Xây dựng Hải Phòng thành trung tâm nhân lực chất lượng cao ngành bán dẫn

Xác định nhân lực là 'chìa khóa' để nắm bắt cơ hội trong kỷ nguyên công nghệ, Hải Phòng đang nỗ lực xây dựng hệ sinh thái đào tạo, thu hút nhân tài ngành điện tử, bán dẫn.

Hải Phòng ưu tiên dự án công nghệ cao, bán dẫn, AI, logistics. Trong ảnh: Dây chuyền sản xuất ô tô tự động tại Nhà máy Vinfast thuộc khu kinh tế Đình Vũ - Cát Hải. Ảnh: LÊ HIỆP

Xu hướng tất yếu

Trước sự phát triển mạnh mẽ của Cách mạng công nghiệp lần thứ 4, công nghiệp bán dẫn được ví như “dầu mỏ mới” của thế kỷ 21, trở thành “trái tim” của nền kinh tế, đóng vai trò hạt nhân quan trọng cho các công nghệ lõi như trí tuệ nhân tạo, internet vạn vật hay điện toán đám mây.

Việt Nam đang trở thành điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư trong ngành công nghiệp bán dẫn, dự báo thị trường vượt mốc 8 tỷ USD vào năm 2030. Chính phủ cũng sớm nhận diện tầm quan trọng này khi ban hành Quyết định 1018, phê duyệt Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, tầm nhìn 2050, đặt mục tiêu doanh thu hơn 25 tỷ USD/năm, với quy mô nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đạt hơn 50.000 kĩ sư, cử nhân đáp ứng nhu cầu phát triển.

Hải Phòng với vị thế là đầu tàu kinh tế, có hạ tầng công nghiệp, cảng biển, logistics và công nghệ cao phát triển bậc nhất cả nước, thành phố hội tụ đầy đủ tố chất để trở thành trung tâm nhân lực điện tử, bán dẫn của khu vực.

Các đại biểu tham quan gian hàng công nghệ điện tử tại Techfest Haiphong 2025. Ảnh: PHAN TUẤN

Phó giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Nguyễn Huy Thắng cho biết Hải Phòng là địa phương đi đầu trong thu hút đầu tư, xây dựng hệ sinh thái và phát triển nhân lực cho ngành công nghiệp bán dẫn.

Với tốc độ tăng trưởng GRDP ấn tượng, khả năng thu hút vốn FDI mạnh mẽ, việc quy hoạch các khu công nghiệp công nghệ cao, thân thiện với môi trường như DEEP C và sự ra đời các cụm công nghiệp mới tập trung vào điện tử, công nghệ cao là bước đi đúng đắn.

Tuy nhiên, để thực sự trở thành trung tâm nhân lực chất lượng cao, thành phố cần vượt qua nhiều thách thức về cơ chế, liên kết đào tạo và chất lượng nguồn nhân lực hiện có.

Theo đồng chí Lê Trung Kiên, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Trưởng ban Quản lý Khu Kinh tế Hải Phòng, hiện nay, nhiều dự án FDI lớn trên địa bàn thành phố như những “ốc đảo”, chưa tạo ra các cụm ngành liên kết có sức cạnh tranh cao. Doanh nghiệp địa phương chủ yếu tham gia các công đoạn gia công, lắp ráp có giá trị gia tăng thấp.

Hải Phòng thu hút được nhà máy, nhưng chưa thu hút được các trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D). Việc chuyển giao công nghệ phần lớn chỉ dừng lại ở cấp độ vận hành, chưa có sự lan tỏa về công nghệ nguồn, công nghệ lõi, làm cho nền công nghiệp thành phố phụ thuộc vào bên ngoài.

Đặc biệt, nguồn cung nhân lực chất lượng cao chưa đáp ứng kịp yêu cầu đang là một trong những thách thức lớn nhất. Tình trạng thiếu hụt kĩ sư, chuyên gia tay nghề cao, nhất là trong các lĩnh vực công nghệ mới làm giảm sức hấp dẫn của môi trường đầu tư và kìm hãm tốc độ phát triển các ngành công nghiệp tương lai.

