Sức mạnh mềm là năng lực nội sinh và căn cước phát triển quốc gia

Bà Tôn Nữ Thị Ninh, Chủ tịch Quỹ Hòa bình và Phát triển TP Hồ Chí Minh nhấn mạnh sức mạnh mềm đóng vai trò quan trọng trong phát triển quốc gia. (Ảnh: Lê Giang)

Việt Nam không chỉ là tên một cuộc chiến

Ngày 13/11, Quỹ Hòa bình và Phát triển TP Hồ Chí Minh tổ chức Diễn đàn Thời khắc Việt 2025 với chủ đề “Sức mạnh mềm Việt Nam: Lợi thế - Thách thức - Triển vọng” tại Bệnh viện Quân y 175 (TP Hồ Chí Minh).

Sự kiện này đã mở ra một không gian đối thoại đa chiều, quy tụ giới học giả, chuyên gia, doanh nhân, nghệ sĩ và thế hệ trẻ, nhằm cùng nhau xác định ý nghĩa, nhận diện, phân tích và đề xuất những phương hướng xây dựng sức mạnh mềm – yếu tố then chốt trong thương hiệu và vị thế quốc gia Việt Nam trên trường quốc tế.

Diễn đàn được đánh giá là kịp thời, đúng thời điểm và có ý nghĩa thiết thực trong bối cảnh toàn cầu đang trải qua những thay đổi mang tính thời đại.

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, bà Tôn Nữ Thị Ninh, Chủ tịch Quỹ Hòa bình và Phát triển TP Hồ Chí Minh cho biết: Sức mạnh mềm đóng vai trò quan trọng trong phát triển quốc gia. Đó là văn hóa, giá trị, con người và những câu chuyện có sức lan tỏa. Sức mạnh mềm ngày càng trở nên cấp thiết, trong bối cảnh thế giới đang trải qua những biến động phức tạp.

“Diễn đàn lần này hướng tới tìm kiếm những đề xuất thực tiễn, có thể đóng góp vào hoạch định chính sách phát triển đất nước, lan tỏa hình ảnh đất nước Việt Nam nhân văn, sáng tạo và phát triển bền vững”, bà Tôn Nữ Thị Ninh nhấn mạnh.

Bà Tôn Nữ Thị Ninh khẳng định: “Việt Nam không chỉ là tên của một cuộc chiến, mà là tên của một đất nước, một dân tộc độc lập, tự do, khát vọng vươn lên và phát triển, vì phát triển và hạnh phúc”.

Trong bối cảnh đó, bà Tôn Nữ Thị Ninh kêu gọi: "Đây phải là một chủ trương tổng thể, toàn bộ, đồng bộ với cả trọng tâm của Nhà nước, được xã hội hưởng ứng và quy tụ các thành phần và hoạt động khác nhau chủ động tham gia triển khai có hiệu quả".

Tại Diễn đàn, chia sẻ từ góc độ đối ngoại, bà Lê Thị Hồng Vân – Cục trưởng Cục Ngoại vụ và Ngoại giao văn hóa, Bộ Ngoại giao đánh giá thế giới đang trải qua những thay đổi mang tính thời đại và đặt ra yêu cầu cấp thiết về vị thế quốc gia trong một trật tự thế giới mới đa cực đang định hình.

Bà Hồng Vân khẳng định, việc phát huy sức mạnh mềm để đóng góp cho sức mạnh tổng hợp của quốc gia đang được đặt ra đặc biệt quan trọng.

Bà Lê Thị Hồng Vân, Cục trưởng Cục Ngoại vụ & Ngoại giao văn hóa, Bộ Ngoại giao phát biểu tại Diễn đàn. (Ảnh: Lê Giang)

"Đây là một diễn đàn đúng thời điểm, có ý nghĩa rất là quan trọng, vừa chiến lược, vừa cấp bách và cũng rất phù hợp với sự quan tâm hiện nay. Làm sao có những chia sẻ, những đóng góp chung của tất cả, từ doanh nghiệp, giới nghệ sĩ, trí thức, truyền thông, từ mọi người dân Việt Nam... để thực sự huy động được sức mạnh văn hóa, tinh thần và trí tuệ của người Việt trong một nhiệm vụ rất quan trọng trong kỷ nguyên mới", bà Hồng Vân chia sẻ.

Theo bà Hồng Vân, một tài sản vô giá thuộc sức mạnh mềm mà hiếm dân tộc nào có được, chính là truyền thống yêu nước, tinh thần đoàn kết, với sức mạnh nhân văn, hòa hiếu và sức sống nội tại của nền văn hiến ngàn đời. Bà cũng nhấn mạnh rằng sức mạnh mềm là căn cước phát triển quốc gia và là năng lực nội sinh.

