Cần chiến lược dài hạn về nhân lực chất lượng cao

Các doanh nghiệp FDI đòi hỏi nguồn nhân lực chất lượng cao không chỉ giỏi về chuyên môn mà còn kỹ năng ngoại ngữ. Trong ảnh: Kỹ sư làm việc tại Công ty KP Aerospace Vietnam (Khu công nghệ cao Đà Nẵng). Ảnh: NGỌC HÀ

Tăng cường gắn kết nhà trường - doanh nghiệp

Đà Nẵng hiện có 20 trường đại học và cơ sở đào tạo đại học với khoảng 120.000 sinh viên. Việc cung ứng nhân lực kỹ sư cho doanh nghiệp FDI được triển khai trên cơ sở tiếp cận thực tiễn, linh hoạt và đồng kiến tạo.

Thời gian qua, Trường Đại học Bách khoa (Đại học Đà Nẵng) duy trì hợp tác chiến lược với nhiều doanh nghiệp FDI trên hầu hết lĩnh vực. Doanh nghiệp không chỉ tham gia định hình chương trình đào tạo, mà còn đồng hành trong quá trình tổ chức giảng dạy, hướng dẫn thực tập và tuyển dụng.

Một trong những mô hình hợp tác tiêu biểu là Capstone Project (CP) - sinh viên thực hiện đồ án tốt nghiệp trên các bài toán thực tế do doanh nghiệp đề xuất và được đồng hướng dẫn bởi giảng viên cùng chuyên gia doanh nghiệp. Tất cả sinh viên Capstone Project trong lĩnh vực vi mạch được tuyển dụng vào các doanh nghiệp trong ngành, không chỉ tại Đà Nẵng mà cả thị trường khu vực.

Ngoài ra, khoảng 70 - 80% số kỹ sư ở các công ty thiết kế vi mạch tại Đà Nẵng là cựu sinh viên Trường Đại học Bách khoa, riêng với một số doanh nghiệp FDI, trong đó có Công ty Renesas, tỷ lệ này là 100%.

Tương tự, trong lĩnh vực cơ khí hàng không, Trường Đại học Bách khoa là trường đại học đầu tiên tại miền Trung - Tây Nguyên mở chuyên ngành đào tạo theo đơn đặt hàng của Tập đoàn Universal Alloys Corporation (UAC, Hoa Kỳ) - doanh nghiệp FDI sản xuất linh kiện hàng không đặt tại Khu công nghệ cao Đà Nẵng. Mô hình đào tạo theo nhu cầu đã giúp đáp ứng trực tiếp nguồn kỹ sư chuyên biệt, giảm thiểu thời gian đào tạo lại và tạo nền tảng hợp tác phát triển công nghệ lâu dài.

Trong khi đó, giai đoạn 2020 - 2025, Trường Đại học Kinh tế (Đại học Đà Nẵng) đã cung ứng ước tính hơn 18.000 cử nhân, thạc sĩ và tiến sĩ cho thị trường lao động, trong đó hơn 3.000 người đang làm việc tại doanh nghiệp FDI ở các địa phương trong cả nước và khu vực Đông Nam Á, chủ yếu trong các ngành ngoại thương, du lịch, tài chính - ngân hàng, kế toán - kiểm toán, thương mại điện tử, logistics, marketing, hệ thống thông tin quản lý, quản trị nhân sự, luật kinh tế và khoa học dữ liệu.

Mỗi năm, có khoảng 700 - 800 sinh viên tham gia chương trình thực tập, Co-op và dự án doanh nghiệp FDI, trong đó 60% được tuyển dụng chính thức sau khi tốt nghiệp.

Nhà trường triển khai đa dạng loại hình đào tạo, gồm chính quy toàn phần, bán phần tiếng Anh và các chương trình tiêu chuẩn, đáp ứng nhu cầu nhân lực ở nhiều phân khúc khác nhau, đặc biệt là khu vực doanh nghiệp FDI. Nhà trường có 19 chương trình giảng dạy toàn phần hoặc bán phần bằng tiếng Anh, tích hợp giữa kinh doanh, quản trị và công nghệ.

