Tăng cường xúc tiến thương mại và đầu tư Việt Nam – Trung Quốc

VTV.vn - Phát huy động lực từ Hội chợ Mùa Thu 2025, hợp tác Việt – Trung đang chuyển mình từ thương mại truyền thống sang liên kết chuỗi cung ứng sâu rộng.

Trong đó lấy hạ tầng, kinh tế xanh và công nghệ làm trụ cột cho thịnh vượng khu vực.

Trong khuôn khổ Hội chợ Mùa Thu 2025, Hội nghị xúc tiến thương mại, đầu tư và kết nối giao thương doanh nghiệp Việt Nam – Trung Quốc đã diễn ra sôi động, thu hút sự tham dự của hàng trăm đại biểu. Sự kiện này mang ý nghĩa đặc biệt, diễn ra đúng vào thời điểm kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và là năm giao lưu nhân văn Việt Nam – Trung Quốc. Hội nghị không chỉ là cơ hội giao thương mà còn là diễn đàn để hai quốc gia vạch ra những không gian hợp tác mới, tận dụng tối đa lợi thế của nhau trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu đang được tái cấu trúc mạnh mẽ.

Mở cửa "sân chơi" toàn cầu, khởi động "mạch giao thương mới" Côn Minh – Hải Phòng

Phát biểu tại hội nghị, ông Nguyễn Bá Hải, Phó Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ Xúc tiến thương mại và đầu tư (Cục Xúc tiến thương mại, Bộ Công Thương), giới thiệu về môi trường và chính sách đầu tư trong lĩnh vực Công Thương, khẳng định Việt Nam đang bước vào giai đoạn tăng trưởng công nghiệp mạnh mẽ nhất trong hai thập kỷ, thu hút dòng vốn quốc tế nhờ nội lực được củng cố.

Vị thế điểm đến đầu tư của Việt Nam được xây dựng trên một nền tảng kép là cải cách thể chế và đột phá hạ tầng. Chính phủ đang triển khai cải cách thể chế mạnh mẽ, điển hình là Nghị quyết số 66-NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật. Các luật về Đầu tư, Doanh nghiệp và Đầu tư công được sửa đổi toàn diện, thống nhất theo hướng minh bạch, công khai và phù hợp với thông lệ quốc tế, tạo hành lang pháp lý rõ ràng cho các nhà đầu tư. Nhiều địa phương đã chuyển mạnh sang mô hình “chính quyền phục vụ”, đơn giản hóa thủ tục, rút ngắn thời gian cấp phép đầu tư – một yếu tố được các nhà đầu tư quốc tế đánh giá cao.

Song song với cải cách, việc đầu tư vào hạ tầng giao thông đang tạo ra những “mạch giao thông” chiến lược, định hình lại bản đồ logistics khu vực, củng cố vị thế “đầu tư gần” (nearshoring) cho Việt Nam. Sự cấp thiết của việc nâng cấp hạ tầng logistics song phương đã được nhấn mạnh ở cấp cao nhất khi Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đề nghị Trung Quốc tăng cường hợp tác phát triển hạ tầng đường sắt, bao gồm vốn vay ưu đãi, đào tạo nhân lực và xây dựng Tổ hợp công nghiệp đường sắt, coi đây là trụ cột của hợp tác chiến lược.

Hơn 100 doanh nghiệp Sơn Đông (Trung Quốc) giao thương tại Hội chợ Mùa Thu 2025

Một trong những dự án được kỳ vọng nhất là tuyến đường sắt Côn Minh – Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng, dự kiến khởi công vào cuối năm 2025. Tuyến này được xem là giải pháp logistics mang tính cách mạng, kết nối trực tiếp các trung tâm sản xuất và tiêu thụ quan trọng ở khu vực Tây Nam Trung Quốc (như Trùng Khánh, Nam Ninh, Tây Vân Nam) với cảng biển Hải Phòng, nơi có khả năng đón tàu trọng tải 300.000 – 400.000 tấn. Đây là cú hích lớn cho logistics, công nghiệp và xuất khẩu song phương.

'Kỷ nguyên xanh': Trụ cột hợp tác công nghệ và phát triển bền vững

Hội nghị chỉ ra rằng, hợp tác Việt – Trung không thể chỉ dừng lại ở thương mại biên mậu hay gia công đơn thuần, mà phải hướng tới các lĩnh vực có giá trị gia tăng cao, phù hợp với xu thế phát triển toàn cầu: công nghệ số và kinh tế xanh. Ông Tống Kiện, Bí thư Đảng ủy, Ủy ban Xúc tiến thương mại quốc tế thành phố Lâm Nghi (tỉnh Sơn Đông), đã làm rõ tầm quan trọng của thành phố này đối với chuỗi cung ứng khu vực. Khu thương mại Lâm Nghi, được vinh danh là “thủ phủ logistics của Trung Quốc” và “đại chợ Trung Quốc”, là tổ hợp chợ lớn nhất Trung Quốc, quy tụ gần 1/5 tổng lượng hàng hóa của cả nước (hơn 6 triệu mặt hàng). Năm 2024, tổng giá trị luân chuyển hàng hóa logistics của Lâm Nghi đạt 137,9 tỷ USD.

