รองศาสตราจารย์ ดร. บุย เฮียน “บิดา” ของโครงการปฏิรูปภาษาประจำชาติอันเป็นที่ถกเถียง เพิ่งเสียชีวิต

รองศาสตราจารย์ ดร. บุย เฮียน ผู้สร้างความฮือฮาด้วยผลงานด้านการพัฒนาภาษาประจำชาติเมื่อปลายปี 2560 เสียชีวิตที่เมืองเวียดจี จังหวัดฟู้โถ

ตามข้อมูลจากญาติและเพื่อนบางคน รองศาสตราจารย์ ดร. บุย เฮียน เสียชีวิตเมื่อบ่ายวันที่ 11 พฤษภาคม ที่บ้านของเขาในเมืองเวียดจี จังหวัด ฟู้เถาะ ขณะมีอายุได้ 90 ปี

พิธีสวดอภิธรรมศพจะจัดขึ้นในวันที่ 12 พฤษภาคม เวลา 13.00 น. พิธีรำลึกและพิธีศพจะจัดขึ้นในวันที่ 13 พฤษภาคม เวลา 06.30 น. ที่บ้านเกิดของเขาที่เมืองวินห์จัน, ห่าฮัว, ฟู้โถ

โครงการปรับปรุงภาษาประจำชาติก่อให้เกิดการโต้เถียงกันอย่างรุนแรง

ในเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2560 หนังสือพิมพ์ แทงเนียนตี พิมพ์บทความเกี่ยวกับการปฏิรูปภาษาประจำชาติของรองศาสตราจารย์ ดร. บุย เฮียน (เมื่อคำว่า 'ภาษาเวียดนาม' เขียนว่า 'เตียก เวียด') ซึ่งดึงดูดความสนใจจากผู้อ่านหลายแสนคน มีความคิดเห็นที่ขัดแย้งกันมากมายเกี่ยวกับการปฏิรูปครั้งนี้ และในขณะนั้น แม้กระทั่งการถกเถียงกันอย่างดุเดือดบนโซเชียลมีเดีย หลายคนใช้ถ้อยคำที่รุนแรงดูหมิ่นรองศาสตราจารย์ ดร. บุย เฮียน

รองศาสตราจารย์ ดร.บุยเฮียน ถ่ายภาพนี้เมื่อปลายปี 2566

ดังนั้น ภาษาประจำชาติที่ได้รับการปรับปรุงของผู้เขียน Bui Hien จึงยึดตามภาษาวัฒนธรรมของกรุง ฮานอย เมืองหลวง ทั้งในแง่ของหน่วยเสียงพื้นฐานและวรรณยุกต์มาตรฐาน 6 เสียง โดยใช้หลักการที่ว่าตัวอักษรแต่ละตัวแทนหน่วยเสียงเพียงหน่วยเดียว และแต่ละหน่วยเสียงจะมีตัวอักษรที่ตรงกันเพียงตัวเดียวแทน ตัวอักษร Đ จะถูกลบออกจากอักษรเวียดนามปัจจุบัน และจะเพิ่มอักษรละตินบางตัว เช่น F, J, W, Z เข้าไป นอกจากนี้ ค่าสัทศาสตร์ของตัวอักษร 11 ตัวที่มีอยู่ในตารางข้างต้นจะมีการเปลี่ยนแปลง ดังนี้ C = Ch, Tr; D = Đ; G = G, Gh; F = Ph; K = C, Q, K; Q = Ng, Ngh; R = R; S = S; X = Kh; W = Th; Z = d, gi, r เนื่องจากเสียง "nhờ" (nh) ไม่มีอักขระใหม่มาแทนที่ ข้อความข้างต้นจึงใช้อักษรประสม n' แทนชั่วคราว

นักภาษาศาสตร์หลายคนเห็นว่าข้อเสนอของรองศาสตราจารย์ ดร. บุย เฮียน สมเหตุสมผล เพราะงานเขียนนี้มีหลักการที่เป็นเอกภาพ แต่ก็มีความเห็นที่ขัดแย้งกันมากมายเช่นกัน เพราะคิดว่าหากปรับปรุงแก้ไขเช่นนี้ ย่อมมีความซับซ้อนและส่งผลเสียตามมามากมาย

อย่างไรก็ตาม รองศาสตราจารย์เหียน กล่าวว่า การปรับปรุงครั้งนี้จะช่วยรวมระบบการเขียนของทั้งประเทศให้เป็นหนึ่งเดียว ขจัดข้อบกพร่องและความไม่สอดคล้องกันส่วนใหญ่ที่เคยสร้างปัญหาให้กับผู้ใช้ (เช่น การสะกดผิด) ลดความซับซ้อนของตัวอักษรจาก 38 ตัวเหลือเพียง 31 ตัว ทำให้เข้าใจกฎเกณฑ์และจดจำได้ง่าย นอกจากนี้ยังช่วยประหยัดเวลา ความพยายาม และวัสดุในกระบวนการสร้างเอกสารบนกระดาษและบนคอมพิวเตอร์อีกด้วย

