Tiếp tục cải cách thể chế, ổn định kinh tế vĩ mô trong giai đoạn mới

Đóng góp ý kiến tại phiên thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội ngày 29/10, các đại biểu Đoàn ĐBQH tỉnh Khánh Hoà cho rằng, chính phủ cần có giải pháp ưu tiên thực hiện 3 trụ cột chiến lược nhằm tiếp tục duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, nâng cao chất lượng tăng trưởng và phát triển nhanh, bền vững; đồng thời, đảm bảo vận hành hiệu quả mô hình chính quyền hai cấp.

Phó Trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Khánh Hòa Lê Hữu Trí nhất trí cao với định hướng một số nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026 và giai đoạn 5 năm tiếp theo. Trong đó, báo cáo của Chính phủ và Báo cáo của các cơ quan của Quốc hội cũng đã nhận diện và nêu rõ các mặt hạn chế, tiềm ẩn nguy cơ và là thách thức lớn của nền kinh tế, của tình hình xã hội đối với sự phát triển đất nước trong năm 2026 và giai đoạn tiếp theo.

Đóng góp ý kiến về ưu tiên thực hiện giải pháp phát triển kinh tế xã hội 2026, đại biểu Lê Hữu Trí cho rằng, cần quan tâm về “ ba trụ cột đột phá chiến lược” để tiếp tục duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, nâng cao chất lượng tăng trưởng và phát triển nhanh, bền vững. Trong đó, tập trung đổi mới tư duy trong công tác xây dựng và thi hành pháp luật để kịp thời tháo gỡ “nút thắt”, “điểm nghẽn”, khơi thông nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội. Cùng với đó, tập trung rà soát, cắt giảm, đơn giản hoá thủ tục hành chính, kiện toàn tổ chức và hoạt động của Trung tâm dịch vụ hành chính công các cấp hoá các thủ tục, giảm cấp trung gian, giảm chi phí, thời gian, giảm gánh nặng và hỗ trợ thiết thực cho người dân và doanh nghiệp.

Đại biểu Lê Hữu Trí nhấn mạnh, mục tiêu duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, nâng cao chất lượng tăng trưởng và phát triển nhanh, bền vững trong bối cảnh thế giới biến đổi nhanh, phức tạp, cạnh tranh gay gắt với những yêu cầu khắt khe hơn của kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn… là một thách thức. Chính sách và pháp luật sẽ khó thực thi hiệu quả trên thực tế nếu với đội ngũ cán bộ, công chức hoạch định và thực thi chính sách thiếu tầm nhìn chiến lược, thiếu bản lĩnh và trách nhiệm, thiếu tính đột phá, tính quyết liệt giải quyết công việc cho đến khi có kết quả cuối cùng.

Theo đại biểu Lê Hữu Trí, để đạt được mục tiêu tăng trưởng, cần sự khách quan, trách nhiệm hơn trong đánh giá trình độ, năng lực, trách nhiệm, đạo đức của cán bộ, công chức để bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo quản lý đủ tâm, đủ tầm; để bố trí cán bộ đúng người, đúng việc.

Phó Trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Khánh Hòa Lê Hữu Trí

Đại biểu Lê Hữu Trí cũng chỉ rõ, dù hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội được đẩy mạnh đầu tư với nhiều công trình quy mô lớn. Tuy nhiên, hạ tầng kinh tế xã hội cũng đang là “điểm nghẽn” kìm hãm sức bật của nền kinh tế, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển mới. Do vậy, cần khách quan đánh giá tính hiệu quả, tính đồng bộ, tính hiện đại, bền vững trong dài hạn để việc đầu tư hạ tầng kinh tế - xã hội đáp ứng được yêu cầu thúc đẩy nâng cao năng lực nội sinh, sức chống chịu và khả năng cạnh tranh của nền kinh tế đất nước.

Do vậy, đại biểu Lê Hữu Trí cho rằng, giai đoạn tới cần có định hướng đúng, cách làm hiệu quả hơn trong việc tiếp tục đổi mới mạnh mẽ việc xây dựng và thực thi thể chế, pháp luật để đất nước có một thể chế pháp luật hoàn thiện, ổn định, bao phủ toàn diện trên các lĩnh vực, pháp luật được thực thi nghiêm túc, minh bạch, công bằng, đáp ứng yêu cầu phát triển trong bối cảnh mới, tạo niềm tin cho doanh nghiệp, người dân yên tâm, cũng như tạo hành lang pháp lý ổn định cho phát triển các mô hình kinh tế mới.

Việc tăng cường phân cấp, phân quyền là cần thiết nhưng theo đại biểu, cần rà soát, cân nhắc, thận trọng và có lộ trình để cán bộ, công chức có thời gian thích ứng trong điều kiện cán bộ, công chức, nhất là cấp xã còn nhiều bất cập, hạn chế về chất lượng và số lượng, chưa đáp ứng kịp yêu cầu của khối lượng và tính chất công việc trong điều kiện mới điều chỉnh, mở rộng địa giới hành chính, phạm vi quản lý trong mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

Còn đại biểu Đàng Thị Mỹ Hương lại thẳng thắn bày tỏ băn khoăn về vấn đề phát sinh khi sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước thuộc thẩm quyền của Quốc hội theo báo cáo số 843/BC-CP ngày 28/9/2025 của Chính phủ.

