VinFuture 2025 vinh danh công trình nghiên cứu về vaccine HPV

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu tại Lễ trao giải VinFuture 2025.

Sự kiện có sự tham dự của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, cùng Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Duy Ngọc, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng. Ngoài ra, buổi lễ còn quy tụ lãnh đạo các ban, bộ, ngành trung ương, đại diện các đại sứ quán, tổ chức quốc tế và các nhà khoa học kiệt xuất đến từ khắp nơi trên thế giới.

Vinh danh thành tựu đột phá về vaccine HPV

Các nhà khoa học đoạt giải Chính VinFuture 2025.

Giải thưởng Chính VinFuture 2025 trị giá 3 triệu USD đã được trao cho bốn nhà khoa học người Hoa Kỳ: TS. Douglas R. Lowy, TS. John T. Schiller, TS. Aimée R. Kreimer và GS. Maura L. Gillison vì những khám phá và phát triển vaccine HPV (virus papilloma ở người) nhằm phòng ngừa các khối u do virus này gây ra.

Các nghiên cứu nền tảng về protein capsid của virus HPV do TS. Lowy và TS. Schiller thực hiện đã dẫn đến sự phát triển của các loại vaccine HPV hiệu quả cao, giúp ngăn ngừa hàng triệu ca ung thư cổ tử cung, đặc biệt tại các quốc gia đang phát triển.

Tiếp đó, phác đồ tiêm chủng liều đơn của TS. Kreimer - được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến nghị áp dụng - đã mở rộng đáng kể khả năng tiếp cận vaccine tới người dân. Nghiên cứu của GS. Gillison và TS. Kreimer cũng đã xác định mối liên hệ giữa HPV và ung thư vùng đầu - cổ. TS. Lowy chia sẻ vaccine của họ có thể cứu hàng vạn mạng người mỗi năm, nhiều người là phụ nữ từ các quốc gia nghèo.

Ba giải đặc biệt thúc đẩy bình đẳng khoa học

Bên cạnh Giải thưởng Chính, VinFuture 2025 cũng trao 3 giải Đặc biệt, mỗi giải trị giá 500.000 USD.

Giải Đặc biệt dành cho Nhà khoa học nữ được trao cho GS. Mary-Claire King (Hoa Kỳ) vì sự phát hiện gen BRCA1 liên quan đến nguy cơ ung thư vú và buồng trứng. Việc xác định vị trí gen BRCA1 vào năm 1990 được xem là cột mốc lịch sử, thay đổi cách tiếp cận phòng ngừa và điều trị trên toàn thế giới.

Giải Đặc biệt dành cho Nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển vinh danh GS. María Esperanza Martínez-Romero (Mexico) vì những tiến bộ trong nghiên cứu sinh thái vi sinh vật và cơ chế cố định nitơ cộng sinh tại các hệ sinh thái nhiệt đới. Công trình của bà mở ra hướng nghiên cứu mới về cộng sinh vi khuẩn - cây trồng, có tác động sâu rộng đến nông nghiệp bền vững trong bối cảnh nguồn lực hạn chế.

Giải Đặc biệt dành cho Nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới vinh danh 5 nhà khoa học (GS. Venkatesan Sundaresan, GS. Raphaël Mercier, TS. Emmanuel Guiderdoni, TS. Imtiyaz Khanday và TS. Delphine Mieulet) vì những đổi mới trong phát triển các loại cây trồng lai có khả năng tự nhân giống. Công trình này tạo ra hạt giống lúa mang các đặc tính ưu việt giống hệt cây mẹ thông qua tự thụ phấn, giúp cải thiện năng suất và thúc đẩy an ninh lương thực bền vững.

VinFuture - Điểm đến tin cậy của tri thức toàn cầu

Năm 2025, Giải thưởng VinFuture đã thu hút 1.705 đề cử, tăng gần gấp ba lần so với mùa giải đầu tiên.

GS. Richard Friend, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng VinFuture, nhấn mạnh rằng các công trình được vinh danh năm nay cho thấy sức mạnh của khoa học khi được dẫn dắt bởi lòng nhân ái và tinh thần hợp tác xuyên biên giới. Ông khẳng định khi tri thức phụng sự con người, chúng không chỉ mở rộng hiểu biết của chúng ta về thế giới, mà còn góp phần bảo vệ và nuôi dưỡng sự sống.

Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Trần Thanh Mẫn khẳng định, chủ đề “Cùng vươn mình - Cùng thịnh vượng” là một lời kêu gọi mạnh mẽ mang tính toàn cầu về sự phát triển, trên tinh thần đoàn kết, tiến bộ, sẻ chia. Việt Nam mong muốn cùng cộng đồng các nhà khoa học thế giới đẩy mạnh hợp tác trong nghiên cứu các vấn đề chung của nhân loại.

“Việt Nam sẽ tiếp tục là điểm đến tin cậy, hấp dẫn của các nhà khoa học để các giá trị sáng tạo được sẻ chia và lan tỏa mạnh mẽ đến cộng đồng quốc tế” - ông Mẫn nói.

Sau 5 mùa giải, VinFuture đã trở thành một trong những giải thưởng khoa học công nghệ uy tín hàng đầu thế giới, thu hút 6.132 đề cử từ gần 110 quốc gia và vùng lãnh thổ, và đã tôn vinh 48 nhà khoa học kiệt xuất. Giải thưởng và Tuần lễ Khoa học Công nghệ VinFuture đã trở thành nền tảng kết nối quen thuộc của tri thức toàn cầu.

Hiền Thảo

Nguồn: https://doanhnghiepvn.vn/cong-nghe/vinfuture-2025-vinh-danh-cong-trinh-nghien-cuu-ve-vaccine-hpv/20251206104718015