Quy định thời gian doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán phù hợp hơn

Đó là đề xuất của một số đại biểu Quốc hội tại Tổ 16 (gồm các Đoàn ĐBQH thành phố Đà Nẵng, tỉnh Tuyên Quang, Cao Bằng) về dự án Luật Phá sản (sửa đổi).

Phải lấy ý kiến doanh nghiệp, hợp tác xã khi thu hồi tài sản

Các ĐBQH tại Tổ 16 tán thành xây dựng dự án Luật Phá sản (sửa đổi) để khắc phục các vướng mắc hiện hành, giúp rút ngắn thời gian xử lý các thủ tục pháp lý để phá sản, qua đó cải thiện môi trường kinh doanh; đồng thời, ghi nhận dự thảo Luật đã bổ sung những nội dung quan trọng để thực hiện mục tiêu đề ra.

20251023-t16-1(1).jpg — Các ĐBQH tại Tổ 16 thảo luận về dự thảo Luật Phá sản (sửa đổi)

ĐBQH Nguyễn Việt Hà (Tuyên Quang) cho rằng, việc dự thảo Luật bổ sung các thủ tục để phục hồi kinh doanh của doanh nghiệp, hợp tác xã sẽ tạo bước đệm giúp các pháp nhân còn năng lực có thể phục hồi, tránh rơi trường hợp bị phá sản. Đặc biệt, việc dự thảo Luật quy định quy chế, chính sách hỗ trợ của Nhà nước như về lệ phí, tạm ứng chi phí phục hồi, thứ tự ưu tiên thanh toán… sẽ tạo cơ sở pháp lý tốt cho thực hiện phục hồi kinh doanh.

20251023-t16-3(1).jpg — ĐBQH Nguyễn Việt Hà (Tuyên Quang) phát biểu tại Tổ

Đối với quy định về thủ tục phá sản, đại biểu cũng nhận thấy, dự thảo Luật có những sửa đổi, bổ sung giúp giải quyết nhiều vướng mắc, đặc biệt là vướng mắc liên quan đến xử lý tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã trong quá trình xử lý tài sản – là vướng mắc tồn tại trong nhiều năm qua.

“Các sửa đổi, bổ sung này của dự thảo Luật sẽ giúp rút ngắn thời gian xử lý và bảo đảm giữ giá trị tối đa cho tài sản của doanh nghiệp và hợp tác xã”, đại biểu Nguyễn Việt Hà nhấn mạnh.

Về nhiệm vụ của quản tài viên, doanh nghiệp quản lý, thanh lý tài sản, đại biểu Nguyễn Việt Hà đề nghị, tại điểm c, Khoản 1 Điều 10 cần bổ sung nhiệm vụ là trách nhiệm cập nhật tài sản của doanh nghiệp. Dự thảo Luật hiện mới quy định trách nhiệm bổ sung danh sách chủ nợ và người mắc nợ. Tuy nhiên, diễn biến về phục hồi hay tiến hành phá sản cho thấy, tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã sẽ có biến động, đòi hỏi quản tài viên phải cập nhật nội dung này. Đại biểu cũng lưu ý, đây là nội dung rất quan trọng trong việc xử lý thủ tục phá sản.

Tại điểm h, Khoản 2 Điều 10 của dự thảo Luật cũng bổ sung thêm nhiệm vụ quản tài viên, doanh nghiệp quản lý, thanh lý tài sản được đại diện cho doanh nghiệp, hợp tác xã trong giải quyết tranh chấp liên quan đến doanh nghiệp hoặc hợp tác xã và trong việc thu hồi tài sản.

Đại biểu Nguyễn Việt Hà đề nghị xem lại nội dung này vì theo luật hiện hành thì quản tài viên và doanh nghiệp quản lý, thanh lý tài sản chỉ đại diện khi mà doanh nghiệp và hợp tác xã không có người đại diện theo pháp luật.

“Nếu dự thảo Luật giữ quy định này phải có ý kiến của doanh nghiệp và hợp tác xã thì mới được đại diện. Bởi, điều này liên quan rất nhiều đến quyền lợi của doanh nghiệp và hợp tác xã trong quá trình thực hiện thủ tục phục hồi và xử lý phá sản”, đại biểu nhấn mạnh.

20251023-t16-7(1).jpg — ĐBQH Vương Thị Hương (Tuyên Quang) phát biểu tại Tổ

Cũng quan tâm đến nội dung này, ĐBQH Vương Thị Hương (Tuyên Quang) nhận thấy, các quy định tại điểm g khoản 1 và tại điểm c, khoản 2 của Điều 10 đã thể hiện rõ mục tiêu quản lý, bảo vệ tài sản doanh nghiệp, hợp tác xã trong quá trình phục hồi và phá sản.

Tuy nhiên, việc giao toàn bộ trách nhiệm “ngăn chặn việc bán, chuyển giao hoặc tẩu tán tài sản” cho quản tài viên, theo đại biểu, là chưa bảo đảm tính khả thi, vì quản tài viên không có thẩm quyền hành chính hoặc quyền cưỡng chế, trong khi thiếu cơ chế phối hợp bắt buộc với các cơ quan có thẩm quyền như Tòa án, Viện kiểm sát, cơ quan thi hành án dân sự, công an hoặc chính quyền địa phương.

