Từ 1/7/2026, viên chức được góp vốn, lập doanh nghiệp, hành nghề cá nhân

Mở rộng quyền làm thêm, hành nghề ngoài công lập

Chiều 10/12, Quốc hội bấm nút thông qua Luật Viên chức (sửa đổi). Luật mới có hiệu lực từ 1/7/2026.

Một trong những nội dung đáng chú ý nhất của Luật là việc mở rộng đáng kể quyền làm thêm, hành nghề cá nhân, góp vốn và tham gia quản trị doanh nghiệp đối với hơn một triệu viên chức đang làm việc tại các đơn vị sự nghiệp công lập.

Đây được xem là bước điều chỉnh quan trọng nhằm tháo gỡ các rào cản về pháp lý, đồng thời bảo đảm nguyên tắc minh bạch, không xung đột lợi ích trong khu vực công.

Quốc hội bấm nút thông qua Luật Viên chức (sửa đổi) chiều 10/12 (Ảnh: Media QH).

Theo quy định mới, viên chức được ký hợp đồng lao động hoặc hợp đồng dịch vụ với cơ quan, tổ chức, đơn vị khác, nếu pháp luật chuyên ngành không cấm và việc làm thêm không tạo xung đột lợi ích.

Việc ký hợp đồng ngoài đơn vị sự nghiệp công lập cũng không được trái với các thỏa thuận trong hợp đồng làm việc hiện tại và không vi phạm quy định về đạo đức nghề nghiệp.

Trường hợp hợp đồng làm việc chưa đề cập rõ quyền này, viên chức phải xin ý kiến đồng ý bằng văn bản của người đứng đầu đơn vị. Người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập muốn ký hợp đồng ngoài giờ phải có văn bản chấp thuận của cơ quan cấp trên trực tiếp.

Luật cũng cho phép viên chức hành nghề với tư cách cá nhân, miễn là pháp luật về ngành, lĩnh vực không cấm. Khi hành nghề, viên chức phải tuân thủ quy định về phòng, chống xung đột lợi ích, không lợi dụng thông tin, điều kiện làm việc trong đơn vị để trục lợi và không trái đạo đức nghề nghiệp.

Quốc hội bấm nút thông qua Luật Viên chức (sửa đổi) chiều 10/12 (Ảnh: Media QH).

Đối với viên chức làm việc tại đơn vị sự nghiệp khoa học và công nghệ, cơ sở giáo dục đại học công lập, luật mới cho phép áp dụng đầy đủ các quyền nêu trên, đồng thời mở rộng theo các luật chuyên ngành như Luật Khoa học và Công nghệ, Luật Chuyển giao công nghệ, Luật Giáo dục đại học và Luật Doanh nghiệp.

Điều này giúp đội ngũ nhà khoa học, giảng viên được tham gia mạnh mẽ hơn vào hoạt động nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, thành lập doanh nghiệp khoa học - công nghệ, tư vấn chuyên môn hoặc đảm nhận vị trí trong hội đồng quản trị, ban điều hành các tổ chức ngoài công lập theo đúng khuôn khổ pháp luật.

Dù mở rộng quyền, luật vẫn đặt ra yêu cầu nghiêm ngặt về trách nhiệm. Viên chức phải bảo đảm không sử dụng sai tài sản công, không để ảnh hưởng đến tiến độ và chất lượng nhiệm vụ được giao, không vi phạm quy tắc ứng xử và đạo đức nghề nghiệp. Các trường hợp vi phạm sẽ bị xem xét trách nhiệm theo luật, từ kỷ luật đến chấm dứt hợp đồng, tùy mức độ.

Với những thay đổi này, Luật Viên chức tạo nên cách tiếp cận mới: mở rộng quyền nhưng siết chặt trách nhiệm, trao thêm không gian để viên chức phát triển nghề nghiệp, tăng thu nhập hợp pháp và đóng góp sâu hơn vào các hoạt động khoa học, kinh tế - xã hội.

Dantri.com.vn

Nguồn:https://dantri.com.vn/noi-vu/tu-172026-vien-chuc-duoc-gop-von-lap-doanh-nghiep-hanh-nghe-ca-nhan-20251210145452274.htm