Động lực thúc đẩy thương mại Việt Nam - Malaysia
Theo số liệu của Hải quan Việt Nam, trong 9 tháng đầu năm 2025, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Malaysia đạt 12,06 tỷ USD, tăng 12,89% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu đạt 3,89 tỷ USD, tăng 1,3%, trong khi nhập khẩu đạt 8,18 tỷ USD, tăng 19,37%. Cán cân thương mại tiếp tục nghiêng mạnh về phía Malaysia, với mức thâm hụt của Việt Nam lên tới 4,29 tỷ USD, tăng 42,36% so với cùng kỳ
Ở chiều xuất khẩu, cơ cấu hàng hóa của Việt Nam sang Malaysia tiếp tục có sự chuyển dịch theo hướng tích cực, gắn với lợi thế công nghiệp, chế biến, chế tạo. Nhóm hàng máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện vươn lên dẫn đầu, chiếm 16,9% tổng kim ngạch xuất khẩu và tăng mạnh 40% so với cùng kỳ. Theo sau là nhóm máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng với tỷ trọng 9,6%, tăng 21,9%. Đáng chú ý, phương tiện vận tải và phụ tùng ghi nhận mức tăng trưởng tới 65,2%, cho thấy tín hiệu mở rộng chuỗi cung ứng công nghiệp giữa hai nước.
Những con số tăng trưởng này không tách rời tác động của CPTPP. Việc cắt giảm sâu thuế quan theo lộ trình cam kết, cùng với các quy định minh bạch về xuất xứ, tiêu chuẩn kỹ thuật, hải quan... đã giúp doanh nghiệp Việt Nam có “đường băng” pháp lý thuận lợi hơn khi tiếp cận thị trường Malaysia. Đây là lợi thế then chốt so với giai đoạn trước khi CPTPP có hiệu lực, khi nhiều ngành hàng còn chịu rào cản thuế và phi thuế quan cao.
Tuy nhiên, trong chiều ngược lại, nhiều mặt hàng truyền thống của Việt Nam sang Malaysia như sắt thép, sản phẩm hóa chất, gạo tiếp tục sụt giảm mạnh, lần lượt giảm 28,4%, 69,7% và 53,3%. Điều này phản ánh vừa sự cạnh tranh gay gắt trên thị trường, vừa cho thấy áp lực nâng cao chất lượng, tiêu chuẩn và giá trị gia tăng cho hàng hóa Việt Nam trong sân chơi CPTPP ngày càng khắt khe.
Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng cùng đại diện các Bộ ngành, đơn vị thăm gian hàng của doanh nghiệp Việt Nam dự Tr
Theo báo cáo của Thương vụ Việt Nam tại Malaysia, thị trường Malaysia được đánh giá là thị trường có sức mua khá, nhu cầu tiêu dùng đa dạng và có nhiều nét tương đồng về văn hóa tiêu dùng với Việt Nam. Đặc biệt, việc cùng tham gia nhiều hiệp định thương mại tự do, trong đó có CPTPP, đã tạo mức độ mở cửa lớn và rào cản tương đối thấp đối với hàng hóa Việt Nam. Bên cạnh đó, Malaysia cũng thiếu hụt nguồn cung nội địa đối với một số mặt hàng thiết yếu như gạo, thủy hải sản... đây là những lĩnh vực Việt Nam có thế mạnh.
Tuy nhiên, thị trường rộng mở cũng đồng nghĩa với áp lực cạnh tranh gay gắt. Do là nền kinh tế có độ mở cao, Malaysia nhập khẩu hàng hóa từ nhiều quốc gia như Trung Quốc, Thái Lan, Indonesia…, khiến hàng Việt phải cạnh tranh trực diện về giá, chất lượng và tiêu chuẩn.
Đặc biệt, các mặt hàng thực phẩm chịu rào cản lớn về chứng chỉ Halal - trong khi hiện nay tại Việt Nam chỉ có một đơn vị phi chính phủ được JAKIM công nhận cấp chứng chỉ này. Đây là “nút thắt” không nhỏ kìm hãm khả năng mở rộng thị phần hàng thực phẩm Việt Nam tại thị trường Malaysia.
Bên cạnh rào cản kỹ thuật, không ít doanh nghiệp Việt Nam còn e ngại tiếp cận thị trường do khác biệt về ngoại ngữ, văn hóa kinh doanh; thậm chí có trường hợp bị lừa đảo thương mại do không thông qua các kênh xác minh chính thức. Những hạn chế này cho thấy CPTPP chỉ thực sự phát huy hết hiệu quả khi năng lực hội nhập của doanh nghiệp được nâng lên tương xứng.
