Bài học Hàn Quốc: Từ 'làn sóng Hallyu' đến nền kinh tế phong cách sống trị giá 16 tỉ USD

Chia sẻ tại hội thảo Kinh tế Lifestyle - Động lực tăng trưởng mới của TP.HCM" do báo Tuổi Trẻ phối hợp cùng Sở Công Thương TP.HCM tổ chức diễn ra chiều 5-12, ông Park Sang Mo, Trưởng phòng Kế hoạch - Sự kiện (Trung tâm Văn hóa Hàn Quốc tại Việt Nam), cho biết Chính phủ Hàn Quốc từ những năm 1990 đã có định hướng phát triển nền kinh tế này, tuy không chính thức sử dụng thuật ngữ Lifestyle economy.

Trụ cột kinh tế tương lai dựa trên tài sản trí tuệ

Theo đó, Hàn Quốc khi đó xem nội dung văn hóa" như một động lực tăng trưởng mới và bắt đầu công nghiệp hóa một cách mạnh mẽ. Kể từ đó, phim ảnh, truyền hình, âm nhạc, trò chơi được xem như những ngành công nghiệp chiến lược, và "đây có thể được coi là nền tảng cho điều mà ngày nay chúng ta gọi là 'kinh tế phong cách sống'", ông Park nêu.

"Kinh tế Lifestyle - Động lực tăng trưởng mới của TP.HCM" do báo Tuổi Trẻ phối hợp cùng Sở Công Thương TP.HCM tổ chức diễn ra chiều 5-12, với sự đồng hành của Công ty CP Vàng bạc đá quý Phú Nhuận (PNJ) và Công ty TNHH Phát triển Bất động sản Masterise Homes.

Hội thảo là điểm nhấn trong khuôn khổ diễn đàn "Kinh tế Lifestyle - Động lực tăng trưởng mới của TP.HCM" nhằm bàn luận về kinh tế phong cách sống (lifestyle economy).

Đây là mô hình kinh tế đang hình thành mạnh mẽ tại Việt Nam khi người tiêu dùng chuyển dịch từ mua để dùng sang mua để thể hiện bản thân, thể hiện phong cách, ưu tiên cá nhân hóa và trải nghiệm...

Cũng từ thời điểm những năm 1990, thuật ngữ "hallyu" - làn sóng văn hóa Hàn Quốc ra đời, đạt đỉnh cao vào những năm 2000-2010, và vẫn tiếp tục phá triển mạnh mẽ cho đến hiện nay với những biểu tượng như BTS, Black Pink hay bộ phim Squid Game.

Cho đến nay, xuất khẩu nội dung Hàn Quốc hàng năm đạt 16 tỉ USD. Văn hóa Hàn Quốc đã phát triển vượt ra khỏi một xu hướng, trở thành một ngành công nghiệp tương lai kết hợp sở hữu trí tuệ, cộng đồng người hâm mộ và các nền tảng.

Ngoài giá trị của những sản phẩm văn hóa "vô hình", làn sóng hallyu còn thúc đẩy sự quan tâm và nhu cầu của người tiêu dùng ngoài Hàn Quốc cho các sản phẩm được quảng bá qua phim ảnh, âm nhạc và người nổi tiếng...

lifestyle - Ảnh 2. — Ông Park Sang Mo - Trưởng phòng kế hoạch - Sự kiện Trung tâm văn hoá Hàn Quốc tại Việt Nam trình bày tham luận Kinh nghiệm quốc tế trong phát triển đô thị theo mô hình kinh tế lifestyle - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Theo ông Park, Chính phủ Hàn nhận thức rõ rằng khi nội dung hallyu trở nên phổ biến ở nước ngoài, thì sự quan tâm đối với toàn bộ phong cách sống kiểu Hàn, từ làm đẹp, thời trang, ẩm thực đến du lịch, cũng tăng theo một cách tự nhiên.

Điều này được chứng minh khi Hàn Quốc đang là quốc gia xuất khẩu mỹ phẩm hàng đầu thế giới.

Trong báo cáo hồi tháng 10-2025, Cơ quan Hải quan Hàn Quốc (KCS) cho biết nước này dự kiến sẽ phá kỷ lục xuất khẩu 10,2 tỉ USD mỹ phẩm của năm 2025. Chỉ trong 3 quý đầu năm 2025, lượng mỹ phẩm xuất khẩu đã đạt 8,52 tỉ USD, tăng 15,4% so với cùng kỳ.

Chia sẻ cùng chủ đề về xuất khẩu văn hóa của Hàn Quốc, ông Ninh Trung Tân - Nhà sáng lập HANITA, nêu một ví dụ mà du lịch Việt Nam có thể học hỏi, chỉ riêng việc cho thuê Hanbok (Hàn phục) tại các điểm du lịch, Hàn Quốc đã thu lại một nguồn thu đáng kể mỗi năm, khi giá thuê có thể lên đến 60.000 won (hơn 1 triệu đồng)/lần.

