Góp ý dự thảo văn kiện Đại hội XIV của Đảng: Chuyển đổi số là cuộc cách mạng của con người, dữ liệu và niềm tin xã hội

Chuyển đổi số không chỉ là quá trình ứng dụng công nghệ, mà là một cuộc cách mạng toàn diện về phương thức lãnh đạo, quản trị và phục vụ nhân dân, nơi con người được đặt làm trung tâm, dữ liệu trở thành nền tảng và niềm tin xã hội là điều kiện tiên quyết.

Góp ý dự thảo văn kiện Đại hội XIV của Đảng, Thượng úy Hoàng Khắc Hiếu, Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu, Gương mặt trẻ toàn quân năm 2024 (công tác tại Tổng công ty Giải pháp Doanh nghiệp Viettel), bày tỏ sự thống nhất và đánh giá cao tinh thần, tầm nhìn của dự thảo văn kiện. Đây là một văn kiện thể hiện rõ tư duy chiến lược, sự kết hợp hài hòa giữa lý luận và thực tiễn, giữa khát vọng dân tộc và sức mạnh thời đại.

Từ góc nhìn của người trẻ, đang làm việc trong lĩnh vực công nghệ và chuyển đổi số, trực tiếp tham gia hiện thực hóa các chủ trương lớn của Đảng bằng hành động và sản phẩm cụ thể, chàng kỹ sư trẻ đã đưa ra nhiều đề xuất tâm huyết, góp phần làm phong phú thêm các giải pháp thực tiễn, hướng tới mục tiêu phát triển nhanh, bền vững và sáng tạo của đất nước.

Thượng úy Hoàng Khắc Hiếu, Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu, Gương mặt trẻ toàn quân năm 2024, hiện công tác tại Tổng công ty Giải pháp Doanh nghiệp Viettel.

 

Phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo

Thượng uý Hoàng Khắc Hiếu cho biết, thế giới hiện nay đang bước vào một giai đoạn chuyển đổi chưa từng có trong lịch sử nhân loại. Sức mạnh của các quốc gia không còn chỉ được đo bằng tài nguyên thiên nhiên, mà bằng năng lực sáng tạo, khả năng làm chủ công nghệ và năng lực tổ chức xã hội dựa trên dữ liệu. Trong bối cảnh đó, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo không chỉ là động lực phát triển mà còn là nền tảng của độc lập, tự chủ và sức mạnh quốc gia.

Việt Nam đã đạt được những bước tiến quan trọng. Năm 2024, kinh tế số ước đạt 18,3% GDP, tốc độ tăng trưởng duy trì trên 20% mỗi năm; tỷ lệ dịch vụ công trực tuyến toàn trình đạt 45%; hạ tầng số phủ khắp cả nước. Đặc biệt, tinh thần đổi mới sáng tạo đã trở thành ý thức xã hội, là động lực thúc đẩy cải cách và phát triển. Từ những doanh nghiệp nhà nước tiên phong như: Viettel, VNPT, EVN đến cộng đồng khởi nghiệp trẻ, chuyển đổi số đang dần đi từ “trưng bày” sang “sử dụng thực”, từ “ý tưởng” sang “tăng năng suất”.

“Tuy nhiên, nếu chỉ coi chuyển đổi số là một chương trình hành chính, chúng ta sẽ chỉ dừng lại ở bề mặt. Chuyển đổi số phải được nhìn nhận như một cuộc cách mạng về phương thức lãnh đạo, quản trị và phục vụ nhân dân, trong đó công nghệ là công cụ, con người là trung tâm, dữ liệu là nền tảng và niềm tin xã hội là điều kiện tiên quyết”, Thượng úy Hoàng Khắc Hiếu nhấn mạnh.

Xây dựng hạ tầng số nhiều lớp

Theo Thượng uý Hoàng Khắc Hiếu, trong dự thảo văn kiện, định hướng phát triển hạ tầng được nêu rõ: “Phát triển đồng bộ, hiện đại kết cấu hạ tầng, trọng tâm là hạ tầng số, hạ tầng dữ liệu và hạ tầng năng lượng”. Đây là định hướng hoàn toàn đúng đắn, vừa phù hợp xu thế phát triển toàn cầu, vừa bám sát thực tiễn trong nước.Từ kinh nghiệm triển khai của Viettel, một trong những đơn vị tiên phong trong lĩnh vực công nghiệp công nghệ cao, có thể rút ra bài học: Hạ tầng số quốc gia cần được quy hoạch và vận hành theo 5 lớp, gồm: Kết nối, điện toán, dữ liệu, an toàn và nền tảng dùng chung.