Thực tiễn cho thấy, trong nhiều vụ việc phá sản, việc tẩu tán tài sản diễn ra trước hoặc ngay khi Tòa án thụ lý, khiến Quản tài viên không thể kịp thời ngăn chặn dù có trách nhiệm theo luật định.

Do đó, đại biểu đề nghị nghiên cứu bổ sung quy định rõ cơ chế phối hợp và trách nhiệm hỗ trợ giữa quản tài viên với các cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong việc ngăn chặn, bảo quản và thu hồi tài sản.

Đồng thời, nghiên cứu trao cho quản tài viên quyền yêu cầu Thẩm phán, Kiểm sát viên, Chấp hành viên áp dụng các biện pháp ngăn chặn việc bán, chuyển giao hoặc tẩu tán tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã trong quá trình giải quyết thủ tục phá sản.

“Bổ sung cơ chế này sẽ nâng cao tính khả thi và hiệu quả trong công tác quản lý, bảo quản, thu hồi và xử lý tài sản, hạn chế thất thoát tài sản, đồng thời bảo đảm quyền lợi hợp pháp của các chủ nợ và tính nghiêm minh của pháp luật”, đại biểu Vương Thị Hương nhấn mạnh.

Đánh giá hiệu quả kinh tế và quản lý Nhà nước khi bổ sung thủ tục phục hồi

ĐBQH Nguyễn Văn Quảng (Đà Nẵng) đề nghị cần đánh giá hiệu quả kinh tế và quản lý Nhà nước đối với việc bổ sung thủ tục phục hồi vào dự thảo Luật Phá sản (sửa đổi). Bởi, dù thủ tục phục hồi rất có ý nghĩa nhưng những doanh nghiệp, hợp tác xã đến mức các chủ nợ yêu cầu tiến hành phá sản sẽ khó tiến hành trả nợ hay thực hiện phục hồi.

20251023-t16-4(1).jpg — ĐBQH Nguyễn Văn Quảng (Đà Nẵng) phát biểu tại Tổ

“Thời gian thực hiện phá sản hiện nay kéo dài từ 18 đến 24 tháng, có những vụ kéo dài đến 3, 4 năm. Nếu không áp dụng những trình tự, thủ tục đặc biệt thì hiệu quả giải quyết vụ phá sản sẽ khó đạt được”.

Từ thực tế trên, đại biểu Nguyễn Văn Quảng cho rằng, cần tiếp tục rà soát những vướng mắc, khó khăn khiến thời gian tiến hành phá sản doanh nghiệp ở nước ta kéo dài; chú ý tách bạch kinh phí thực hiện phục hồi, phá sản, kinh phí bảo đảm hoạt động của doanh nghiệp trong thực hiện thủ tục phá sản, đặc biệt là kinh phí duy tu, bảo dưỡng để bảo đảm giữ giá trị tài sản…

20251023-t16-9(1).jpg — ĐBQH Phạm Thúy Chinh (Tuyên Quang) phát biểu tại Tổ

ĐBQH Phạm Thúy Chinh (Tuyên Quang) cũng lưu ý, hiện nay hầu hết doanh nghiệp ở nước ta lựa chọn dừng hoạt động mà không lựa chọn thực hiện thủ tục phá sản. Tình trạng này xảy ra có nhiều nguyên nhân. Do đó, dự thảo Luật cần đơn giản hóa nhất thủ tục hành chính và tạo thuận lợi nhất trong thực hiện phá sản.

Về thời gian để xác định doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán, ĐBQH Bế Minh Đức (Cao Bằng) cho rằng, 6 tháng là thời gian đủ dài giúp doanh nghiệp có thêm thời gian để phục hồi hoặc bổ sung nguồn tài chính để tránh phá sản khi chỉ là khó khăn tạm thời.

Tại khoản 2, Điều 5 của dự thảo Luật cũng quy định doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán khi không thực hiện nghĩa vụ thanh toán khoản nợ sau thời hạn 6 tháng kể từ ngày đến hạn thanh toán.

Be Minh Duc — ĐBQH Bế Minh Đức (Cao Bằng) phát biểu tại Tổ

Tuy nhiên, theo đại biểu, thời gian xác định mất khả năng thanh toán của doanh nghiệp, hợp tác xã như quy định tại dự thảo Luật còn dài, làm chậm việc thực hiện các thủ tục phá sản, gây kéo dài nợ xấu, có thể ảnh hưởng đến quyền lợi của chủ nợ vì tài sản giảm giá, mất cơ hội thu hồi tài sản cao hơn.

Đồng thời, cũng có thể ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động (như thu nhập hay là cơ hội tìm được việc làm mới) trong thời gian doanh nghiệp, hợp tác xã hoạt động không hiệu quả.

Bên cạnh đó, quy định thời gian xác định mất khả năng thanh toán dài cũng tiềm ẩn nguy cơ bị lợi dụng để trục lợi, vì doanh nghiệp, hợp tác xã có thể lợi dụng để trì hoãn nghĩa vụ trả nợ, phá sản để né tránh trách nhiệm với chủ nợ.

Do đó, đại biểu Bế Minh Đức đề nghị xem xét lại thời gian để xác định doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán để cho phù hợp hơn.

Nguồn: https://daibieunhandan.vn/quy-dinh-thoi-gian-doanh-nghiep-hop-tac-xa-mat-kha-nang-thanh-toan-phu-hop-hon-10392569.html