Đó là nhận định của PGS.TS Tạ Minh Tuấn, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam tại Hội thảo khoa học “Bình đẳng giới trong chính trị, lãnh đạo và quản lý” do Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp với Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam tổ chức.
Đảm bảo sự phát triển và tiến bộ của phụ nữ
Một báo cáo của Chương trình phát triển Liên hợp quốc (UNDP) mới đây cho thấy, bình đẳng giới cần được coi là một nội dung trọng tâm trong phát triển, cần lồng ghép trong mọi chiến lược, chính sách phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm sự tham gia, đóng góp và thụ hưởng công bằng.
Thúc đẩy bình đẳng giới, đặc biệt là bảo đảm sự phát triển và tiến bộ của phụ nữ trong quá trình phát triển xã hội, có tầm quan trọng đặc biệt trong quá trình phát triển vì phụ nữ có xu hướng là nhóm bị bỏ lại đằng sau trong hầu hết các xã hội. Bên cạnh đó, phụ nữ chiếm một nửa dân số và lực lượng lao động hiện nay, thúc đẩy cơ hội phát triển cho nguồn nhân lực nữ thuộc các tầng lớp xã hội, nhất là nhóm phụ nữ chất lượng cao và nhóm phụ nữ còn khó khăn, sẽ góp phần tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đáp ứng yêu cầu phát triển cân bằng hơn giữa các vùng miền, giữ vững ổn định chính trị, bảo đảm an ninh, quốc phòng để phát triển đất nước.
PGS.TS Tạ Minh Tuấn cho rằng, bình đẳng hơn về giới trong lĩnh vực chính trị vừa thể hiện mức tiến bộ của phụ nữ trong xã hội so với nam giới, vừa là phương tiện hiệu quả bảo đảm cho sự tiến bộ một cách liên tục. Khả năng tham gia chính trị của phụ nữ làm thay đổi quy trình xác định những ưu tiên cho chính sách công và giúp chính phủ có cách nhìn công bằng và bao quát hơn. Khi quyền tham gia chính trị của phụ nữ được thực hiện một cách đầy đủ hơn, phụ nữ có thể đẩy mạnh các nỗ lực phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa.
PGS.TS Tạ Minh Tuấn chia sẻ: "Trước kia, bình đẳng giới nghĩa là cho phụ nữ quyền giống như nam giới và đối xử với họ như nhau. Qua thời gian, người ta nhận thấy rằng, cách tiếp cận này bỏ qua quan hệ quyền lực giữa nam và nữ. Bình đẳng giới không mang ý nghĩa đơn giản là sự cân bằng về số lượng giữa phụ nữ và nam giới, hoặc trẻ em trai và trẻ em gái trong mọi hoạt động của xã hội.
Ngày nay, bình đẳng giới là cho phụ nữ và nam giới những điều kiện sống công bằng, có những điều kiện như nhau để nhận ra năng lực tiềm tàng của mình, có cơ hội để tham gia, đóng góp và hưởng lợi ích như nhau từ môi trường phát triển quốc gia, chính trị, kinh tế, xã hội và văn hóa".
Năm 2024, Việt Nam đã thu hẹp khoảng cách giới, đạt điểm bình đẳng giới là 71,5% - cao hơn mức trung bình toàn cầu cũng như khu vực Đông Á và Thái Bình Dương, giữ vị trí thứ 72. Mặc dù vậy, thực tế cho thấy, Việt Nam đang đối diện với một số thách thức về bình đẳng giới, bao gồm mức độ đại diện của phụ nữ trong hệ thống chính trị chưa bình đẳng, mất cân bằng giới tính khi sinh, bất bình đẳng giới trong tiền lương, thời gian làm việc, việc làm không được trả công, tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, mức độ phụ nữ làm việc ở khu vực phi chính thức cao, bạo lực trên cơ sở giới còn tồn tại, tỷ lệ phụ nữ tham gia thị trường lao động và mức sinh đang có xu hướng giảm…
Bình đẳng giới không đơn giản là sự cân bằng số lượng
PGS.TS Trần Thị Minh Thi, Phó Viện trưởng Viện Thông tin khoa học - xã hội cho biết, việc tăng cường sự tham gia của phụ nữ không chỉ nâng cao chất lượng ra quyết định, mà còn góp phần xây dựng một xã hội công bằng, dân chủ và văn minh. Tuy nhiên, trên thực tế, các rào cản về định kiến xã hội, sự bất bình đẳng trong tiếp cận cơ hội nghề nghiệp và các yếu tố văn hóa truyền thống vẫn tồn tại, đòi hỏi cần có những nghiên cứu khoa học để đề xuất các giải pháp phù hợp với điều kiện của Việt Nam.
