พ่อตาและแม่ตา

บางทีต้นฉบับลายมือ ของพจนานุกรม Dictionarium Anamitico-Latinum (1772) โดย P.J. Pigneaux อาจเป็นหนึ่งในพจนานุกรมเล่มแรกๆ ที่บันทึกคำประสมสองคำนี้ด้วยอักษรจีน ได้แก่ พ่อตา (岳父) และ แม่ยาย (岳母) สำหรับความหมาย ในหนังสือ Dai Nam Quoc Am Tu Vi (1895) Huynh-Tinh Paulus Cua ได้ให้คำอธิบายประกอบไว้ว่า พ่อตา คือพ่อตา แม่ยาย คือแม่ยาย ทีนี้ ลองหารากศัพท์ของคำสองคำนี้กัน

ต้นกำเนิดของ เรื่องพ่อตา (岳父) มาจากเรื่องราวของจางซั่ว (ค.ศ. 667 - 731) ในรัชสมัยจักรพรรดิถังเสวียนจง วันหนึ่งหลังจากที่จักรพรรดิได้ถวายเครื่องสักการะแด่เทพเจ้าบนภูเขาไท่ (ภูเขาลูกแรกในห้าภูเขา) นายกรัฐมนตรีจางซั่ว (บางเอกสารระบุว่าจางเยว่) ได้เลื่อนยศเจิ้งอี้ บุตรเขยขึ้นเป็นยศเดียวกันทันทีและมอบอาภรณ์สีแดงให้ อย่างไรก็ตาม ตามระเบียบของราชวงศ์ถังในขณะนั้น หลังจากพิธีบวงสรวงเสร็จสิ้น ข้าราชการทุกคนที่ต่ำกว่าสามเส้าจะถูกลดยศลงหนึ่งยศ จักรพรรดิถังเสวียนจงทรงประหลาดใจและตรัสถามเจิ้งอี้ แต่เจิ้งอี้ไม่กล้าตอบ หวงปันเซียวซึ่งยืนอยู่ใกล้ๆ ทูลพระราชาว่า "นั่นคือพลังแห่งภูเขาไท่" ( ไท่ซานลี่ย่า ) สิ่งที่หวงปันเซียวกล่าวมีสองความหมาย หนึ่งคือเพื่อเป็นการขอบคุณในโอกาสการถวายเครื่องสักการะแด่เทพเจ้าบนภูเขาไท่ อีกกรณีหนึ่งต้องขอบคุณอำนาจของพ่อตา นับแต่นั้นมา ในประเทศจีน ลูกเขยจึงเริ่มเรียกพ่อตา ว่าไทซาน ส่วนโดไทซอนก็มีอีกชื่อหนึ่งว่าดงหญัก ดังนั้น เจืองถิเยตจึงถูกเรียกว่า พ่อตา หรือ พ่อตา เช่นกัน

ในพจนานุกรม Tho Phong Luc เล่มที่ 16 ซึ่ง มีทั้งหมด 18 เล่ม รวบรวมโดย Gu Zhang Si ในสมัยราชวงศ์ชิง มีประโยคหนึ่งว่า “ พ่อของภรรยาเรียกอีกอย่างว่าพ่อตา หรือเรียกว่าลูกชายชาวไทย ” ซึ่งหมายความว่า “พ่อของภรรยาเรียกว่าพ่อตา หรือลูกชายชาวไทย”

บนภูเขาไท่มีภูเขาลูกหนึ่งชื่อว่า จวงเญินฟง (เพราะรูปร่างคล้ายชายชรา) ดังนั้นพ่อตาจึงถูกเรียกว่า "ไม้เท้าดนตรี" หรือ จวงเญินฟง คำว่า "ไม้เท้าดนตรี " (岳丈) มาจากชื่อบทกวี "ได่ โธ่ หั๊ก เจื่อง" ของหมอฮวง กง ฟู ผู้ประพันธ์บทกวีเจ็ดคำนี้ในสมัยราชวงศ์หมิงเพื่อรำลึกถึงวันคล้ายวันเกิดของพ่อตา

แม่ยาย (岳母) มาจากวลี " แม่ยาย lau chi" ในหนังสือ Gao Zhai man luc ของ Zeng Cao ในสมัยราชวงศ์ซ่ง นอกจากนี้ยังมีคำอีกคำหนึ่งที่เรียกว่า泰水ซึ่งเป็นชื่อเล่นที่ใช้เรียกแม่ยาย ซึ่งมาจากหนังสือ Ke lac bien ที่ Zhuang Xue รวบรวมในช่วงปลายราชวงศ์ซ่งเหนือ ในหนังสือวิจัยวรรณกรรมเล่มนี้ Zhuang Xue อธิบายว่า: " Thai Thuy, vi truong mu da " (Thai Thuy หมายถึง แม่ยาย)

ตั้งแต่สมัยโบราณจนถึงปัจจุบัน คำประสมระหว่างคำว่า พ่อตา และ แม่ตา มักถูกใช้ในสถานการณ์ที่เป็นทางการ โดยเฉพาะในเอกสารลายลักษณ์อักษร เช่น "ขอเยี่ยมพ่อตาและแม่ตาด้วยความเคารพ" (หน้า 125) หรือ "แม่ยาย" (หน้า 608) ในหนังสือ Dictionarium latino-anamiticum (พ.ศ. 2381) โดย Jean Louis Taberd

ในสถานการณ์ที่ไม่เป็นทางการ มักใช้คำว่า พ่อตา และ แม่ตา แทนคำว่า พ่อตา และ แม่ตา ข้อสังเกตนี้ปรากฏใน พจนานุกรม annamite-francçais (langue officielle et langue vulgaire) ของ Jean Bonet ซึ่งตีพิมพ์ในปี 1899: พ่อตา , beau-père (père de l'épouse) - พ่อตา; แม่ตา , belle-mère (mère de l'épouse) - ย่าตายาย (หน้า 50)

ในที่สุด ตามที่ Dai Nam Quoc Am Tu Vi (ibid.) ชาวเวียดนามโบราณใช้คำว่า "nhac" (岳) ซึ่งมีความหมายโดยทั่วไปว่า "พ่อตาและแม่ตา" หรือเรียกพ่อตา ว่า "พ่อตา" "พ่อตา" "พ่อตา" หรือ "พ่อตา" และเรียกแม่ยายว่า "แม่ยาย" หรือ "แม่ยาย"

ที่มา: https://thanhnien.vn/lat-leo-chu-nghia-nhac-phu-va-nhac-mau-185250214212910849.htm