[QUIZ] Trường Lưu học hiệu nổi tiếng của Hà Tĩnh được thành lập năm nào?
(Baohatinh.vn) - Trường Lưu học hiệu (ở làng Trường Lưu, xã Lai Thạch, huyện Thiên Lộc xưa, nay thuộc xã Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh) là ngôi trường nổi tiếng vào thế kỷ XVIII đến đầu thế kỷ XX, thu nhận và đào tạo hàng nghìn học trò từ khắp mọi miền đất nước.
Báo Hà Tĩnh•17/11/2025
Trường Lưu học hiệu được thành lập vào năm nào?
Giải thích
Trường Lưu học hiệu là trường học được lập vào năm 1732 tại làng Trường Lưu, xã Lai Thạch, huyện Thiên Lộc (nay thuộc xã Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh). Đến năm 1766, sau khi đi sứ trở về, Thám hoa Nguyễn Huy Oánh đã nâng cấp và đổi tên thành Trường học Phúc Giang. Đây là ngôi trường do dòng họ Nguyễn Huy sáng lập với mục đích giáo dục đạo đức và đào tạo học vấn phục vụ cho việc thi cử.
Trong suốt thời kỳ hoạt động, trường đã thu nhận và đào tạo hàng nghìn học trò ở nhiều lứa tuổi, trong đó có hơn 30 người đỗ tiến sĩ, cùng nhiều hương cống, cử nhân. Nhiều người trong số họ về sau là các nhà chính trị, hoạt động xã hội xuất sắc, các nhà văn hóa, nhà giáo nổi tiếng, có ảnh hưởng lớn đến quá trình phát triển của quê hương, đất nước. Đặc biệt, danh sĩ Ngô Thì Nhậm, một trong những học trò tiêu biểu của trường, về sau đã có công lớn giúp triều Tây Sơn đánh lui quân Thanh.
Bộ mộc bản Trường học Phúc Giang được khắc bằng loại gỗ nào?
Giải thích
Để phục vụ việc dạy học và mở mang tri thức cho giới nho sinh, gia đình Thám hoa Nguyễn Huy Oánh đã sản xuất bộ mộc bản đồ sộ với hơn 2.000 bản khắc. Đây là loại “sách” độc đáo, được hình thành tại làng Trường Lưu từ giữa thế kỷ XVIII đến đầu thế kỷ XX.
Mộc bản trường học Phúc Giang là những bản khắc bằng gỗ cây thị đực. Toàn bộ mộc bản được chế tác thủ công với kỹ thuật khắc âm bản tinh xảo. Chữ khắc thể hiện thư pháp đẹp đẽ, thanh thoát với nhiều dạng chữ. Mỗi mặt khắc trung bình 18–20 hàng chữ, chiều dài mỗi tấm gỗ mộc bản bằng kích cỡ trang giấy 30 cm, rộng 20 cm, dày 2 cm.
Nhờ được làm từ gỗ cây thị - loại gỗ có độ dai, mềm và bền cao - nên các mộc bản này vẫn được bảo tồn nguyên vẹn cho đến ngày nay, trở thành di sản quý báu. Trải qua nhiều biến cố, thăng trầm của lịch sử, hiện nay toàn bộ mộc bản chỉ còn gần 400 bản được lưu giữ và bảo quản tại nhà thờ dòng họ ở xã Trường Lưu và Bảo tàng Hà Tĩnh.
Bộ mộc bản Trường học Phúc Giang do bao nhiêu người biên soạn?
Giải thích
Bộ mộc bản trường học Phúc Giang được 5 danh nhân văn hóa dòng họ Nguyễn Huy biên soạn gồm Nguyễn Huy Tựu, Nguyễn Huy Oánh, Nguyễn Huy Cự, Nguyễn Huy Quýnh và Nguyễn Huy Tự. Ngoại trừ Nguyễn Huy Tựu thì những người còn lại đều là những danh sĩ từng giảng dạy tại Quốc Tử Giám.
Nội dung tư liệu mộc bản phong phú được chắt lọc từ tinh hoa Nho giáo, văn hóa giáo dục của khu vực, kết hợp nhuần nhuyễn với văn hóa bản địa, bổ sung nhiều tư liệu của Việt Nam, như phần lịch sử các triều đại Việt Nam từ thời Đinh đến thời Trần cùng với các nhận xét, đánh giá các vị vua.
Khi soạn sách giáo khoa, các soạn giả đã tham khảo 9 bộ sách của nhiều danh sĩ, các tác gia văn học, trong đó có 3 người từng đi sứ Trung Hoa là Nguyễn Tông Quai, Vũ Khâm Thận và Đỗ Huy Kỳ.
Nguyễn Huy Oánh đã lập quỹ học điền gồm bao nhiêu mẫu ruộng để hỗ trợ việc học?
Giải thích
Hoạt động dạy học, lập thư viện và xuất bản sách tại làng Trường Lưu nhận được sự ủng hộ nhiệt tình của chính quyền địa phương và Nhân dân. Với số lượng đông đảo học trò từ khắp mọi miền tìm đến Trường Lưu học tập, có thể thấy chính quyền sở tại đã phối hợp chặt chẽ với các gia đình, dòng họ trong việc sắp xếp nơi ăn ở và tổ chức học hành cho họ.
Nguyễn Huy Oánh còn lập quỹ “học điền” với hơn 20 mẫu ruộng, phần lớn được dùng để hỗ trợ học trò có hoàn cảnh khó khăn, qua đó khuyến khích và gìn giữ truyền thống hiếu học, tiếp tục truyền ngọn lửa tri thức cho các thế hệ sau.
Mộc bản trường học Phúc Giang chính thức được UNESCO công nhận là di sản tư liệu ký ức thế giới vào năm nào?
Giải thích
Mộc bản trường học Phúc Giang (còn gọi là mộc bản Trường Lưu) được công nhận là di sản tư liệu ký ức thế giới tại Hội nghị toàn thể lần thứ 7 của Ủy ban Chương trình ký ức Thế giới Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương (MOWCAP) tổ chức tại TP Huế từ ngày 18 - 21/5/2016.
Vượt khỏi khuôn khổ của một dòng họ, hệ thống văn bản của mộc bản Trường Lưu được đánh giá là có tính giáo dục cao, chứa đựng nhiều thông tin phong phú, đa dạng, có nhiều vấn đề liên quan đến giá trị lịch sử, văn hóa cổ của dân tộc.
Bình luận (0)