บ่ายในหมู่บ้านด็อกติญ

เธอเปิดประตูแล้วเดินออกไปในสวน หมอกยามบ่ายราวกับควันเย็นยะเยือก เธอคุ้นเคยกับบ่ายวันหมอกเช่นนี้มานานกว่าสามปีแล้ว นับตั้งแต่ตามลูกชายและภรรยามาอาศัยอยู่ริมฝั่งแม่น้ำสายนี้ แม่น้ำตังซึ่งอุดมสมบูรณ์ไปด้วยน้ำตลอดทั้งปี ไหลคดเคี้ยวผ่านหมู่บ้านด็อกติญ หมู่บ้านเล็กๆ โดดเดี่ยวบนเนินกลางแม่น้ำ มองเห็นหญ้าเขียวขจีและต้นไม้นานาพันธุ์สุดลูกหูลูกตา เนื่องมาจากตะกอนดินสีแดงที่ทับถมกันหลังฤดูน้ำหลาก ไม่มีใครรู้ว่าชื่อหมู่บ้านด็อกติญเกิดขึ้นเมื่อใด รู้เพียงว่าถนนที่มุ่งสู่หมู่บ้านนั้นคดเคี้ยวและขึ้นลงเป็นลูกคลื่น ชายหนุ่มและหญิงสาวมักมาที่นี่ในเวลากลางคืนเพื่อออกเดท หมู่บ้านเล็กๆ แห่งนี้มีบ้านเรือนประมาณสามสิบหลัง แต่กลับเป็นที่อยู่อาศัยของผู้คนมากมาย

“แม่ เข้ามาข้างในเถอะ อย่ายืนตากฝนอยู่ตรงนั้นนะ! บ่ายนี้ฉันกับสามีจะเข้าเมืองไปซื้อยา อยู่บ้านกินข้าวก่อนนะ” เสียงของพีดังมาจากระเบียง

เธอค่อยๆ หันหลังกลับ ถือไม้กวาดมะพร้าวกวาดใบไม้ที่ร่วงหล่นหน้าประตู ฤดูกาลนี้ใบของต้นเต้าเต้าบานสะพรั่ง เมื่อคืนมีพายุฝนฟ้าคะนอง ดอกไม้ในสวนร่วงเป็นสีม่วงในเช้าวันนี้ เมื่อไม่นานมานี้ เธอมักนึกถึงวัยเยาว์ของเธอ ตอนที่เธอกับพ่อของพีนั่งเรือล่องทวนน้ำ ตั้งแต่เธออายุสิบเจ็ด เธอช่วยแม่เดินรอบหมู่บ้านเพื่อเก็บกล้วยไปขายในตลาดใหญ่ๆ ในเมือง พ่อของพีด้วยความรักจึงผูกพันกับเธอจนถึงวันที่เขาจะรับเธอกลับบ้านเป็นภรรยา พวกเขาแต่งงานกันในปีก่อนหน้า ปีถัดมา เธอให้กำเนิดพี ปีถัดมา เรือล่มขณะล่องทวนน้ำ พ่อของพีไม่กลับมา...

“คุณยาย ผมขอน้ำหน่อยได้ไหม” เด็กคนหนึ่งกระซิบอยู่หน้าประตู

เธอมองออกไป ข้างรั้วชบา เด็กหญิงวัยเก้าขวบในชุดวอร์มสีส้มยืนอยู่ เด็กหญิงยื่นอ่างอะลูมิเนียมให้พร้อมกับรอยยิ้ม “คุณยายคะ ขอหนูเข้าไปตักน้ำหน่อยค่ะ!” เธอรีบเดินไปเปิดประตู เธอรู้จักเด็กหญิงคนนี้ เธอเป็นหลานสาวของชายชราตาบอดผู้ลับมีดและกรรไกร และมักจะนั่งข้างตอต้นทองแดง เธอชี้ไปที่บ่อน้ำที่มุมสวน “ตรงนั้น หนูตักน้ำได้เท่าที่ต้องการเลย!”