Sinh viên Trường Đại học Hàng hải Việt Nam trong giờ thực hành. Ảnh: HOÀNG HUẾ

Hiện nay, các trường như Đại học Hải Phòng và Đại học Hàng Hải Việt Nam trong quá trình xây dựng chương trình đào tạo mới nhưng còn thiếu giảng viên có kinh nghiệm thực tế về thiết kế vi mạch và sản xuất bán dẫn…

Đào tạo nhân lực đáp ứng nhu cầu thực tiễn

Trong cuộc cạnh tranh toàn cầu về nhân lực bán dẫn, nhân tài là tài sản quý giá. Ông Lưu Huê Tiến, Chủ tịch Công ty CP Giáo dục quốc tế Sun Edu nhận định: Hải Phòng cần những chính sách vượt trội để trở thành “miền đất hứa” cho các chuyên gia. Theo đó, cần đổi mới giáo dục, đào tạo, xây dựng chương trình đào tạo “may đo” theo nhu cầu của doanh nghiệp; đầu tư trọng điểm các phòng thí nghiệm, trung tâm thực hành hiện đại; phổ cập giáo dục STEM từ bậc phổ thông.

Mặt khác, có chính sách đột phá để thu hút, giữ chân nhân tài với các gói chính sách đãi ngộ đặc biệt, tạo môi trường sống, làm việc đẳng cấp quốc tế. Tăng cường hợp tác quốc tế, thiết lập các viện nghiên cứu, phát triển R&D; chủ động tìm kiếm hợp tác đào tạo với các quốc gia hàng đầu, nâng cao vai trò doanh nghiệp trong phối hợp đào tạo tại chỗ…

Sinh viên ngành logistics trong giờ thực hành. Ảnh: HOÀNG HUẾ

Tại kỳ họp thứ 30 HĐND thành phố khóa 16 diễn ra vào ngày 26/10, HĐND thành phố sẽ xem xét quyết nghị quy định chính sách phát triển nguồn nhân lực trong lĩnh vực vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo; quy định điều kiện, nội dung, mức và trình tự, thủ tục hỗ trợ không hoàn lại từ ngân sách thành phố cho các tổ chức, cá nhân thực hiện hoạt động khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo trên địa bàn thành phố; xem xét phê duyệt Đề án thành lập Quỹ đầu tư mạo hiểm thành phố Hải Phòng và cơ chế tổ chức hoạt động, trách nhiệm kiểm tra, giám sát, báo cáo kết quả thực hiện.

Kỳ họp cũng xem xét, cho ý kiến về quy định trình tự, thủ tục thực hiện thu hồi đất đối với các dự án khu công nghiệp, khu công nghệ cao, khu công nghệ thông tin tập trung có quy mô trên 100 ha; cụm công nghiệp, dự án đầu tư trong khu kinh tế, trung tâm logistics có quy mô trên 50 ha; dịch vụ logistics có quy mô đến 50 ha; dự án đầu tư trong Khu thương mại tự do…

Cùng với Nghị quyết 226/2025/QH15 về cơ chế đặc thù cho Hải Phòng, các nội dung được thông qua tại kỳ họp HĐND tới sẽ mở ra cơ hội lớn để cụ thể các chính sách thu hút nhân tài đặc thù, bao gồm chính sách đãi ngộ về thu nhập, thưởng, nhà ở, môi trường sáng tạo và cơ hội hợp tác quốc tế. Cùng với đó, ưu tiên hạ tầng khu công nghiệp công nghệ cao nhằm tạo hệ sinh thái làm việc hấp dẫn cho kĩ sư và chuyên gia, tạo liên kết chặt chẽ giữa “3 nhà” (Nhà nước, nhà trường và doanh nghiệp)…

Với quyết tâm của thành phố, sự đồng hành của doanh nghiệp và hệ thống giáo dục, Hải Phòng đang chủ động đi trước, đón đầu, sớm hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm nhân lực chất lượng cao của Việt Nam trong ngành điện tử, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, góp phần đưa đất nước tiến bước trong kỷ nguyên công nghệ số.

VÂN NGA

Nguồn: https://baohaiphong.vn/xay-dung-hai-phong-thanh-trung-tam-nhan-luc-chat-luong-cao-nganh-ban-dan-524542.html