Hướng đi nào cho phố đi bộ Vinh?

Hoạt động cầm chừng

Tháng 4/2022, phố đi bộ Vinh được vận hành thử nghiệm sau thời gian đầu tư, nâng cấp. 1 năm sau, tháng 5/2023, TP. Vinh trước đây chính thức khai trương tuyến phố đi bộ đầu tiên của tỉnh Nghệ An. Với 4 tuyến gồm Hồ Tùng Mậu, Nguyễn Văn Cừ, Nguyễn Tài và ngõ 2 đường Nguyễn Văn Cừ nối Nguyễn Trung Ngạn, nơi đây từng được kỳ vọng trở thành điểm nhấn của du lịch đô thị, góp phần khơi dậy “mạch sống” kinh tế đêm.

Phố đi bộ trước đây đông vui có nhiều hoạt động ảnh QA — Phố đi bộ trước đây đông vui, có nhiều hoạt động. Ảnh: Q.A

Thực tế trong thời gian đầu, không khí tại phố đi bộ rất sôi động, tấp nập. Những đêm cuối tuần, người dân đổ về đông đúc; âm nhạc, ánh sáng và các chương trình đa dạng khắp các con phố. Theo ước tính, những dịp cao điểm, các tuyến phố thu hút hàng vạn lượt khách mỗi tối. Hàng quán mọc lên san sát, người bán kẻ mua tạo nên một không gian náo nhiệt giữa lòng đô thị.

Thế nhưng, sau 3 năm hoạt động, sức hút ấy đã dần phai nhạt. Những con phố từng rộn ràng giờ trở nên thưa thớt. Theo ghi nhận của phóng viên trong tháng 11/2025, trong 4 tuyến phố, chỉ tuyến Hồ Tùng Mậu còn duy trì lượng khách tạm ổn; còn lại, tuyến đường Nguyễn Văn Cừ, Nguyễn Tài hầu như vắng bóng người qua lại.

Ngã tư đường Hồ Tùng Mậu và Nguyễn Văn Cừ nằm chính giữa phố đi bộ vắng lặng ít hoạt động ảnh QA — Tuy nhiên, giờ đây phố đi bộ không còn duy trì được sức hút mỗi lần tổ chức. Ảnh: Q.A

Anh Nguyễn Văn Trung, trú tại phường Trường Vinh chia sẻ: “Nhà tôi ở gần phố đi bộ, trước đây tối nào cuối tuần cũng đưa vợ con ra chơi, vừa ngắm phố, vừa mua vài món ăn vặt. Nhưng dạo này, phố vắng hẳn, chỉ khi nào có ca sĩ nổi tiếng biểu diễn thì mới đông một chút, còn bình thường thì thưa người lắm”.

Không chỉ người dân, mà chính các hộ kinh doanh cũng thấm rõ tình cảnh thưa khách. Bà Nguyễn Thị Hải, một hộ bán đồ ăn chia sẻ: “Những ngày đầu, ai cũng háo hức, tin rằng, phố đi bộ sẽ mở ra cơ hội làm ăn mới. Nhưng rồi khách thưa dần, có tối bán chưa nổi vài chục nghìn đồng. Nhiều người buộc phải dẹp hàng, cho thuê lại mặt bằng hoặc nghỉ hẳn. Tôi vẫn cố bám trụ, nhưng thật sự ngày càng chật vật”.

Theo thống kê của phường Trường Vinh, tổng số hộ kinh doanh cố định và lưu động trên các tuyến phố đi bộ ban đầu hơn 200 hộ, đến cuối năm 2024 đã giảm một nửa. Tính đến nay, chỉ còn khoảng vài chục hộ duy trì hoạt động.

Đường Nguyễn Văn Cừ không còn các hoạt động vui chơi giải trí lượng khách thưa thớt ảnh QA — Đường Nguyễn Văn Cừ không còn các hoạt động vui chơi, giải trí, lượng khách thưa thớt. Ảnh: Q.A

Ông Dương Văn Chuyên - Khối trưởng khối 2, phường Trường Vinh, cho biết: “Chúng tôi có tuyến phố Nguyễn Tài nằm trong khu phố đi bộ. Thời gian đầu, TP. Vinh (cũ) bố trí làm phố ẩm thực, nhưng hàng quán mở rất ít, khách không có. Người dân phản ánh nhiều vì ban đêm cấm xe, bất tiện sinh hoạt mà hiệu quả thì chẳng bao nhiêu. Chúng tôi đã kiến nghị đưa tuyến Nguyễn Tài ra khỏi khu phố đi bộ, để bà con trở lại cuộc sống bình thường”.

Ông Nguyễn Sơn Tùng - Phó trưởng Phòng Kinh tế Hạ tầng và Đô thị phường Trường Vinh cho biết: Thực tế việc vận hành phố đi bộ hiện nay gặp rất nhiều khó khăn. Sau khi sáp nhập, khối lượng công việc của phường tăng lên, trong khi nhân lực có hạn nên việc quản lý phố đi bộ chưa được quan tâm đúng mức. Ngoài ra, nguồn lực đầu tư của phường rất hạn chế, chưa đủ để tổ chức thường xuyên các hoạt động văn hóa, nghệ thuật lớn.

