Sôi nổi các hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong nhà trường

Ngày hội STEM - Giao lưu tiếng Anh tại Trường Tiểu học Nghĩa Lâm (Nghĩa Hưng).

Mỗi dịp tết đến xuân về, Trường Mầm non Mỹ Trung (thành phố Nam Định) lại rộn ràng tổ chức các hoạt động trải nghiệm đón tết cổ truyền của dân tộc. Không gian phiên chợ quê với những gian hàng văn hóa ẩm thực đã được nhà trường tái hiện, trong đó, nhiều hoạt động mang đậm bản sắc văn hóa ngày tết cổ truyền của dân tộc như: Gói bánh chưng, viết thư pháp, câu đối đỏ, hội chợ tết, chương trình văn nghệ mừng xuân, trò chơi dân gian, tặng quà học sinh nghèo vượt khó vươn lên học giỏi... Trong hoạt động gói bánh chưng, học sinh được tham gia trực tiếp vào quá trình chuẩn bị nguyên liệu, gói bánh, luộc bánh... giúp các em hiểu rõ hơn về ý nghĩa của bánh chưng trong văn hóa ẩm thực và tinh thần của người Việt. Hội chợ tết gồm các gian hàng bán đồ ăn, sản phẩm handmade do các học sinh tự làm giúp các em học tập, rèn luyện các kỹ năng cần thiết trong đời sống sinh hoạt, làm quen với việc nhà, tìm hiểu các phong tục tập quán... Các em cũng được tham gia biểu diễn các tiết mục ca múa nhạc; các trò chơi dân gian như bịt mắt bắt vịt, nhảy dây, bước chân đoàn kết... vừa giúp hiểu thêm về văn hóa dân gian, gắn kết học sinh với bạn bè, thầy cô, gia đình và có những giây phút thư giãn vui vẻ. Cô Đào Thị Tám, Hiệu trưởng Trường Mầm non Mỹ Trung cho biết: “Không chỉ được trải nghiệm không khí tết cổ truyền dân tộc, trong hoạt động này nhà trường giáo dục các con giúp đỡ cho các bạn có hoàn cảnh khó khăn, gieo tình yêu thương ý nghĩa hơn trong ngày tết”.

Tại Trường Tiểu học Nghĩa Lâm (Nghĩa Hưng), chuỗi hoạt động “Ngày hội STEM - Giao lưu tiếng Anh” được tổ chức nhằm tạo điều kiện cho học sinh trải nghiệm sáng tạo để phát triển năng lực bản thân, đề cao tinh thần hợp tác và rèn luyện kỹ năng sống. Với quan điểm STEM không giới hạn ý tưởng, hầu hết các sản phẩm đều thuộc các chủ đề gần gũi, cần thiết để các em dễ dàng tiếp cận như: Chủ đề bảo vệ môi trường, em yêu thích sáng tạo khoa học… Tất cả các chủ đề đều được lên kế hoạch chuẩn bị cụ thể, chi tiết và có sự giám sát chặt chẽ của giáo viên để các em có thể tiếp thu một cách tối đa, đồng thời thể hiện sự kết hợp liên môn trong giảng dạy, gắn liền với thực tiễn cuộc sống. Đối với học sinh khối lớp 1, các em sử dụng nguyên liệu gần gũi như giấy, bìa, vỏ hộp, một số loại hạt… tạo ra sản phẩn vô cùng sáng tạo, độc đáo thu hút được sự chú ý của phụ huynh như: Bộ đồ dùng gấp quần áo, khay học 10, mô hình giao thông, mô hình cây… Ở khối lớp 2, với các nguyên vật liệu tái chế từ đồ nhựa phế thải, bìa vỏ hộp tạo nên các sản phẩm ý nghĩa như: Ngôi nhà học phép nhân, thùng rác thông minh, mô hình ô tô, máy bay, dụng cụ tiện ích... Khối lớp 3, sử dụng các vật liệu từ rác thải nhựa như bìa hộp, giấy màu... đã tạo nên sản phẩm bắt mắt như: đồng hồ tiện ích, ngôi nhà hạnh phúc, dụng cụ nhà bếp, giỏ hoa, túi đựng đồ. Học sinh khối lớp 4 với mô hình ngôi nhà ứng dụng trong các bài học về góc, đường thẳng song song - vuông góc; mô hình động vòng tuần hoàn của nước với nguyên lý dễ hiểu hơi nước trong ao hồ sông suối bay lên tạo thành mây, mây tạo thành mưa, các sản phẩm gần gũi ứng dụng trong các bài học như: bình giữ nhiệt, cánh diều, khung ảnh… Học sinh khối 5 với các sản phẩm tiêu biểu như: guồng quay sức nước, bộ nhạc cụ, mô hình điện... được tạo ra từ giấy, bìa chai nhựa, keo, nến đã được tái chế thành các mô hình rất nghệ thuật. Thông qua các bài học khoa học sử dụng năng lượng gió, năng lượng nước chảy, tiết kiệm điện, được học sinh vận dụng sáng tạo thuyết trình và vận hành cùng với tính ứng dụng của sản phẩm, các lớp để lại ấn tượng sâu sắc đến mọi người. Lấy ý tưởng từ việc sáng tạo bởi đam mê, khối Mỹ thuật và Tin học đã mang đến sản phẩm công nghệ như: Rô-bốt thông minh, tivi, hộp cảm ứng… Tiếp tục chuỗi hoạt động trải nghiệm là phần giao lưu tiếng Anh với các hoạt động diễn ra lý thú, hấp dẫn học sinh tham gia. Đây chính là sân chơi bổ ích góp phần giúp các em xóa bỏ rào cản sợ học tiếng Anh, thêm yêu môn học và phát huy sự tự tin của bản thân.