Thúc đẩy doanh nghiệp xây dựng thương hiệu
Một trong những điểm sáng trong hợp tác Việt Nam - Malaysia thời gian qua là các hoạt động xúc tiến thương mại gắn với vai trò hỗ trợ trực tiếp của hệ thống Thương vụ. Đầu tháng 10/2025, Thương vụ Việt Nam tại Malaysia đã đưa 21 doanh nghiệp logistics Malaysia về Việt Nam dự Đại hội thế giới Liên đoàn các hiệp hội giao nhận vận tải quốc tế (FIATA 2025), tạo cầu nối quan trọng cho lĩnh vực logistics hai nước. Tiếp đó, từ ngày 16-19/10/2025, Thương vụ tham gia gian hàng tại Hội chợ Halal quốc tế Malacca (MIHF 2025) - một trong những hội chợ Halal lớn nhất tại Malaysia.
Những hoạt động này cho thấy, để CPTPP đi vào chiều sâu, không thể chỉ dừng ở cam kết trên giấy, mà cần những chương trình xúc tiến thực chất, bám sát nhu cầu thị trường và doanh nghiệp. Không gian CPTPP chỉ thực sự mở rộng khi có sự hiện diện cụ thể của hàng Việt tại các hệ thống phân phối, hội chợ, chuỗi cung ứng tại nước bạn.
Bên cạnh yếu tố thuế quan và kỹ thuật, CPTPP cũng đặt doanh nghiệp Việt Nam vào một cuộc cạnh tranh mới về thương hiệu và giá trị văn hóa. Chia sẻ từ thực tế thị trường cho thấy, dù chất lượng sản phẩm không thua kém, nhiều thương hiệu Việt vẫn lép vế do hạn chế về bao bì, thiết kế và câu chuyện thương hiệu.
Sản phẩm Aodai Coffee chinh phục thị trường Malaysia không chỉ bằng chất lượng mà còn bằng câu chuyện thương hiệu, cách kể chuyện về văn hóa Việt Nam qua bao bì sản phẩm.
Câu chuyện của Nonla Vietnam Global với sản phẩm Aodai Coffee là một minh chứng điển hình. Việc xây dựng hình ảnh sản phẩm dựa trên bản sắc văn hóa áo dài đã giúp thương hiệu này tạo ấn tượng mạnh tại thị trường Malaysia. Ông Nguyễn Trung Chính, Founder & CEO Công ty TNHH NONLA Vietnam Global cho biết, trong môi trường bán lẻ cạnh tranh khốc liệt, doanh nghiệp chỉ có “3 giây vàng” để gây ấn tượng với khách hàng khi họ đứng trước quầy hàng. Khi chất lượng sản phẩm đi kèm hình ảnh chuyên nghiệp và câu chuyện bản sắc rõ nét, hàng Việt hoàn toàn có thể sánh vai với các thương hiệu quốc tế.
Ở góc cơ quan quản lý nhà nước, Bí thư thứ Nhất, Phụ trách Thương vụ Việt Nam tại Malaysia Ngô Quang Hưng đánh giá cao những ý tưởng sáng tạo gắn xuất khẩu với câu chuyện văn hóa, xem đây là hướng đi chiến lược để nâng cao giá trị hàng hóa Việt Nam trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng gay gắt. Đặc biệt, khi Việt Nam và Malaysia đang hướng tới mục tiêu kim ngạch thương mại song phương đạt 20 tỷ USD vào năm 2030, việc nâng tầm thương hiệu càng mang ý nghĩa then chốt.
Hiện thực hóa mục tiêu, Thương vụ Việt Nam tại Malaysia khuyến nghị, doanh nghiệp Việt Nam tập trung vào những điểm rất cụ thể: Xác minh kỹ đối tác trước khi giao dịch; ưu tiên xuất khẩu các sản phẩm có chứng chỉ Halal; mạnh dạn đầu tư kênh phân phối, gửi hàng mẫu, tham gia hội chợ; đổi mới mẫu mã sản phẩm phù hợp thị hiếu tiêu dùng sở tại; phối hợp trưng bày hàng hóa tại phòng hàng mẫu của Thương vụ.
Nói cách khác, CPTPP đã mở cửa, nhưng cánh cửa đó rộng đến đâu phụ thuộc rất lớn vào năng lực của từng doanh nghiệp. Khi doanh nghiệp làm chủ được tiêu chuẩn, thương hiệu, logistics và câu chuyện sản phẩm, thì CPTPP mới thực sự trở thành “đòn bẩy chiến lược” cho hàng Việt tại Malaysia.
Nguồn: https://moit.gov.vn/tin-tuc/cptpp-ho-tro-hang-viet-tang-hien-dien-tai-thi-truong-malaysia.html
![[Video] Nghề làm tranh dân gian Đông Hồ được UNESCO ghi danh vào Danh sách cần bảo vệ khẩn cấp](https://vphoto.vietnam.vn/thumb/402x226/vietnam/resource/IMAGE/2025/12/10/1765350246533_tranh-dong-ho-734-jpg.webp)
Bình luận (0)