เด็กหญิงรีบลดถังลง ก้มหลังลงตักน้ำใส่อ่างอลูมิเนียม แล้วจึงลดถังลงอีกครั้ง คุณยายหยุดกวาดและหันกลับไปมอง เด็กหญิงหยิบถังน้ำอีกสองสามถังใส่ลงในโถใกล้ๆ คุณยายนึกขึ้นได้ว่าโถน้ำแห้งไปตั้งแต่เมื่อวานแล้ว “ปล่อยไว้ตรงนั้นก่อน เดี๋ยวฉันเอามาให้!” เด็กหญิงไม่พูดอะไร ยังคงก้มหลังลงตักน้ำใส่โถ แล้วค่อยๆ ยกอ่างน้ำออกมา เมื่อถึงประตูบ้าน เธอไม่ลืมหันกลับไปมองคุณยายแล้วยิ้ม “ขอบคุณค่ะ คุณยาย!”

เธอมองเด็กหญิงด้วยความสงสาร เด็กหญิงเดินไปที่ตอต้นทองแดงและวางอ่างน้ำไว้ข้างๆ ชายชราตาบอด ชายชรากำลังลับมีดอย่างขยันขันแข็ง บางครั้งก็หยุดสาดน้ำลงบนหินลับมีดแล้วลับต่อ แสงแดดยามบ่ายสาดส่องลงมาที่เขา ในหมู่บ้านด็อกติญห์ ทุกครัวเรือนที่มีมีดทื่อ กรรไกร หรือค้อน จะนำมีดเหล่านั้นมาให้ชายชราตาบอดลับ แม้ว่าทุกครัวเรือนจะมีครกหินและสากดีๆ สำหรับลับมีด แต่พวกเขาก็ยังนำออกมาให้เขาหาเงินมาซื้อข้าวกินบ้าง

ชาวบ้านแถวนั้นมักแซวชายชราตาบอดว่าตอนน้ำท่วมทุกคนตื่นตระหนก แต่เขาไม่เห็นน้ำเลย สีหน้าของเขายังคงสงบนิ่ง เมื่อเด็กหญิงเดินไปเดินมา ชายชราจึงลับมีดให้คมขึ้น และไม่ต้องเดินลำบากเหมือนแต่ก่อน ไม่มีใครถาม แต่ชาวบ้านแถวนั้นเดาว่าเด็กหญิงเป็นหลานของญาติ ทุกวันเด็กหญิงจะแวะมาหาพร้อมข้าวสารให้ชายชรากิน บางครั้งก็มีถั่วผัดเนื้อ บางครั้งก็มีกุ้งผัดพริกไทย ชายชราทำงานเสร็จ ล้างมือ ตักข้าวสารขึ้นมากินอย่างเอร็ดอร่อย ในเวลานั้นเด็กหญิงจะช่วยตักข้าวสารและกระซิบเล่าเรื่องราวต่างๆ เธอไม่ได้ยินว่าเกิดอะไรขึ้น แต่เห็นรอยยิ้มของเขา เด็กหญิงมักจะขอน้ำบาดาลจากคุณยายเพื่อสระผมให้ และหวีผมที่บางและยังมีผมบางอยู่บ้าง ชายชราโชคดีจริงๆ ที่มีหลาน