Để "bán" văn hóa ra ngoài, ông Tân nhận định, Hàn Quốc đã rất khéo khi "đóng gói" được các yếu tố văn hóa để xuất khẩu, có thể là qua nền công nghiệp đĩa CD, nhưng bên cạnh đó Hàn Quốc còn "đóng gói" võ Taekwondo hay tiếng Hàn... Theo ông Tân, không chỉ các doanh nghiệp lớn, các doanh nghiệp vừa và nhỏ của Việt Nam hoàn toàn có thể tham gia và tận hưởng các xu hướng này.

Kinh tế lifestyle không chỉ dành cho người trẻ

Chia sẻ tại hội thảo. "Giáo sư quần đùi" Trương Nguyện Thành cho biết từ một nghiên cứu chỉ ra đến năm 2032, Việt Nam trở thành quốc gia có dân số già. Nghĩa sẽ có rất nhiều người thay đổi lối sống, làm quen dần với giường bệnh, tiêu hết của cải bao năm tích luỹ cho bệnh viên, viện dưỡng lão.

Nhưng cũng từ đó, ông lại dẫn ngay trường hợp của mình, khi mà cách đây 10 ngày ông thực hiện một cuộc đạp xe xuyên suốt trong 24 giờ đồng hồ với khoảng cách 400km. Từ đó, ông nhắn nhủ: "Mọi người ai cũng có khả năng sống khoẻ nếu có phong cách sống đúng".

lifestyle - Ảnh 3. — Bà Thi Anh Đào cho rằng bản thân doanh nghiệp bất động sản nay nói nhiều hơn về phong cách sống, trong đó nhiều dự án nói về câu chuyện sống xanh. - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Bà Thi Anh Đào - giám đốc khối marketing của Masterise Group - đồng tình rằng nền kinh tế lifestyle không chỉ dành cho người trẻ, với bất động sản ngắm vào tầng lớp trung lưu trở lên, khi họ có thu nhập tốt rồi nên khi mua nhà họ không chỉ quan tâm phần cứng mà quan tâm đến nhiều yếu tố khác chứ không chỉ mà một nơi "chui ra chui vào".

Trước đây khi mua nhà họ quan tâm vị trí ở đâu vì họ xem nhà là một tài sản lâu dài, vài năm trước họ cần ở một nhà cao cấp: bao nhiêu m², hoàn thiện như thế nào, sau đó lại thay đổi khi họ định nghĩa nhà cao cấp là ở trong một khu dân cư cao cấp.

Đến hiện nay người mua nhà quan tâm cộng đồng cư dân là ai. Khi xã hội phát triển quá nhanh, trải nghiệm sống dày hơn thì họ quan tâm dự án có cho tôi trải nghiệm sống mỗi ngày, có đáp ứng phong cách sống của tôi không. Chủ đầu tư cũng có sự dịch chuyển, xưa nói nhiều về "phần cứng", nay nói nhiều hơn về phong cách sống, trong đó nhiều dự án nói về câu chuyện sống xanh.

Giai đoạn đầu nhằm tạo giá trị cao sẽ nằm ở câu chuyên thiết kế, nhưng sau đó phải là tạo ra một hệ sinh thái sống, bao gồm cả nhu cầu cuộc sống hàng ngày có đúng phong cách không, cộng đồng sống cùng với họ có phải đồng màu đồng chất hay không.

"Đó mới thât sự tạo nên không gian, cộng đồng sống thực sự cho họ. Nền kinh tế trải nghiệm không phải là câu chuyện mới mà có từ rất lâu rồi nhưng chúng ta chưa bao giờ thực sự nghiền ngẫm nó, đưa nó thành chiến lược của doanh nghiệp", bà Đào nhận định.

Bài học Hàn Quốc: Từ 'làn sóng Hallyu' đến nền kinh tế phong cách sống trị giá 16 tỉ USD - Ảnh 5. — Tiến sĩ Phan Bảo Giang, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế - Tài chính TP.HCM - Ảnh: HỮU HẠNH

Tiến sĩ Phan Bảo Giang - Phó hiệu trưởng Trường đại học Kinh tế - Tài chính TP.HCM khẳng định đối tượng nào cũng có nhu cầu để sống đầy trải nghiệm, phong cách, sự chỉn chu. Tham gia hội thảo từ đầu, ông Giang nhận ra rất nhiều doanh nghiệp, tập đoàn lớn đang làm rất tốt những công việc chuẩn bị, thay đổi để phát triển theo hướng kinh tế lifestyle. Vì thế, ông càng trăn trở liệu các doanh nghiệp vừa và nhỏ có đủ không gian, điều kiện để làm việc này không.

Theo tiến sĩ Phan Bảo Giang, các doanh nghiệp nhỏ cũng hoàn toàn có thể làm được những việc này - nghĩa thay đổi để bắt kịp nền kinh tế lifestyle. Thay vì phải chi rất nhiều tiền cho công tác nghiên cứu thị trường, ông cho rằng các doanh nghiệp vừa và nhỏ nên tận dụng nhóm nhân sự trẻ - nhóm đứng trong nhóm khách hàng mục tiêu, để lắng nghe, để nghiên cứu, từ đó vẽ ra những mẫu tiêu chuẩn chung.

