Phát triển lâm nghiệp bền vững: Phát triển rừng gắn liền với hiệu quả công nghiệp chế biến gỗ

Qua quá trình triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu phát triển lâm nghiệp bền vững giai đoạn 2021–2025 được Chính phủ phê duyệt, đến nay việc phát triển rừng và nâng cao năng suất, chất lượng rừng đã có những bước tiến vượt bậc. Đây cũng là tiền đề để đưa việc khai thác, phát triển công nghiệp chế biến gỗtrở thành ngành hàng xuất khẩu chủ lực trong nhóm ngành hàng nông lâm thủy sản, đóng góp quan trọng đối với phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam…

Từ phát triển rừng và nâng cao năng suất, chất lượng rừng…

​Hiện nay, tỷ lệ che phủ rừng toàn quốc ở mức42,03%. Theo đó, diện tích khoanh nuôi xúc tiến tái sinh hàng năm bình quân 139 nghìn ha/năm, trong đó khoanh nuôi chuyển tiếp chiếm 80%. Đối với diện tích trồng rừng tập trung, ước thực hiện giai đoạn 2021-2025 đạt 258.000 ha/năm. Trong đó, trồng rừng đặc dụng, phòng hộ là 8 nghìn ha/năm, trồng rừng sản xuất là 250 nghìn ha/năm.

Rừng trồng, rừng sản xuất gỗ lớn có chứng chỉ quản lý rừng bền vững hợp tác, liên kết đầu tư giữa doanh nghiệp và chủ rừng mới tiếp tục được triển khai có hiệu quả. Ảnh CLN

Bên cạnh đó, đến nay việc trồng rừng gỗ lớn sản xuất khoảng 508 nghìn ha. Tổng diện tích rừng gỗ lớn, thâm canh của cả nước là 1.238,5 nghìn ha. Trong đó, rừng đặc dụng 95,2 nghìn ha, rừng phòng hộ 635,2 nghìn ha, rừng sản xuất 508 nghìn ha. Diện tích rừng trồng được chăm sóc: bình quân đạt 585 nghìn ha/năm.

Cùng với đó, ngành lâm nghiệp còn tổ chức triển khai hiệu quả Đề án trồng một tỷ cây xanh giai đoạn 2021- 2025 tại Quyết định số 524/QĐ-TTg ngày 1/4/2021 của Thủ tướng Chính phủ.

Hiện nay, tỷ lệ che phủ rừng toàn quốc ở mức 42,03%. Ảnh LN

Cùng với việc phát triển nâng tỷ lệ che phủ rừng toàn quốc thì năng suất, chất lượng rừng trồng cũng ngày càng được cải thiện, năng suất rừng bình quân khoảng 18 m3/ha/năm, đạt 90% so với kế hoạch. Tại các tỉnh vùng Bắc Trung bộ và duyên hải Nam Trung bộ, năng suất đạt 22 m3/ha/năm. Nhiều địa phương ápdụng biện pháp thâm canh cao và lập địa tốt, năng suất đạt từ 35-40 m3/ha/năm như Công ty lâm nghiệp Sông Hiếu, Công ty Lâm nghiệp Quy Nhơn.

BOX: Lũy kế đến hết năm 2025, tổng số chủ rừng là tổ chức đã xây dựng, phê duyệt phương án quản lý rừng bền vững trong cả nước đạt khoảng 62% về số lượng chủ rừng và 71% về diện tích (5,4/7,6 triệu ha). Lũy kế đến hết tháng 9 năm 2025, tổng diện tích rừng có chứng chỉ quản lý rừng bền vững ước đạt 682.500 ha, bằng 136% so với mục tiêu của Chương trình và mục tiêu của Chiến lược Phát triển Lâm nghiệp Việt Nam và gấp hơn 2 lần tổng diện tích rừng đạt chứng chỉ rừng ở giai đoạn 2016-2020.

​Ngành lâm nghiệp cũng đã tăng cường công tác quản lý giống, chất lượng giống, nhờ đó đến nay diện tích rừng trồng có kiểm soát và chứng nhận nguồn gốc lô cây con đạt trên 85%; hàng năm các địa phương đã chuẩn bị trên 1 tỷ cây giống/năm để phục vụ trồng rừng. Hiện 70 giống cây trồng để cung cấp cho sản xuất: 6 giống tràm lấy tinh dầu, 15 giống Bạch đàn lai, 22 giống Keo lai, 8 giống Keo lá tràm, 4 giống Keo tai tượng, 5 giống Chiêu liêu, 5 giống Thanh thất và 5 giống Mắc ca đã được công nhận.