Ở lớp kết nối, cần quy hoạch băng tần hợp lý, đặc biệt tận dụng hiệu quả băng tần 700 MHZ để phủ sóng sâu, rộng, đảm bảo “không ai bị bỏ lại phía sau” trong không gian số. Ở lớp điện toán, dữ liệu, việc hình thành Trung tâm Dữ liệu quốc gia số 1 tại Hòa Lạc là bước tiến quan trọng. Tuy nhiên, để tối ưu hiệu năng, cần cơ chế “ghép cặp” giữa điện toán trung tâm và điện toán biên, mô hình mà Viettel đang triển khai, giúp xử lý dữ liệu thời gian thực cho các ứng dụng y tế, giao thông, giáo dục, quốc phòng.

Ở lớp an toàn, cần chuyển từ tư duy “phản ứng” sang “phòng ngừa chủ động”. “An toàn từ thiết kế” phải trở thành tiêu chí bắt buộc trong mọi dự án số hóa. Và ở lớp nền tảng dùng chung, cần ưu tiên chuẩn mở, giao diện lập trình thống nhất, tích hợp định danh điện tử, đảm bảo “một lần khai báo, suốt đời sử dụng”.

“Những bài học này không chỉ đúng với lĩnh vực viễn thông, mà còn là gợi ý cho việc thiết kế và vận hành hạ tầng dữ liệu, hạ tầng dịch vụ công của Nhà nước trong giai đoạn tới”, Thượng úy Hoàng Khắc Hiếu chia sẻ.

 Đổi mới, sáng tạo: Con đường ngắn nhất đi đến tự cường

Theo Thượng úy Hoàng Khắc Hiếu, một dân tộc chỉ thật sự mạnh khi có năng lực sáng tạo. Trong kỷ nguyên mới, đổi mới sáng tạo chính là hình thức cao nhất của lòng yêu nước. Lịch sử dân tộc đã chứng minh: Khi đất nước đứng trước thách thức, tuổi trẻ Việt Nam luôn là lực lượng xung kích, dám nghĩ, dám làm, dám đột phá. Ngày nay, “mặt trận” mới của tuổi trẻ là khoa học, công nghệ, là những phòng nghiên cứu, những dây chuyền sản xuất vi mạch, là không gian mạng, là những dự án trí tuệ nhân tạo mang dấu ấn Việt Nam.

Với tinh thần “tự chủ để tự cường”, Viettel đã làm chủ toàn bộ hệ thống mạng lõi 5G, thiết bị phát sóng, an toàn mạng và đang tham gia chuỗi giá trị toàn cầu. Đó không chỉ là thành tựu của một doanh nghiệp mà là biểu tượng cho năng lực sáng tạo và bản lĩnh làm chủ công nghệ của người Việt Nam trong thời đại số.

“Từ thực tiễn đó, tôi đề xuất 3 định hướng chiến lược: Thứ nhất lấy doanh nghiệp công nghệ và thanh niên trí thức làm trung tâm của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, cần có cơ chế đặt hàng, thử nghiệm, mua sắm công linh hoạt để khuyến khích sáng tạo trong khu vực tư nhân, khởi nghiệp, sinh viên và các viện nghiên cứu. Thứ hai đổi mới giáo dục gắn với năng lực số, không chỉ dạy kỹ năng sử dụng, mà phải dạy tư duy sáng tạo, năng lực phân tích, đạo đức dữ liệu, đưa kỹ năng số và an toàn thông tin thành nội dung bắt buộc trong nhà trường. Thứ ba phát triển nguồn nhân lực số “lực lượng sản xuất mới”, phải coi đào tạo, bồi dưỡng và trọng dụng nhân tài công nghệ trẻ là đầu tư chiến lược. Mỗi doanh nghiệp, mỗi cơ quan nên trở thành một “trường học số”, nơi thanh niên vừa học, vừa làm, vừa sáng tạo”, kỹ sư Hoàng Khắc Hiếu đề xuất.

Thượng úy Hoàng Khắc Hiếu nhấn mạnh, chuyển đổi số không chỉ là quá trình công nghệ hóa, mà là quá trình cải cách thể chế, đổi mới quản trị và nâng cao năng lực phục vụ nhân dân. Từ thực tiễn, Viettel có thể được xem là hình mẫu về tổ chức thực thi: Thí điểm nghiêm ngặt, nhân rộng kỷ luật, đo lường minh bạch.

Trong đó, mọi sản phẩm, dịch vụ đều được “đo, đếm, công khai” theo thời gian thực. Mọi quyết định đều dựa trên dữ liệu “bảng điều khiển số” thay cho cảm tính. Và mọi hoạt động đều có tiêu chí an toàn, xanh và tiết kiệm năng lượng gắn vào ngay từ thiết kế. Đó chính là tinh thần“Chuyển đổi số đi liền với chuyển đổi tư duy lãnh đạo và quản lý”, một yêu cầu mới mà Đảng ta xác định trong bối cảnh mới.