Thêm nữa, ông Giang cho rằng việc đưa mục tiêu phát triển bền vững vào định hướng phát triển sẽ giúp doanh nghiệp vừa và nhỏ bắt kịp tốc độ phát triển của kinh tế lifestyle. Bởi chính những yếu tố xanh, sạch cũng đang là một xu hướng toàn cầu, giúp khách hàng tạo nên sự khác biệt, vừa giúp lan toả lối sống xanh, bền vững.

Đổi mới sáng tạo là nền tảng của kinh tế lifestyle

lifestyle - Ảnh 5. — TS Đỗ Phú Trần Tình - Viện trưởng Viện Phát triển chính sách ĐHQG TP.HCM - Ảnh: QUANG ĐỊNH

PGS. TS. Đỗ Phú Trần Tình - Viện trưởng, Viện Phát triển chính sách Đại học Quốc gia TP.HCM - đánh giá hội thảo hôm nay đang góp phần đi tìm lời giải cho việc Chính phủ đặt mục tiêu trở thành quốc gia phát triển vào năm 2024, bài toán tăng trưởng hai con số.

Theo ông Tình, muốn đạt được các mục tiêu trên, kinh tế lifestyle phát triển phải có công tác quy hoạch đồng bộ. Đồng bộ từ không gian hạ tầng, văn hoá, giao thông xanh - tiện lợi, không gian sống tiện ích, văn minh… Và để muốn được điều này thì phải tập trung cho đổi mới sáng tạo. Cùng đó, cơ chế chính sách phải thúc đẩy doanh nghiệp vừa và nhỏ. Ông Tình cho rằng hiện nay, thị trường thay đổi rất nhanh, bắt buộc doanh nghiệp đầu tư vào nghiên cứu, đổi mới sáng tạo là yêu cầu thiết yếu.

"Trong bối cảnh hiện nay thì việc đột phá trong nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo thuận lợi như hiện nay, bởi tất cả đều được đưa vào luật, có sự ưu tiên trong việc phân bổ ngân sách", ông Tình nhấn mạnh. Thêm nữa, ông cho rằng việc phát triển mô hình "3 nhà" là "nhà nước - nhà trường - nhà doanh nghiệp" sẽ là cơ sở để giải quyết mọi bài toán.

Điểm sáng của mô hình này chính là việc trực tiếp giải quyết những bài toán rất thời sự về nhu cầu, đòi hỏi của xã hội. Mô hình này cũng phát huy tối đa hiệu quả trong việcchia sẻ rủi ro. "Kinh tế lifestyle hoàn toàn có môi trường phát triển, động lực mới kéo các ngành kinh tế khác. Bởi vốn con người hướng hai thứ, đẹp và khoẻ, kinh tế lifestyle này đang hướng tới", ông Tình lí giải.

Bài học Hàn Quốc: Từ 'làn sóng Hallyu' đến nền kinh tế phong cách sống trị giá 16 tỉ USD - Ảnh 7. — Đại diện Hàn Quốc chia sẻ cách thức quốc gia này phát triển kinh tế lifestyle - Ảnh: HỮU HẠNH

Lắng nghe thị trường để hoàn thiện chính sách công thương TP.HCM

Hàn Quốc: Từ 'làn sóng Hallyu' đến nền kinh tế phong cách sống trị giá 16 tỉ US - Ảnh 7. — Ông Nguyễn Nguyên Phương - Phó giám đốc Sở Công Thương TP.HCM - Ảnh: HỮU HẠNH

Ông Nguyễn Nguyên Phương - Phó giám đốc Sở Công Thương TP.HCM - cho biết sau 30 năm làm việc tại sở, điều ông cảm nhận rõ nhất là tinh thần dám nghĩ, dám làm và khả năng biến ý tưởng thành hành động của cộng đồng doanh nghiệp TP.HCM.

Ông nhớ lại trước đây mỗi dịp lễ Tết, thị trường thường biến động mạnh về cung cầu, giá cả. Nhưng nhờ các buổi gặp gỡ, kết nối giữa doanh nghiệp và cơ quan quản lý, tình hình đã cải thiện rõ rệt: chi phí nghiên cứu thị trường giảm, giá thành sản xuất hợp lý hơn và hàng hóa đến tay người dân với mức giá phù hợp. Theo ông, những cuộc đối thoại giữa cung – cầu và cơ quan quản lý là "rất cần thiết" để thị trường có sản phẩm, dịch vụ tốt với giá hợp lý.

Tại hội thảo do báo Tuổi Trẻ tổ chức, ông Phương cho rằng các ý kiến chuyên gia giúp ngành công thương nhìn rõ hơn nhiều vấn đề của sản xuất và thương mại. Ông cam kết sẽ tiếp tục thu thập dữ liệu, góp ý và giải pháp từ hội thảo để tham mưu cho thành phố những chính sách hiệu quả, nhằm biến các đề xuất thành hiện thực và thúc đẩy tăng trưởng cao hơn.