Hành trình “để không ai bị bỏ lại phía sau”

Từ cuối năm 2024, thành phố Hà Nội trở thành một trong 6 địa phương đầu tiên trong cả nước không còn hộ nghèo. Thành tựu này không chỉ phản ánh nỗ lực vượt khó của người dân, mà còn là minh chứng cho hiệu quả các chính sách đặc thù, sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị và những điều chỉnh kịp thời khi mô hình chính quyền địa phương hai cấp đi vào vận hành.

Bước sang giai đoạn mới, Thủ đô tiếp tục đặt trọng tâm vào mục tiêu giảm nghèo bền vững, hướng tới phát triển không chỉ nhanh, mà còn bao trùm, nhân văn.

Hà Nội triển khai mô hình "Dịch vụ công lưu động" giúp người dân thực hiện các thủ tục hành chính thuận lợi. Trong ảnh: Người dân tôc Mường thôn Đối Dùng, xã Mỹ Đức được hỗ trợ thực hiện các thủ tục hành chính ngay tại thôn.

Nỗ lực bền bỉ để giữ vững thành quả giảm nghèo

Ở thôn Đồng Chiêm (xã An Phú cũ, nay thuộc xã Mỹ Đức), bà Đinh Thị Lãm có hoàn cảnh rất khó khăn. Chồng mất sớm, bà một mình nuôi con trong căn nhà xuống cấp, nhưng nhờ chính sách hỗ trợ nhà ở của Thành phố cùng sự sẻ chia của họ hàng, làng xóm, năm 2024 bà đã có mái ấm mới khang trang và được công nhận thoát nghèo.

Trưởng thôn Nguyễn Đình Liệu nhớ lại: “Cách đây hơn một thập kỷ, có thời điểm thôn Đồng Chiêm có tới hơn 100 hộ nghèo, chiếm gần 30% dân số. Nguyên nhân đời sống người dân Đồng Chiêm khó khăn bởi địa hình thấp, mưa xuống là ngập, ruộng chỉ trông được một vụ; người dân sống trong cảnh thiếu ăn, thiếu việc làm. Năm 2008, Thành phố và huyện đã hỗ trợ xây dựng tuyến đê bao giúp địa phương canh tác được hai vụ lúa. Từ chỗ chỉ trông chờ vào một vụ mùa bấp bênh, người dân dần có nguồn lương thực ổn định, rồi mạnh dạn tìm thêm sinh kế mới khi mang nông sản đi khắp các phố phường Hà Nội, góp phần cải thiện rõ rệt kinh tế gia đình...”.

Đồng Chiêm hôm nay đã bước sang một trang mới. Con đường lớn xuyên thôn được bê tông hóa phẳng lì; những ngôi nhà cao tầng nối tiếp nhau; trẻ nhỏ được học hành đầy đủ. Đến năm 2024, qua rà soát đánh giá từng hộ, thôn chính thức không còn hộ nghèo. Chủ tịch UBND xã Mỹ Đức Nguyễn Quang Đường cho biết, những ngày cuối năm 2025, địa phương đã hoàn thành công tác rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo theo quy trình bình xét công khai. Kết quả cho thấy xã giữ vững thành quả giảm nghèo: Không có hộ nghèo phát sinh mới; số hộ cận nghèo còn 141 hộ, giảm 45 hộ so với đầu năm.

“Thành quả ấy là sự tiếp nối của nhiều năm nỗ lực. Trước đây khi địa phương còn thuộc huyện Mỹ Đức, huyện đã chủ động vận động xã hội hóa hỗ trợ xe máy, sổ tiết kiệm, trợ cấp tiền mặt, thậm chí có năm hỗ trợ cho riêng An Phú xóa tới 80 nhà tạm. Từ khi mô hình chính quyền địa phương hai cấp được triển khai, xã Mỹ Đức tiếp tục tập trung hỗ trợ nhóm hộ cận nghèo, nhất là tại 13 thôn của khu vực An Phú cũ” - ông Nguyễn Quang Đường cho hay.

Cũng trong hành trình chung ấy, xã Hồng Sơn đã có bước tiến quan trọng. Qua rà soát, xã còn 148 hộ cận nghèo, giảm 39 hộ so với đầu năm. Hàng loạt dự án hỗ trợ nhà ở đã được triển khai trong năm 2025 cho các hộ có hoàn cảnh khó khăn, như bà Chu Thị Vàn ở thôn Thanh Lợi, ông Trần Văn Tư và bà Đặng Thị Luyến ở thôn La Đồng, hay hỗ trợ sửa chữa nhà ở cho hộ ông Nguyễn Hữu Thiện tại thôn Đoan Nữ.

