ពាក្យស្មុគស្មាញ៖ តើ«រាជវង្ស»មានន័យដូចម្តេច?

សព្វថ្ងៃនេះ មនុស្សជាច្រើនដឹងថា សួយសារអាករគឺជា “ប្រាក់បង់ជូនអ្នកនិពន្ធនៃស្នាដៃវប្បធម៌ សិល្បៈ និងវិទ្យាសាស្ត្រ ដែលបោះពុម្ព ឬប្រើប្រាស់” (វចនានុក្រមវៀតណាម Hoang Phe, ed. 1988, p. 754)។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយកាលពីអតីតកាលអត្ថន័យដើមនៃពាក្យនេះគឺខុសគ្នាឆ្ងាយណាស់។

Báo Thanh niên•13/09/2025

Royalties ជាពាក្យចិន-វៀតណាម ដែលរួមបញ្ចូលគ្នានៃពាក្យពីរគឺ ជួល (润) និង ប៊ិច (笔)។

Nhuận (润) ជាកម្មសិទ្ធិរបស់រ៉ាឌីកាល់ទឹក មានរាងសំឡេង ( Luc Thu ) ហើយអត្ថន័យដើមរបស់វាគឺ "ទឹកភ្លៀងហូរចុះមកចិញ្ចឹមគ្រប់យ៉ាង" ( Thuyet Van ) ។ នៅក្នុង Quang Nha , nhuận មានន័យថា "ត្រាំ, សើម" ( Nhuyên, tí da ); និងនៅ ឌីច។ He Tu, nhuận មានន័យថា "ធ្វើឱ្យសើមដោយខ្យល់និងភ្លៀង" ( Nhuyên chi di phong vũ ) ។

តួអក្សរ "ប៊ីត" (笔) ជាកម្មសិទ្ធិរបស់រ៉ាឌីកាល់ឬស្សីហើយត្រូវបានផ្សំឡើងដោយ ideogram ( ប្រាំមួយសៀវភៅ ) ។ តួអក្សរនេះបានបង្ហាញខ្លួនជាលើកដំបូងនៅក្នុង Oracle Bones ហើយអត្ថន័យដើមរបស់វាគឺ "ការសរសេរដោយប្រើឧបករណ៍ធ្វើពីបំពង់ឬស្សី និងរោមសត្វ" ពោលគឺ "ម៉ៅប៊ី " (ប៊ិចជក់) ( Ritual Records. Ritual Song )។ ក្រោយមក " ប៊ីត" បានពង្រីកអត្ថន័យរបស់វា ដោយសំដៅលើ "ស្នាដៃដូចជាអក្សរផ្ចង់ គំនូរ កំណាព្យ និងអត្ថបទដែលសរសេរ ឬគូរដោយប៊ិច" ( បាវ ផាកធូ. បៀនវ៉ាន់ ដោយ ជីហុង); "សុភាសិត" ( Du Tuong Dong Vuong Luan Van Thu ); "ការងារជក់" ( ក្រាហ្វិក ដោយ Cai Nguyen Boi) ។

ពាក្យ "រាជវង្ស" មានប្រភពចេញពីរឿងខ្លីមួយនៅក្នុង ជីវប្រវត្តិ Zhengyi នៃ រាជវង្សស៊ុយ (ភាគទី 38) ដែលប្រាប់ពីរបៀប បន្ទាប់ពីអធិរាជ Wen នៃ Sui បានស្ដារឋានន្តរស័ក្តិរបស់ Zhengyi មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់បានទាមទារសំណងសម្រាប់ការងាររបស់ Zhengyi ដោយលើកឡើងថា "ប៊ិចស្ងួត" ។ នេះនាំឱ្យមានពាក្យថា "សើមប៊ិច" ។

នៅសម័យបុរាណ អ្នកប្រាជ្ញ និងមន្ត្រីបានឲ្យតម្លៃដល់ភាពថ្លៃថ្នូរ ហើយស្ទាក់ស្ទើរក្នុងការលើកឡើងអំពីប្រាក់។ នៅពេលចាំបាច់ ពួកគេបានហៅលុយថា "a do vat" (阿堵物) មានន័យថា "របស់នេះដែលរារាំង"។ "A do vat" ជាឃ្លាដែលប្រើសំដៅលើលុយ មានប្រភពចេញពីរឿង Wang Yan ក្នុងរាជវង្ស Jin ។ ក្រោយមកពាក្យនេះត្រូវបានជំនួសដោយពាក្យ "រាជវង្ស" ។