“Khi Nhà nước, doanh nghiệp và người dân cùng chia sẻ dữ liệu, cùng hành động trên nền tảng minh bạch, chúng ta sẽ hình thành một chính phủ dữ liệu, một xã hội số tin cậy, một nền kinh tế sáng tạo dựa trên tri thức Việt Nam”, kỹ sư Hoàng Khắc Hiếu bộc bạch.

Tuổi trẻ Việt Nam - nguồn năng lượng đổi mới quốc gia

Tuổi trẻ Việt Nam hôm nay lớn lên trong thời kỳ đất nước hòa bình, hội nhập sâu rộng, và mang trên mình sứ mệnh đặc biệt: Trở thành thế hệ kiến tạo tương lai số của Tổ quốc. Nếu trước đây, thanh niên cầm súng để bảo vệ biên cương, thì nay, những người trẻ cầm thiết bị công nghệ, thuật toán, sáng kiến để bảo vệ và phát triển chủ quyền số quốc gia…

“Tôi tin rằng, khi mỗi người trẻ coi sáng tạo là lẽ sống, học hỏi là hành động, cống hiến là mục tiêu, thì đất nước ta sẽ không chỉ bắt kịp mà còn có thể vượt lên trong một số lĩnh vực chiến lược trong tương lai. Đó là cách thế hệ trẻ thực hiện lời dạy của Bác Hồ: ‘Đâu cần thanh niên có, việc gì khó có thanh niên’. Tuổi trẻ Viettel nói riêng và tuổi trẻ Việt Nam nói chung cam kết đi đầu trong nghiên cứu khoa học, chuyển đổi số, bảo vệ chủ quyền không gian mạng, xây dựng nền kinh tế số độc lập, tự chủ. Chúng tôi hiểu rằng: Phát triển công nghệ không chỉ để tạo ra giá trị vật chất, mà còn để phục vụ con người, để nhân dân hạnh phúc, để Tổ quốc hùng cường’, Thượng úy Hoàng Khắc Hiếu khẳng định.

Để thực hiện thành công các định hướng mà dự thảo văn kiện Đại hội XIV đã xác định, anh Hoàng Khắc Hiếu đề xuất một số giải pháp như: Ban hành Chiến lược quốc gia về phát triển nhân lực số và đổi mới sáng tạo, gắn với từng ngành, từng địa phương, có chỉ tiêu đo lường cụ thể; thành lập “Quỹ Đổi mới sáng tạo thanh niên Việt Nam”, tạo cơ chế đầu tư, ươm tạo ý tưởng của đoàn viên, sinh viên, nhà khoa học trẻ. Đồng thời, xây dựng mạng lưới chuyên gia trẻ toàn cầu, kết nối trí tuệ Việt Nam trong và ngoài nước, phục vụ các dự án khoa học công nghệ trọng điểm quốc gia; thí điểm nhiều hơn nữa cơ chế sandbox (thử nghiệm có kiểm soát) trong các lĩnh vực mới như trí tuệ nhân tạo, dữ liệu mở, an ninh mạng, để khuyến khích sáng tạo có trách nhiệm.

“Khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số không chỉ là nhiệm vụ phát triển, mà là con đường tất yếu để hiện thực hóa khát vọng Việt Nam hùng cường, hạnh phúc. Trên con đường đó, tuổi trẻ Việt Nam chính là lực lượng tiên phong, dấn thân, sáng tạo, phụng sự Tổ quốc bằng trí tuệ và hành động. Như Thủ tướng Phạm Minh Chính từng nói: ‘Chuyển đổi số không phải câu chuyện của riêng ngành nào, mà là cuộc cách mạng của toàn dân, trong đó thanh niên là lực lượng xung kích’. Tuổi trẻ Việt Nam quyết tâm biến khát vọng thành công nghệ, trí tuệ thành sức mạnh, niềm tin thành hành động, góp phần cùng Đảng, Nhà nước và nhân dân xây dựng một Việt Nam độc lập, tự cường, phồn vinh, hạnh phúc”, Thượng úy Hoàng Khắc Hiếu nhấn mạnh.

Nguồn: https://dangcongsan.org.vn/van-de-quan-tam/gop-y-du-thao-van-kien-dai-hoi-xiv-cua-dang-chuyen-doi-so-la-cuoc-cach-mang-cua-con-nguoi-du-lieu-va-niem-tin-xa-hoi.html