Khó khăn còn đến từ yếu tố khách quan. Lượng du khách đến TP. Vinh (cũ) còn khiêm tốn, nhất là khách lưu trú ban đêm, trong khi đây là tệp khách hàng chính của mô hình kinh tế đêm. Thêm vào đó, khí hậu Nghệ An khắc nghiệt, mùa Hè nắng nóng, mùa Đông mưa rét kéo dài, khiến nhiều đêm hoạt động phải tạm ngừng phố đi bộ hoặc tổ chức trong cảnh vắng người.

Đường Nguyễn Tài được người dân kiến nghị rút khỏi phố đi bộ do hoạt động không hiệu quả ảnh QA — Đường Nguyễn Tài được người dân kiến nghị rút khỏi phố đi bộ do hoạt động không hiệu quả. Ảnh: Q.A

Trước đây, phố đi bộ do phường Trường Thi (cũ) phụ trách, sau đó được giao cho Trung tâm Văn hóa - Thể thao và Truyền thông TP. Vinh (cũ). Sau khi thực hiện chính quyền 2 cấp, việc quản lý được chuyển sang phường Trường Vinh phối hợp với trung tâm. Tuy nhiên, sự phối hợp giữa các đơn vị vẫn chưa thật nhịp nhàng; mô hình vận hành còn nặng tính hành chính, phụ thuộc vào ngân sách và lực lượng chức năng, trong khi vai trò của doanh nghiệp và cộng đồng vẫn mờ nhạt.

Tất cả những yếu tố ấy khiến không gian từng rực rỡ ánh đèn nay trở nên trầm lắng. Phố đi bộ đang thiếu “linh hồn”, thiếu những hoạt động văn hóa đặc trưng, thiếu bản sắc, thiếu điểm nhấn để giữ chân người dân và du khách.

Cần thay đổi để thích ứng

Dù rơi vào giai đoạn trầm lắng, tuy nhiên, phố đi bộ Vinh vẫn được nhìn nhận là mô hình có tiềm năng. Theo bà Nguyễn Thị Minh Hồng - Trưởng phòng Quản lý Du lịch, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch Nghệ An, mặc dù hoạt động phố đi bộ có phần chững lại, song đây cũng là cơ hội để rà soát, điều chỉnh và định hướng phát triển lâu dài.

Bà Hồng cho rằng, để phố đi bộ Vinh “sống” trở lại, cần triển khai đồng bộ một số giải pháp trọng tâm bao gồm: Cần làm mới nội dung và không gian theo hướng gần gũi, hấp dẫn hơn. Không gian này nên trở thành “sân khấu mở” của văn hóa xứ Nghệ, thường xuyên tổ chức các hoạt động nghệ thuật dân gian, âm nhạc đường phố, trình diễn thời trang, du ca… Các chương trình biểu diễn định kỳ mỗi tuần sẽ giúp phố luôn có sức sống, đồng thời, tạo điểm đến quen thuộc cho người dân và du khách.

hàng ngàn du khách đổ về phố đi bộ trong thời gian đầu đi vào hoạt động ảnh QA — Phố đi bộ cần đổi mới để thu hút được lượng khách khổng lồ như thời gian đầu. Ảnh: Q.A

Song song với đó, cần đẩy mạnh liên kết phát triển du lịch cuối tuần, đưa phố đi bộ vào tour trải nghiệm đêm của du khách khi đến với Nghệ An. Việc kết nối các tuyến, điểm như quê Bác, biển Cửa Lò, Quảng trường Hồ Chí Minh, phố ẩm thực đêm truyền thống, các cơ sở lưu trú… sẽ tạo chuỗi dịch vụ khép kín “ăn - chơi - mua sắm- nghỉ ngơi”, góp phần hình thành không gian kinh tế đêm đặc trưng của đô thị. Bên cạnh đó, mô hình vận hành cần được xã hội hóa mạnh mẽ, kêu gọi doanh nghiệp đầu tư hạ tầng, hệ thống chiếu sáng nghệ thuật, không gian check-in… trong khi chính quyền tập trung hỗ trợ về thủ tục, an ninh, trật tự và vệ sinh môi trường.

Đối với các hộ kinh doanh phải được tập huấn về cách bày trí, phục vụ, niêm yết giá, hướng đến xây dựng thương hiệu riêng. Phố có thể được quy hoạch lại theo từng chủ đề như “Phố ẩm thực xứ Nghệ”, “Gian hàng sản phẩm OCOP”, “Khu đồ lưu niệm”, “Góc sáng tạo trẻ”… để tăng trải nghiệm cho du khách. Ngoài ra, đẩy mạnh quảng bá hình ảnh phố đi bộ Vinh trên nền tảng số. Các sự kiện, lễ hội, chương trình biểu diễn cần được truyền thông bài bản, gắn với các chiến dịch du lịch của tỉnh, tạo hiệu ứng lan tỏa và thu hút người dân, du khách.

Các hoạt động văn hóa, nghệ thuật trên phố cần đổi mới, đa dạng. Ảnh: Q.A

Sau hơn 3 năm đi vào hoạt động, phố đi bộ Vinh đang trải qua giai đoạn trầm lắng. Mặc dù vậy, với niềm tin và thay đổi phương thức quản lý, phố đi bộ vẫn có cơ hội hồi sinh. Khi chính quyền địa phương phối hợp nhịp nhàng với doanh nghiệp và cộng đồng, không gian này có thể trở lại sôi động, giữ bản sắc xứ Nghệ và trở thành điểm đến thường xuyên của người dân và du khách.