យោងតាមសព្វវចនាធិប្បាយ Baidu ពាក្យ "រាជវង្ស" (润笔) ដើមឡើយសំដៅទៅ "ដំណើរការនៃការត្រាំច្រាសដុសធ្មេញក្នុងទឹកស្អាតមុនពេលប្រើដើម្បីធ្វើឱ្យទន់ និងស្រូបទឹកថ្នាំ" ហើយក្រោយមកបានអភិវឌ្ឍទៅជាពាក្យដ៏ប្រណិតមួយ សំដៅលើសម្ភារៈ ឬការទូទាត់ជារូបិយវត្ថុដល់អ្នកនិពន្ធកំណាព្យ ការសរសេរអក្សរផ្ចង់ និងគំនូរ។

នៅសម័យបុរាណ ដើម្បីទទួលបានសួយសារអាករ អ្នកចេះអក្សរច្រើនតែតែងឯកសារសម្រាប់រាជវាំង ឬសរសេរពាក្យជូនពរថ្ងៃកំណើតសម្រាប់អ្នកនៅរស់ ឬសរសេរ epitaphs សម្រាប់អ្នកស្លាប់។ ហាន យូ ជាអ្នកនិពន្ធរឿង អេតធីប ដ៏ល្បីមួយរូប គាត់តែងតែសរសេរឲ្យមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ ដោយ "តម្លៃពាក្យមួយម៉ាត់គឺខ្ពស់ដូចភ្នំមាស" ( តម្លៃពាក្យមួយម៉ាត់គឺខ្ពស់ដូចភ្នំមាស )។ លោក Du Mu អ្នកនិពន្ធ Vi Dan Giang Tay di ai bi (ចំណងស្នេហ៍បន្សល់ទុកដោយលោក Vi Dan Giang Tay) បានទទួលសូត្រចំនួន ៣០០...

នៅក្នុងសៀវភៅ រាជវង្សសុង ស៊ូ ស៊ី ឡូយអ៊ុយៀន មានអត្ថបទមួយដែលនិយាយថា អធិរាជ តៃសុង នៃសុង បានបង្កើតមូលនិធិពិសេសមួយហៅថា "ប្រាក់ព្រះរាជទ្រព្យ" (润笔钱) ដែលប្រើសម្រាប់ផ្តល់រង្វាន់ដល់អ្នកអក្សរសាស្ត្រនៅក្នុងរាជវាំងអធិរាជ។

ជាទូទៅ សួយសារអាករនៅសម័យបុរាណត្រូវបានបង់ក្នុងទម្រង់ជាច្រើន រួមទាំងមាស ប្រាក់ គ្រាប់ធញ្ញជាតិ ទំនិញ និងក្រណាត់។ កវីខ្លះចូលចិត្តទទួលរង្វាន់ពិសេស ឧទាហរណ៍ Wang Xizhi ចូលចិត្តទទួលសត្វក្ងានជាកម្មសិទ្ធិរបស់គាត់ Li Bai បានសុំស្រា ហើយ Su Dongpo ទទួលយកសាច់ចៀមដោយរីករាយ។

មានពាក្យចចាមអារ៉ាមថា ស្នាដៃដែលទទួលបានប្រាក់ចំណូលខ្ពស់បំផុតក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រគឺ កំណាព្យ "Changmen Fu" ដោយ Sima Xiangru នៃរាជវង្ស Han ខាងលិច។ ព្រះចៅអធិរាជ Chen បានចំណាយមាស 100 គីឡូក្រាមសម្រាប់កំណាព្យ 633 នេះ។

ដោយរាជវង្ស Ming និង Qing "រាជវង្ស" ត្រូវបានបង្កើតឡើងយ៉ាងពេញលេញ ជាចម្បងក្នុងន័យរូបិយវត្ថុ។

នៅក្នុងប្រទេសរបស់យើង ពាក្យ "រាជវង្ស" បានលេចចេញជារូបរាងចុងក្រោយបំផុតក្នុងសតវត្សទី 19 ហើយត្រូវបានកត់ត្រានៅក្នុងសៀវភៅ Dictionnaire annamite-français ដោយ Jean Bonet ដែលបានបោះពុម្ពនៅឆ្នាំ 1899 (ទំព័រ 48) ។

ប្រភព៖ https://thanhnien.vn/lat-leo-chu-nghia-nhuan-but-nghia-la-gi-185250912203215207.htm