Trong bối cảnh đó, việc triển khai, nghiên cứu đánh giá tổng thể, toàn diện về bình đẳng giới phục vụ phát triển bền vững, trong đó, bình đẳng giới trong lĩnh vực chính trị, lãnh đạo, quản lý là hết sức cần thiết. Qua đó, đánh giá tính đại diện và đa dạng giới trong quá trình ra quyết định; giúp bảo đảm rằng việc tinh giản biên chế không làm gia tăng bất bình đẳng giới, đặc biệt là việc loại bỏ những định kiến giới trong công tác bổ nhiệm và đề bạt cán bộ.
Đề cập lịch sử về quá trình xây dựng và thực thi pháp luật và chính sách về bình đẳng giới ở Việt Nam qua Hiến pháp và các văn kiện Đại hội Đảng, GS.TS Trịnh Duy Luân, Hội Xã hội học Việt Nam đã hệ thống các văn bản pháp luật và chính sách quan trọng nhất liên quan bình đẳng giới ở nước ta trong những giai đoạn lịch sử khác nhau từ năm 1945 đến nay (bao gồm các văn kiện: Hiến pháp, đường lối của Đảng Cộng sản Việt Nam, các bộ luật, văn bản dưới luật, các phương thức và công cụ để nhận thức và quản lý thực trạng, tiến bộ và những vấn đề trong thực thi bình đẳng giới, thực hành giới ở nước ta).
Trong đó, Hiến pháp 1946 là Hiến pháp đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa vừa ra đời sau bản Tuyên ngôn Độc lập lịch sử mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc trong ngày Quốc khánh 2-9-1945. Hiến pháp có 70 Điều, trong đó, Điều thứ 9 với một câu khẳng định ngắn gọn: “Đàn bà ngang quyền với đàn ông về mọi phương diện”.
Vị trí và phong cách ngôn từ của Điều 9 trong Hiến pháp 1946 luôn gây ấn tượng rất mạnh ở mọi thời kỳ. Đây là điều khoản ngắn gọn nhất, nhưng cũng đủ hàm xúc về nội dung bình đẳng giới (theo ngôn ngữ của thời kỳ ấy), so với cùng điều khoản tương tự trong 4 bản Hiến pháp sau này.
Chia sẻ về vấn đề bình đẳng giới trong mức độ tham gia các tổ chức chính trị, đoàn thể và tổ chức chính trị, xã hội cấp cơ sở, bà Đào Thị Vi Phương, Phó Trưởng Ban Dân chủ, giám sát và phản biện xã hội, Cơ quan Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, cho rằng còn một số vấn đề còn tồn tại.
Trong đó, các chỉ tiêu về nữ cấp ủy trong các văn bản, chính sách còn thiếu thống nhất, đồng bộ; còn khoảng cách giữa quy định và việc thực hiện công tác quy hoạch và đào tạo, bồi dưỡng cán bộ nữ; cam kết chính trị trong việc bảo đảm tỷ lệ phụ nữ tham chính; định kiến giới, định kiến xã hội về vai trò của phụ nữ và nam giới vẫn tồn tại….
Hội thảo “Bình đẳng giới trong chính trị, lãnh đạo, quản lý” nhằm chia sẻ các kết quả nghiên cứu, khảo sát về bình đẳng giới trong và cung cấp các luận cứ khoa học để xây dựng khuyến nghị chính sách về bình đẳng giới trong chính trị, lãnh đạo, quản lý trong giai đoạn tới.
Đây cũng là điều kiện để các nhà quản lý, xây dựng chính sách, chuyên gia, nhà khoa học và các tổ chức liên quan cùng thảo luận về các giải pháp cụ thể, nhằm giảm thiểu khoảng cách giới và thúc đẩy tiếng nói và mức độ đại diện cân bằng của nam và nữ trong hệ thống chính trị, lãnh đạo và quản lý.
Tại hội thảo, các đại biểu đã tham luận và trao đổi, thảo luận xung quanh vấn đề này, nhằm đưa ra nhiều giải pháp để thúc đẩy việc bình đẳng giới trong các cấp từ trung ương đến chính quyền địa phương, các tổ chức chính trị, xã hội; mức độ quan tâm của người dân với hoạt động chính trị, lãnh đạo quản lý; vấn đề bình đẳng giới trong các cơ quan dân cử...
Nguồn: https://hanoimoi.vn/binh-dang-trong-chinh-tri-thuoc-do-quan-trong-ve-binh-dang-gioi-726571.html
Bình luận (0)