Đồng thời, phát triển các chương trình liên kết quốc tế, cho phép sinh viên học 2-3 năm tại trường và 1-2 năm tại các trường đối tác uy tín ở Úc, Đức, Anh… giúp tiếp cận phương pháp đào tạo hiện đại và tăng cơ hội làm việc trong doanh nghiệp FDI.

Doanh nghiệp nước ngoài "săn" kỹ sư tại Ngày hội việc làm Trường Đại học Bách khoa - Đại học Đà Nẵng. Ảnh: NGỌC HÀ

Nhân lực là yếu tố then chốt

Song theo ghi nhận, việc tuyển dụng vẫn khó khăn đối với các doanh nghiệp. Theo ông Yamaguchi Kaoru, Tổng Giám đốc Công ty Fujikura Automotive Việt Nam, các bộ dây dẫn điện của Fujikura được sản xuất với tiêu chuẩn chất lượng cao nhất, đáp ứng yêu cầu khắt khe của các nhà sản xuất ô tô hàng đầu thế giới nên đòi hỏi nhân lực thực hiện kỹ năng phức tạp và có trình độ tay nghề cao.

“Tuyển dụng nhân sự luôn là một thách thức hằng năm của đơn vị. Nguyên nhân dẫn đến sự lệch pha giữa người lao động và nhu cầu của doanh nghiệp, có thể kể đến các yếu tố như: sự chênh lệch giữa nội dung đào tạo đại học và kỹ năng thực hành mà doanh nghiệp yêu cầu; thiếu thông tin về định hướng nghề nghiệp sau khi tốt nghiệp và chưa có sự thích ứng đầy đủ với nhu cầu đa dạng của doanh nghiệp”, ông Yamaguchi Kaoru chia sẻ.

Bên cạnh đó, ông Yamaguchi Kaoru cho rằng để Đà Nẵng thu hút thêm nhiều nguồn vốn FDI trong thời gian tới, ngoài phát triển cơ sở hạ tầng chất lượng cao, thành phố cần tiếp tục nới lỏng các quy định và cải thiện môi trường đầu tư, đào tạo nguồn nhân lực trình độ cao.

Tương tự, theo ông Phùng Minh Hiếu, Đối tác nhân tài đại học khu vực châu Á - Thái Bình Dương của Tập đoàn Marvell, vấn đề các doanh nghiệp FDI gặp phải là “đào tạo lại” khi tuyển dụng. Mặc dù người lao động có nền tảng tốt nhưng họ vẫn chưa đáp ứng hoàn toàn với chuẩn sản phẩm của doanh nghiệp.

Hơn nữa, các doanh nghiệp FDI đòi hỏi khả năng ngoại ngữ khá cao. Chẳng hạn, tại Marvell, kỹ sư không chỉ làm việc với đồng nghiệp Việt Nam mà còn với đội, nhóm ở Singapore, Đài Loan (Trung Quốc), Mỹ…, do đó ngoài chuyên môn, ngoại ngữ là yếu tố cần phải có.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Hồ Kỳ Minh cho biết, để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ cho các lĩnh vực ưu tiên phát triển, thành phố đang khuyến khích các trường đại học đẩy mạnh hợp tác với các trường đại học quốc tế để đào tạo nguồn nhân lực đạt tiêu chuẩn quốc tế.

Thành phố chủ động đầu tư những phòng thí nghiệm, ví dụ phòng lab về bán dẫn, thiết kế vi mạch, trí tuệ nhân tạo… để các trường học đại học cũng như doanh nghiệp sử dụng.

Ngoài ra, khuyến khích các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực mũi nhọn thành phố đang ưu tiên hợp tác trao đổi với các cơ sở đào tạo, thành lập không gian sáng tạo, không gian làm việc chung…

Nguồn: https://baodanang.vn/can-chien-luoc-dai-han-ve-nhan-luc-chat-luong-cao-3309812.html