Vì một ban kiểm tra trung ương Trong sáng như gương – sắc bén như gươm

Thành viên Ban Kiểm tra Đảng phải thực sự "trong sáng như gương, sắc bén như gươm", tức là phải có đủ bản lĩnh, công tâm, am hiểu pháp luật, tinh thông nghiệp vụ.

Trong tác phẩm "Mấy kinh nghiệm Trung Quốc mà chúng ta nên học", Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tán thành và dẫn lại lời Giáo sư Hoa La Canh của Trung Quốc, cho rằng: "…Đi theo Đảng chưa chắc đã phải là một lòng với Đảng. Chim hải âu đi theo tàu thủy, nhưng không phải nó cùng chung một mục đích với con tàu; nó theo tàu vì nó muốn tìm món ăn"[1].

Một trong những vụ việc gây chấn động dư luận là sai phạm nghiêm trọng của cựu Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phúc (cũ) Hoàng Thị Thúy Lan. Theo kết luận điều tra, bị cáo Lan đã có hành vi nhận hối lộ với số tiền lên tới hàng triệu đô-la Mỹ. Đáng chú ý, chi tiết bị cáo lúc đương chức dùng cử chỉ một ngón tay để gợi ý cho doanh nghiệp chuẩn bị số tiền "lót tay" (được dư luận ví như chiêu thức "nhất dương chỉ" để đoạt 1 triệu đô-la Mỹ) đã trở thành biểu tượng cho sự trơ trẽn, coi thường kỷ luật của Đảng, pháp luật của Nhà nước, đi ngược lại phẩm chất đạo đức của người cán bộ đảng viên.

Trước đó, tại Bắc Ninh, những sai phạm liên quan đến gia đình cựu Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Nhân Chiến cũng khiến dư luận bức xúc. Việc để người thân, con cái dựa thế lực của cán bộ cấp cao nhằm thâu tóm lợi ích, tạo dựng "nhóm lợi ích gia đình", nói nặng là "gia đình trị" đã cho thấy một biểu hiện khác của sự tha hóa: Biến quyền lực công thành công cụ phục vụ lợi ích riêng tư. Đây không chỉ là sai phạm của một cá nhân, mà còn đặt ra câu hỏi về cơ chế kiểm soát quyền lực, trách nhiệm nêu gương và sự liêm chính trong đội ngũ lãnh đạo chủ chốt.

Tại Thanh Hóa, thời gian qua, nhiều cán bộ lãnh đạo chủ chốt của tỉnh - kể cả cấp sở, ngành và cấp tỉnh - đã lần lượt bị khởi tố, xử lý hình sự liên quan đến sai phạm trong quản lý đất đai, đầu tư, tài chính. Những vụ án nối tiếp nhau cho thấy một thực trạng đáng lo ngại: quyền lực nếu không được kiểm soát chặt chẽ sẽ dễ dàng bị lợi dụng, biến thành "mảnh đất màu mỡ" cho tham nhũng, tiêu cực. Thanh Hóa - vùng đất "địa linh, nhân kiệt" - vốn là một địa phương giàu tiềm năng, đang phải đối diện với những hệ lụy nặng nề từ việc để lọt những cán bộ không xứng đáng vào vị trí lãnh đạo, quản lý. Còn gì chua xót hơn khi trong quần chúng nhân dân đã có ý kiến lo ngại rằng, với số lượng, tốc độ cán bộ bị bắt và tạm giam vì phạm pháp nhiều như ở Thanh Hóa vừa thì Nhà nước xây nhà tạm giam, nhà tù sao kịp?

Trước đó, cũng trong khóa XIII, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã kết luận, trình Bộ Chính trị và Trung ương thi hành kỷ luật một số cán bộ ở cấp cao hơn, khi đang giữ các cương vị cán bộ chủ chốt của Đảng, Nhà nước cũng vì các vi phạm nghiêm trọng điều lệ, nguyên tắc của Đảng.

Như vậy, hiện tượng con "hải âu bay theo con tàu không phải vì cùng chung chí hướng mà chỉ để kiếm ăn" đã xuất hiện trong Đảng, không còn là "cá biệt", thậm chí đã có thể lo ngại hiện tượng đó có nguy cơ bùng phát thành bầy đàn.

