Tạo điều kiện để doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ phát triển

Bộ Công Thương đang rà soát, hoàn thiện hệ thống cơ chế, chính sách nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ. Trọng tâm là chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm, giảm tối đa thủ tục hành chính, tăng cường phân cấp cho địa phương.

Doanh nghiệp phát triển mạnh cả về quy mô và chất lượng

Tại Tọa đàm "Phát triển công nghiệp hỗ trợ: Những bài học và định hướng" diễn ra vừa qua, theo Phó Cục trưởng Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương) Phạm Văn Quân, nếu như giai đoạn đầu khi Nghị định 111/2015/NĐ-CP về phát triển công nghiệp hỗ trợ mới được ban hành, Việt Nam chỉ có vài trăm doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ, thì đến nay con số đó đã vượt 6.000 doanh nghiệp. Cùng với sự tăng trưởng về số lượng thì năng lực và chất lượng của doanh nghiệp cũng có bước tiến rõ rệt. Nhiều doanh nghiệp trong nước đã đủ khả năng trở thành nhà cung ứng cấp 1, cấp 2 cho các tập đoàn lớn như Samsung, Toyota, Honda…, từng bước tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Nhiều doanh nghiệp trong nước đã đủ khả năng trở thành nhà cung ứng cấp 1, cấp 2 cho các tập đoàn lớn. Ảnh: PV

Phó Cục trưởng Cục Công nghiệp Phạm Văn Quân cho hay, Bộ Công Thương đã tổ chức hơn 80 hội thảo, đào tạo hơn 2.000 doanh nghiệp, hỗ trợ gần 700 đơn vị tham gia chuyển giao công nghệ và học hỏi mô hình sản xuất tiên tiến. Các chương trình xúc tiến thương mại, hội chợ, triển lãm trong và ngoài nước đã tạo cơ hội để doanh nghiệp Việt kết nối với đối tác quốc tế, quảng bá năng lực sản xuất và tìm kiếm đơn hàng mới.

Bà Bùi Thị Hồng Hạnh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ Việt Nam (VASI) cho biết, cộng đồng doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ đã phát triển mạnh cả về quy mô và chất lượng. Nếu trước đây, phần lớn doanh nghiệp mang tính bị động, "ai đặt gì làm nấy", thì nay nhiều đơn vị đã chủ động nghiên cứu sản phẩm, nâng cấp quy trình, xác định rõ phân khúc thị trường mục tiêu và tiêu chuẩn kỹ thuật để tham gia chuỗi cung ứng của các tập đoàn FDI.

Một số doanh nghiệp trong nước đã sản xuất được các linh kiện nhỏ, tinh xảo, đạt giá trị gia tăng cao, cho thấy năng lực công nghệ đang từng bước được củng cố. VASI hiện có gần 400 hội viên chính thức, cùng hơn 700 doanh nghiệp quy mô nhỏ đang được khuyến khích tham gia. Phó Chủ tịch VASI Bùi Thị Hồng Hạnh khẳng định, sự lan tỏa về tư duy đổi mới, chủ động kết nối và nâng cao tiêu chuẩn chất lượng là tín hiệu tích cực của ngành trong giai đoạn mới.

Tuy nhiên, bà Hạnh cũng chỉ ra một số hạn chế cố hữu như năng lực R&D (nghiên cứu và phát triển) còn yếu, thiếu nhân lực kỹ thuật chất lượng cao và khó tiếp cận đất công nghiệp, vốn đầu tư máy móc. Để khắc phục, VASI đang triển khai nhiều hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp, cụ thể như kết nối online – offline, tổ chức triển lãm cung cầu, hội thi tay nghề, mở chi nhánh ở Nhật Bản để xúc tiến thương mại và hỗ trợ xuất khẩu linh kiện, cụm chi tiết sang thị trường quốc tế.

Xác định rõ "đích đến" trong chuỗi cung ứng để đầu tư công nghệ phù hợp

Ở cấp địa phương, bà Đỗ Việt Hồng, Trưởng phòng Quản lý công nghiệp, Sở Công Thương TP. Đà Nẵng cho biết, Thành phố đã sớm cụ thể hóa chính sách của Trung ương bằng việc ban hành Nghị quyết số 20/2016/NQ-HĐND và sau đó là Nghị quyết 53/2021/NQ-HĐND, quy định mức hỗ trợ đầu tư máy móc thiết bị đến 2 tỷ đồng/doanh nghiệp. Thành phố đồng thời chú trọng thu hút đầu tư vào các lĩnh vực cơ khí chế tạo, điện tử, dệt may - da giày với mục tiêu hình thành cụm liên kết công nghiệp hỗ trợ gắn với khu kinh tế mở Chu Lai và hệ sinh thái Thaco Industries.

Sau khi hợp nhất Đà Nẵng - Quảng Nam, quy mô và tiềm lực công nghiệp của Thành phố mới được mở rộng đáng kể với hệ thống 20 khu công nghiệp, 60 cụm công nghiệp, 2 khu kinh tế và 3 khu công nghệ thông tin tập trung. Đây là nền tảng quan trọng để Đà Nẵng phát triển công nghiệp hỗ trợ phục vụ công nghiệp công nghệ cao, hướng đến mục tiêu tăng trưởng hai con số trong những năm tới.

Đại diện khối doanh nghiệp sản xuất, ông Vũ Đăng Khoa, Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Công nghiệp JK, chia sẻ kinh nghiệm gần 20 năm tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu trong lĩnh vực phụ tùng xe máy và ô tô. Theo ông, điều quan trọng với doanh nghiệp là xác định rõ "đích đến" trong chuỗi cung ứng, từ đó đầu tư công nghệ và tiêu chuẩn phù hợp. Ông Khoa nhấn mạnh, để tận dụng cơ hội mở rộng thị trường, doanh nghiệp Việt không chỉ nên sản xuất từng linh kiện riêng lẻ mà cần hướng đến sản xuất cụm linh kiện để tăng giá trị sản phẩm. Thị trường trong nước vẫn còn dư địa lớn, song doanh nghiệp cần mạnh dạn nghĩ đến xuất khẩu, tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Theo Phó Cục trưởng Cục Công nghiệp Phạm Văn Quân, Bộ Công Thương đang rà soát, hoàn thiện hệ thống cơ chế, chính sách nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ. Trọng tâm là chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm, giảm tối đa thủ tục hành chính, tăng cường phân cấp cho địa phương. Bộ cũng đang đề xuất thành lập Quỹ hỗ trợ phát triển công nghiệp với quy mô tương đương 1% GDP để tập trung nguồn lực hỗ trợ doanh nghiệp.

Mặt khác, Bộ Công Thương cũng đang xây dựng dự thảo Luật Công nghiệp trọng điểm, trong đó công nghiệp hỗ trợ được xác định là một trong năm ngành công nghiệp chiến lược, cùng với vật liệu mới và hóa chất. Đây sẽ là bước đi quan trọng để công nghiệp hỗ trợ Việt Nam chuyển mình từ "phụ trợ" sang "nền tảng" của nền sản xuất quốc gia.

Nguồn: https://daibieunhandan.vn/tao-dieu-kien-de-doanh-nghiep-cong-nghiep-ho-tro-phat-trien-10394921.html