Chuyển trọng tâm từ kiểm soát, quản lý sang phục vụ, kiến tạo phát triển
Sau gần 40 năm thực hiện công cuộc Đổi mới (1986 - 2025), Việt Nam đã ra khỏi tình trạng kém phát triển và trở thành nước có thu nhập trung bình (từ năm 2008) với định hướng xã hội chủ nghĩa được giữ vững. Diện mạo đất nước có nhiều thay đổi. Đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được cải thiện rõ rệt. Vai trò, vị thế và uy tín quốc tế của quốc gia từng bước được nâng cao. Quốc phòng, an ninh được bảo đảm vững chắc.
Một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến sự thành công kể trên, theo Phó Trưởng Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương Nguyễn Hồng Sơn, đó là việc chuyển đổi từ nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung, quan liêu, bao cấp sang nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, trong đó có sự phát triển mạnh mẽ của kinh tế tư nhân. Đây cũng chính là kết quả của việc từng bước hiện thực hóa lý luận về kinh tế thị trường định hướng XHCN, trong đó có sự phát triển trong nhận thức của Đảng Cộng sản Việt Nam về phát triển kinh tế tư nhân.
Chia sẻ với Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Cuba, Phó Trưởng Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương Nguyễn Hồng Sơn cho biết, nhận thức của Đảng Cộng sản Việt Nam về phát triển kinh tế tư nhân đã luôn có sự đổi mới và phát triển. Điều này được thể hiện rõ nét qua các kỳ đại hội của Đảng, từ Đại hội VI (1986) cho đến Đại hội XIII (2021).
Cụ thể, ngay sau khi Đổi mới, từ năm 1986 (Đại hội VI của Đảng), kinh tế tư nhân được xác định là một bộ phận của nền kinh tế; từ năm 2002, là một bộ phận cấu thành quan trọng của nền kinh tế; từ năm 2006 (Đại hội X của Đảng), là một trong những động lực của nền kinh tế; từ năm 2017, là một trong những động lực quan trọng của nền kinh tế (Nghị quyết số 10, ngày 3/6/2017, Ban Chấp hành Trung ương Khóa XII về phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng XHCN; Đại hội XIII của Đảng, năm 2021); từ năm 2025, là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia (Nghị quyết số 68-NQ/TW, ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân).
“Nhận thức về vai trò của Nhà nước đối với phát triển kinh tế tư nhân cũng ngày càng được đổi mới theo hướng chuyển trọng tâm từ kiểm soát, quản lý sang phục vụ, kiến tạo phát triển. Đơn cử, về quan hệ giữa các thành phần kinh tế, Nghị quyết số 68-NQ/TW nhấn mạnh tới yêu cầu tăng cường kết nối giữa các doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp tư nhân với doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp FDI, nhất là kết nối thông qua các chuỗi liên kết doanh nghiệp theo cụm ngành, chuỗi giá trị, chuỗi cung ứng”, Phó Trưởng Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương nêu rõ.
Mở rộng tối đa quyền tự do kinh doanh của doanh nghiệp
"Dưới sự lãnh đạo của Đảng và các chính sách của Nhà nước, kinh tế tư nhân ở Việt Nam đã phát triển trên nhiều phương diện, hoạt động đa dạng ở hầu hết các ngành, lĩnh vực". Nhấn mạnh như vậy, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Tâm cho biết, hiệu quả, sức cạnh tranh dần được nâng lên, bước đầu đã hình thành được một số tập đoàn kinh tế tư nhân có quy mô lớn, hoạt động đa ngành, có khả năng cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế.
Kinh tế tư nhân là lực lượng nòng cốt tạo ra của cải vật chất, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế (khoảng 50% GDP), tạo việc làm (khoảng 82% việc làm trong nền kinh tế), đóng góp khoảng 30% vào thu ngân sách, nâng cao năng suất lao động, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và gia tăng năng lực cạnh tranh quốc gia, góp phần xóa đói, giảm nghèo và giải quyết các vấn đề xã hội.
Nêu 7 bài học kinh nghiệm của Việt Nam trong việc xây dựng, hoàn thiện chính sách, pháp luật về phát triển thành phần kinh tế ngoài nhà nước và thúc đẩy hoạt động đầu tư, kinh doanh của doanh nghiệp, ĐBQH hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Đức Hiếu cho biết: một là, phải thay đổi về nhận thức, tư duy về vai trò quan trọng của khu vực kinh tế tư nhân, trong đó khẳng định phát triển kinh tế tư nhân thực sự trở thành động lực quan trọng của nền kinh tế. Hai là, từ quan điểm, chỉ đạo của Đảng thì phải thể chế hóa đầy đủ, kịp thời bằng các quy định pháp luật cụ thể ở mức cao nhất là Hiến pháp và sau đó là các đạo luật.