Ông Tống Kiện nhấn mạnh: “Lâm Nghi sở hữu hệ thống logistics vận hành hiệu quả, với 8 tuyến logistics quốc tế. Hàng hóa xuất sang Đông Nam Á khi trung chuyển qua Việt Nam sẽ rút ngắn thời gian chỉ bằng một phần ba so với đường biển truyền thống.” Đặc biệt, 41% các sản phẩm tại đây được sản xuất trực tiếp tại Lâm Nghi, với giá trung bình thấp hơn khoảng 10% so với mặt bằng chung, tạo lợi thế lớn về nguồn cung nguyên liệu đầu vào cho sản xuất tại Việt Nam.

Hội chợ Mùa Thu đã giúp doanh nghiệp Trung Quốc và Việt Nam tận dụng được lợi thế của thị trường gần gũi về địa lý, tương đồng về văn hóa và có tính bổ trợ cao trong sản xuất.

Định hướng “tăng trưởng xanh” và cam kết đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 của Việt Nam mở ra không gian hợp tác mới giữa doanh nghiệp Việt – Trung, nhất là trong lĩnh vực xe điện, pin, năng lượng sạch và hạ tầng sạc – những lĩnh vực Trung Quốc có lợi thế công nghệ và Việt Nam có thị trường tiêu thụ tiềm năng.

Thực tiễn hợp tác với tỉnh Sơn Đông – một trong những cực kinh tế năng động nhất Trung Quốc – đã minh chứng cho sự chuyển hướng này. Ông Châu Lượng, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến đầu tư – Ủy ban Xúc tiến thương mại quốc tế tỉnh Sơn Đông, cho biết các tập đoàn lớn của Sơn Đông như GoerTek, Sailun đã và đang xây dựng nhà máy tại Việt Nam, thúc đẩy liên kết sản xuất và chuỗi cung ứng song phương. Tháng 8 năm ngoái, Bộ Công Thương Việt Nam và tỉnh Sơn Đông đã ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác. Sự hợp tác này đang tăng tốc: Sáu tháng đầu năm 2025, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Sơn Đông và Việt Nam đã đạt trên 47 tỷ Nhân dân tệ, tăng 16,3% so với cùng kỳ năm trước.

Ông Châu Lượng cho biết thêm, ngay tháng 9 vừa qua, đồng chí Lâm Vũ, Bí thư Tỉnh ủy Sơn Đông, đã dẫn đoàn hơn 200 đại biểu sang thăm và làm việc tại Việt Nam, mở ra một chương mới trong hợp tác toàn diện. Nhân dịp Hội chợ Mùa Thu, Ủy ban Xúc tiến thương mại quốc tế tỉnh Sơn Đông cũng tổ chức đoàn gồm 112 doanh nghiệp tham dự, giới thiệu năng lực của ngành “sản xuất Sơn Đông”.

Để tận dụng tối đa cơ hội này, các doanh nghiệp Việt Nam buộc phải chuyển đổi tư duy. Ông Đỗ Quảng Tuấn, giám đốc một công ty sản xuất thiết bị năng lượng chia sẻ, chúng tôi muốn tìm kiếm đối tác công nghệ để hợp tác xây dựng về sản xuất pin và linh kiện xe điện tại Việt Nam. Việc đảm bảo nguồn gốc, tuân thủ tiêu chuẩn xanh, và sử dụng công nghệ tiên tiến của đối tác Trung Quốc là chìa khóa để sản phẩm Việt Nam thâm nhập sâu vào các thị trường như EU, Mỹ. Hạ tầng logistics mới như đường sắt Côn Minh – Hải Phòng sẽ giảm đáng kể chi phí, biến Việt Nam thành trung tâm sản xuất – lắp ráp xe điện cho toàn bộ khu vực ASEAN".

Có thể thấy, hợp tác Việt Nam – Trung Quốc đã vượt qua ranh giới thương mại thông thường để bước vào một giai đoạn mới của sự liên kết chiến lược. Việt Nam cung cấp nền tảng hạ tầng, thể chế ổn định và cam kết phát triển xanh; Trung Quốc mang đến nguồn vốn, công nghệ và năng lực logistics khổng lồ. Sự kết hợp này đóng vai trò là trụ cột chiến lược, tạo động lực mới cho sự thịnh vượng chung của cả khu vực Đông Á – Đông Nam Á trong kỷ nguyên tái cấu trúc chuỗi cung ứng toàn cầu./.

Nguồn: https://vtv.vn/tang-cuong-xuc-tien-thuong-mai-va-dau-tu-viet-nam-trung-quoc-100251028135111224.htm