Theo Chương trình giáo dục phổ thông mới, hoạt động trải nghiệm ở cấp tiểu học và hoạt động hướng nghiệp ở cấp THCS, THPT là nội dung giáo dục bắt buộc được thực hiện từ lớp 1 đến lớp 12. Các hoạt động này được tiến hành song song với hoạt động dạy học trong nhà trường. Hoạt động này diễn ra khá phong phú, đa dạng dưới nhiều hình khác nhau, giúp học sinh rèn luyện kỹ năng sống, phát huy sáng tạo trong học tập và sinh hoạt hàng ngày. Cùng với đổi mới phương pháp dạy và học, ngày càng có nhiều trường học thường xuyên tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo, thiết thực, ý nghĩa, giúp học sinh “học mà chơi, chơi mà học”. Học sinh ở các bậc học được tham gia đa dạng các hoạt động trải nghiệm như: Tham quan, dã ngoại tại các địa điểm có giá trị lịch sử, văn hóa, giáo dục; giáo dục các kỹ năng sống; các hoạt động trải nghiệm thực tế, hoạt động xã hội, lao động công ích; giáo dục các kỹ năng tự vệ, kỹ năng sinh tồn, kỹ năng mềm… Thông qua các hoạt động thực hành, việc làm cụ thể, học sinh phát huy vai trò chủ thể, tính tích cực, chủ động, tự giác và sáng tạo. Các em được tham gia vào tất cả các khâu của quá trình hoạt động từ thiết kế, chuẩn bị, thực hiện và đánh giá kết quả.

Đối với bậc mầm non, nhiều trường đã đổi mới trong phương pháp và mục tiêu giáo dục, tăng cường các hoạt động giáo dục thông qua hình thức trải nghiệm. Không chỉ bó hẹp trong khuôn viên nhà trường, nhiều trường đã tổ chức cho các con trải nghiệm tại một số địa điểm, địa danh lịch sử. Qua đó giúp trẻ lĩnh hội kiến thức, kỹ năng và hình thành thái độ đối với sự vật, hiện tượng và mọi người xung quanh. Trong đó riêng chủ đề “Quê hương - Đất nước”, nhiều trường mầm non ở nông thôn đã giúp trẻ thỏa sức được tìm tòi, khám phá, trải nghiệm trên cánh đồng quê hương mình, đi tham quan các con đường làng, các ngõ xóm… ; tìm hiểu nghề nghiệp của các chú bộ đội qua trò chơi, hoạt động ngoài trời; tổ chức các tiết mục múa hát, thăm viếng nghĩa trang liệt sĩ, bảo tàng lịch sử nhân kỷ niệm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam 22/12. Những hoạt động này không chỉ giúp trẻ tiếp nhận kiến thức, rèn luyện kỹ năng mà còn hình thành tình cảm, thái độ tích cực với cộng đồng và lịch sử dân tộc. Qua đó giúp trẻ được bày tỏ cảm xúc, tình cảm biết ơn các anh hùng liệt sĩ và cố gắng chăm ngoan học giỏi nghe lời ông bà, cha mẹ, cô giáo…

Thực hiện chỉ đạo của Sở GD và ĐT về tăng cường các hoạt động trải nghiệm gắn học tập với thực tiễn, các nhà trường từ cấp mầm non đến THPT đã và đang tích cực thực hiện nhiều chuyên đề học tập dưới dạng hoạt động trải nghiệm sáng tạo. Đây được coi là chìa khóa thực hiện việc học đi đôi với hành, học qua làm, học giải quyết các vấn đề thực tiễn trong cuộc sống ngay trong lớp, trong trường. Phương pháp dạy học này cũng góp phần phát triển năng lực thực tiễn, nhân cách và phát huy tiềm năng sáng tạo của từng học sinh, góp phần thúc đẩy mạnh mẽ phong trào đổi mới phương pháp dạy học, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.

Bài và ảnh: Hồng Minh

Nguồn: https://baonamdinh.vn/xa-hoi/202505/soi-noi-cac-hoat-dongtrai-nghiem-sang-tao-trong-nha-truong-f613b2e/