Ba là, khi xây dựng pháp luật cho sự phát triển của kinh tế tư nhân thì có các yếu tố rất quan trọng để khuyến khích phát triển kinh tế tư nhân, đó là: mở rộng tối đa quyền tự do kinh doanh của doanh nghiệp; thủ tục hành chính và cấp giấy phép phải thường xuyên được rà soát, bãi bỏ và đơn giản hóa để thực sự thuận lợi; luật pháp phải bảo vệ được quyền kinh doanh và tài sản của doanh nghiệp khi đã đầu tư và kinh doanh; chính sách ưu đãi đầu tư (nếu có) thì phải có mục tiêu rõ ràng và phù hợp với chủ trương, đường lối phát triển kinh tế của Đảng, tránh tràn lan, dàn trải.
Bốn là, song song với phát triển kinh tế tư nhân cũng phải mạnh dạn cải cách khu vực kinh tế nhà nước theo 3 chiều hướng: tái cơ cấu, cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nước, trao cơ hội cho khu vực kinh tế tư nhân; đối với những doanh nghiệp nhà nước còn tồn tại thì phải nâng cao hiệu quả hoạt động, thay đổi cơ chế để năng động hơn; có chính sách để thúc đẩy phát triển một số tập đoàn nhà nước.
Năm là, Chính phủ phải thực hiện đúng các cam kết về bảo vệ đầu tư, thương mại theo pháp luật trong nước và các hiệp định thương mại. Sáu là, thường xuyên có sự đối thoại giữa Nhà nước và khu vực kinh tế tư nhân để có sự điều chỉnh chính sách, pháp luật kịp thời. Bảy là, cần thường xuyên triển khai các hoạt động biểu dương, tôn vinh đối với doanh nghiệp, doanh nhân, khuyến khích tinh thần kinh doanh cho doanh nghiệp.
Mặc dù có nhiều đóng góp quan trọng, song, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Tâm cũng thẳng thắn chỉ rõ, khu vực kinh tế tư nhân vẫn còn những tồn tại, hạn chế, chưa phát huy hết tiềm năng, nội lực và chưa đóng góp xứng đáng cho kinh tế quốc gia.
Trong bối cảnh mới nhiều khó khăn, thách thức, đồng thời cũng nhiều cơ hội mới, thời cơ mới cho phát triển đất nước, để thực hiện thành công các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội đã đề ra, nhất là hai mục tiêu chiến lược 100 năm, Thứ trưởng Bộ Tài chính nhấn mạnh yêu cầu phải đổi mới tư duy, nhận thức, tầm nhìn; xóa bỏ mọi định kiến, phát huy vai trò, tạo sự đột phá phát triển kinh tế tư nhân để thúc đẩy mạnh mẽ sự nghiệp đổi mới, hội nhập và phát triển đất nước trong tình hình mới.
Thứ trưởng Nguyễn Đức Tâm nêu 8 nhóm nhiệm vụ, giải pháp thể hiện tinh thần đổi mới, đột phá, cải cách mạnh mẽ, tin tưởng, trao cơ hội để kinh tế tư nhân phát triển nhanh, bền vững, chất lượng cao, đồng hành, tham gia cùng Nhà nước kiến tạo nền kinh tế. Cụ thể, đổi mới tư duy, nhận thức và hành động, khơi dậy niềm tin, khát vọng dân tộc, tạo xung lực mới, khí thế mới để phát triển kinh tế tư nhân; đẩy mạnh cải cách, nâng cao chất lượng thể chế, chính sách, bảo vệ quyền tự do kinh doanh, quyền sở hữu tài sản, quyền cạnh tranh bình đẳng cho kinh tế tư nhân; tạo thuận lợi cho kinh tế tư nhân tiếp cận các nguồn lực về đất đai, vốn, nhân lực chất lượng cao.
Bên cạnh đó, thúc đẩy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; tăng cường kết nối giữa các doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp tư nhân với doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp FDI; hình thành và phát triển nhanh các doanh nghiệp vừa và lớn, tập đoàn kinh tế tư nhân tầm cỡ khu vực và toàn cầu; hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân nhỏ, siêu nhỏ, hộ kinh doanh. Đồng thời, đề cao đạo đức kinh doanh, phát huy trách nhiệm xã hội, thúc đẩy mạnh mẽ tinh thần kinh doanh, tạo mọi điều kiện thuận lợi để doanh nhân tham gia quản trị đất nước.
Nguồn: https://daibieunhandan.vn/trao-co-hoi-de-kinh-te-tu-nhan-phat-trien-nhanh-ben-vung-10389258.html
Bình luận (0)