งานวิจัยเพื่อพัฒนาภาษาประจำชาติมีลิขสิทธิ์

หลังจากนั้น รองศาสตราจารย์บุย เฮียน ได้ดำเนินการวิจัยอย่างต่อเนื่องเพื่อพัฒนาผลงานด้านการพัฒนาภาษาประจำชาติให้สมบูรณ์แบบยิ่งขึ้น ในเดือนธันวาคม พ.ศ. 2560 เขาได้รับใบรับรองการจดทะเบียนลิขสิทธิ์จากสำนักงานลิขสิทธิ์ (กระทรวงวัฒนธรรม กีฬา และการท่องเที่ยว) สำหรับผลงานเรื่อง “การพัฒนาภาษาประจำชาติ”

ต้นปี พ.ศ. 2561 เขาได้ดัดแปลงผลงาน Truyen Kieu ซึ่งประกอบด้วยบทกวี 6-8 บท จำนวน 3,254 บท ให้เป็นผลงานเขียนที่ปรับปรุงแล้วของเขาเอง และตีพิมพ์เป็นหนังสือด้วยตนเอง ปลายปี พ.ศ. 2561 รองศาสตราจารย์ บุย เตี๊ยน หลานชายของ ดร. บุย เฮียน (สำเร็จการศึกษาจากมหาวิทยาลัยสถาปัตยกรรมศาสตร์ฮานอย) และเพื่อนสนิท ได้ร่วมกันพัฒนาซอฟต์แวร์แปลงไฟล์ชื่อ 'tiew Viet' เพื่อเป็นของขวัญให้กับคุณปู่ของเขา ซึ่งช่วยแปลงผลงานวรรณกรรมหรืองานข่าวให้เป็นผลงานเขียนที่ปรับปรุงแล้วได้ภายในไม่กี่ขั้นตอน

รองศาสตราจารย์ ดร. บุย เฮียน อุทิศชีวิตให้กับภาษารัสเซียและการเขียนเพื่อการพัฒนาตนเอง

รองศาสตราจารย์ ดร. บุย เฮียน ได้รับมอบหมายจากรัฐบาลให้ไปศึกษาภาษารัสเซียที่ประเทศจีน หลังจากสำเร็จการศึกษา ในปี พ.ศ. 2498 ท่านเดินทางกลับเวียดนามและได้รับมอบหมายให้ดูแลภาควิชาภาษารัสเซียของโรงเรียนภาษาต่างประเทศในกรุงฮานอย เมื่อมหาวิทยาลัยภาษาต่างประเทศและการศึกษาฮานอย (ปัจจุบันคือมหาวิทยาลัยภาษาต่างประเทศ มหาวิทยาลัยแห่งชาติเวียดนาม กรุงฮานอย) ก่อตั้งขึ้นในปี พ.ศ. 2510 รองศาสตราจารย์ ดร. บุย เฮียน ได้รับมอบหมายให้ดูแลภาควิชาภาษารัสเซีย

ในปีพ.ศ. 2516 เขาได้ปกป้องวิทยานิพนธ์ระดับปริญญาเอก (ปัจจุบันคือปริญญาเอก) ด้วยผลลัพธ์ที่ยอดเยี่ยมจากมหาวิทยาลัย MV Lomonosov แห่งรัฐมอสโก

หลังจากผ่านการปกป้องวิทยานิพนธ์สำเร็จแล้ว เขาก็กลับบ้านและทำงานต่อที่มหาวิทยาลัยภาษาต่างประเทศฮานอย

ในปี พ.ศ. 2517 ท่านดำรงตำแหน่งรองอธิการบดีมหาวิทยาลัยภาษาต่างประเทศฮานอย ต่อมาในปี พ.ศ. 2521 ท่านได้กลับมารับตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการและฝึกอบรม เพื่อรับหน้าที่ดูแลด้านภาษาต่างประเทศในการปฏิรูปการศึกษา

หลังจากนั้น รองศาสตราจารย์ ดร. บุย เฮียน ได้ทำงานเป็นรองผู้อำนวยการสถาบันเนื้อหาและวิธีการสอนเพื่อการศึกษาทั่วไป ภายใต้สถาบันวิทยาศาสตร์การศึกษาเวียดนาม จนกระทั่งเกษียณอายุในปี พ.ศ. 2536

ในช่วงหลายสิบปีหลังเกษียณอายุและช่วงบั้นปลายชีวิต รองศาสตราจารย์ ดร. บุย เฮียน ยังคงอ่านหนังสือ ค้นคว้า และมุ่งมั่นพัฒนาภาษาประจำชาติอย่างต่อเนื่อง ท่านเขียนบทความมากมาย เช่น "บทบาทของภาษาประจำชาติในยุคปฏิวัติอุตสาหกรรม 4.0" "คู่มือการพัฒนาภาษาประจำชาติ"...

ที่มา: https://thanhnien.vn/pgs-ts-bui-hien-cha-de-cong-trinh-cai-tien-chu-quoc-ngu-day-song-vua-qua-doi-1852505121000336.htm