Tuyên truyền ASEAN: Gắn kết người dân, lan toả giá trị

Đại sứ Trần Đức Bình tham dự một cuộc họp chuẩn bị cho Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 58 (AMM 58) và các Hội nghị liên quan ngày 7/7 tại Kuala Lumpur, Malaysia. (Ảnh: Bảo Chi)

Trong tiến trình hội nhập ấy, truyền thông giữ vai trò là cầu nối giữa chính sách và thực tiễn, giữa ASEAN và người dân. Không chỉ là phương tiện truyền tải thông tin, truyền thông về ASEAN còn là lực đẩy lan tỏa các giá trị chung, góp phần nâng cao bản sắc khu vực và nuôi dưỡng ý thức cộng đồng.

Yêu cầu mới trong bối cảnh mới

Khu vực và đất nước đang bước vào một giai đoạn phát triển mới. Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045 xác lập định hướng dài hạn nhằm nâng cao năng lực tự cường và tự chủ chiến lược của khu vực. Việt Nam cũng đang nỗ lực hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước hùng cường, thịnh vượng và hạnh phúc trong kỷ nguyên mới.

Nghị quyết số 59-NQ/TW của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế trong tình hình mới và Kế hoạch tổng thể Truyền thông ASEAN giai đoạn II (ACMP II, 2016–2025) đều đặt ra yêu cầu cụ thể về đẩy mạnh hội nhập và tăng cường tuyên truyền, quảng bá ASEAN.

Trong bối cảnh đó, nhiệm vụ truyền thông trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Điều này đòi hỏi cách tiếp cận mới, nội dung sáng tạo và phương thức triển khai linh hoạt, hiệu quả hơn, để ASEAN hiện diện một cách sinh động, gần gũi trong đời sống người dân.

Đưa ASEAN đến gần hơn với người dân là nỗ lực chung của cả Cộng đồng. (Nguồn: asean.org)

Chuyển biến tư duy

Cộng đồng ASEAN được xây dựng với mong muốn mang lại hòa bình, ổn định và phát triển cho khu vực, đồng thời đặt người dân vào vị trí trung tâm của tiến trình hợp tác. Tuy nhiên, với nhiều người dân ở các nước, ASEAN đôi khi vẫn là một khái niệm xa vời, gắn với các hội nghị cấp cao hay những văn bản chính sách. Có thể thấy vai trò và lợi ích mà Cộng đồng ASEAN mang lại đôi khi vẫn chưa hiện diện rõ nét trong đời sống thường ngày.

Để thu hẹp khoảng cách đó, công tác truyền thông đòi hỏi một sự thay đổi mạnh mẽ về tư duy và cách làm. Không chỉ kể chuyện chính sách, truyền thông truyền cảm hứng, giúp người dân hiểu rằng họ không đứng ngoài ASEAN, mà chính là trung tâm, là người thụ hưởng và cũng là chủ thể góp phần xây dựng Cộng đồng. Khi người dân thấy mình có vai trò, họ sẽ sẵn sàng đồng hành, ủng hộ và tham gia.

Một ASEAN gần gũi hơn

Đồng thời, để người dân quan tâm đến ASEAN, nội dung truyền thông cần cụ thể, thiết thực và gắn với những điều gần gũi trong đời sống. Đó có thể là cơ hội việc làm trong khu vực, di chuyển giữa các quốc gia không cần thị thực, học bổng và trao đổi sinh viên, khởi nghiệp chung hay hợp tác về môi trường, chuyển đổi số... Những thành tựu ấy sẽ dễ dàng được công chúng cảm nhận hơn nếu được kể bằng ngôn ngữ đời thường, qua những câu chuyện “người thật, việc thật” thay vì chỉ dựa vào số liệu hay phát biểu chính trị.

Truyền thông hiệu quả không thể chung chung, mà cần “đúng người, đúng cách” – từ người dân, doanh nghiệp đến thanh niên, phụ nữ hay người yếu thế. Mỗi nhóm có cách tiếp nhận riêng, nên thông điệp cũng cần linh hoạt, gần với thực tế. Khi người dân cảm nhận được sự hiện diện của ASEAN trong đời sống hằng ngày, sự quan tâm sẽ lớn dần và nhận thức xã hội cũng sâu sắc hơn.

Truyền thông về ASEAN nên đổi mới hình thức, tận dụng tối đa các nền tảng số. (Nguồn: ERIA)

Truyền thông đa phương tiện

Truyền thông về ASEAN nên đổi mới hình thức, tận dụng tối đa các nền tảng số. Báo chí truyền thống tiếp tục giữ vai trò định hướng dư luận và phân tích chuyên sâu. Trong khi đó, mạng xã hội, video ngắn, podcast, infographics... giúp lan tỏa nhanh và hiệu quả, đặc biệt với giới trẻ – lực lượng chiếm hơn một phần ba dân số ASEAN.

Các nền tảng như Facebook, TikTok, YouTube cần được khai thác sáng tạo. Đồng thời, cũng cần tiếp tục phát huy vai trò của báo chí đối ngoại và mạng lưới các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài. Việc lồng ghép nội dung ASEAN vào các chương trình chuyên môn, truyền thông nội bộ và đối thoại chính sách cũng giúp thông tin được lan tỏa một cách liên ngành, đồng bộ và tự nhiên hơn.

Đội ngũ tuyên truyền chuyên nghiệp

Hiệu quả truyền thông phụ thuộc lớn vào chất lượng đội ngũ thực hiện. Để thông tin về ASEAN trở nên sinh động và đi vào đời sống, người làm truyền thông cần chuyên nghiệp, am hiểu ASEAN, nắm bắt tâm lý công chúng và sử dụng thành thạo công nghệ hiện đại.

Trang bị kỹ năng kể chuyện, làm chủ nền tảng số và hiểu rõ bối cảnh khu vực chính là nền tảng để truyền thông về ASEAN gần gũi, hấp dẫn và hiệu quả hơn.

Diễn đàn Du lịch ASEAN tại Indonesia tháng 2/2023. (Nguồn: VGP)

Hệ sinh thái truyền thông đồng bộ

Tuyên truyền về ASEAN nên được tổ chức như một hệ sinh thái thống nhất, vận hành bền vững và có sự phối hợp chặt chẽ giữa các ngành, địa phương và cấp quản lý.

Các bộ, ngành liên quan cũng nên triển khai những bước đi cụ thể, ứng dụng cách làm mới, thông tin nhanh hơn, cập nhật hơn và gần gũi hơn với đời sống, nhu cầu của người dân.

Đưa ASEAN đến gần hơn với người dân là nỗ lực chung của cả Cộng đồng, của các ngành, các cấp, trong đó có truyền thông. Đây là nhiệm vụ lâu dài nhưng cấp thiết, đòi hỏi sự đổi mới từ tư duy đến cách làm, để ASEAN hiện diện ngày càng thiết thực hơn trong cuộc sống hằng ngày của người dân.

Nguồn: https://baoquocte.vn/tuyen-truyen-asean-gan-ket-nguoi-dan-lan-toa-gia-tri-323647.html