Cấp thiết hỗ trợ ngư dân chuyển đổi nghề

Chuyển đổi nghề khai thác hải sản ven bờ không chỉ là giải pháp gỡ “thẻ vàng” thủy sản mà còn nhằm ổn định đời sống ngư dân, thúc đẩy phát triển nghề cá bền vững trên địa bàn thành phố Đà Nẵng.

Ngư dân xã Tam Xuân cập bờ bán hải sản sau chuyến biển ven bờ. Ảnh: QUANG VIỆT

Suy giảm nguồn lợi thủy sản

Thống kê của Sở Nông nghiệp và Môi trường thành phố, Đà Nẵng hiện có 2.326 tàu cá chiều dài từ 6m đến dưới 12m đánh bắt hải sản ở vùng biển ven bờ (chiếm 56,4% tổng số tàu cá). Hoạt động khai thác hải sản vùng ven bờ quá mức thời gian qua đã dẫn đến nguồn lợi hải sản cạn kiệt, sinh kế của ngư dân ngày càng khó khăn hơn.

Trên địa bàn xã đảo Tam Hải hiện có hàng trăm hộ dân lấy nghề đánh bắt hải sản ven bờ làm kế sinh nhai. Theo nghiên cứu của TS. Chu Mạnh Trinh, chuyên gia về bảo tồn biển, do đánh bắt hải sản quá mức, đa dạng sinh học, sinh thái biển ở vùng biển Tam Hải, nhất là khu vực cần bảo tồn là Bàn Than bị uy hiếp nghiêm trọng. Rất nhiều loài hải sản quý như cá hồng, cá mòi, cá cờ bị suy giảm, nguy cơ mất đi. Các rạn san hô, cỏ biển bị suy giảm đáng kể về diện tích.

Ngư dân Huỳnh Văn Tập (thôn Thuận An, xã đảo Tam Hải) cho biết, trước đây cá trích, cá bè, cá đối, cá bớp, cá chẽm rất nhiều ở vùng biển ven bờ của địa phương nhưng nay rất hiếm gặp. “Ngày xưa, mỗi chuyến đánh bắt từ đêm đến sáng đem lại thu nhập ổn định cho chúng tôi. Nay sản lượng cá sau mỗi chuyến đánh bắt ít dần nên thu nhập bấp bênh hơn”, ông Tập nói.

Nghề giã cào tàn phá nguồn lợi, làm hư hỏng ngư lưới cụ của ngư dân sản xuất ven bờ. Ảnh: QUANG VIỆT

Ông Huỳnh Văn Cường, Chủ tịch UBND xã đảo Tam Hải cho biết, thời gian qua đời sống của cộng đồng ngư dân lấy nghề đánh bắt hải sản ven bờ làm sinh kế chính bị ảnh hưởng bởi trữ lượng hải sản suy giảm dần. Trong khi đó, nghề lưới kéo lại phá hỏng ngư cụ của những thuyền công suất nhỏ, càng ảnh hưởng xấu đến mưu sinh của ngư dân trên địa bàn.

Ông Cường mong các ngành thủy sản, kiểm ngư, cảnh sát biển, biên phòng kiểm soát, xử lý nghiêm tàu lưới kéo làm hư hỏng lưới cụ của ngư dân và tác động xấu đến sinh thái biển, đa dạng sinh học trên địa bàn xã đảo, nhất là khu vực Bàn Than đang dự kiến xây dựng khu bảo tồn biển. Đặc biệt thành phố sớm có cơ chế, chính sách hỗ trợ ngư dân chuyển đổi nghề để ổn định hơn về sinh kế và góp phần bảo vệ sinh học, sinh thái biển.

Cần chính sách sát thực tiễn

Chuyển đổi nghề khai thác hải sản ảnh hưởng xấu đến môi trường sinh thái biển đặt ra cấp thiết thời gian qua. Chính phủ đã có Quyết định số 208 ngày 10/3/2023 phê duyệt đề án chuyển đổi nghề khai thác hải sản ảnh hưởng đến nguồn lợi và môi trường sinh thái. Mục tiêu là từng bước nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả khai thác hải sản gắn liền với bảo vệ nguồn lợi, sinh thái biển, đa dạng sinh học biển; tạo việc làm ổn định, thu nhập bảo đảm cuộc sống ngư dân sau khi chuyển đổi nghề.

Chuyển đổi nghề cá ven bờ ngoài đem lại thu nhập ổn định còn bảo vệ đa dạng sinh học, sinh thái biển. Ảnh: QUANG VIỆT

Theo UBND xã Tam Xuân, nhằm triển khai đề án nói trên, ngành thủy sản thành phố thời gian qua đã thu thập số liệu, xin ý kiến của ngư dân theo nghề lưới kéo trên địa bàn về chuyển đổi nghề phù hợp. Hầu hết ngư dân đồng thuận chuyển đổi nghề, mong ngành chức năng tham mưu UBND thành phố có cơ chế, chính sách hỗ trợ cho ngư dân thôi đánh bắt nghề lưới kéo. Các hình thức hỗ trợ tập trung về tài chính, đào tạo nghề, hỗ trợ tham gia vào tổ cộng đồng quản lý, bảo vệ hệ sinh thái rạn Bà Đậu...

Hiện nay trên địa bàn thành phố có khá nhiều mô hình chuyển đổi nghề đánh bắt hải sản ven bờ sang nuôi hải sản trên biển; không ít mô hình đem lại hiệu quả kinh tế khá. Tuy vậy, do hạn chế về vốn liếng, ngư dân không thể đầu tư nuôi hải sản trong lồng bè kiên cố, chịu nhiều thiệt hại do bão lũ cuốn trôi.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Trần Nam Hưng cho rằng, chuyển đổi nghề cho ngư dân khai thác hải sản ven bờ là rất cấp thiết. Đây là nội dung quan trọng trong chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo, không đúng quy định để Đà Nẵng cùng cả nước thực hiện đúng các khuyến cáo của Ủy ban châu Âu về gỡ “thẻ vàng” thủy sản, hướng đến nghề cá có trách nhiệm, phát triển bền vững. Lãnh đạo thành phố giao nhiệm vụ Sở Nông nghiệp và Môi trường khuyến khích, hỗ trợ ngư dân chuyển đổi nghề cá ven bờ sang nghề nuôi hải sản trên biển với đầu tư các lồng bè HDPE kiên cố, chống chọi được với điều kiện thất thường trên biển.

Giải pháp trên kỳ vọng mang lại hiệu quả cao trong chuyển đổi nghề cá ven bờ, giúp ngư dân nâng cao thu nhập. Qua đó góp phần để Đà Nẵng cùng cả nước thực hiện thắng lợi chiến lược phát triển kinh tế biển, khai thác hiệu quả tiềm năng biển, làm giàu từ biển.

Nguồn: https://baodanang.vn/cap-thiet-ho-tro-ngu-dan-chuyen-doi-nghe-3309212.html