เธอหันหลังกลับเข้าบ้าน กลั้นถอนหายใจไว้ เสียงถอนหายใจแผ่วเบาตามลมไปจนถึงแม่น้ำ พีและภรรยาแต่งงานกันมานานกว่าหกปีแล้วแต่ยังไม่มีลูก เมื่อใดก็ตามที่มีเงิน พวกเขาจะไปหาหมอสมุนไพรเก่งๆ เมื่อเร็ว ๆ นี้ พวกเขาได้ยินว่ามีหมอสมุนไพรเก่ง ๆ อยู่ในเมือง พวกเขาจึงไปด้วยกัน จากแม่น้ำ เสียงของนกกระแตแต้แว้ดในยามบ่ายก็ดังก้อง เธอมองออกไป นกกระแตแต้แว้ดที่มีหญ้าแห้งคาบอยู่บินไปยังลานทำนายดวงที่ปลายทุ่ง เธอเดินเข้าไปในครัวเพื่อจุดไฟในหม้อปลาตุ๋น ตักข้าวสารหนึ่งชามออกไปที่ระเบียง แล้วมองออกไปที่แม่น้ำอีกครั้ง เงายามบ่ายเลียชายคาครัว ก่อให้เกิดแสงระยิบระยับ แสงสุดท้ายของวันค่อยๆ ส่องผ่านกำแพงและจางหายไปในเงายามบ่ายอันเงียบสงบ

-

ข่าวการเสียชีวิตของชายชราตาบอดที่ลับมีดและกรรไกรเมื่อคืนนี้แพร่กระจายไปทั่วหมู่บ้านด็อกติญ ทุกคนต่างเห็นอกเห็นใจ ต่างคนต่างช่วยกันดูแลหลุมศพของตนเอง แดดยามบ่ายแผดจ้า ทันใดนั้นพายุก็โหมกระหน่ำ ทุกคนรีบกลับบ้าน เหลือเพียงเด็กหญิงตัวน้อยที่ขดตัวอยู่ในมุมกระท่อม มองออกไป ลูกแมวน้อยเปียกโชกในอ้อมแขนกำลังร้องเหมียวอย่างแผ่วเบา

“กลับไปบ้านคุณยายเถอะ! อย่าให้ลมฝนพัดเธอไปตอนกลางคืนนะ...” เธอเอ่ยพลางนั่งลงข้างๆ เด็กหญิงตัวน้อย “ไปเถอะ ปล่อยเขาไว้คนเดียวเถอะ ฉันสงสารเขา!” เด็กหญิงตัวน้อยเงยหน้าขึ้นมองแท่นบูชาที่เพื่อนบ้านเตรียมไว้ให้ บนแท่นนั้นมีจานผลไม้วางอยู่ กิ่งดอกเบญจมาศวางอยู่ข้างเตาธูป ควันลอยฟุ้ง เด็กหญิงตัวน้อยดึงเธอเข้ามาใกล้ ดวงตาของเธอแสบร้อน “เขาไปแล้ว เธอยังมีญาติเหลืออยู่ไหม” เธอถาม เด็กหญิงส่ายหัวแล้วกระซิบว่า “ฉันไม่มีใครอื่น ฉันอยู่กับปู่ตั้งแต่แม่ให้กำเนิดฉัน ปู่เสีย ฉันขอล้างจานให้ร้านอาหารในเมือง วันนั้นเจ้าของมีงานต้องทำจึงส่งฉันไปแถวนี้ ฉันเดินผ่านไปเห็นท่านกำลังลับมีดอยู่แต่ท่านมองไม่เห็น ฉันจึงมักจะมาทำให้ท่านมีความสุข! ต่อมาเจ้าของรู้เข้า เธอจึงขอให้ฉันนำอาหารกลางวันไปให้ท่านทุกเที่ยง” เด็กหญิงเล่าเรื่องอย่างช้าๆ ใบหน้าเด็กๆ ของเธอดูเหมือนจะสูญเสียความสดใสไป

“โอ้ คุณตานั่นไม่ใช่ญาติของคุณเหรอ” เธออุทานด้วยความประหลาดใจ “ไม่ใช่!” เด็กหญิงส่ายหัว ดวงตาของเธอมองขึ้นไปที่แท่นบูชาอีกครั้ง เมื่อเห็นว่าธูปไหม้หมดแล้ว เธอจึงลุกขึ้นจุดธูปอีกดอกหนึ่งพลางพึมพำว่า “ฉันจะอยู่ที่นี่กับเธอเพื่อให้ความอบอุ่น อีกไม่กี่วันฉันต้องกลับไปบ้านคุณหญิง โอเคไหม”