Ở góc độ thành phố, bà Hoàng Thị Hòa, Trưởng phòng Phát triển nông thôn (Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội) thông tin, tỉ lệ hộ nghèo của Hà Nội liên tục giảm sâu qua các năm. Cuối năm 2021, toàn thành phố còn 3.612 hộ nghèo, tương đương 0,16%. Một năm sau, con số này giảm còn 2.134 hộ, chiếm 0,095%. Đến cuối năm 2023, số hộ nghèo chỉ còn 690, chiếm 0,03%. Và đến cuối năm 2024, Hà Nội chính thức trở thành địa phương không còn hộ nghèo. Khi mô hình chính quyền địa phương hai cấp đi vào hoạt động, toàn bộ 126 xã, phường trên địa bàn đều không còn hộ nghèo; trong đó 43 đơn vị không còn cả hộ nghèo lẫn hộ cận nghèo. Tính đến tháng 9-2025, các địa phương tiếp tục giảm thêm 103 hộ cận nghèo, củng cố nền tảng an sinh, góp phần đưa diện mạo nông thôn Hà Nội ngày càng khởi sắc.

Chính sách đặc thù tạo điểm tựa vững chắc

Theo bà Hoàng Thị Hòa, Trưởng phòng Phát triển nông thôn (Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội), để đạt được kết quả này, Hà Nội kiên định quan điểm giảm nghèo là nhiệm vụ chính trị quan trọng và là yêu cầu của phát triển bền vững. Thành phố đã xây dựng chuẩn nghèo cao hơn khoảng 30% so với chuẩn quốc gia, qua đó tạo điều kiện hỗ trợ tốt hơn cho nhóm yếu thế. Nghị quyết số 17/2021/NQ-HĐND đã đặt nền tảng cho các chính sách đặc thù như hỗ trợ tiền mặt hằng tháng bằng mức chuẩn nghèo cho đối tượng đủ điều kiện; hỗ trợ bảo hiểm y tế; miễn giảm học phí cho học sinh thuộc hộ nghèo, cận nghèo; đồng thời khuyến khích hộ dân viết đơn tự nguyện thoát nghèo để tạo động lực vươn lên. Bên cạnh đó, Nghị quyết số 09/2021/NQ-HĐND về trợ giúp xã hội tiếp tục mở rộng các dự án nâng cao năng lực sản xuất, đa dạng hóa sinh kế, thúc đẩy mô hình giảm nghèo phù hợp theo từng địa bàn.

Bước sang năm 2025, UBND thành phố ban hành Quyết định số 801/QĐ-UBND với mục tiêu rõ ràng: Không để phát sinh hộ nghèo mới và phấn đấu giảm 2.519 hộ cận nghèo. Kể từ ngày 1-3-2025, sau khi được giao phụ trách lĩnh vực giảm nghèo, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội đã triển khai ngay kế hoạch hướng dẫn các xã, phường thành lập ban chỉ đạo rà soát hộ nghèo; thống kê nhu cầu hỗ trợ nhà ở để xây mới hoặc sửa chữa; đồng thời lập danh sách hộ cận nghèo theo chuẩn Trung ương. Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2-9, Thành phố đã tặng quà cho 687 hộ cận nghèo theo chuẩn Trung ương với tổng kinh phí hơn 3,4 tỷ đồng. Cùng với đó, các chương trình giải quyết việc làm, hỗ trợ vay vốn, chăm sóc sức khỏe và phòng, chống dịch bệnh tiếp tục được đẩy mạnh.

Phó Chủ tịch UBND xã Hồng Sơn Trương Anh Tuấn cho biết, ngoài nguồn lực từ Thành phố, xã đã chủ động xây dựng các mô hình sản xuất, kinh doanh và du lịch phù hợp với đặc thù địa phương, giúp người dân có công ăn việc làm và nguồn thu ổn định. Mặt trận Tổ quốc xã cũng phối hợp cùng Ngân hàng Chính sách xã hội đẩy mạnh giải ngân vốn vay để các hộ nghèo, hộ cận nghèo có cơ hội đầu tư sản xuất, mở rộng sinh kế.

Theo Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội Nguyễn Đình Hoa, giảm nghèo là chính sách an sinh rất lớn của Đảng và Nhà nước, mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Cùng với hỗ trợ của Nhà nước, rất cần sự chung tay của toàn xã hội. Thời gian tới Hà Nội sẽ tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, nhân rộng các mô hình hiệu quả, kịp thời động viên tập thể, cá nhân có đóng góp tích cực cho công tác giảm nghèo. Đồng thời, chuẩn bị các điều kiện sẵn sàng triển khai kịp thời các chính sách khi Chính phủ ban hành chuẩn nghèo mới cho giai đoạn 2026 - 2030.

Nguồn: https://hanoimoi.vn/hanh-trinh-de-khong-ai-bi-bo-lai-phia-sau-726657.html