AI vào tuyển sinh đại học Mỹ: Điều gì xảy ra với hồ sơ của thí sinh?

Ứng dụng AI trong tuyển sinh đang lan rộng tại nhiều đại học Mỹ, nhất là ở những trường nhận lượng hồ sơ khổng lồ. Công nghệ giúp rút ngắn thời gian xử lý, xác thực thông tin và hỗ trợ hội đồng tuyển sinh đánh giá hồ sơ nhất quán hơn. Tuy nhiên cách triển khai cũng gây tranh cãi về minh bạch, độ chính xác và nguy cơ làm mất đi yếu tố con người.

AI đọc hơn 250.000 bài luận trong chưa tới một giờ!

Nhiều trường đại học tại Mỹ đang chịu áp lực lớn khi số lượng hồ sơ tăng mạnh qua từng năm. Những trường nhận hàng chục nghìn hồ sơ cho mỗi kỳ tuyển sinh phải dành ra một lượng lớn thời gian để đọc bài luận, kiểm tra bảng điểm và xác minh thông tin. Quy trình thủ công không chỉ gây quá tải cho hội đồng tuyển sinh mà còn khiến việc phản hồi kết quả cho thí sinh bị chậm trễ.

Trong bối cảnh đó, các trường bắt đầu sử dụng trí tuệ nhân tạo để hỗ trợ những bước xử lý dữ liệu lặp lại và tốn nhiều thời gian. Mục tiêu chính là rút ngắn thời gian đánh giá ban đầu, từ đó giúp thí sinh nhận kết quả sớm hơn mà vẫn giữ được mức độ nhất quán trong việc xem xét hồ sơ.

Một ví dụ nổi bật là Virginia Tech. Trường đã triển khai một hệ thống AI có khả năng đọc hơn 250.000 bài luận trong chưa tới một giờ. Con số này vượt xa tốc độ trung bình hai phút cho mỗi bài luận khi được đọc thủ công.

Khả năng xử lý quy mô lớn như vậy giúp trường giảm tải cho nhân sự và đẩy nhanh tiến độ xét tuyển, đặc biệt trong giai đoạn cao điểm.

AI trong bài luận tuyển sinh, bảng điểm và thư giới thiệu

Bài luận thường là phần khó đánh giá nhất trong hồ sơ xét tuyển vì phụ thuộc nhiều vào cảm nhận của từng người đọc. Đây cũng là lý do nhiều trường bắt đầu dùng công cụ AI để hỗ trợ sàng lọc ban đầu.

Ở bước này, các mô hình ngôn ngữ chủ yếu kiểm tra đạo văn và phát hiện lỗi ngữ pháp, giúp giảm đáng kể khối lượng xử lý trước khi hồ sơ được gửi đến hội đồng tuyển sinh.

Một số hệ thống còn có khả năng nhận diện dấu hiệu cho thấy bài luận có thể được tạo bằng công cụ, dựa trên mức độ trùng lặp hoặc phong cách hành văn không khớp với những phần khác của hồ sơ. Dù không mang tính kết luận, các tín hiệu này giúp trường xác định hồ sơ nào cần được con người đọc kỹ hơn.

Không chỉ ở bài luận, AI còn được ứng dụng vào các phần khác của hồ sơ. Học viện Công nghệ Georgia xử lý bảng điểm, từ trích xuất dữ liệu đến quy đổi tín chỉ và đối chiếu môn tương đương, rút ngắn thời gian xét hồ sơ chuyển tiếp. Tại Stony Brook, AI tóm tắt thư giới thiệu, làm rõ các yếu tố liên quan đến bối cảnh cá nhân của thí sinh, giúp hội đồng tuyển sinh nắm nhanh thông tin trọng tâm.

Với các hồ sơ có kèm dự án hoặc nghiên cứu, một số trường triển khai thêm phỏng vấn tự động để xác thực mức độ hiểu biết của thí sinh. Caltech cho biết họ sử dụng hình thức phỏng vấn trực tuyến thông qua một công cụ AI, yêu cầu thí sinh giải thích chi tiết về chính dự án mình đã nộp. Sau đó, kết quả được chuyển cho giảng viên đánh giá thủ công.

Tranh cãi, minh bạch và vai trò con người

Dù được kỳ vọng giúp giảm tải cho các trường, việc đưa AI vào tuyển sinh vẫn làm dấy lên nhiều băn khoăn về tính minh bạch và sự công bằng. Một trong những câu hỏi lớn là thí sinh khó biết trường đang sử dụng AI ở mức độ nào, cụ thể ở những bước nào và hệ thống có tác động ra sao đến kết quả tuyển sinh.

Nhằm giải quyết những băn khoăn này, Hiệp hội Quốc gia về tư vấn tuyển sinh đại học của Mỹ (National Association for College Admission Counseling) đã cập nhật lại bộ hướng dẫn đạo đức trong mùa thu năm nay, bổ sung hẳn một mục dành cho AI.

Tổ chức này cho rằng các công cụ tự động có thể hỗ trợ quy trình, nhưng việc triển khai phải gắn với những nguyên tắc cốt lõi gồm minh bạch, liêm chính và công bằng, đồng thời tôn trọng phẩm giá của người học.

Trở lại chủ đề

THANH THƯ

Nguồn: https://tuoitre.vn/ai-vao-tuyen-sinh-dai-hoc-my-dieu-gi-xay-ra-voi-ho-so-cua-thi-sinh-20251205165712861.htm