Chia sẻ về một số tồn tại, hạn chế cần tiếp tục quan tâm tập trung tháo gỡ, tạo nguồn lực để thực thi nhiệm vụ đối với hoạt động cấp xã, đại biểu Đàng Thị Mỹ Hương cho rằng nguồn lực để thực hiện nhiệm vụ cấp xã còn rất khó khăn như số lượng cán bộ, công chức cấp xã có giảm, trong khi phạm vi quản lý thì rộng hơn, khối lượng công việc nhiều hơn, nhất là trong các lĩnh vực đất đai, đầu tư công, an sinh xã hội, chuyển đổi số...; nhiều nơi còn thiếu công chức có trình độ chuyên môn trong các các lĩnh vực như khoa học, công nghệ, địa chính, tài chính, xây dựng, giao thông... việc này dẫn đến áp lực và hiệu quả công việc chưa cao.

Về cơ sở vật chất, hạ tầng kỹ thuật, đại biểu cho rằng, hiện có nơi, hệ thống hạ tầng công nghệ thông tin chưa thật đồng bộ, còn thiếu trang thiết bị, đường truyền, phần mềm quản lý... Việc này, gây khó khăn trong triển khai chính quyền số, cung cấp các dịch vụ công trực tuyến và thực hiện các nhiệm vụ chuyển đổi số. Trong khi đó, cơ chế phân quyền vẫn còn bất cập, theo báo cáo của Chính phủ, một số Bộ, ngành, địa phương chưa thực sự quyết liệt, chưa xác định rõ việc phân cấp, phân quyền là nhiệm vụ trọng tâm, quan trọng, cấp bách để đề xuất các nội dung phân cấp, phân quyền gắn với cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính thuộc ngành, lĩnh vực; tỷ lệ các nhiệm vụ phân cấp, phân quyền gắn với thủ tục hành chính cho địa phương thực hiện còn chưa cao, hiện mới đạt khoảng 56% so với yêu cầu.

Đại biểu Quốc hội Đàng Thị Mỹ Hương (Khánh Hoà)

Một số quy định của pháp luật vẫn còn chưa rõ ràng, chưa được hướng dẫn thấu đáo, dẫn đến còn có nhiều cách hiểu khác nhau, gây khó khăn trong áp dụng, rất cần được kịp thời hướng dẫn của cơ quan chuyên môn cấp trên. Cơ chế tài chính - ngân sách chưa theo kịp mô hình mới trong khi địa bàn quản lý rộng hơn; việc phân công nhiệm vụ chi ngân sách sau sắp xếp cũng còn nhiều vướng mắc, một số nhiệm vụ được giao theo phân cấp, ủy quyền nhưng chưa có nguồn kinh phí đi kèm, gây khó khăn cho việc thực hiện.

Trước thực tiễn trên, đại biểu Đàng Thị Mỹ Hương cho rằng, cần bố trí, xây dựng đội ngũ cán bộ cấp xã có năng lực và ổn định. Hiện nay, nhiều xã còn thiếu cán bộ có chuyên môn về tài chính, đất đai, khoa học, công nghệ, xây dựng,... gây khó khăn, ách tắc trong giải quyết công việc. Cần tiếp tục nghiên cứu, có chính sách đặc thù thu hút, đãi ngộ hợp lý, đầu tư mạnh cho việc đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cơ sở, nhất là ở vùng có điều kiện kinh tế- xã hội còn khó khăn.

Thứ hai, cần rà soát, quy định bố trí, phân bổ nguồn lực hợp lý cho cấp xã gắn với chức năng, nhiệm vụ được giao thực tế, theo nguyên tắc “nhiệm vụ đến đâu, thì bố trí nguồn lực để thực hiện nhiệm vụ đến đó”, tránh tình trạng giao nhiệm vụ mà không đảm bảo nguồn lực để thực hiện nhất là kinh phí thực hiện. Ngân sách cấp phải đảm bảo để chính quyền cấp xã chủ động thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, an sinh xã hội, bảo vệ môi trường, đảm bảo quốc phòng- an ninh.

Thứ ba, cần đẩy mạnh chuyển đổi số ở cấp xã, hình thành “chính quyền số gần dân”. Cần đầu tư hệ thống hạ tầng, cơ sở dữ liệu, phần mềm quản lý thống nhất để xã có thể tiếp nhận – xử lý – giám sát công việc trên nền tảng số, giảm áp lực hành chính và tăng tính minh bạch.

Thứ tư, tiếp tục rà soát, nghiên cứu hoàn chỉnh quy định khung thể chế thống nhất về phân cấp, phân quyền giữa chính quyền cấp tỉnh và cấp xã trong mô hình chính quyền hai cấp được rõ ràng, minh bạch. Trong đó, quy định rõ trách nhiệm, quyền hạn và cơ chế kiểm soát quyền lực; tránh tình trạng phân cấp, ủy quyền hành chính không có cơ sở pháp lý rõ ràng. Đồng thời, cần bổ sung quy định minh bạch về quy định, cơ chế kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực để tránh sai phạm, lạm quyền, việc này cần phải được phòng ngừa từ sớm.

Theo đại biểu Đàng Thị Mỹ Hương, đầu tư nguồn lực cho cấp xã là đầu tư cho sự vận hành bền vững của chính quyền hai cấp và niềm tin của Nhân dân vào Nhà nước, nên cần tập trung rà soát, hoàn thiện thể chế, đảm bảo nguồn lực để mô hình chính quyền hai cấp vận hành thực chất, hiệu quả, phục vụ Nhân dân được tốt hơn.

Nguồn: https://daibieunhandan.vn/tiep-tuc-cai-cach-the-che-on-dinh-kinh-te-vi-mo-trong-giai-doan-moi-10393670.html