Ra mắt bộ sách tập hợp những ghi chép về Việt Nam hồi đầu thế kỷ 20

“Việt Nam: Những tiếng vọng từ quá khứ” là một hợp tuyển phong phú gồm các văn bản lịch sử, khảo cứu, ký sự và tiểu luận về Việt Nam của các học giả Pháp và Việt Nam trong thời kỳ thuộc địa Pháp, khi nước ta đang chuyển mình giữa truyền thống và hiện đại, giữa lòng tự tôn văn hóa và ách cai trị thực dân.

Ngay từ những trang đầu, bài “Lược ghi của một lữ khách” của học giả Brieux - Viện sĩ Hàn lâm Pháp, mở ra bằng những quan sát chân thực và sắc sảo về mối quan hệ giữa mẫu quốc và thuộc địa. Brieux thẳng thắn phê phán sự ngạo mạn của nền văn minh Pháp, đồng thời bày tỏ sự trân trọng đối với vẻ tao nhã, lễ độ và đạo lý xã hội cổ truyền của người An Nam như những tiếng vọng xa xăm từ một nền văn hóa bền bỉ trước sóng gió chính trị.

Tiếp nối là các khảo cứu chuyên sâu của Léopold Cadière, Paul Pelliot và Phạm Quỳnh về di sản sử học, tín ngưỡng và văn hóa Việt Nam cho thấy sự phong phú, bền vững nhưng cũng mong manh của di sản chữ nghĩa ở một quốc gia nhiệt đới thường xuyên đối mặt với chiến tranh, khí hậu khắc nghiệt và sự đứt gãy về quyền lực.

Một điểm nổi bật khác của cuốn sách là tinh thần tự phê bình hiếm thấy của các học giả Pháp. Trong khi phần lớn văn bản đương thời vẫn ca ngợi “sứ mệnh khai hóa”. Điều này cho thấy một cách tiếp cận khác: nhân bản hơn, chừng mực hơn, và có ý thức phản tỉnh.

Cuốn sách bao gồm những thông tin, kiến thức đa dạng từ từ các học giả khảo cứu, trí thức bản địa đến những lữ khách phương xa, với những tiếng nói khác nhau, đôi khi đối lập, nhưng cùng góp phần tái hiện chân thực một giai đoạn lịch sử phức tạp và nhiều tầng lớp.

Nội dung sách cũng rất phong phú với sử liệu, nghiên cứu và ghi chép về tín ngưỡng, tôn giáo ở một số vùng, phong tục, giáo dục, nghệ thuật, chính trị, xã hội, giảng dạy nghệ thuật, nghệ sĩ, các ghi chép về triều đình…

Bìa sách là hình ảnh của kỳ thi Hương ở Nam Định năm 1894 (trường Hà Nam), của Thư viện Quốc gia Pháp. Sách thuộc Tủ sách Lịch sử Việt Nam của Omega Plus.

THUẬN DUY

Nguồn: https://nhandan.vn/ra-mat-bo-sach-tap-hop-nhung-ghi-chep-ve-viet-nam-hoi-dau-the-ky-20-post927149.html