ข้างนอก พายุผ่านไปแล้ว พระจันทร์เย็นเยียบดุจหมอก โปรยปรายลงมาบนถนนสีเงิน เธอเงยหน้ามองควันธูปที่วาดเป็นรูปหัวใจ ควันที่ทำให้เธออบอุ่น หรือหัวใจของหญิงสาวกันแน่ที่ทำให้เธออบอุ่น เธอนั่งเงียบๆ ฟังกลิ่นควัน ปล่อยให้ควันลอยขึ้นสู่ดวงตาที่แสบร้อนและน้ำตาคลอเบ้า ข้างพระจันทร์เสี้ยวที่เฉียงเข้ามาในกระท่อมกว้างใหญ่ที่ลมพัดแรง หญิงสาวนั่งนิ่งอยู่ตรงนั้น ดวงตาเปล่งประกายดุจดวงดาวสองดวง ร่างกายโค้งงอราวกับรอยบุ๋มในราตรี เธอเพิ่งตระหนักได้ว่าเด็กๆ ที่โดดเดี่ยวล้วนมี โลก เป็นของตัวเอง

“โอเค ฉันจะกลับบ้านเดี๋ยวนี้ พรุ่งนี้เช้าฉันจะกลับมา” เธอลุกขึ้นยืนแล้วเดินออกไป เด็กหญิงตัวน้อยตอบตกลงและยื่นมือออกไปช่วย “ให้ฉันไปส่งเธอที่บ้านเถอะ ดึกแล้ว…”

ถนนในชนบทเงียบสงบ เสียงจิ้งหรีดปนเสียงน้ำหยด ในชนบท คืนฝนตก ลมพัดเอื่อยเฉื่อยไปทั่วทุ่งนากว้างใหญ่ไพศาล ขณะเดินเคียงข้างเด็กหญิงตัวน้อย เธอฝันอยากย้อนเวลากลับไปในวัยเด็ก นั่งอยู่บนบันได เท้าห้อยลงแตะมอสเย็นฉ่ำเปียกชุ่ม ฟังเสียงนกแซงแซวบินกลับมายังต้นไม้หน้าประตู เสียงใสกังวานของมันขับขานทำนองเพลงยามบ่ายอันเงียบสงบ เมื่ออยู่ข้างๆ เด็กหญิงตัวน้อย เธอรู้สึกหัวใจอ่อนลงอย่างกะทันหัน อยากจะพิงร่างน้อยนั้นขณะเดิน เด็กหญิงตัวน้อยรู้สึกถึงความอบอุ่นและความสงบ เมื่อมาถึงประตู เด็กหญิงตัวน้อยก็ดึงมือขึ้นและชี้ขึ้นทันที “เห็นดาวสว่างๆ ข้างบนนั่นไหม” “อ้อ ใช่... ฉันเห็น” “นั่นเพื่อนฉัน แต่ไม่มีใครรู้!” เด็กหญิงกระซิบด้วยความสนใจ “ไปนอนได้แล้ว! เดี๋ยวฉันไปเยี่ยมนะ”

เด็กหญิงตัวน้อยหันหลังกลับและรีบจับมือเธอไว้ราวกับว่าเธอกลัวว่าจะสูญเสียดวงดาวไป “เมื่อไหร่ก็ตามที่เธอต้องการ ฉันจะอยู่ที่นี่รอเธอมาอยู่กับฉัน” น้ำตาใสๆ ในดวงตาของเด็กน้อยไหลออกมาทันที...

เรื่องสั้น: VU NGOC GIAO

ที่มา: https://baocantho.com.vn/chieu-o-xom-doc-tinh-a194003.html