Tăng tốc giải ngân đầu tư công để giữ nhịp tăng trưởng

Tín hiệu sáng từ công nghiệp và xuất khẩu

Dù bối cảnh toàn cầu nhiều biến động, kinh tế Việt Nam quý III/2025 vẫn giữ nhịp tăng trưởng tích cực, đưa kết quả 9 tháng sát kịch bản mục tiêu 8%. Báo cáo Bộ Tài chính cho thấy, chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp (IIP) quý III tăng 10%, cao hơn quý I (8,3%) và quý II (9,3%). Công nghiệp khai khoáng tăng mạnh 22,4% riêng tháng 9, trong khi chế biến – chế tạo duy trì tốc độ hai con số 10,4%.

Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 9 tháng tăng 9,5%, phản ánh sức mua trong nước cải thiện. Kim ngạch xuất nhập khẩu 9 tháng chạm 679 tỷ USD, tăng 17,1%; riêng xuất khẩu đạt 348,1 tỷ USD (tăng 15,8%), đưa xuất siêu lên 17,16 tỷ USD – mức cao nhất nhiều năm.

Kinh tế Việt Nam quý III bứt phá: Đà tăng tốt nhưng nút thắt giải ngân còn phía trước - Ảnh 1. — Sức mua trong nước cải thiện

Câu chuyện vốn đầu tư cũng đáng chú ý. Đầu tư toàn xã hội quý III tăng 13,3%; lũy kế 9 tháng tăng 11,6%. Vốn FDI đăng ký đạt 28,5 tỷ USD (tăng 15,2%), vốn thực hiện đạt 18,8 tỷ USD (tăng 8,5%).

Theo đại diện của Cục Thống kê (Bộ Tài chính), dòng vốn tư nhân đang quay lại mạnh mẽ hơn, đặc biệt ở lĩnh vực sản xuất chế biến và logistics. Môi trường kinh doanh cải thiện cùng chính sách thuế, tín dụng linh hoạt đã tạo lực đẩy cho khu vực doanh nghiệp tư nhân.

Đáng chú ý là sức bật mạnh mẽ của nhiều địa phương. Nhiều địa phương ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng: 16/34 tỉnh, thành đạt GRDP 9 tháng từ 8% trở lên; 6 địa phương vượt 10%, gồm Quảng Ninh (11,67%), Hải Phòng (11,59%), Phú Thọ (10,22%), Ninh Bình (10,45%), Bắc Ninh (10,12%) và Quảng Ngãi (10,15%).

Theo Bộ Tài chính, hiện nhiều địa phương đang tập trung giải ngân đầu tư công và ưu tiên hạ tầng khu công nghiệp, nhờ đó thu hút thêm FDI, tạo việc làm, tăng sức cầu nội địa.

Những kết quả về kinh tế đã thúc đẩy các tổ chức quốc tế nâng dự báo tăng trưởng. UOB nâng dự báo GDP Việt Nam 2025 lên 7,5%; ADB cũng điều chỉnh từ 6,6% lên 6,7%. Báo cáo MBS ước tính GDP quý III đạt 8,6 – 8,9%, phản ánh sức bật của khu vực công nghiệp, dịch vụ và tiêu dùng nội địa.

"Những điều chỉnh này được đưa ra theo hướng khả quan hơn, phản ánh rõ rệt sức bật của khu vực công nghiệp, dịch vụ và tiêu dùng nội địa", TS Nguyễn Trí Hiếu – chuyên gia kinh tế đánh giá.

Cần biến vốn thành "máu" lưu thông trong sản xuất

Dù bức tranh quý III sáng sủa, giới chuyên gia cảnh báo chặng đường quý IV không hề bằng phẳng. Đến hết tháng 9, giải ngân vốn đầu tư công mới đạt 454.500 tỷ đồng, bằng 51,4% kế hoạch.

Theo TS Nguyễn Trí Hiếu, đầu tư công là "đòn bẩy tối thượng" để hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng GDP 8% đầy tham vọng.

Đầu tư công không chỉ là một chỉ tiêu tài chính mà là động lực cốt lõi của tăng trưởng kinh tế vĩ mô. Nếu Chính phủ giải ngân được toàn bộ kế hoạch vốn sẽ có thể đóng góp từ 1,8 đến 2 điểm phần trăm vào tăng trưởng GDP cả năm. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh tăng trưởng đang chịu áp lực từ sự bất ổn của thị trường quốc tế và rủi ro chính sách bảo hộ mậu dịch từ các đối tác lớn.

Bên cạnh đó, ông Hiếu cảnh báo rủi ro lớn nhất không chỉ là tốc độ, mà là chất lượng giải ngân. Vị chuyên gia nhấn mạnh, rà soát các điểm nghẽn thủ tục như giải phóng mặt bằng hay đấu thầu là cần thiết, nhưng cần cơ chế đột phá hơn.

Giải pháp phải là tối ưu hóa tác động lan tỏa của vốn đầu tư công, tập trung vào các dự án hạ tầng lớn, có tính kết nối liên vùng để tạo ra động lực kinh tế bền vững.

Kinh tế Việt Nam quý III bứt phá: Đà tăng tốt nhưng nút thắt giải ngân còn phía trước - Ảnh 2. — Rà soát các điểm nghẽn thủ tục như giải phóng mặt bằng hay đấu thầu là cần thiết, nhưng cần cơ chế đột phá hơn.

Kỳ vọng vào cú hích chính sách và khu vực tư nhân

Các chuyên gia kinh tế đánh giá, Nghị quyết 68-NQ/TW sẽ tiếp tục là đòn bẩy chính sách quan trọng cho tăng trưởng cuối năm. Trong đó, đầu tư công vẫn là động lực chủ lực, song khu vực tư nhân mới là yếu tố then chốt cho tăng trưởng bền vững.

Ông Long cho hay, nhờ các ưu đãi về tín dụng xanh và thủ tục đầu tư đơn giản hơn, công ty chúng tôi mạnh dạn mở rộng nhà máy vật liệu thân thiện môi trường, tăng thêm vốn đầu tư. Nếu tiến độ giải ngân hạ tầng cao tốc được đẩy nhanh, doanh nghiệp sẽ được hưởng lợi lớn.

Theo TS Nguyễn Minh Phong – chuyên gia kinh tế, Việt Nam đang đi đúng hướng và có lợi thế so sánh rõ rệt về chi phí, vị trí địa lý, các hiệp định thương mại… Tuy nhiên, quý IV là thời điểm quyết định để khép lại một năm tăng trưởng ấn tượng. Thách thức lớn nhất không chỉ là vốn mà còn là tốc độ thực thi chính sách.

Chặng nước rút của năm 2025 đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa trung ương và địa phương, giữa khu vực công và tư nhân. Nếu giải ngân đầu tư công được đẩy lên mức 90–95%, xuất khẩu giữ nhịp và tiêu dùng nội địa tiếp tục khởi sắc, mục tiêu 8% tăng trưởng GDP cả năm hoàn toàn khả thi.

Điều thị trường cần nhất lúc này là quyết tâm và tốc độ hành động. Những con số quý III là tín hiệu vui, nhưng quý IV mới là cuộc đua thực sự./.

Nguồn: https://vtv.vn/tang-toc-giai-ngan-dau-tu-cong-de-giu-nhip-tang-truong-100251008083123288.htm