Đưa ngành công nghiệp chế biến gỗ trở thành ngành hàng xuất khẩu chủ lực

Để phát triển rừng trồng phục vụ sản xuất, gắn liền với hiệu quả công nghiệp chế biến gỗ, hiện nay cả nước có khoảng trên 16 nghìn cơ sở chế biến gỗ và lâm sản quy mô hộ gia đình, 300 làng nghề làm đồ mộc truyền thống và 6.234 doanh nghiệp chế biến, thương mại gỗ và lâm sản. Trong đó, doanh nghiệp trong nước chiếm 82,8%, doanh nghiệp đầu tư nước ngoài - FDI chiếm 13,2%, doanh nghiệp tư nhân chiếm 95%, doanh nghiệp sản xuất sản phẩm gỗ chiếm 79,1%, chế biến lâm sản ngoài gỗ chiếm 7,4%, sản xuất ván nhân tạo chiếm 9,3%, dăm gỗ chiếm 3%, pallet chiếm 0,9% và viên nén gỗ 0,4%.

​​​​​

Sản xuất công nghiệp tận dụng được mọi thành phần của gỗ để tạo nên sản phẩm. Ảnh VGP

BOX: Ngành Lâm nghiệp tiếp tục thực hiện có hiệu quả chủ trương dừng khai thác chính gỗ từ rừng tự nhiên trên toàn quốc theo Chỉ thị số 13-CT/TW ngày 12/01/2017 của Ban Bí thư. Sản lượng khai thác gỗ rừng trồng tập trung giai đoạn 2021-2024 đạt bình quân trên 20,9 triệu m3/năm; ước thực hiện giai đoạn 2021-2025 đạt 21,6 triệu m3/năm. Sản lượng gỗ khai thác từ rừng trồng giai đoạn 2021-2025, gấp khoảng 1,3- 1,4 lần giai đoạn 2016-2020. Khai thác từ cây trồng phân tán, cây cao su tái canh: sản lượng gỗ khai thác đạt khoảng 8-10 triệu m3/năm.

Hiện nay, ngành công nghiệp chế biến gỗ trở thành ngành hàng xuất khẩu chủ lực trong nhóm ngành hàng nông lâm thủy sản, đóng góp quan trọng đối với phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam. Cụ thể, đến nay, Việt Nam đã xuất khẩu lâm sản sang gần 170 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó 5 thị trường chính là Hoa Kỳ, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản và EU đạt gần 15,2 tỷ USD, chiếm trên 87% tổng kim ngạch xuất khẩu.

Cùng với đó, trong nhóm ngành hàng nông lâm thủy sản việc triển khai thực hiện các chương trình phát triển lâm sản ngoài gỗ có giá trị cao như Chương trình phát triển Sâm Việt Nam đến năm 2030, định hướng đến năm 2045 theo Quyết định số 611/Q-TTg ngày 01/6/2023 của Thủ tướng; phát triển dược liệu dưới tán rừng theo Nghị định số 183/2025/NĐ-CP,... Cụ thể, diện tích cây lâm sản ngoài gỗ đạt khoảng 880 nghìn ha, bao gồm diện tích cây đặc sản như quế, hồi, sơn tra,... và tre nứa. Hiện nay, việc tiếp tục phát triển diện tích cây lâm sản ngoài gỗ, dược liệu dưới tán rừng như: sâm, thảo quả, sa nhân,... vẫn đang được tiếp tục đẩy mạnh.

Chính nhờ khai thác hiệu quả, hợp lý, bền vững đối với các loài lâm sản từ rừng tự nhiên theo quy chế quản lý rừng. Trong đó, hộ gia đình, cộng đồng dân cư được giao rừng, nhận khoán bảo vệ rừng được khai thác, thu nhặt lâm sản ngoài gỗ từ rừng đã góp phần nâng cao thu nhập, cải thiện sinh kế; đa dạng hóa các sản phẩm khai thác, thu nhặt từ rừng có giá trị như nhựa cây trám, mủ trôm,... đến khai thác hạt, quả như sấu, trẩu, sở,...hay khai thác sợi, lá như song mây, lá dong, lá nón,... và các sản phẩm từ vỏ, thu nhặt từ rừng khác như mật ong, nấm rừng, măng, phong lan, dược liệu từ rừng,... đã đưa lại hiệu quả kinh tế cao.

Nguồn: https://daibieunhandan.vn/phat-trien-lam-nghiep-ben-vung-phat-trien-rung-gan-lien-voi-hieu-qua-cong-nghiep-che-bien-go-10393789.html