Đảng ta luôn coi trọng công tác cán bộ, xem đó là then chốt của then chốt. Phát biểu bế mạc hội nghị trung ương 13, khóa XIII, Tổng bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, việc giới thiệu nhân sự Ban Chấp hành Trung ương, Ủy Ban kiểm tra Trung ương khóa XIV là công việc đặc biệt hệ trọng, quyết định sự phát triển của đất nước trong thời gian tới.

Công tác giới thiệu cán bộ đảng viên vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Ban Kiểm tra Trung ương Đảng phải được thực hiện thực sự công tâm, minh bạch, khách quan. Trước tiên, bằng mọi cách, phải xác định được cán bộ đảng viên đó có thực sự đi theo Đảng vì cùng chung chí hướng của Đảng và có đáp ứng đủ các yêu cầu căn cốt mà Đảng đề ra. Trong đó, Tổng bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: Đức – Sức – Tài, thể hiện qua phẩm chất - năng lực - uy tín - liêm chính - hiệu quả; dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích quốc gia - dân tộc; gần dân, trọng dân, vì dân.

Từ các vụ án lớn liên quan tới cán bộ đảng viên thuộc cấp trung ương quản lý, có thể thấy bài học sâu sắc về đánh giá, lựa chọn cán bộ đảng viên luôn có tính thời sự, vừa cấp thiết, vừa lâu dài: chọn cán bộ đảng viên phải chọn cho thấu.

Sinh thời, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng từng nói: "Đừng thấy đỏ tưởng là chín".

Để chọn thấu, đầu tiên phải dựa vào dân. Nhà báo Nhị Lê - nguyên Phó Tổng biên tập Tạp chí Cộng sản, từng được báo chí dẫn lời về công tác cán bộ của trung ương, có ví von công tác nhân sự của Đảng phải như: "Đốt đuốc đi tìm cán bộ, một đôi mắt không thể bằng một nghìn đôi mắt của nhân dân" Sở dĩ như vậy vì cán bộ trung ương kinh qua nhiều cấp bậc. Cấp nào cũng là để phục vụ dân. Dân hiểu rõ cán bộ nhất. Cho nên, các cấp có thẩm quyền hãy dành sự ưu ái đặc biệt cho nhân dân đánh giá.

Yếu tố thứ hai giúp chọn cán bộ thấu đáo là kiểm soát quy trình chặt chẽ, tránh để quy trình bị vô hiệu hóa. Điều này phụ thuộc rất nhiều vào cấp ủy và người đứng đầu cấp ủy trong việc bảo đảm dân chủ, công khai, minh bạch, khách quan trong việc thực hiện các quy chế, quy định của Đảng để giới thiệu, bầu chọn nhân sự. Nếu các yếu tố này không được đảm bảo, quy trình vẫn có thể đầy đủ nhưng không chọn đúng người.

Một khi giới thiệu không đúng, do nhầm tưởng bởi các diễn biến vận động tinh vi, hoặc do bị ảnh hưởng bởi các yếu tố, như dân gian nói: "quan hệ, hậu duệ, tiền tệ" mà để lọt cán bộ thoái hóa vào vị trí then chốt, hậu quả không chỉ dừng lại ở một cá nhân, mà còn có thể dẫn cả bộ máy của địa phương, một ngành theo con đường tiêu cực, "cơ hội, bè phái".

Đảng ta đã nhiều lần nhấn mạnh nguyên tắc: Mọi quyền lực phải được kiểm soát chặt chẽ bằng cơ chế; quyền hạn đến đâu, trách nhiệm đến đó; mọi quyền lực đều phải được ràng buộc bằng trách nhiệm và chịu sự giám sát của nhân dân. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy vẫn còn những kẽ hở. Phát hiện và bít kín những kẽ hở này, trước tiên, là trách nhiệm của công tác kiểm tra, giám sát trong Đảng.

Chỉ đạo công tác nhân sự Đại hội XIV, cụ thể là công tác nhân sự của Ban Kiểm tra Đảng khóa tới, Tổng bí thư Tô Lâm yêu cầu, thành viên Ban Kiểm tra Đảng phải thực sự "trong sáng như gương, sắc bén như gươm", tức là phải có đủ bản lĩnh, công tâm, am hiểu pháp luật, tinh thông nghiệp vụ./.

---

[1] Hồ Chí Minh, Toàn tập, tập 11, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tr.466.

Nguồn: https://vtv.vn/vi-mot-ban-kiem-tra-trung-uong-trong-sang-nhu-guong-sac-ben-nhu-guom-100251021185036353.htm