Văn hóa - Nền tảng của bản sắc và khác biệt

Tại Diễn đàn, ban tổ chức công bố danh sách bổ sung bản ghép 30 gương mặt tỏa sáng và truyền cảm hứng trên nhiều lĩnh vực như: Võ sĩ Nguyễn Trần Duy Nhất, ca sĩ Hà Anh Tuấn, Nghệ sĩ nhân dân Bùi Công Duy, kỳ thủ Lại Lý Huynh... Đây là các gương mặt tiêu biểu đã góp phần đưa hình ảnh Việt Nam ra thế giới, cũng như lập nên nhiều thành tích tiêu biểu, xuất sắc.

Tham luận của các chuyên gia tại diễn đàn cho rằng, sức mạnh mềm của một quốc gia là năng lực tạo ra sự ảnh hưởng thông qua sự hấp dẫn về văn hóa, hệ giá trị và niềm tin.

Các diễn giả thảo luận mở về chủ đề: Sức mạnh mềm Việt Nam. (Ảnh: Lê Giang)

Ông Kunio Takahashi, Phó Chủ tịch Viện Chiến lược Quốc tế, Viện Nghiên cứu Nhật Bản cho rằng “sức mạnh mềm” là khả năng thu phục thay vì cưỡng ép.

Ông dẫn ví dụ: “Anime (hoạt hình Nhật Bản) và manga (truyện tranh Nhật Bản) là biểu tượng rõ nét cho sức mạnh mềm của Nhật Bản. Nhiều người nước ngoài biết đến, yêu thích văn hóa Nhật qua phim hoạt hình, truyện tranh và từ đó học tiếng Nhật, du lịch đến những ‘thánh địa manga’”.

Theo ông Kunio Takahashi, ngay cả chính phủ Nhật Bản ban đầu cũng không lường hết tầm ảnh hưởng của manga – ngành công nghiệp nay mang lại doanh thu 19,8 tỉ USD toàn cầu (2023, theo Parrot Analytics và Hiệp hội Hoạt hình Nhật Bản).

Từ góc nhìn châu Âu, ông Adam Koulaksezian, Giám đốc Phòng Thương mại và Công nghiệp Pháp tại Việt Nam (CCIFV) cho rằng: “Nếu có câu hỏi: Sức mạnh mềm đối với ông, một người Pháp, là gì?” Tôi sẽ trả lời rằng: Sức mạnh mềm là khả năng truyền cảm hứng thay vì áp đặt. Ông cho rằng ảnh hưởng của Pháp đến từ văn hóa, giáo dục, ngoại giao và sáng tạo – chứ không chỉ dựa vào quyền lực hay quy mô.

Tại Diễn đàn, từ các trường hợp quốc tế, nhiều chuyên gia cho rằng quá trình kiến tạo sức mạnh mềm đòi hỏi chiến lược dài hạn, sự kiên trì và khả năng kết nối giữa chính sách, sáng tạo văn hóa, truyền thông và công nghiệp nội dung. Việt Nam có thể tham khảo các mô hình này khi bước vào giai đoạn mới trong xây dựng thương hiệu quốc gia.

Với Việt Nam, sức mạnh mềm được vun đắp từ truyền thống yêu nước, nghĩa tình, tinh thần hòa hiếu dân tộc, tinh thần cần cù, sáng tạo, bản sắc văn hóa...

Nhiều chuyên gia cho rằng, văn hóa - nền tảng của bản sắc và sự khác biệt là yếu tố cốt lõi để nâng tầm sức mạnh mềm Việt Nam. Cùng với đó, kinh tế sáng tạo, nguồn nhân lực chất lượng cao và đổi mới công nghệ là các yếu tố giúp chuyển hóa giá trị văn hóa thành sức hút thực tế.

Theo các chuyên gia, đầu tư cho sức mạnh mềm không chỉ là câu chuyện văn hóa, mà còn là chiến lược phát triển kinh tế dài hạn. Việt Nam cần cơ chế chính sách khuyến khích các ngành công nghiệp sáng tạo, giáo dục và ngoại giao văn hóa để nâng tầm vị thế quốc gia.

Diễn đàn Thời khắc Việt là sáng kiến phi lợi nhuận nhằm kết nối người Việt trong và ngoài nước, khuyến khích giao lưu hai chiều và chia sẻ những câu chuyện thành công – đặc biệt từ thế hệ trẻ. Diễn đàn Thời khắc Việt 2025 kỳ vọng góp phần nhận diện bản sắc Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu hóa, lan tỏa hình ảnh một Việt Nam hiện đại, nhân văn, sáng tạo và phát triển bền vững.

Nguồn: https://baoquocte.vn/suc-manh-mem-la-nang-luc-noi-sinh-va-can-cuoc-phat-trien-quoc-gia-334354.html