 4 nhịp dài 128 m nhưng 3 nhịp phía trong lâu nay tàu lớn đã không neo đậu được, riêng nhịp ngoài cùng đã bị cát bồi lấp hẳn. Còn cảng cá Thạch Kim, luồng ra vào đoạn Hải Đăng đến bãi đá dài khoảng 1 km cũng phủ đầy cát, tàu lớn muốn ra vào phải canh thủy triều lên, sơ sẩy là mắc cạn”, ông Tế chia sẻ.

Luồng vào cảng cá Thạch Kim cũng cần được nạo vét nhằm đảm bảo phát huy hiệu quả đồng bộ khu vực cảng. Ảnh: Thanh Nga. — Luồng vào cảng cá Thạch Kim cũng cần được nạo vét nhằm đảm bảo phát huy hiệu quả đồng bộ khu vực cảng. Ảnh: *Thanh Nga.*

Ngoài nguyên nhân bồi lắng luồng ra vào cảng, 80% tàu cá của ngư dân Hà Tĩnh là tàu nhỏ, ngư dân khai thác ngắn ngày nên tâm lý bà con neo đậu ở bến truyền thống, vùng bãi ngang, không vào cảng nên ngành chức năng khó kiểm soát, giám sát sản lượng, truy xuất nguồn gốc.

Ngư dân Ngô Văn Hiếu, trú xã Lộc Hà, chủ tàu cá dưới 15 m đang hành nghề câu khu vực đảo Bạch Long Vĩ chia sẻ, cảng cá Thạch Kim và vùng nước trước cảng sau khi đầu tư nâng cấp đã đảm bảo độ sâu cho tàu cá như của anh cập bến neo đậu. Tuy nhiên, luồng vào đoạn Trạm Biên phòng bị cát bồi lấp nên ngư dân ngại đem tàu vào cảng, ảnh hưởng đến việc khai báo sản lượng, nộp nhật ký khai thác cho BQL cảng cá.

Công tác truy xuất nguồn gốc hải sản là một trong những nội dung Hà Tĩnh đang gặp khó. Ảnh: Thanh Nga. — Công tác truy xuất nguồn gốc hải sản là một trong những nội dung Hà Tĩnh đang gặp khó. Ảnh: *Thanh Nga.*

“Chúng tôi mong Nhà nước tiếp tục đầu tư dự án nạo vét luồng vào cảng cá Thạch Kim để phát huy đồng bộ hiệu quả toàn bộ khu vực cảng”, anh Hiếu đề xuất.

Cần sớm thi công xây dựng cảng cá Kỳ Ninh

Để nâng cao năng lực hạ tầng nghề cá, ngày 18/2/2025, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) ban hành Quyết định số 754/QĐ-BNN-HTQT phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án Phát triển thủy sản bền vững tại Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, vay vốn WB.

Theo đó, cùng với 6 tỉnh gồm: Hải Phòng, Thái Bình, Thanh Hóa, Bình Định, Khánh Hòa, Kiên Giang, tỉnh Hà Tĩnh được hưởng lợi đầu tư xây dựng cảng cá Kỳ Ninh, phường Hải Ninh. Sơ bộ tổng mức đầu tư dự án tại 7 tỉnh là hơn 175 triệu USD (tương đương hơn 4.000 tỷ đồng).

Một phần nguyên nhân do 80% tàu cá của bà con là tàu nhỏ, ngư dân quen neo đậu tại vùng bãi ngang, không di chuyển về các cảng cá. Ảnh: Thanh Nga. — Một phần nguyên nhân do 80% tàu cá của bà con là tàu nhỏ, ngư dân quen neo đậu tại vùng bãi ngang, không di chuyển về các cảng cá. Ảnh: *Thanh Nga.*

“Hiện đã hết năm 2025 nhưng dự án vẫn chưa được triển khai xây dựng, điều này dẫn đến việc thực hiện truy xuất nguồn gốc, giám sát sản lượng đối với các tàu cá hoạt động tại khu vực Cửa Khẩu và vùng lân cận còn gặp nhiều khó khăn, bất cập. Chúng tôi rất mong Bộ quan tâm, triển khai thi công sớm dự án cảng cá Kỳ Ninh đảm bảo điều kiện theo yêu cầu của EC”, lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Tĩnh nhấn mạnh.

Trong chuyến kiểm tra tại cảng cá Thạch Kim mới đây, ông Hồ Huy Thành, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh một lần nữa nhấn mạnh và yêu cầu các sở, ngành, địa phương tiếp thu, tiếp tục triển khai nghiêm túc những nhiệm vụ trọng tâm theo chỉ đạo của Chính phủ; tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, huy động nguồn lực thực hiện đồng bộ các giải pháp, khắc phục triệt để những tồn tại, hạn chế trong công tác chống khai thác IUU.

Trong đó, việc tăng cường tuyên truyền phổ biến pháp luật cho ngư dân về hoạt động khai thác, bảo vệ nguồn lợi thủy sản phải làm thường xuyên, liên tục. Các lực lượng chức năng tiếp tục tuần tra, kiểm soát tàu cá trên biển, cửa lạch, bãi ngang, cảng cá; kiên quyết không cho tàu cá không đủ các thủ tục, giấy tờ, trang thiết bị đi khai thác, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm theo quy định. Đồng thời, tiếp tục xây dựng, tham mưu chương trình chuyển đổi nghề nghiệp, sinh kế người dân gắn với bảo tồn, nuôi trồng, khai thác, sử dụng bền vững nguồn lợi thủy sản tại địa phương.